Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Şirvanlı Ahmed Hamdi Efendi, 19. yüzyılda Osmanlı Devleti'nde yaşamış çok yönlü bir devlet ve bilim insanı.
Şirvanlı Ahmet Hamdi | |
|---|---|
| Doğum | Şemahi, Osmanlı İmparatorluğu |
| Ölüm | 1890 İstanbul, Türkiye |
| Meslek | Osmanlı devlet adamı ve bilim insanı |
| Tanınma nedeni | Tanzimat’tan sonraki eğitim çalışmalarına katkısı, yazdığı ve tercüme ettiği eserler, ders kitapları. |
| Evlilik | Sıdıka Hanım |
| Çocuk(lar) | Mehmet Tevfik |
| Akraba(lar) | Naciye Neyyal (gelini) Necile Tevfik (torunu) |
Eğitim kurumlarında idarecilik yapmış; Tanzimat’tan sonraki eğitim çalışmalarına katkıda bulunmuştur. Edebiyat, mantık, coğrafya, felsefe, seyahatname, usûl-i fıkıh, fıkıh gibi birçok alanda eserleri ve tercümeleri vardır.
Yaşamı
1828 veya 1831 yılında Şirvan eyaletinin idare merkezi olan Şemahi şehrinde doğdu. İlk eğitimini memleketi Şirvan’da aldı. Farsça ve Arapça ve riyaziyeden icazet aldı. 1855'te İstanbul'a gelİp Fransızca öğrendi ve tahsilini bu şehirde tamamladı.
Eğitimini tamamladıktan sonra çeşitli memurluklarda bulundu. 1877'de özel bir görevlendirme ile o yıllarda az tanınan Hindistan ve Afganistan'a şehbender olarak tayin edildi. Bu görevi tamamlayıp 8 ay sonra İstanbul’a döndüğünde görevi esnasında karşılaştığı olayları, kişileri, örf ve adetleri anlatan bir seyahatname kaleme aldı. Aynı sene Maarif Nezareti'nin beş dairesinden biri olan Telif ve Tercüme Dairesi Müdürlüğüne getirildi.
Telif ve Tercüme Dairesi 1881'de de Matbaalar İdaresi ile birleştirildi; Ahmed Hamdi Bey bu iki dairenin birleşmesi ile oluşan Encümen-i Teftiş ve Muayene Heyeti'nin başkanlığına atandı. Heyetin görevi, Osmanlı Devleti'nde basılacak Türkçe, Arapça, Farsça, Bulgarca, Ermenice, Rumca, kitap ve broşürlerle ilgilenmek, yabancı memleketlerden gelen kitapları gümrüklerde kontrol etmek ve okulları teftiş etmekti.
Ahmed Hamdi Efendi, Galatasaray Mekteb-i Sultânîsi bünyesinde açılan Hukuk Mektebi’nde usûl-i fıkıh (1875-1880), Arazi Kanunnâmesiyle Tapu Nizamnâmeleri ve Muamelâtı (1881- 1882) dersleri verdi. Bu görevi sırasında Maârif Nâzırlığı yapan Ahmed Cevdet Paşa, seçtiği memurlardan ve öğretmenlerden bir ekip kurarak, ilkokullardan yüksekokullara kadar tüm eğitim kurumları için ders kitapları hazırlamakla görevlendirmiştir. Ahmet Hamdi, bu yenileşmenin içinde bulundu. Türkçe ilk belagat eseri oan Belâğat-ı Lisân-i Osmânî; . Usûl ilmi ile ilk kez karşılaşan öğrencilere usûl-i fıkhın temel konularını öğretmek amacı taşıyanTürkçe Muhtasar Usûl-i Fıkıh, öğrencilere kolayca Farsça öğretmeyi amaçlayan Kavâid-i fârisiyye-i selîmiye, yazdığı ders kitaplarındandır.
İstanbullu Sıdıka Hanım ile evlenen Ahmed Hamdi Efendi'nin, bu evliliğinden oğlu Mehmet Tevfik Bey ve iki kızı dünyaya geldi. İlk Osmanlı kadın ressamlarından Naciye Neyyal Hanım'ın dedesi, yazar Necile Tevfik ve ressam Meliha Tevfik'in büyük dedesidir.
Şirvanlı Ahmed Hamdi Efendi, 1890'da İstanbul'da öldü ve Eyüp Sultan Mezarlığı'na defnedildi.
Seyahatnamesi torunlarından Fatma Rezan Hürmen tarafında latinize edilerek yayımlanmıştır.
Bazı Eserleri
- Levâmi'ü’d-Dekâ'ik fî Tercemeti Mecâmi'i’l-Hakâ'ik:Hâdimî’nin medreselerde ders kitabı olarak okutulan “Mecâmi'ü’l-Hakâ'ik” adlı meşhur eserinin tercümesidir
- Türkçe Muhtasar Usûl-i Fıkıh: Öğrencilere usûl-i fıkhın temel konularını öğretmek amacıyla yazılmıştır.
- Hulâsatü’l-Ferâ'iz fî Halli’l-Gavâmiz: Sayılar, dört işlem, küsurat, faiz hesapları ve hesap ilminin kuralları ile ferâiz (miras taksimi) meseleleri hakkındadır.
- Belâğat-ı Lisân-i Osmânî:Türkçe ilk belagat eseridir; üşdiye mektebi ve idadilerde ders kitabı olarak okutulmak üzere, yazılmıştır.
- Teshîlü’l-arûz ve’l-kavâfî ve’l-bedâyi:aruz ilmi, kafiye söz sanatları ve şiirin tarihi gelişimi hakkında bilgiler içerir.
- Medhal-i İnşâ: ilminin ve yazının tarihi, imlâ kuralları hakkınadır.
- Kavâ'id-i Selîmiyye:Farsça öğretmeyi amaçlayan bir ders kitabıdır.
- Telhîs-i Sarf ve Nahv-i Arabî: Öğrencilere Arapça konuşma ve yazmada maharet kazandırmak üzere yazılmış, metni Türkçe fakat örnekleri Arapça bir eserdir.
- Türkçe Muhtasar Mantık: Dönemin en yaygın mantık eserlerindendir.
- Usûl-i Coğrafya: Pierre François Eugène Cortambert:’in yazdığı coğrafya kitabının tercümesi. Harbiye ve Bahriye mekteplerinde okutulmuştur.
- Usûl-i Coğrafyâ-yı Sağîr :Usûl-i Coğrafya'nın beğenilmesi üzerine rüştiyelerde okutulması amacıyla yazılmış ders kitabı.Osmanlı Devleti‟nin demir ve kara yolları, ulaşımı, posta hattı, hükûmet şekli, kara ve deniz kuvvetleri gibi konular içerir.
- Hindistan ve Svat ve Afganistan Seyahatnamesi:Ahmet Hamdi'nin 1877‟de konsolos olarak gittiği yerlerde tanıştığı kişileri, karşılaştığı olaylar, gördüğü şehirler ve bu şehirlerde yaşayan insanların örf ve adetlerine ilişkin notlarını içerir.
Kaynakça
- ^ Erdoğan, Mehmet; Çöklü, Ramazan (2018). "Ahmed Hamdi Şirvânî ve Türkçe Muhtasar Usûl-i Fıkıh Adlı Eseri ile İlgili Bir Değerlendirme". Uluslararası İslam Araştırmaları Dergisi (İHYA). IV (1): 27-47. 17 Mart 2024 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 17 Mart 2024.
- ^ Şimşek, Murat; Arıtürk, Mehmet. "Şirvanlı Ahmed Hamdi'nin Mecâmi' Tercümesinin "Hatime:Kavâid-i Külliye" Bölümü" (PDF). 17 Mart 2024 tarihinde kaynağından (PDF). Erişim tarihi: 17 Mart 2024.
- ^ "AHMED HAMDİ, Şirvânî". Türk Edebiyatı İsimler Türk Edebiyatı İsimler. 17 Mart 2024 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 17 Mart 2024.
- ^ Çöklü, Ramazan (2017). "Ahmet Hamdi Şirvani ve Türkçe Muhtasar Usulü Fıkıh isimli eserindeki metodu". Marmara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü yüksek lisans tezi.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Sirvanli Ahmed Hamdi Efendi 19 yuzyilda Osmanli Devleti nde yasamis cok yonlu bir devlet ve bilim insani Sirvanli Ahmet HamdiDogumSemahi Osmanli ImparatorluguOlum1890 Istanbul TurkiyeMeslekOsmanli devlet adami ve bilim insaniTaninma nedeniTanzimat tan sonraki egitim calismalarina katkisi yazdigi ve tercume ettigi eserler ders kitaplari EvlilikSidika HanimCocuk lar Mehmet TevfikAkraba lar Naciye Neyyal gelini Necile Tevfik torunu Egitim kurumlarinda idarecilik yapmis Tanzimat tan sonraki egitim calismalarina katkida bulunmustur Edebiyat mantik cografya felsefe seyahatname usul i fikih fikih gibi bircok alanda eserleri ve tercumeleri vardir Yasami1828 veya 1831 yilinda Sirvan eyaletinin idare merkezi olan Semahi sehrinde dogdu Ilk egitimini memleketi Sirvan da aldi Farsca ve Arapca ve riyaziyeden icazet aldi 1855 te Istanbul a gelIp Fransizca ogrendi ve tahsilini bu sehirde tamamladi Egitimini tamamladiktan sonra cesitli memurluklarda bulundu 1877 de ozel bir gorevlendirme ile o yillarda az taninan Hindistan ve Afganistan a sehbender olarak tayin edildi Bu gorevi tamamlayip 8 ay sonra Istanbul a dondugunde gorevi esnasinda karsilastigi olaylari kisileri orf ve adetleri anlatan bir seyahatname kaleme aldi Ayni sene Maarif Nezareti nin bes dairesinden biri olan Telif ve Tercume Dairesi Mudurlugune getirildi Telif ve Tercume Dairesi 1881 de de Matbaalar Idaresi ile birlestirildi Ahmed Hamdi Bey bu iki dairenin birlesmesi ile olusan Encumen i Teftis ve Muayene Heyeti nin baskanligina atandi Heyetin gorevi Osmanli Devleti nde basilacak Turkce Arapca Farsca Bulgarca Ermenice Rumca kitap ve brosurlerle ilgilenmek yabanci memleketlerden gelen kitaplari gumruklerde kontrol etmek ve okullari teftis etmekti Ahmed Hamdi Efendi Galatasaray Mekteb i Sultanisi bunyesinde acilan Hukuk Mektebi nde usul i fikih 1875 1880 Arazi Kanunnamesiyle Tapu Nizamnameleri ve Muamelati 1881 1882 dersleri verdi Bu gorevi sirasinda Maarif Nazirligi yapan Ahmed Cevdet Pasa sectigi memurlardan ve ogretmenlerden bir ekip kurarak ilkokullardan yuksekokullara kadar tum egitim kurumlari icin ders kitaplari hazirlamakla gorevlendirmistir Ahmet Hamdi bu yenilesmenin icinde bulundu Turkce ilk belagat eseri oan Belagat i Lisan i Osmani Usul ilmi ile ilk kez karsilasan ogrencilere usul i fikhin temel konularini ogretmek amaci tasiyanTurkce Muhtasar Usul i Fikih ogrencilere kolayca Farsca ogretmeyi amaclayan Kavaid i farisiyye i selimiye yazdigi ders kitaplarindandir Istanbullu Sidika Hanim ile evlenen Ahmed Hamdi Efendi nin bu evliliginden oglu Mehmet Tevfik Bey ve iki kizi dunyaya geldi Ilk Osmanli kadin ressamlarindan Naciye Neyyal Hanim in dedesi yazar Necile Tevfik ve ressam Meliha Tevfik in buyuk dedesidir Sirvanli Ahmed Hamdi Efendi 1890 da Istanbul da oldu ve Eyup Sultan Mezarligi na defnedildi Seyahatnamesi torunlarindan Fatma Rezan Hurmen tarafinda latinize edilerek yayimlanmistir Bazi EserleriLevami u d Deka ik fi Tercemeti Mecami i l Haka ik Hadimi nin medreselerde ders kitabi olarak okutulan Mecami u l Haka ik adli meshur eserinin tercumesidir Turkce Muhtasar Usul i Fikih Ogrencilere usul i fikhin temel konularini ogretmek amaciyla yazilmistir Hulasatu l Fera iz fi Halli l Gavamiz Sayilar dort islem kusurat faiz hesaplari ve hesap ilminin kurallari ile feraiz miras taksimi meseleleri hakkindadir Belagat i Lisan i Osmani Turkce ilk belagat eseridir usdiye mektebi ve idadilerde ders kitabi olarak okutulmak uzere yazilmistir Teshilu l aruz ve l kavafi ve l bedayi aruz ilmi kafiye soz sanatlari ve siirin tarihi gelisimi hakkinda bilgiler icerir Medhal i Insa ilminin ve yazinin tarihi imla kurallari hakkinadir Kava id i Selimiyye Farsca ogretmeyi amaclayan bir ders kitabidir Telhis i Sarf ve Nahv i Arabi Ogrencilere Arapca konusma ve yazmada maharet kazandirmak uzere yazilmis metni Turkce fakat ornekleri Arapca bir eserdir Turkce Muhtasar Mantik Donemin en yaygin mantik eserlerindendir Usul i Cografya Pierre Francois Eugene Cortambert in yazdigi cografya kitabinin tercumesi Harbiye ve Bahriye mekteplerinde okutulmustur Usul i Cografya yi Sagir Usul i Cografya nin begenilmesi uzerine rustiyelerde okutulmasi amaciyla yazilmis ders kitabi Osmanli Devleti nin demir ve kara yollari ulasimi posta hatti hukumet sekli kara ve deniz kuvvetleri gibi konular icerir Hindistan ve Svat ve Afganistan Seyahatnamesi Ahmet Hamdi nin 1877 de konsolos olarak gittigi yerlerde tanistigi kisileri karsilastigi olaylar gordugu sehirler ve bu sehirlerde yasayan insanlarin orf ve adetlerine iliskin notlarini icerir Kaynakca Erdogan Mehmet Coklu Ramazan 2018 Ahmed Hamdi Sirvani ve Turkce Muhtasar Usul i Fikih Adli Eseri ile Ilgili Bir Degerlendirme Uluslararasi Islam Arastirmalari Dergisi IHYA IV 1 27 47 17 Mart 2024 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 17 Mart 2024 Simsek Murat Ariturk Mehmet Sirvanli Ahmed Hamdi nin Mecami Tercumesinin Hatime Kavaid i Kulliye Bolumu PDF 17 Mart 2024 tarihinde kaynagindan PDF Erisim tarihi 17 Mart 2024 AHMED HAMDI Sirvani Turk Edebiyati Isimler Turk Edebiyati Isimler 17 Mart 2024 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 17 Mart 2024 Coklu Ramazan 2017 Ahmet Hamdi Sirvani ve Turkce Muhtasar Usulu Fikih isimli eserindeki metodu Marmara Universitesi Sosyal Bilimler Enstitusu yuksek lisans tezi Arsivlenmesi gereken baglantiya sahip kaynak sablonu iceren maddeler link