Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
İran yüce lideri, (Farsça: رهبر معظم ایران, rehber-i muazzam-i İran,) Devrim lideri, (Farsça: رهبر انقلاب, rehber-i inkılâb,) resmi adıyla Yüce Rehberlik Makamı (Farsça: مقام معظم رهبری, makam-ı muazzam-ı rehberi), İran'ın başı ve en yüksek siyasi ve dini otoritesi, yüce lideridir. Silahlı Kuvvetler, , devlet televizyonu ve diğer kilit hükûmet kuruluşları, yüce liderin kontrolü altındadır. Yüce lider seçildikten sonra Uzmanlar Meclisi tarafından denetlenir. Ancak bugüne kadar denetleme yapılmamıştır.
| İran İslam Cumhuriyeti Yüce Lideri | |
|---|---|
 | |
| Tür | Devlet başkanı Başkomutan |
| Rapor verilen | Uzmanlar Meclisi |
| Atayan | Uzmanlar Meclisi |
| Görev süresi | Hayat boyu |
| Önceli | İran Şahı |
| Oluşum | 3 Aralık 1979 |
| Açılışı yapan | Ruhullah Humeyni |
| Bağlılık | İran Anayasası |
| Websitesi | www.leader.ir |
Mevcut yüce lider Ali Hamaney, kararnameler yayınlamakta ve ekonomi, çevre, dış politika, eğitim, ulusal planlama ve İran'daki diğer her şey hakkında nihai kararlar verme yetkisine sahiptir. Hamaney ayrıca, İran'daki seçimlerde şeffaflığa ilişkin nihai kararlar vermiş ve cumhurbaşkanlığı kabinesinin bazı atamalarını iptal etmiş ve yeniden görevlendirmiştir. Ali Hamaney, Savunma, İstihbarat ve Dışişleri bakanlıklarının yanı sıra Bilim Bakanlığı gibi diğer bakanlıkları da doğrudan seçiyor.
İran Dışişleri Bakanlığının protokol ve törenle sınırlı olan görevleri, İran’ın bölgesel politikası, dini liderlik makamı tarafından doğrudan kontrol ediliyor. Örneğin, İran’ın Arap ülkelerinin büyükelçileri, dini lidere doğrudan rapor veren Kudüs Kolordusu tarafından seçilir. Anayasaya göre, İran'da hükümetin iktidarı, dini liderin gözetimi altında görev yapan yasama organı, yargı ve yürütme yetkisine sahiptir. Dini lider, İran Cumhurbaşkanından daha güçlüdür ve orduda, sivil hükümette ve yargıda pek çok güçlü makamın başkanlarını atar. Aslında İran anayasası, dini liderin Şiilikte dini fetvalar konusunda en yüksek rütbeli din adamı ve otorite olan merci-i taklid olması gerektiğini belirtiyordu ancak, 1989'da anayasa, liderin sadece İslami bilgin olmasının yeterli olabileceği yönünde değiştirildi, yani liderin daha düşük seviyeli bir din adamı olabilmesinin önü açıldı.
Görev ve Yetkileri
İran dinî lideri, aynı zamanda İran'ın dinî liderini denetlemek, seçmek ve görevden almakla görevli tek devlet organı olan Uzmanlar Meclisi tarafından seçilir. Aşağıdaki büroları denetler, atar ve görevden alabilir:
- Cumhurbaşkanını göreve gelmesini onaylar ve ayrıca Parlamentonun üçte iki çoğunluğu ile birlikte görevden alabilir.
- 8 yıllık bir dönem için Yargı Erki başkanını,
- 5 yıllık bir süre için Düzenin Maslahatını Teşhis Konseyi üyelerini,
- üyelerini atar.
- Uzmanlar Meclisi üyeleri arasından 12 Anayasa Koruma Konseyi üyesinden 6'sını atar, diğer 6'sı ise Dini liderin tayin ettiği İran Yargı Erki Başkanı tarafından aday gösterilen İslami hukukçu adayları arasından parlamento tarafından seçilir.
- Savunma, İstihbarat, Dışişleri ve Bilim bakanlarının atanmasını onaylar.
- 'ne iki temsilci,
- 8 yıllık bir süre için İran Radyo Televizyon Kurumu başkanını,
- Her eyaletin başkenti için Cuma namazı imamlarını,
- İran Silahlı Kuvvetleri komutanını ve İran Silahlı Kuvvetleri birimlerinin komutanlarını,
- İran Devrim Muhafızları Ordusu komutanını ve İran Devrim Muhafızları Ordusu birimlerinin komutanlarını atar.
- Düzenin Maslahatını Teşhis Konseyi ile görüştükten sonra İran İslam Cumhuriyeti'nin genel politikalarını düzenlemek.
- Düzenin Maslahatını Teşhis Konseyi aracılığıyla, geleneksel yöntemlerle çözülemeyen sorunları çözmek.
- Sistemlerin genel politikalara uygun yürütülmesini denetlemek.
- Ulusal referandumlar için kararnameler çıkarmak.
- Silahlı kuvvetlerin başkomutanı olarak:
- Savaş ve barış ilan etmek.
- Silahlı kuvvetleri seferber etmek.
- Silahlı kuvvetlerin yapısındaki farklılıklardan kaynaklanan sorunlara çözüm bulmak.
Dinî liderler
| № | Görev Süresi | Resim | İsim Türkçe · Farsça · İmza | Hayatı | Doğum Yeri | Siyasi Bağlantı | Notlar | |
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| 1 | 3 Aralık 1979 – 3 Haziran 1989 (9 yıl, 182 gün) |  | Büyük Ayetullah Seyyid Ruhullah Humeyni Farsça: سیدروحالله خمینی  | 22 Eylül 1902 – 3 Haziran 1989 (86 yaşında) | Humeyn, Merkezi | Bağımsız | 1979 İran İslam Devrimi'nin lideri ve İran İslam Cumhuriyeti'nin kurucusu | |
| 2 | 4 Haziran 1989 – günümüz (35 yıl, 22 gün) |  | Büyük Ayetullah Seyyid Ali Hamaney Farsça: سیدعلی خامنهای  | 19 Nisan 1939 | Meşhed, Razavi Horasan | Humeyni'nin ölümüne kadar 1981-1989 yılları arasında İran cumhurbaşkanı | ||
Kaynakça
- ^ "Iran's possible next Supreme Leader being examined: Rafsanjani". 13 Aralık 2015. 15 Şubat 2017 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 1 Temmuz 2016 – Reuters vasıtasıyla.
- ^ Article 108, Iranian Constitution
- ^ Article 89-91, Iranian Constitution
- ^ "Iran's Khamenei hits out at Rafsanjani in rare public rebuke". Middle East Eye. 12 Haziran 2018 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 29 Kasım 2018.
- ^ . Al-Monitor. 22 Aralık 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ Louis Charbonneau and Parisa Hafezi (16 Mayıs 2014). "Exclusive: Iran pursues ballistic missile work, complicating nuclear talks". Reuters. 12 Haziran 2018 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 29 Kasım 2018.
- ^ . 7 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Kasım 2018.
- ^ "PressTV-'Economic issues, Iran's foremost problem'". 24 Ağustos 2016 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 29 Kasım 2018.
- ^ kjenson (22 Mayıs 2014). . 1 Ağustos 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ "Iran: Executive, legislative branch officials endorse privatization plan". www.payvand.com. 3 Ekim 2018 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 29 Kasım 2018.
- ^ "Khamenei slams Rouhani as Iran's regime adopted UN education agenda". 8 Mayıs 2017. 31 Mayıs 2017 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 29 Kasım 2018.
- ^ Al-awsat, Asharq (25 Eylül 2017). . 10 Ekim 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Kasım 2018.
- ^ "Leader outlines elections guidelines, calls for transparency". 15 Ekim 2016. 12 Haziran 2018 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 29 Kasım 2018.
- ^ "BBC NEWS - Middle East - Iranian vice-president 'sacked'". 3 Ekim 2018 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 29 Kasım 2018.
- ^ mshabani (23 Ekim 2017). . 24 Ekim 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ "Who's in Charge?" by Ervand Abrahamian London Review of Books, 6 November 2008
- ^ Moin, Baqer, Khomeini, (2001), p.293
- ^ . iranprimer.usip.org. 7 Temmuz 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Temmuz 2018.
- ^ "خانه ملت". 5 Temmuz 2009. 18 Haziran 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Temmuz 2018.
- ^ . 17 Haziran 2011. 17 Haziran 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 10 Nisan 2016 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 26 Haziran 2017.
Dış bağlantılar
- Yüce Lider Resmi Web Sitesi29 Eylül 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- İran anayasası21 Ağustos 2018 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- WorldStatesmen- İran8 Ağustos 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Iran yuce lideri Farsca رهبر معظم ایران rehber i muazzam i Iran Devrim lideri Farsca رهبر انقلاب rehber i inkilab resmi adiyla Yuce Rehberlik Makami Farsca مقام معظم رهبری makam i muazzam i rehberi Iran in basi ve en yuksek siyasi ve dini otoritesi yuce lideridir Silahli Kuvvetler devlet televizyonu ve diger kilit hukumet kuruluslari yuce liderin kontrolu altindadir Yuce lider secildikten sonra Uzmanlar Meclisi tarafindan denetlenir Ancak bugune kadar denetleme yapilmamistir Iran Islam Cumhuriyeti Yuce LideriIran armasiGorevdeki Ali Hamenei 4 Haziran 1989 tarihinden beriTurDevlet baskani BaskomutanRapor verilenUzmanlar MeclisiAtayanUzmanlar MeclisiGorev suresiHayat boyuOnceliIran SahiOlusum3 Aralik 1979Acilisi yapanRuhullah HumeyniBaglilikIran AnayasasiWebsitesiwww leader ir Mevcut yuce lider Ali Hamaney kararnameler yayinlamakta ve ekonomi cevre dis politika egitim ulusal planlama ve Iran daki diger her sey hakkinda nihai kararlar verme yetkisine sahiptir Hamaney ayrica Iran daki secimlerde seffafliga iliskin nihai kararlar vermis ve cumhurbaskanligi kabinesinin bazi atamalarini iptal etmis ve yeniden gorevlendirmistir Ali Hamaney Savunma Istihbarat ve Disisleri bakanliklarinin yani sira Bilim Bakanligi gibi diger bakanliklari da dogrudan seciyor Iran Disisleri Bakanliginin protokol ve torenle sinirli olan gorevleri Iran in bolgesel politikasi dini liderlik makami tarafindan dogrudan kontrol ediliyor Ornegin Iran in Arap ulkelerinin buyukelcileri dini lidere dogrudan rapor veren Kudus Kolordusu tarafindan secilir Anayasaya gore Iran da hukumetin iktidari dini liderin gozetimi altinda gorev yapan yasama organi yargi ve yurutme yetkisine sahiptir Dini lider Iran Cumhurbaskanindan daha gucludur ve orduda sivil hukumette ve yargida pek cok guclu makamin baskanlarini atar Aslinda Iran anayasasi dini liderin Siilikte dini fetvalar konusunda en yuksek rutbeli din adami ve otorite olan merci i taklid olmasi gerektigini belirtiyordu ancak 1989 da anayasa liderin sadece Islami bilgin olmasinin yeterli olabilecegi yonunde degistirildi yani liderin daha dusuk seviyeli bir din adami olabilmesinin onu acildi Gorev ve YetkileriIran dini lideri ayni zamanda Iran in dini liderini denetlemek secmek ve gorevden almakla gorevli tek devlet organi olan Uzmanlar Meclisi tarafindan secilir Asagidaki burolari denetler atar ve gorevden alabilir Cumhurbaskanini goreve gelmesini onaylar ve ayrica Parlamentonun ucte iki cogunlugu ile birlikte gorevden alabilir 8 yillik bir donem icin Yargi Erki baskanini 5 yillik bir sure icin Duzenin Maslahatini Teshis Konseyi uyelerini uyelerini atar Uzmanlar Meclisi uyeleri arasindan 12 Anayasa Koruma Konseyi uyesinden 6 sini atar diger 6 si ise Dini liderin tayin ettigi Iran Yargi Erki Baskani tarafindan aday gosterilen Islami hukukcu adaylari arasindan parlamento tarafindan secilir Savunma Istihbarat Disisleri ve Bilim bakanlarinin atanmasini onaylar ne iki temsilci 8 yillik bir sure icin Iran Radyo Televizyon Kurumu baskanini Her eyaletin baskenti icin Cuma namazi imamlarini Iran Silahli Kuvvetleri komutanini ve Iran Silahli Kuvvetleri birimlerinin komutanlarini Iran Devrim Muhafizlari Ordusu komutanini ve Iran Devrim Muhafizlari Ordusu birimlerinin komutanlarini atar Duzenin Maslahatini Teshis Konseyi ile gorustukten sonra Iran Islam Cumhuriyeti nin genel politikalarini duzenlemek Duzenin Maslahatini Teshis Konseyi araciligiyla geleneksel yontemlerle cozulemeyen sorunlari cozmek Sistemlerin genel politikalara uygun yurutulmesini denetlemek Ulusal referandumlar icin kararnameler cikarmak Silahli kuvvetlerin baskomutani olarak Savas ve baris ilan etmek Silahli kuvvetleri seferber etmek Silahli kuvvetlerin yapisindaki farkliliklardan kaynaklanan sorunlara cozum bulmak Dini liderler Gorev Suresi Resim Isim Turkce Farsca Imza Hayati Dogum Yeri Siyasi Baglanti Notlar1 3 Aralik 1979 3 Haziran 1989 9 yil 182 gun Buyuk Ayetullah Seyyid Ruhullah Humeyni Farsca سیدروح الله خمینی 22 Eylul 1902 1902 09 22 3 Haziran 1989 86 yasinda Humeyn Merkezi Bagimsiz 1979 Iran Islam Devrimi nin lideri ve Iran Islam Cumhuriyeti nin kurucusu2 4 Haziran 1989 gunumuz 35 yil 22 gun Buyuk Ayetullah Seyyid Ali Hamaney Farsca سیدعلی خامنه ای 19 Nisan 1939 85 yasinda Meshed Razavi Horasan Humeyni nin olumune kadar 1981 1989 yillari arasinda Iran cumhurbaskaniKaynakca Iran s possible next Supreme Leader being examined Rafsanjani 13 Aralik 2015 15 Subat 2017 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 1 Temmuz 2016 Reuters vasitasiyla Article 108 Iranian Constitution Article 89 91 Iranian Constitution Iran s Khamenei hits out at Rafsanjani in rare public rebuke Middle East Eye 12 Haziran 2018 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 29 Kasim 2018 Al Monitor 22 Aralik 2015 tarihinde kaynagindan arsivlendi Louis Charbonneau and Parisa Hafezi 16 Mayis 2014 Exclusive Iran pursues ballistic missile work complicating nuclear talks Reuters 12 Haziran 2018 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 29 Kasim 2018 7 Mart 2016 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 29 Kasim 2018 PressTV Economic issues Iran s foremost problem 24 Agustos 2016 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 29 Kasim 2018 kjenson 22 Mayis 2014 1 Agustos 2017 tarihinde kaynagindan arsivlendi Iran Executive legislative branch officials endorse privatization plan www payvand com 3 Ekim 2018 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 29 Kasim 2018 Khamenei slams Rouhani as Iran s regime adopted UN education agenda 8 Mayis 2017 31 Mayis 2017 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 29 Kasim 2018 Al awsat Asharq 25 Eylul 2017 10 Ekim 2017 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 29 Kasim 2018 Leader outlines elections guidelines calls for transparency 15 Ekim 2016 12 Haziran 2018 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 29 Kasim 2018 BBC NEWS Middle East Iranian vice president sacked 3 Ekim 2018 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 29 Kasim 2018 mshabani 23 Ekim 2017 24 Ekim 2017 tarihinde kaynagindan arsivlendi Who s in Charge by Ervand Abrahamian London Review of Books 6 November 2008 Moin Baqer Khomeini 2001 p 293 iranprimer usip org 7 Temmuz 2018 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 7 Temmuz 2018 خانه ملت 5 Temmuz 2009 18 Haziran 2009 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 7 Temmuz 2018 17 Haziran 2011 17 Haziran 2011 tarihinde kaynagindan arsivlendi Arsivlenmis kopya 10 Nisan 2016 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 26 Haziran 2017 Dis baglantilarYuce Lider Resmi Web Sitesi29 Eylul 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde Iran anayasasi21 Agustos 2018 tarihinde Wayback Machine sitesinde WorldStatesmen Iran8 Agustos 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde