İnka mitolojisi, mitolojik olan ve İnka inançlarının açıklanmasını veya sembolize edilmesini sağlayan birçok hikâye ve efsaneler içerir.
Peru'yu işgal eden Francisco Pizarro´nun İspanya birlikleriyle beraber bölgeye gelen Hristiyan rahipler, İnkaların adını verdikleri hasırlara yazdıkları kayıtların hepsini yaktılar. Ancak bugünkü inanışa göre Kipuslar, fonolojik ve logografik verilerin üzerine kaydedilebildiği ikili bir sistemle yazılıyorlardı. Günümüzde İnkalarla ilgili bildiklerimiz ya Hristiyan rahiplerin anlatımlarından, ya İnka mimarisi ve el sanatlarındaki işlemelerden (ikonografi) ya da yerli insanlarca dilden dile aktarılan mitler ve efsanelerden gelmektedir.
İnka kuruluş efsaneleri
Manco Capac, Peru´daki İnka Hanedanlığı´nın efsanevi kurucusudur. Efsaneler hakkında çeşitli rivayetler vardır. Bir efsanede, Viracocha´nın oğlu olduğu söylenir. Bir diğerinde ise Titicaca Gölü´nde Güneş Tanrısı İnti tarafından büyütüldüğü söylenir.
Manco Capac´nın iktidara gelişi hakkında da birçok efsane vardır. İlkinde, Manco Capac ve kardeşi , Inti´nin oğullarıdır. Manco Capac, babasi tarafından ateş ve güneş tanrısı olarak kutsanmıştır. Cuzco´ya ulasmak için yeralti tünelleri kazmıştır ve bir tapınak yapmıştır. Yolculukları sırasında Manco´nun kardeşlerinden birisi taşa dönüşmüştür (huaca). Bir diğer efsanede ise Cuzco´ya yeraltindna gitmek yerine Titicaca Gölü'nün içinden gitmişlerdir.
Tici Virachocha efsanesinde Manco Capac, Cuzco´nun 25 km güneyindeki , bugün bilinen adıyla ´lu Tici Viracocha´nin oğludur. O ve erkek kardeşleri (, ve ); ve kız kardeşleri (Mama Ocllo, , ve ) Cuzco´ya yakın bir yerde yasadilar. Cesitlilik arz etmesine ragmen genel inanis, Manco´nun acgözlü davranarak diğer kardeşlerine ihanet edip onları öldürmesiyle beraber Cuzco´nun tek hakimi haline geldiğidir.
Tanrılar
gibi İnkalar da hükümdarlıklarına kattıkları kültürlerin kendi dinlerini korumalarına izin vermiştir. İnka tanrılarından bazıları aşagıda listelenmiştir. Çoğunun görevleri birbiriyle kesişir.
- Dağların tanrısı
- (aka Apotequil) şimşek tanrısı
- yaratilis mitine yardım eden tanrı
- şimşek ve yıldırım tanrısı
- , bakire tanrı. ´nin spermi ve Ay Tanrısı.
- şafak ve alacakaranlık tanrıçası
- çeçek ve genç kız tanrıçası
- (aka Cocomama) sağlık ve iyilik tanrıçası. Vücudunun ikiye ayrıldığı ve bir parçasının bitkisine dönüştügü söylenir.
- Ay tanrısı
- Göl tanrıçası
- kalp ve zenginlik tanrıçası
- iklim tanrısı.
- Inti Güneş tanrısı. İnti en önemli tanri olarak kabul edilir.
- yagmur ve rüzgâr tanrısı. Inti ve Mama Quilla´nin oğulları.
- bereket tanrıçası
- deniz ve balık tanrıçası
- (aka Pachamama) deprem tanrıçası
- Ay Anne. Evlilik tanrıçası. Inti´nin kardeşi ve karisi. Manco Capac, Pachacamac, Kon ve Mama Ocllo´nun aneleri.
- mahsul tanrıçası.
- toprak yapıcı tanrı
- su ve sel tanrısı.
- sel tanrısı
- ölüm tanrısı. Seytan soyundandir.
- zangin yeralti madenlerinin tanrısı.
Önemli yerler
- : Aşıklar dünyası. Cehenneme benzer. Dünyanın merkezindedir.
- : Yüksek dünya. Cennete benzer.
Bağlantılar
- ingilizce wikipedia´da İnka mitolojisi13 Eylül 2006 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Inka mitolojisi mitolojik olan ve Inka inanclarinin aciklanmasini veya sembolize edilmesini saglayan bircok hikaye ve efsaneler icerir Peru yu isgal eden Francisco Pizarro nun Ispanya birlikleriyle beraber bolgeye gelen Hristiyan rahipler Inkalarin adini verdikleri hasirlara yazdiklari kayitlarin hepsini yaktilar Ancak bugunku inanisa gore Kipuslar fonolojik ve logografik verilerin uzerine kaydedilebildigi ikili bir sistemle yaziliyorlardi Gunumuzde Inkalarla ilgili bildiklerimiz ya Hristiyan rahiplerin anlatimlarindan ya Inka mimarisi ve el sanatlarindaki islemelerden ikonografi ya da yerli insanlarca dilden dile aktarilan mitler ve efsanelerden gelmektedir Inka kurulus efsaneleriManco Capac Peru daki Inka Hanedanligi nin efsanevi kurucusudur Efsaneler hakkinda cesitli rivayetler vardir Bir efsanede Viracocha nin oglu oldugu soylenir Bir digerinde ise Titicaca Golu nde Gunes Tanrisi Inti tarafindan buyutuldugu soylenir Manco Capac nin iktidara gelisi hakkinda da bircok efsane vardir Ilkinde Manco Capac ve kardesi Inti nin ogullaridir Manco Capac babasi tarafindan ates ve gunes tanrisi olarak kutsanmistir Cuzco ya ulasmak icin yeralti tunelleri kazmistir ve bir tapinak yapmistir Yolculuklari sirasinda Manco nun kardeslerinden birisi tasa donusmustur huaca Bir diger efsanede ise Cuzco ya yeraltindna gitmek yerine Titicaca Golu nun icinden gitmislerdir Tici Virachocha efsanesinde Manco Capac Cuzco nun 25 km guneyindeki bugun bilinen adiyla lu Tici Viracocha nin ogludur O ve erkek kardesleri ve ve kiz kardesleri Mama Ocllo ve Cuzco ya yakin bir yerde yasadilar Cesitlilik arz etmesine ragmen genel inanis Manco nun acgozlu davranarak diger kardeslerine ihanet edip onlari oldurmesiyle beraber Cuzco nun tek hakimi haline geldigidir Tanrilargibi Inkalar da hukumdarliklarina kattiklari kulturlerin kendi dinlerini korumalarina izin vermistir Inka tanrilarindan bazilari asagida listelenmistir Cogunun gorevleri birbiriyle kesisir Daglarin tanrisi aka Apotequil simsek tanrisi yaratilis mitine yardim eden tanri simsek ve yildirim tanrisi bakire tanri nin spermi ve Ay Tanrisi safak ve alacakaranlik tanricasi cecek ve genc kiz tanricasi aka Cocomama saglik ve iyilik tanricasi Vucudunun ikiye ayrildigi ve bir parcasinin bitkisine donustugu soylenir Ay tanrisi Gol tanricasi kalp ve zenginlik tanricasi iklim tanrisi Inti Gunes tanrisi Inti en onemli tanri olarak kabul edilir yagmur ve ruzgar tanrisi Inti ve Mama Quilla nin ogullari bereket tanricasi deniz ve balik tanricasi aka Pachamama deprem tanricasi Ay Anne Evlilik tanricasi Inti nin kardesi ve karisi Manco Capac Pachacamac Kon ve Mama Ocllo nun aneleri mahsul tanricasi toprak yapici tanri su ve sel tanrisi sel tanrisi olum tanrisi Seytan soyundandir zangin yeralti madenlerinin tanrisi Onemli yerler Asiklar dunyasi Cehenneme benzer Dunyanin merkezindedir Yuksek dunya Cennete benzer Baglantilaringilizce wikipedia da Inka mitolojisi13 Eylul 2006 tarihinde Wayback Machine sitesinde arsivlendi