Çerkes paganizmi veya Habzeism, Çerkes halkının etnik dini. Dinin temeli baş tanrı Thaşho'ya ibadettir. Tüm varlıklar öz olarak birdir ve sonsuz bir döngünün parçasıdır; sadece yaratıcı olan Thaşho bu döngüden etkilenmez. Herkes Thaşho'ya ihtiyaç duyar ancak Thaşho kimseye ihtiyaç duymaz.
Evrendeki her şeyin birliğini temsil eden Çerkes Zih Tekerleği | |
Milliyet | Çerkesler |
---|---|
Sınıflandırma | Paganizm |
Merkez | Çerkesya |
Kutsal yerler | Elbruz Dağı |
Takipçi | 85,000 |
İnançlar
Temel inançlar
Dinin temeli baş tanrı Thaşho'ya ibadettir. Thaşho'nun "herkesin ihtiyaç duyduğu, ama kimseye ihtiyaç duymayan", "yoktan var eden, çoğaltan", "evrenin döngüsüne izin veren" gibi sıfatları vardır. Tüm varlıklar öz olarak birdir ve sonsuz bir döngünün parçasıdır; sadece yaratıcı olan Thaşho bu döngüden etkilenmez. Bunun yanında melekler veya Thaşho'nun emrindeki daha alt tanrılar da vardır.
Çerkesya'yı gezen Leonti Lyulye'ye göre Çerkes inancında Ruhlar öldükten sonra dünyada yaptıkları işlere göre ödüllendirilirlerdi. Bu nedenle, insanın dünyevi varoluşunun amacı ruhun mükemmelliğidir. Önemli bir unsur, ataların ruhuydu. Ataların ruhları anma gerektirir: cenaze şölenleri düzenlenir ve ölü ruhların anılması için kurban veya anma yemeği hazırlıkları uygulanır ve dağıtılır.
E. Spencer Çerkeslerin geleneksel dinini şöyle tanımlamıştı:
Batı Kafkasya halkının inancındaki ana ilkeler şunlardır: Yüce ve kudretli olan tek Tanrı'ya olan inanç. Ruhun ölümsüz olduğuna ve ölümden sonra atalarının yaşadığı başka bir dünyaya aktarılacağına inanıyorlar.
Muhammed'in dinine inananlar gibi onlar da Tanrı'yı görünür herhangi bir biçimde temsil etmiyorlar, ancak onu, ruhu evrene dağılmış olan her şeyin yaratıcısı olarak tanımlıyorlar.
Tek ebedi Tanrı'ya ek olarak, Tanrı'nın kendi kontrolü için çok önemsiz olduğunu düşündüğü bazı konularda yetki devrettiği birçok alt ruhların varlığına inanırlar. Bu alt tanrılardan bazıları, şefaatçi olarak tapınılan özel bir sembol olarak tezahür eder.
Bu noktada sıkı bir araştırma yaptım ve tüm bilgi verenlerin bu görüşe katıldığını gördüm. Bu, Çerkesleri uzun yıllardır tanıyan birkaç Rus subaydan daha önce duyduklarımı doğruladı.
Bu ibadet, katı bir Protestan ve katı bir Müslüman gibi katı bir ibadet olarak değerlendirilmelidir.
Grek etkisi
Antik dönemde Çerkesler ve Yunanlar arasında ticaret ilişkileri vardı. Çerkes orman tanrısı Mezıtha ve Yunan orman tanrısı Pan aşağı yukarı aynı kişidir. Çerkes Arı tanrıçası Merisse'nin ismi Yunanca "Arı" demektir. Yunan ve Çerkes inanışları arasında başka benzerlikler de bulunabilir: Antik Yunan mitolojisinde Çerkesya göndermeleri vardır (Prometheus'un Elbruz Dağı'na zincirlenmesi gibi). Bu mitolojinin Çerkesya kökenli olduğunu iddia edenler de olmuştur.
Cenaze
Çerkeslerde ölüleri ağaca gömme geleneği vardı, 1427 yılında Çerkes topraklarından geçen Alman seyyah Johannes Schiltberger şunları yazmıştır:
Onların (Çerkeslerin) yıldırım çarpması sonucu ölenleri tabuta koymak ve tabutu uzun bir ağaca asmak gibi bir adetleri vardır.
Bundan sonra komşular yanlarında yiyecek ve içecek getirerek gelirler, dans etmeye, eğlenmeye, öküz ve koç kesmeye, etin çoğunu fakirlere dağıtmaya başlarlar.
Bunu üç gün boyunca yaparlar ve cesetler tamamen çürüyene kadar her yıl aynı şeyi tekrarlarlar, yıldırım çarpan kişinin bir aziz olduğunu düşünürler.
Türk seyyah Evliya Çelebi şunları yazmıştır:
Hikâye anlatıcıları çeşitli ayinler yaptıktan sonra insanları ölen kişinin başucuna toplarlar. Bu şaşırtıcı ve nadir bir manzaradır. Daha sonra merhum kişiyi dağlarda büyük bir ağacın dalları üzerine özel bir tabuta koyarlar.
Orta Çağ Mısır'ının Çerkes Memlük hükümdarı Sultan Berkuk da başlangıçta halkının geleneğine uygun olarak gömüldü; cesedinin bulunduğu tabut, Çerkes cemaati tarafından caminin tavanına asıldı.
Kaynakça
- ^ "Arena: Atlas of Religions and Nationalities in Russia" 6 Aralık 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde .. Sreda, 2012.
- ^ Schnirelmann, pp. 202-206
- ^ a b c Khabze.info. Khabze: the religious system of Circassians 16 Ocak 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde ..
- ^ Paul Golbe. Window on Eurasia: Circassians Caught Between Two Globalizing "Mill Stones", Russian Commentator Says. On Windows on Eurasia, January 2013.
- ^ circassianworld.com Customs & Traditions [1] 26 Mart 2023 tarihinde Wayback Machine sitesinde ..
- ^ a b c d e Khabze.info. Khabze: the religious system of Circassians 16 Ocak 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde ..
- ^ a b Özsaray, Mustafa (20 Şubat 2012). Çerkeslerin İslamlaşması. İz Yayıncılık. ISBN .
- ^ a b Khabze.info. What is Khabze? 16 Ocak 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- ^ Люлье Л.Я. Черкессия. Историко-этнографические статьи. — Северо-Кавказский филиал традиционной культуры М.Ц.Т.К. "Возрождение", 1990. — С. 29.
- ^ Спенсер, Эдмонд. Путешествия в Черкесию / предисловие, перевод и комментарии Н. Нефляшевой. — Майкоп, 1994. — С. 111.
- ^ Thomas, Lowell (1964). Book of the High Mountains. Julian Messner. s. 159.
- ^ Гадагатль А. Героический эпос "Нарты" адыгских (черкесских) народов. — Майкоп, 1987. — С. 195.
- ^ . 22 Mayıs 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Haziran 2012.
- ^ Evliya Çelebi, Seyahatname
- ^ . 25 Nisan 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Haziran 2012.
- ^ "Обряд воздушного погребения » Адыги .RU - Новости Адыгеи, история, культура и традиции адыгов (черкесов)". Адыги .RU - Новости Адыгеи, история, культура и традиции адыгов (черкесов) (Rusça). 3 Haziran 2023 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 8 Ekim 2023.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Cerkes paganizmi veya Habzeism Cerkes halkinin etnik dini Dinin temeli bas tanri Thasho ya ibadettir Tum varliklar oz olarak birdir ve sonsuz bir dongunun parcasidir sadece yaratici olan Thasho bu donguden etkilenmez Herkes Thasho ya ihtiyac duyar ancak Thasho kimseye ihtiyac duymaz Evrendeki her seyin birligini temsil eden Cerkes Zih TekerlegiMilliyetCerkeslerSiniflandirmaPaganizmMerkezCerkesyaKutsal yerlerElbruz DagiTakipci85 000InanclarTemel inanclar Dinin temeli bas tanri Thasho ya ibadettir Thasho nun herkesin ihtiyac duydugu ama kimseye ihtiyac duymayan yoktan var eden cogaltan evrenin dongusune izin veren gibi sifatlari vardir Tum varliklar oz olarak birdir ve sonsuz bir dongunun parcasidir sadece yaratici olan Thasho bu donguden etkilenmez Bunun yaninda melekler veya Thasho nun emrindeki daha alt tanrilar da vardir Cerkesya yi gezen Leonti Lyulye ye gore Cerkes inancinda Ruhlar oldukten sonra dunyada yaptiklari islere gore odullendirilirlerdi Bu nedenle insanin dunyevi varolusunun amaci ruhun mukemmelligidir Onemli bir unsur atalarin ruhuydu Atalarin ruhlari anma gerektirir cenaze solenleri duzenlenir ve olu ruhlarin anilmasi icin kurban veya anma yemegi hazirliklari uygulanir ve dagitilir E Spencer Cerkeslerin geleneksel dinini soyle tanimlamisti Bati Kafkasya halkinin inancindaki ana ilkeler sunlardir Yuce ve kudretli olan tek Tanri ya olan inanc Ruhun olumsuz olduguna ve olumden sonra atalarinin yasadigi baska bir dunyaya aktarilacagina inaniyorlar Muhammed in dinine inananlar gibi onlar da Tanri yi gorunur herhangi bir bicimde temsil etmiyorlar ancak onu ruhu evrene dagilmis olan her seyin yaraticisi olarak tanimliyorlar Tek ebedi Tanri ya ek olarak Tanri nin kendi kontrolu icin cok onemsiz oldugunu dusundugu bazi konularda yetki devrettigi bircok alt ruhlarin varligina inanirlar Bu alt tanrilardan bazilari sefaatci olarak tapinilan ozel bir sembol olarak tezahur eder Bu noktada siki bir arastirma yaptim ve tum bilgi verenlerin bu goruse katildigini gordum Bu Cerkesleri uzun yillardir taniyan birkac Rus subaydan daha once duyduklarimi dogruladi Bu ibadet kati bir Protestan ve kati bir Musluman gibi kati bir ibadet olarak degerlendirilmelidir Grek etkisi Antik donemde Cerkesler ve Yunanlar arasinda ticaret iliskileri vardi Cerkes orman tanrisi Mezitha ve Yunan orman tanrisi Pan asagi yukari ayni kisidir Cerkes Ari tanricasi Merisse nin ismi Yunanca Ari demektir Yunan ve Cerkes inanislari arasinda baska benzerlikler de bulunabilir Antik Yunan mitolojisinde Cerkesya gondermeleri vardir Prometheus un Elbruz Dagi na zincirlenmesi gibi Bu mitolojinin Cerkesya kokenli oldugunu iddia edenler de olmustur Cenaze Cerkeslerde oluleri agaca gomme gelenegi vardi 1427 yilinda Cerkes topraklarindan gecen Alman seyyah Johannes Schiltberger sunlari yazmistir Onlarin Cerkeslerin yildirim carpmasi sonucu olenleri tabuta koymak ve tabutu uzun bir agaca asmak gibi bir adetleri vardir Bundan sonra komsular yanlarinda yiyecek ve icecek getirerek gelirler dans etmeye eglenmeye okuz ve koc kesmeye etin cogunu fakirlere dagitmaya baslarlar Bunu uc gun boyunca yaparlar ve cesetler tamamen curuyene kadar her yil ayni seyi tekrarlarlar yildirim carpan kisinin bir aziz oldugunu dusunurler Turk seyyah Evliya Celebi sunlari yazmistir Hikaye anlaticilari cesitli ayinler yaptiktan sonra insanlari olen kisinin basucuna toplarlar Bu sasirtici ve nadir bir manzaradir Daha sonra merhum kisiyi daglarda buyuk bir agacin dallari uzerine ozel bir tabuta koyarlar Orta Cag Misir inin Cerkes Memluk hukumdari Sultan Berkuk da baslangicta halkinin gelenegine uygun olarak gomuldu cesedinin bulundugu tabut Cerkes cemaati tarafindan caminin tavanina asildi Kaynakca Arena Atlas of Religions and Nationalities in Russia 6 Aralik 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde Sreda 2012 Schnirelmann pp 202 206 a b c Khabze info Khabze the religious system of Circassians 16 Ocak 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde Paul Golbe Window on Eurasia Circassians Caught Between Two Globalizing Mill Stones Russian Commentator Says On Windows on Eurasia January 2013 circassianworld com Customs amp Traditions 1 26 Mart 2023 tarihinde Wayback Machine sitesinde a b c d e Khabze info Khabze the religious system of Circassians 16 Ocak 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde a b Ozsaray Mustafa 20 Subat 2012 Cerkeslerin Islamlasmasi Iz Yayincilik ISBN 9789753558716 erisim tarihi kullanmak icin url gerekiyor yardim a b Khabze info What is Khabze 16 Ocak 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde Lyule L Ya Cherkessiya Istoriko etnograficheskie stati Severo Kavkazskij filial tradicionnoj kultury M C T K Vozrozhdenie 1990 S 29 Spenser Edmond Puteshestviya v Cherkesiyu predislovie perevod i kommentarii N Neflyashevoj Majkop 1994 S 111 Thomas Lowell 1964 Book of the High Mountains Julian Messner s 159 Gadagatl A Geroicheskij epos Narty adygskih cherkesskih narodov Majkop 1987 S 195 22 Mayis 2016 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 15 Haziran 2012 Evliya Celebi Seyahatname 25 Nisan 2013 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 15 Haziran 2012 Obryad vozdushnogo pogrebeniya Adygi RU Novosti Adygei istoriya kultura i tradicii adygov cherkesov Adygi RU Novosti Adygei istoriya kultura i tradicii adygov cherkesov Rusca 3 Haziran 2023 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 8 Ekim 2023