Özgül itici kuvvet (genellikle Isp gösterilir) roket ve jet motorlarının verim oranını tanımlamak için kullanılan bir yöntemdir. Kullanılan itici yakıt miktarı ile ilgili olarak türevini belirtir. Başka bir deyişle, itme kuvveti birim zamanda kullanılan itici yakıt miktarına bölünür. İtici yakıt "miktarı" kütlece (örneğin kilogram) verilirse, bu durumda özgül itici kuvvet hız birimine sahip olur. İtici yakıt miktarı ağırlıkça (örneğin kilogram-kuvvet) verilirse, o zaman da özgül itici kuvvet zaman birimi ile ifade edilir. Özgül itici kuvvetin iki sürümü arasındaki dönüşüm sabiti dir. Özgül itici kuvvet ne kadar yüksekse, belirli bir itme kuvveti için gerekli itici yakıt akış hızı o kadar az olur ve bu durumda bahsi geçen delta-v için roketin daha az itici yakıta ihtiyacı olur.
Gerçek egzoz hızı aslında aracın arkasından püskürtürek bıraktığı egzozun ortalama hızıdır. Etkin egzoz hızı aynı itme kuvvetini vermek için yanarak, araçtan ayrılmak zorunda kalan itici yakıtın saniyedeki hızıdır. Uzay boşluğunda çalışan bir roket için bu ikisi de hemen hemen aynı olsa da, hava emen bir jet motoru için bu ikisi tamamen farklıdır. Çünkü jet motorlarında ekstra itme kuvveti hızlanan havayla sağlanır. Özgül itici kuvvet ve etkin egzoz hızı orantılıdır.
Özgül itici kuvvet motorları kıyaslamak için kullanışlı bir değerdir, otomobiller için 100 kilometre başına litre ya da galon başına mil gibi kullanılır. Daha yüksek özgül itici kuvvetli bir itme yöntemi daha fazla itici yakıt verimliliği demektir. Aynı şeyi ölçen diğer bir nicelik ise genellikle hava emen jet motorları için kullanılan . Özgül yakıt tüketimi, özgül itici kuvvet ve etkin egzoz hızı ile ters orantılıdır.
Örnekler
Model roketçilik
Özgül itici kuvvet ayrıca model roket motorlarında performans ölçümü için kullanılır. Estes' in roket motorları için beyan ettiği bazı özgül itici kuvvet değerleri şunlardır:Estes Industries model roket parçaları konusunda tanınmış, Amerikalı büyük bir satıcıdır. Model roket motorlarında üreticiler karabarut itici yakıtı kullandıklarından ötürü, model roket motorlarının özgül itici kuvveti diğer birçok roket motorlarından çok daha düşüktür. Model roket motorlarının yanma hızı da çok sıkı denetlenmektedir.
Motor | Toplam itici kuvvet (Ns) | Yakıt Ağırlığı (N) | Özgül itici kuvvet (s) |
---|---|---|---|
Estes A10-3T | 2.5 | .0370 | 67.49 |
Estes A8-3 | 2.5 | .0306 | 81.76 |
Estes B4-2 | 5.0 | .0816 | 61.25 |
Estes B6-4 | 5.0 | .0612 | 81.76 |
Estes C6-3 | 10 | .1223 | 81.76 |
Estes C11-5 | 10 | .1078 | 92.76 |
Estes D12-3 | 20 | .2443 | 81.86 |
Estes E9-6 | 30 | .3508 | 85.51 |
Yararlanılan kaynaklar
- ^ a b "What is specific impulse?". Qualitative Reasoning Group. 4 Temmuz 2016 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 28 Ekim 2011.
- ^ . NASA. 4 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Ekim 2011.
- ^ Estes 2011 Katalog http://www.acsupplyco.com/estes/estes_cat_2011.pdf 19 Kasım 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Ozgul itici kuvvet genellikle Isp gosterilir roket ve jet motorlarinin verim oranini tanimlamak icin kullanilan bir yontemdir Kullanilan itici yakit miktari ile ilgili olarak turevini belirtir Baska bir deyisle itme kuvveti birim zamanda kullanilan itici yakit miktarina bolunur Itici yakit miktari kutlece ornegin kilogram verilirse bu durumda ozgul itici kuvvet hiz birimine sahip olur Itici yakit miktari agirlikca ornegin kilogram kuvvet verilirse o zaman da ozgul itici kuvvet zaman birimi ile ifade edilir Ozgul itici kuvvetin iki surumu arasindaki donusum sabiti dir Ozgul itici kuvvet ne kadar yuksekse belirli bir itme kuvveti icin gerekli itici yakit akis hizi o kadar az olur ve bu durumda bahsi gecen delta v icin roketin daha az itici yakita ihtiyaci olur Gercek egzoz hizi aslinda aracin arkasindan puskurturek biraktigi egzozun ortalama hizidir Etkin egzoz hizi ayni itme kuvvetini vermek icin yanarak aractan ayrilmak zorunda kalan itici yakitin saniyedeki hizidir Uzay boslugunda calisan bir roket icin bu ikisi de hemen hemen ayni olsa da hava emen bir jet motoru icin bu ikisi tamamen farklidir Cunku jet motorlarinda ekstra itme kuvveti hizlanan havayla saglanir Ozgul itici kuvvet ve etkin egzoz hizi orantilidir Ozgul itici kuvvet motorlari kiyaslamak icin kullanisli bir degerdir otomobiller icin 100 kilometre basina litre ya da galon basina mil gibi kullanilir Daha yuksek ozgul itici kuvvetli bir itme yontemi daha fazla itici yakit verimliligi demektir Ayni seyi olcen diger bir nicelik ise genellikle hava emen jet motorlari icin kullanilan Ozgul yakit tuketimi ozgul itici kuvvet ve etkin egzoz hizi ile ters orantilidir OrneklerModel roketcilik Ozgul itici kuvvet ayrica model roket motorlarinda performans olcumu icin kullanilir Estes in roket motorlari icin beyan ettigi bazi ozgul itici kuvvet degerleri sunlardir Estes Industries model roket parcalari konusunda taninmis Amerikali buyuk bir saticidir Model roket motorlarinda ureticiler karabarut itici yakiti kullandiklarindan oturu model roket motorlarinin ozgul itici kuvveti diger bircok roket motorlarindan cok daha dusuktur Model roket motorlarinin yanma hizi da cok siki denetlenmektedir Piyasada bulunan degisik Estes roket motorlarinin ozgul itici kuvvetleri Motor Toplam itici kuvvet Ns Yakit Agirligi N Ozgul itici kuvvet s Estes A10 3T 2 5 0370 67 49Estes A8 3 2 5 0306 81 76Estes B4 2 5 0 0816 61 25Estes B6 4 5 0 0612 81 76Estes C6 3 10 1223 81 76Estes C11 5 10 1078 92 76Estes D12 3 20 2443 81 86Estes E9 6 30 3508 85 51Yararlanilan kaynaklar a b What is specific impulse Qualitative Reasoning Group 4 Temmuz 2016 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 28 Ekim 2011 NASA 4 Mart 2016 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 28 Ekim 2011 Estes 2011 Katalog http www acsupplyco com estes estes cat 2011 pdf 19 Kasim 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde