Astronomide galaktik şişkinlik (gökada şişkinliği ya da sadece şişkinlik) bir sarmal gökadanın yoğun merkezi bölgesidir. Bu şişkinlik, gökadanın geri kalanından net bir şekilde ayrılır. Bir yandan, yüksek yoğunluğu nedeniyle çok daha parlak görünür, diğer yandan da genellikle disk düzleminin çok ötesinde bir şişkinlik gösterir. Çok uzak gökadalar söz konusu olduğunda, şişkinlik genellikle gökadadan görülebilen tek şeydir ve bu şişkinlik, eliptik gökadaları andırır.
Bu terim, çoğunlukla sarmal gökadalarda bulunan merkezi yıldız gruplarını ifade eder. Geçmişte şişkinliklerin, etraflarında bir yıldız diski bulunan eliptik gökadalar olduğu düşünülüyordu, ancak Hubble Uzay Teleskobu kullanılarak elde edilen yüksek çözünürlüklü görüntüler, birçok şişkinliğin sarmal bir galaksinin kalbinde yer aldığını ortaya çıkardı. Günümüzde, eliptiklere benzeyen şişkinlikler ve sarmal gökadalara benzeyen şişkinlikler olarak en az iki tür şişkinlik olduğu düşünülmektedir.
Son araştırmalara göre Samanyolu'nun merkezi de dahil olmak üzere, şişkinliğin içinde genellikle bir kara delik bulunmaktadır. Şişkinliğin kütlesi ile kara deliğin kütlesi arasındaki oran (başka bir deyişle "şişkinliğin kara delik içindeki kütle oranı") farklı gökadalar için %0,2 veya %0,6 olarak sabittir. Yüzdelerin büyüklük oranları araştırmalarda tartışmalıdır.
Kaynakça
- ^ "The Peanut at the Heart of our Galaxy". ESO Press Release. 2 Mart 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 14 Eylül 2013.
- ^ Luis C. Ho: Supermassive Black Holes in Galactic Nuclei. In: S. K. Chakrabarti (Hrsg.): Observational Evidence for the Black Holes in the Universe. 23 Eylül 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde . 1999, S. 157.
- ^ A. Wandel: The Black Hole–to–Bulge Mass Relation in Active Galactic Nuclei. In: The Astrophysical Journal. 519, S. L39–L42, 1999, doi:10.1086/312106.
- ^ John Kormendy, Douglas Richstone: Inward Bound – The Search for Supermassive Black Holes in Galactic Nuclei. In: Annual Review of Astronomy and Astrophysics. 33, 195, S. 581–624, doi:10.1146/annurev.aa.33.090195.003053, Bibcode: 1995ARA&A..33..581K.
- ^ Max Camenzind: Compact objects in Astrophysics. White Dwarfs, Neutron Stars and Black Holes. Springer, Berlin 2007, , S. 465.
- ^ Andreas Eckart, Rainer Schödel, Christian Michael Straubmeier: The black hole at the center of the Milky Way. Imperial College Press, London 2005, , S. 218.
Galaksi ile ilgili bu madde seviyesindedir. Madde içeriğini genişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz. |
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Astronomide galaktik siskinlik gokada siskinligi ya da sadece siskinlik bir sarmal gokadanin yogun merkezi bolgesidir Bu siskinlik gokadanin geri kalanindan net bir sekilde ayrilir Bir yandan yuksek yogunlugu nedeniyle cok daha parlak gorunur diger yandan da genellikle disk duzleminin cok otesinde bir siskinlik gosterir Cok uzak gokadalar soz konusu oldugunda siskinlik genellikle gokadadan gorulebilen tek seydir ve bu siskinlik eliptik gokadalari andirir Samanyolu nun merkezi siskinliginin sanatsal bir tasviri Bu terim cogunlukla sarmal gokadalarda bulunan merkezi yildiz gruplarini ifade eder Gecmiste siskinliklerin etraflarinda bir yildiz diski bulunan eliptik gokadalar oldugu dusunuluyordu ancak Hubble Uzay Teleskobu kullanilarak elde edilen yuksek cozunurluklu goruntuler bircok siskinligin sarmal bir galaksinin kalbinde yer aldigini ortaya cikardi Gunumuzde eliptiklere benzeyen siskinlikler ve sarmal gokadalara benzeyen siskinlikler olarak en az iki tur siskinlik oldugu dusunulmektedir Son arastirmalara gore Samanyolu nun merkezi de dahil olmak uzere siskinligin icinde genellikle bir kara delik bulunmaktadir Siskinligin kutlesi ile kara deligin kutlesi arasindaki oran baska bir deyisle siskinligin kara delik icindeki kutle orani farkli gokadalar icin 0 2 veya 0 6 olarak sabittir Yuzdelerin buyukluk oranlari arastirmalarda tartismalidir Kaynakca The Peanut at the Heart of our Galaxy ESO Press Release 2 Mart 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 14 Eylul 2013 Luis C Ho Supermassive Black Holes in Galactic Nuclei In S K Chakrabarti Hrsg Observational Evidence for the Black Holes in the Universe 23 Eylul 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde 1999 S 157 A Wandel The Black Hole to Bulge Mass Relation in Active Galactic Nuclei In The Astrophysical Journal 519 S L39 L42 1999 doi 10 1086 312106 John Kormendy Douglas Richstone Inward Bound The Search for Supermassive Black Holes in Galactic Nuclei In Annual Review of Astronomy and Astrophysics 33 195 S 581 624 doi 10 1146 annurev aa 33 090195 003053 Bibcode 1995ARA amp A 33 581K Max Camenzind Compact objects in Astrophysics White Dwarfs Neutron Stars and Black Holes Springer Berlin 2007 ISBN 978 3 540 25770 7 S 465 Andreas Eckart Rainer Schodel Christian Michael Straubmeier The black hole at the center of the Milky Way Imperial College Press London 2005 ISBN 1 86094 567 8 S 218 Galaksi ile ilgili bu madde taslak seviyesindedir Madde icerigini genisleterek Vikipedi ye katki saglayabilirsiniz