1920 Gence İsyanı (Azerice: Gəncə üsyanı), Gence Ayaklanması olarak da adlandırılan bu olay, Azerbaycan'ın Gence şehrinde 26 ilâ 31 Mayıs 1920 tarihleri arasında Azerbaycan'ın Sovyetleştirilmesine tepki olarak gerçekleşen anti-Bolşevik bir isyandır. Rus İç Savaşı'nın bir parçası olarak kabul edilir.
1920 Gence İsyanı | |||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|
Rus İç Savaşı | |||||||
| |||||||
Taraflar | |||||||
Genceli isyancı askerler | Rusya Sovyet Federatif Sosyalist Cumhuriyeti | ||||||
Komutanlar ve liderler | |||||||
Muhammed Mirza Kacar Cevad Bey Şıhlinski Teymur Novruzov | |||||||
Çatışan birlikler | |||||||
yaklaşık 1.800 asker | |||||||
Kayıplar | |||||||
yaklaşık 1000 asker | 920 asker (başka kaynaklara göre 1500) |
Arka plan
Rus İmparatorluğu'nun parçalanması, topraklarında bir dizi bağımsız devlet oluşmasına neden oldu. 28 Mayıs 1918 tarihinde Azerbaycan Millî Şurası, Azerbaycan Demokratik Cumhuriyeti'nin bağımsızlığını ilan etti. 23 ay sonra, Azerbaycan'daki siyasi güç, 11. Kızıl Ordu'nun ülkeye getireceği kan dökülmesini önlemek için Müsavat Partisi tarafından Bolşevikler'e devredildi. 28 Nisan 1920'de Azerbaycan Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti ilan edildi.
Azerbaycan'ın Sovyetleşmesi, komşu ülkeler üzerindeki Bolşevik baskıyı önemli ölçüde azalttı ve böylesi hızlı bir siyasi değişimden morali bozulmuş Azerbaycanlılar arasında büyük kızgınlık ve huzursuzluk yarattı. Bolşeviklerin kuvvetle ve açık din karşıtı düşünceleri de sivil kitleleri öfkelendiriyordu. Halkın huzursuzluğu ayrıca, Müsavat üyeleri tarafından Gürcistan'a kaçan veya gizli görev yapan çeşitli siyasi örgütler tarafından tetiklenmekteydi. Bolşevik karşıtı tarafta olanlar, Sovyetlerin Kızıl Ordu modeline göre, Azeri ordusunda subayları çıkararak birimleri bölerek yeniden örgütleme planından hoşnutsuz oldular.
İsyan
Azerbaycan Ordusu'ndan Gence garnizonunun komutanı ve subayları, Azerbaycanlılar arasındaki en büyük iç kargaşaya neden oldular. 25-26 Mayıs 1920 gecesi 1.800 askerden oluşan garnizon, Gence'nin Müslüman mahallesi üzerinde isyan başlattı ve yönetime el koydu. Ayaklanmaya katılanlara General Kacar, General , General ve Albay önderlik ettiler. Demiryoluyla gelen Sovyet birlikleri şehri kuşattı. Sovyetler 29 Mayıs günü defalarca saldırı girişimlerinde bulundular, ancak her seferinde ağır kayıplar alarak geri çekildiler. Ancak ağır toplar konuşlandırıldıktan sonra başarılı oldular. Yaklaşık 1000 isyancı öldürüldü; geri kalanı orada kurulan birliklere katılmak için dağlara kaçtı. Savaş 31 Mayıs'a kadar sürdü ve Bolşevik zaferi ile sona erdi. Daha sonra şehir bir hafta boyunca yağmalandı ve talan edildi.
Ayrıca bakınız
Kaynakça
- ^ Konkin, P. K. (17 Haziran 1920). "Latest Massacre by Reds; Tartar Population of Elizabethpol Reported Wiped Out" [Kızılların Son Katliamı; Elizabethpol'un Tatar Nüfusunun Yok Olduğu Bildirildi.]. The New York Times (İngilizce). 5 Mart 2016 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 28 Ocak 2017.
- ^ "Ganja revolt". The Great Soviet Encyclopædia (Rusça). Erişim tarihi: 28 Ocak 2017.[]
- ^ a b Swietochowski, Tadeusz (1995). "III.". Russian Azerbaijan, 1905-1920: The Shaping of National Identity in a Muslim Community (İngilizce). New York: Columbia University Press.
- ^ Pipes, Richard (1954). "The Formation of the Soviet Union, Communism and Nationalism, 1917-1923" (İngilizce). Harvard University Press. s. 228.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
1920 Gence Isyani Azerice Gence usyani Gence Ayaklanmasi olarak da adlandirilan bu olay Azerbaycan in Gence sehrinde 26 ila 31 Mayis 1920 tarihleri arasinda Azerbaycan in Sovyetlestirilmesine tepki olarak gerceklesen anti Bolsevik bir isyandir Rus Ic Savasi nin bir parcasi olarak kabul edilir 1920 Gence IsyaniRus Ic SavasiTarih26 31 Mayis 1920BolgeGenceSonucBolsevik zaferiTaraflarGenceli isyanci askerlerRusya Sovyet Federatif Sosyalist CumhuriyetiKomutanlar ve liderlerMuhammed Mirza Kacar Cevad Bey Sihlinski Teymur NovruzovCatisan birlikleryaklasik 1 800 askerKayiplaryaklasik 1000 asker920 asker baska kaynaklara gore 1500 Arka planRus Imparatorlugu nun parcalanmasi topraklarinda bir dizi bagimsiz devlet olusmasina neden oldu 28 Mayis 1918 tarihinde Azerbaycan Milli Surasi Azerbaycan Demokratik Cumhuriyeti nin bagimsizligini ilan etti 23 ay sonra Azerbaycan daki siyasi guc 11 Kizil Ordu nun ulkeye getirecegi kan dokulmesini onlemek icin Musavat Partisi tarafindan Bolsevikler e devredildi 28 Nisan 1920 de Azerbaycan Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti ilan edildi Azerbaycan in Sovyetlesmesi komsu ulkeler uzerindeki Bolsevik baskiyi onemli olcude azaltti ve boylesi hizli bir siyasi degisimden morali bozulmus Azerbaycanlilar arasinda buyuk kizginlik ve huzursuzluk yaratti Bolseviklerin kuvvetle ve acik din karsiti dusunceleri de sivil kitleleri ofkelendiriyordu Halkin huzursuzlugu ayrica Musavat uyeleri tarafindan Gurcistan a kacan veya gizli gorev yapan cesitli siyasi orgutler tarafindan tetiklenmekteydi Bolsevik karsiti tarafta olanlar Sovyetlerin Kizil Ordu modeline gore Azeri ordusunda subaylari cikararak birimleri bolerek yeniden orgutleme planindan hosnutsuz oldular IsyanAzerbaycan Ordusu ndan Gence garnizonunun komutani ve subaylari Azerbaycanlilar arasindaki en buyuk ic kargasaya neden oldular 25 26 Mayis 1920 gecesi 1 800 askerden olusan garnizon Gence nin Musluman mahallesi uzerinde isyan baslatti ve yonetime el koydu Ayaklanmaya katilanlara General Kacar General General ve Albay onderlik ettiler Demiryoluyla gelen Sovyet birlikleri sehri kusatti Sovyetler 29 Mayis gunu defalarca saldiri girisimlerinde bulundular ancak her seferinde agir kayiplar alarak geri cekildiler Ancak agir toplar konuslandirildiktan sonra basarili oldular Yaklasik 1000 isyanci olduruldu geri kalani orada kurulan birliklere katilmak icin daglara kacti Savas 31 Mayis a kadar surdu ve Bolsevik zaferi ile sona erdi Daha sonra sehir bir hafta boyunca yagmalandi ve talan edildi Ayrica bakinizHaci Molla Ahmed NuruzadeKaynakca Konkin P K 17 Haziran 1920 Latest Massacre by Reds Tartar Population of Elizabethpol Reported Wiped Out Kizillarin Son Katliami Elizabethpol un Tatar Nufusunun Yok Oldugu Bildirildi The New York Times Ingilizce 5 Mart 2016 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 28 Ocak 2017 Ganja revolt The Great Soviet Encyclopaedia Rusca Erisim tarihi 28 Ocak 2017 olu kirik baglanti a b Swietochowski Tadeusz 1995 III Russian Azerbaijan 1905 1920 The Shaping of National Identity in a Muslim Community Ingilizce New York Columbia University Press erisim tarihi kullanmak icin url gerekiyor yardim Pipes Richard 1954 The Formation of the Soviet Union Communism and Nationalism 1917 1923 Ingilizce Harvard University Press s 228 erisim tarihi kullanmak icin url gerekiyor yardim