Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Özofagus tıkanması ya da Obstructio oesophagi.Evcil memeli hayvanlardan geviş getirenlerde, özellikle de sığırlarda görülen bir indigesyon sorunudur.Sığırların yanında katı cisim, kemik vb yutmaya çalışan köpeklerde de sık sık görülür.
Sebepleri
- Bazı vitamin-mineral eksikliklerinde (özellikle bakır, kobalt) hayvanlarda allotrofaji denilen yabancı cisim yeme sorunu.
- Sığırların diğer hayvanlara nispeten obur oluşu ve yemi dillerinin hareketi ile yemeleri.
- İyice parçalanmadan verilen şalgam, turp, elma, pancar, patates, mısır koçanı, havuç gibi yumru yiyecek ve meyveler, gıda niteliğinde olmayan yabancı cisimler (odun,cam,kemik, plastikler) yutulduğunda özefagusta tıkanıklığa yol açabilirler.
- Karnivorlara verilen gıdaların kemik parçası içermesi.
- Allotrofaji'ye bağlı köpeklerde yabancı cisim yutmaya çalışma.
- Köpeklerde kuduz.
- Özofagus'ta spazm ve/veya Nervus vagus hasarı.
Klinik bulgular ve tedavi
Sığırlarda; özofagus tıkanması tam veya parsiyel(kısmi) olabilir.Parsiyel olgularda genellikle yutma güçlüğü görülebilir.Hayvan boyununu ileri uzatmaya çalışır ve korkulu, endişeli bir hal alır.Tıkanmaya neden olan cisim patates, pancar vb yumru yem de olabilir ve bu soluk borusuna baskı da yapacağı için dispne (solunum güçlüğü) ile birlikte seyredebilir.Elle muayenede tıkanmaya neden olan cisim, gıda hissedilebilir.Tam tıkanmalar ise hayvanda ruktus'u engellediği için rumen'de şekillenen gazlar atılamaz.Bu da timpani'ye (sekonder timpani) neden olur. Köpeklerde; yutma güçlüğü, öğürme, isteksizlik gibi belirtiler belirgindir.Yabancı cismin soluk borusuna yaptığı basınca bağlı olarak solunum güçlüğünden hipoksi'ye varan klinik belitiler görülebilir.
Komplikasyonları;Sığırlarda en çok görülen komplikasyon timpani ve buna bağlı solunum güçlüğü, müdahale edilmeyen olgularda asfeksi ve ölüm, parsiyel tıkanmalarda ise olgunun üzerinden geçen zamana bağlı olarak özofagus'ta iskemik nekroz ve bunu izleyen perforasyon görülebilir.Perforasyonun özofagus'un torakal kısmında olması ölüme neden olabilir.
Hastalığın tanısında radyolojik görüntüleme ve gastroskopi tekniklerinden yararlanılır. Tedavinin amacı tıkanama neden olan kitleyi ya ağza getirerek çıkartmak ya da iterek rumene düşürmektir.Solunum güçlüğü varsa hayvanı yatıştırmak ve rahatlatmak için hayvan ön tarafı yükseğe gelecek şekilde (platform tedavisi) tutulur.Timpani var ve ilerlemiş, asfeksi başlamış ise rumen'e trokarla punksiyon yapılarak aşırı biriken gaz dışarı verilmeye çalışılır. Yutağa yakın bölgelerde gelişen tıkanmalarda juguler oluğun her iki yanından parmaklarla sıvazlanarak, itilerek tıkanmaya neden olan lokma ağza doğru itilerek çıkarılmaya çalışılır.Şayet tıkanma sebebi rumen'e yakınsa bu sefer da sonda kullanılarak rumene düşürülmesi yoluna gidilir.
Kaynakça
- Veteriner Patoloji Ders Notları Sindirim Sistemi. Prof. Dr. N. Metin
- Geviş Getiren Hayvanların İç Hastalıkları. Editör: Prof. Dr. Y. GÜL
- Sığırların İç Hastalıkları Semptomdan Tanıya Tanıdan Sağaltıma (2. baskı). Prof. Dr. Hasan BATMAZ
 | Veteriner tıp ile ilgili bu madde seviyesindedir. Madde içeriğini genişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz. |
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Ozofagus tikanmasi ya da Obstructio oesophagi Evcil memeli hayvanlardan gevis getirenlerde ozellikle de sigirlarda gorulen bir indigesyon sorunudur Sigirlarin yaninda kati cisim kemik vb yutmaya calisan kopeklerde de sik sik gorulur SebepleriBazi vitamin mineral eksikliklerinde ozellikle bakir kobalt hayvanlarda allotrofaji denilen yabanci cisim yeme sorunu Sigirlarin diger hayvanlara nispeten obur olusu ve yemi dillerinin hareketi ile yemeleri Iyice parcalanmadan verilen salgam turp elma pancar patates misir kocani havuc gibi yumru yiyecek ve meyveler gida niteliginde olmayan yabanci cisimler odun cam kemik plastikler yutuldugunda ozefagusta tikanikliga yol acabilirler Karnivorlara verilen gidalarin kemik parcasi icermesi Allotrofaji ye bagli kopeklerde yabanci cisim yutmaya calisma Kopeklerde kuduz Ozofagus ta spazm ve veya Nervus vagus hasari Klinik bulgular ve tedaviSigirlarda ozofagus tikanmasi tam veya parsiyel kismi olabilir Parsiyel olgularda genellikle yutma guclugu gorulebilir Hayvan boyununu ileri uzatmaya calisir ve korkulu endiseli bir hal alir Tikanmaya neden olan cisim patates pancar vb yumru yem de olabilir ve bu soluk borusuna baski da yapacagi icin dispne solunum guclugu ile birlikte seyredebilir Elle muayenede tikanmaya neden olan cisim gida hissedilebilir Tam tikanmalar ise hayvanda ruktus u engelledigi icin rumen de sekillenen gazlar atilamaz Bu da timpani ye sekonder timpani neden olur Kopeklerde yutma guclugu ogurme isteksizlik gibi belirtiler belirgindir Yabanci cismin soluk borusuna yaptigi basinca bagli olarak solunum guclugunden hipoksi ye varan klinik belitiler gorulebilir Komplikasyonlari Sigirlarda en cok gorulen komplikasyon timpani ve buna bagli solunum guclugu mudahale edilmeyen olgularda asfeksi ve olum parsiyel tikanmalarda ise olgunun uzerinden gecen zamana bagli olarak ozofagus ta iskemik nekroz ve bunu izleyen perforasyon gorulebilir Perforasyonun ozofagus un torakal kisminda olmasi olume neden olabilir Hastaligin tanisinda radyolojik goruntuleme ve gastroskopi tekniklerinden yararlanilir Tedavinin amaci tikanama neden olan kitleyi ya agza getirerek cikartmak ya da iterek rumene dusurmektir Solunum guclugu varsa hayvani yatistirmak ve rahatlatmak icin hayvan on tarafi yuksege gelecek sekilde platform tedavisi tutulur Timpani var ve ilerlemis asfeksi baslamis ise rumen e trokarla punksiyon yapilarak asiri biriken gaz disari verilmeye calisilir Yutaga yakin bolgelerde gelisen tikanmalarda juguler olugun her iki yanindan parmaklarla sivazlanarak itilerek tikanmaya neden olan lokma agza dogru itilerek cikarilmaya calisilir Sayet tikanma sebebi rumen e yakinsa bu sefer da sonda kullanilarak rumene dusurulmesi yoluna gidilir KaynakcaVeteriner Patoloji Ders Notlari Sindirim Sistemi Prof Dr N Metin Gevis Getiren Hayvanlarin Ic Hastaliklari Editor Prof Dr Y GUL Sigirlarin Ic Hastaliklari Semptomdan Taniya Tanidan Sagaltima 2 baski Prof Dr Hasan BATMAZVeteriner tip ile ilgili bu madde taslak seviyesindedir Madde icerigini genisleterek Vikipedi ye katki saglayabilirsiniz