Şuatzkali Kilisesi (Gürcüce: შუაწყლის ეკლესია), tarihsel Samtshe bölgesinde, günümüzde Ardahan ilinin Posof ilçesine bağlı Gönülaçan inşa edilmiş bir Gürcü kilisesidir. Kilise yıkılmış ve yerinde Gönülaçan Köyü Camii inşa edilmiştir.
Görsel Kaynak: Ardahan'ın Köyleri (facebook.com) | |
Temel bilgiler | |
---|---|
Konum | Gönülaçan, Posof |
Koordinatlar | 41°34′24″K 42°43′45″D / 41.57333°K 42.72917°D |
İnanç | Doğu Ortodoks Kilisesi |
Mezhep | Doğu Ortodoks Kilisesi |
Durum | 1909'da yıkıldı; yerine Gönülaçan Köyü Camii inşa edildi. |
Mimari | |
Mimari tür | Gürcü mimarisi |
Tamamlanma | 15-16. yüzyıl |
Tarihçe
Şuatzkali (შუაწყალი) köyü, bir Gürcü yerleşimiydi ve Osmanlılar bu yerleşimi 16. yüzyılın ortalarında ele geçirdi. "Orta dere" anlamına gelen Şuatzkali köyünün nüfusu, 1595 tarihli ve Defter-i Mufassal-i Vilayet-i Gürcistan adlı Osmanlı tahrir defterine göre 9 haneden oluşuyordu. Bu dönemden kalan Şuatzkali Kilisesi, bugünkü köy yerleşimin kuzey kısmında yer alıyordu. Köylülerin verdiği bilgiye göre kilisenin yapısı 1910 yılında kadar varlığını korumuştur. Bu tarihte kilise sökülmüş ve taşlarıyla Şuaskal Camii inşa edilmiştir. Kilisenin çevresinde ayrıca bir mezarlık bulunuyordu.
Mimari
Şuatzkali kilisesinden geriye caminin duvarlarındaki kesme taşlar kalmıştır. Caminin batı cephesinin üst kısmındaki iki taşta Asomtavruli harflerle Gürcüce bir yazıt bulunmaktadır. Bir taşın kırılıp iki parça halinde duvarın farklı yerlerinde kullanıldığı anlaşılmaktadır. Sekiz harften oluşan yazıtta "ქ(რისტ)ე, შ(ეიწყალ)ე პაპი" (İsa, Papi'yi bağışla) ibaresi bulunmaktadır. Söz konusu yazıt 15-16. yüzyıla tarihlenmiş olup Şuatzkali Kilisesi'nin bu yüzyıllarda inşa edildiği öngörülmektedir.
Kaynakça
- ^ a b c 2019 Yılı Tao-Klarceti Tarihi Eserleri Araştırma Gezisi Sonuçları (Gürcüce: ტაო-კლარჯეთის ძეგლების 2019 წლის საკვლევი ექსპედიციების ანგარიშები), Tiflis, 2021, s. 106. 8 Haziran 2022 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- ^ "Defter-i Mufassal-i Vilayet-i Gürcistan (Osmanlıca ve Gürcüce), (Yayımlayan) Sergi Cikia, Tiflis, 1947-1958, 3 cilt; III. cilt: s. 439". 27 Nisan 2022 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 10 Nisan 2023.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Suatzkali Kilisesi Gurcuce შუაწყლის ეკლესია tarihsel Samtshe bolgesinde gunumuzde Ardahan ilinin Posof ilcesine bagli Gonulacan insa edilmis bir Gurcu kilisesidir Kilise yikilmis ve yerinde Gonulacan Koyu Camii insa edilmistir Suvaskal CamiGorsel Kaynak Ardahan in Koyleri facebook com Temel bilgilerKonumGonulacan PosofKoordinatlar41 34 24 K 42 43 45 D 41 57333 K 42 72917 D 41 57333 42 72917InancDogu Ortodoks KilisesiMezhepDogu Ortodoks KilisesiDurum1909 da yikildi yerine Gonulacan Koyu Camii insa edildi MimariMimari turGurcu mimarisiTamamlanma15 16 yuzyilTarihceSuatzkali შუაწყალი koyu bir Gurcu yerlesimiydi ve Osmanlilar bu yerlesimi 16 yuzyilin ortalarinda ele gecirdi Orta dere anlamina gelen Suatzkali koyunun nufusu 1595 tarihli ve Defter i Mufassal i Vilayet i Gurcistan adli Osmanli tahrir defterine gore 9 haneden olusuyordu Bu donemden kalan Suatzkali Kilisesi bugunku koy yerlesimin kuzey kisminda yer aliyordu Koylulerin verdigi bilgiye gore kilisenin yapisi 1910 yilinda kadar varligini korumustur Bu tarihte kilise sokulmus ve taslariyla Suaskal Camii insa edilmistir Kilisenin cevresinde ayrica bir mezarlik bulunuyordu MimariSuatzkali kilisesinden geriye caminin duvarlarindaki kesme taslar kalmistir Caminin bati cephesinin ust kismindaki iki tasta Asomtavruli harflerle Gurcuce bir yazit bulunmaktadir Bir tasin kirilip iki parca halinde duvarin farkli yerlerinde kullanildigi anlasilmaktadir Sekiz harften olusan yazitta ქ რისტ ე შ ეიწყალ ე პაპი Isa Papi yi bagisla ibaresi bulunmaktadir Soz konusu yazit 15 16 yuzyila tarihlenmis olup Suatzkali Kilisesi nin bu yuzyillarda insa edildigi ongorulmektedir Kaynakca a b c 2019 Yili Tao Klarceti Tarihi Eserleri Arastirma Gezisi Sonuclari Gurcuce ტაო კლარჯეთის ძეგლების 2019 წლის საკვლევი ექსპედიციების ანგარიშები Tiflis 2021 s 106 8 Haziran 2022 tarihinde Wayback Machine sitesinde ISBN 978 9941 9746 3 2 Defter i Mufassal i Vilayet i Gurcistan Osmanlica ve Gurcuce Yayimlayan Sergi Cikia Tiflis 1947 1958 3 cilt III cilt s 439 27 Nisan 2022 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 10 Nisan 2023