Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
1969 Kırıkkalespor-Tarsus İdman Yurdu maçı, 25 Haziran 1969 tarihinde Kırıkkalespor ve Tarsus İdman Yurdu arasında oynanan ve sonunda çıkan olaylarda ölü ve yaralıların olduğu 3. Lig'deki futbol maçıdır. 4 kişinin öldüğü, yüzlerce kişinin yaralandığı maç ve sonrasındaki olaylar; 17 Eylül 1967'de oynanan Kayserispor-Sivasspor maçı sırasında çıkan ve 43 kişinin öldüğü olayların ardından Türk futbol tarihinde en çok kişinin hayatını kaybettiği futbolla ilgili olaylardır.
| 1969 Kırıkkalespor-Tarsus İdman Yurdu maçı | |
|---|---|
 Maçın oynandığı Fikret Karabudak Stadyumu (Mart 2014) | |
| Tarih | 25 Haziran 1969 |
| Mekân | Fikret Karabudak Stadyumu |
| Konum | Kırıkkale |
| Koordinatlar | 39°50′09″N 33°30′13″E / 39.835845°K 33.503627°D |
| Tür | Futbol maçı |
| Katılanlar | MKE Kırıkkalespor taraftarları, futbolcular ve toplum polisi. |
| Sonuç | Kırıkkalespor sahası 1 yıl süre ile müsabakalara kapatıldı |
| Can kaybı | 4 |
| Yaralı | 45 |
| Hükümlü | 5 |
8 Haziran'da iki takım arasında oynanması gereken maç, karşılaşma başlamadan önce ısınma amacıyla sahaya çıkan oyuncular arasında meydana gelen kavga nedeniyle 25 Haziran tarihine ertelendi. (1968-69 Türkiye 3. Futbol Ligi Kırmızı Grup) şampiyonunun belirleneceği maçta, şampiyonluğa ulaşmak için ev sahibi Kırıkkalespor'a galibiyet gerekirken konuk takıma beraberlik yetmekteydi. İlk yarısı golsüz eşitlikle sona eren maç, iki takımın ikinci yarıda karşılıklı attıkları gollerle 1-1 berabere devam etmekteydi. Maçın 87. dakikasında ev sahibi Kırıkkalespor'un kazandığı penaltı vuruşu gole çevrilemeyince maç 1-1 eşitlikle tamamlandı ve Tarsus İdman Yurdu şampiyonluğa ulaştı. Kırıkkalespor'un kalecisi Salih Mızrak'ın, Tarsus İdman Yurdu'nun golünü atan Zafer'e yumruk atmasıyla başlayan olaylar, Kırıkkalespor taraftarlarının da karışmasıyla büyüdü. Türkiye Futbol Federasyonu, bu olaylar sebebiyle Kırıkkalespor'a 1 yıl saha kapatma cezası verirken Kırıkkalespor'un dört oyuncusu ve bir idarecisini, Tarsus İdman Yurdu'nun ise bir oyuncusunu ceza kuruluna sevk etti.
Arka plân ve öncesi
(1968-69 3. Lig Kırmızı Grup)'un son haftasına Tarsus İdman Yurdu birinci sırada girerken Kırıkkalespor ikinci sırada yer almaktaydı. Sezonun şampiyonunu belirleyecek olan maçta Kırıkkalespor, Tarsus İdman Yurdu'nu yenmesi durumunda şampiyon olacakken Tarsus İdman Yurdu'na ise şampiyonluk için beraberlik yetmekteydi. 8 Haziran 1969 tarihinde oynanması planlanan maç, karşılaşma öncesinde ısınmak için sahaya çıkan iki ekibin oyuncuları arasında çıkan kavga nedeniyle 25 Haziran'a ertelendi. Olayların ardından Tarsus İdman Yurdu tarafından maçın başka bir yerde oynanması teklif edilirken Kırıkkalespor ise Kırıkkale'de oynanmasını talep etti. Türkiye Futbol Federasyonu, maçın Kırıkkale'de oynanacağını açıkladı. Federasyona göre 21 Haziran'da Ankara'da Sanayi Barbaros ile maç yapacak olan Tarsus İdman Yurdu, birkaç gün sonra da aynı ilin başka bir ilçesinin takımı olan Kırıkkalespor ile oynayıp ligde kalan son maçını da kendi evinde Amasyaspor ile oynayacak ve böylece iki defa Ankara deplasmanına çıkmak zorunda kalmayacaktı. Ancak ilk maçın oynanması gereken 8 Haziran'da Kırıkkalespor'un şampiyonluk iddiası net değildi. Makine ve Kimya Endüstrisinin silah ve cephane fabrikaları bulunan ve şehirdeki erkek nüfusunun yaklaşık %70'inin ruhsatsız silah taşıdığı Kırıkkale'de, 25 Haziran tarihine gelindiğinde ise daha gergin bir ortam hakimdi. Maça 2 gün kala şehirde devamlı olarak maçla ilgili anonslar yapılmış, Tarsus İdman Yurdu'nu destekleyenleri korkutma amacıyla devamlı olarak geceden sabaha kadar sokaklarda silahlarla ateş edilmişti. Ayrıca Kırıkkale ile Ankara arasındaki yolların kenarındaki yüksek tepelere "Tarsuslulara ölüm" yazıları yazılmıştı. İki takım arasında oynanacak bu erteleme maçı için dönemin Türkiye Futbol Federasyonu Başkanı Orhan Şeref Apak, İçişleri Bakanlığına bir yazı göndererek olayların çıkma ihtimaline karşı önlemler alınmasını talep etti.
Tarsus İdman Yurdu taraftarı, maçı izlemek üzere yaklaşık 15 otobüsle Kırıkkale'ye geldi. Tarsus İdman Yurdu taraftarına bilet vermeyi uygun görmeyen Beden Terbiyesi Bölge Müdürlüğü, güvenlik garantisi verilince yaklaşık 450 bilet ayırdı. Maç için şehre gelen deplasman takımı kafilesi, stadyumun yakınlarındaki çıraklık merkezine yerleştirildi.
O tarihte yaklaşık 130 bin nüfuslu bir ilçe olan Kırıkkale'de, 2.000 seyirci kapasiteli stadyumda yaklaşık 10.000 taraftar vardı. Maç saatinin 17.00'ye alınmasıyla birlikte, o dönemde Makine ve Kimya Endüstrisi fabrikalarında çalışan çok sayıda işçinin de maçı izlemesi sağlandı. Maç saatine yakın ilçedeki hemen tüm iş yerleri kapandı. Yaklaşık 500 kişiden oluşan Tarsus İdman Yurdu taraftar topluluğu, 200 kişilik misafir takım tribününe sığdırıldı. Maçtan önce Tarsusluları simgeleyen özel tabutlar yaptıran Kırıkkalespor taraftarları, bu tabutları bir gece önceden şehirde sonrasında ise maç sırasında stadyumda elden ele dolaştırdı. Maç başladığında, konuk takım taraftarlarının olduğu tribünlere Kırıkkalespor taraftarlarınca atılan taşlar sonucunda, altı Tarsus İdman Yurdu taraftarı başından yaralanarak hastaneye kaldırıldı. Bu esnada iki üç el silah sesi duyuldu. Bu olaylarla birlikte iki takım taraftarları arasındaki tansiyon yükseldi. Ankara'dan gelen 450 toplum polisi ve bir bölük jandarma ise konuk takım taraftarlarının etrafında güvenlik önlemleri almıştı.
Maç
Ertuğrul Dilek'in yönettiği mücadelenin ilk yarısı, genel olarak Kırıkkalespor ataklarına karşı savunmada olan Tarsus İdman Yurdu şeklinde başladı ve golsüz eşitlikle sona erdi. İkinci yarının başlaması ile birlikte Tarsus İdman Yurdu, 55. dakikada Zafer Buran ile bir gol buldu. Bu gole Kırıkkalespor, 57. dakikada Erol Konukokşar ile yanıt vererek maçı eşitledi. Maç 1-1 devam ederken, 87. dakikada ceza sahasında düşürülen Kırıkkalesporlu oyuncu için hakem penaltı kararı verdi. Tarsus İdman Yurdu oyuncularının itirazları ve bir müddet duraklamadan sonra penaltı Kırıkkalesporlu Konukokşar tarafından kullanıldı ancak golle sonuçlanmadı. Maçın 1-1 sona ermesiyle birlikte şampiyonluğa ulaşan taraf Tarsus İdman Yurdu oldu.
Detaylar
| 25 Haziran 1969 17:00 (TSİ) | |||
| Kırıkkalespor | 1 - 1 | Tarsus İdman Yurdu | Fikret Karabudak Stadyumu, Kırıkkale Hakem: Ertuğrul Dilek |
Konukokşar  57',  87' | Buran 55' |
|
| ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Sonrası
Maçın bitimiyle birlikte Tarsus İdman Yurdu teknik direktörü Ali Beratlıgil ve yedek futbolcular, Kırıkkalespor taraftarları tarafından atılan taşlara maruz kaldılar. Her iki takım oyuncularının soyunma odasına gittikleri esnada Kırıkkalespor kalecisi Salih Mızrak, Tarsus İdman Yurdu'nun golünü atan Zafer Buran'a arkadan yumruk atınca, ilk maçın ertelenmesine benzer şekilde iki takım oyuncuları arasında kavga çıktı. Polis, iki takım oyuncularına cop ile müdahale etti. Ancak bu durum olayların daha da büyümesine yol açtı. Futbolcuların birbirleriyle kavga etmesi üzerine, Kırıkkalespor taraftarları tel örgüleri aşarak sahadaki olaylara karıştı.
Tarsus İdman Yurdu futbolcularını orta sahada toplayan Ankara Toplum Polisi, atılan taş ve tuğlalara engel olmakta güçlük çekti. Stadyum dışında silah sesleri duyulmaya başlandı. Toplum polisleri konuk takım futbolcularını kaçırarak soyunma odalarına ulaştırdı. Buna rağmen soyunma odasının kapı ve pencereleri taşlandı. Polisin kalabalığı dağıtmak için kullandığı göz yaşartıcı bombaları tekrar soyunma odalarına atan Kırıkkalesporlu taraftarlar, konuk takım futbolcularının boğulma tehlikesi geçirmesine sebep oldu. Toplum polisi kalabalığın dağıtılabilmesi için silah kullanma yetkisi istemesine rağmen, Başkomiser Yılmaz Karahan silah kullanılmasına izin vermedi. Soyunma odalarına kurşun, taş gibi cisimlerin atılmaya devam edilmesi üzerine Başkomiser Yılmaz Karahan silah kullanma yetkisi verdi. Çıkan kavga silahlı çatışmaya dönüştü. Stadyumun soyunma odalarına yangın çıktı. Tarsus İdman Yurdu futbolcuları soyunma odasında boğulma tehlikesi geçirince, toplum polisi tekrar futbolcuları sahanın ortasında topladı. 61. Piyade Alayı'na bağlı askerler stadyuma ulaştıktan sonra olayların kontrolünü ele aldı. Olayların yaşandığı günün gecesinde stadyumun arkasına yanaşan askeri araçlara, Tarsus İdman Yurdu taraftarları ve sporcuları bindirildi. Bu araçlar, Kırıkkalespor taraftarlarınca tutulan yolda taşlandı. Ali Beratlıgil de bu esnada başından yaralandı. Tarsus İdman Yurdu futbolcuları ve taraftarları alaya getiren otobüsler kullanılmaz hale geldi, ilçe kaymakamının aracına saldırıldı. Tarsus İdman Yurdu'nun kamp yaptığı otel güvenlik amacıyla polis çemberine alındı. Tarsus İdman Yurdu kafilesine, Ulukışla'ya kadar Ankara Emniyet Müdürlüğüne bağlı ekipler refakat etti.
Sonuçları
Çıkan olaylar neticesinde 4 kişi öldü. Aralarında bir hamile kadın, 16 toplum polisi, 6 er, 1 teğmen, 1 jandarma astsubayın ve Emniyet Amiri Fevzi Erzaim'in de bulunduğu yüzlerce kişi de yaralandı. Çatışmalarda hafif yaralananlar Kırıkkale'deki, ağır yaralananlar ise Ankara'daki hastanelere kaldırıldı. Yaralıların sayısının artması sebebiyle Ankara Valisi Ömer Naci Bozkurt, Kızılay'dan yardım istedi. Kan merkezini faaliyete geçiren Kızılay, Ankara Radyosu'ndan da halktan yaralılar için kan bağışında bulunmaları çağrılarında bulundu. Çıkan olayların Tarsus'ta duyulmasının ardından şehirde birçok kişi sokaklara indi. Mersin Valisi Nihat Oğuz Bor'un halkı yatıştırmasıyla sokaklara inen Tarsus halkı herhangi bir olay çıkarmadan gece geç saatlerde dağıldılar. Maç, 17 Eylül 1967'deki Kayserispor-Sivasspor maçının ardından Türk spor tarihinin en kanlı ikinci spor karşılaşması oldu.
26 Haziran tarihinde ilçedeki asayiş sağlandı. Hastaneye yatırılan yaralılardan çıkan kurşunların 7.65 mm çapında olduğu ve Kırıkkale marka tabancalarda kullanıldığı tespit edildi. Çıkan mermilerin polisle çatışan taraftarlara ait olduğu, polisin 9 mm çapında mermi kullandığı açıklandı. Olaylardan sonra ruhsatsız silah taşımak, adam öldürmeye teşebbüs ve polisle çatışmaya girmek suçlarından adliyeye sevk edilen 11 kişiden 5'i tutuklanırken 6'sı serbest bırakıldı. Ayrıca olayların başlamasına sebep olan Kırıkkalespor kalecisi Mızrak da, ifadesi alınmak üzere savcılığa çağrıldı.
Olaylarda kurşunlanarak ölenlerden işçi Nevzat Özgür ile öğretmen Fevzi Düzen'in 25, yine kurşun sonucu ölen Hanifi Teksat'ın 14 ve karmaşa esnasında otomobilin altında kalarak hayatını kaybeden Durmuş Varan'ın da 16 yaşında oldukları tespit edildi. Maçta çıkan olaylardan hafif yaralarla kurtulan ve Ankara'ya giden İbrahim Güleryüz isimli bir Tarsuslu ise Aydınlıkevler'de bir cinayete kurban gitti. Olaylarda hayatını kaybeden Nevzat Özgür'ün cenazesi Çongar, Delicede, Hanifi Teksat ile Fevzi Düzen'in cenazeleri ise Kırıkkale'de defnedildi. Olaylar esnasında Kırıkkalespor taraftarlarından korunmaları amacıyla jandarma tarafından piyade alayına götürülen yaklaşık 500 Tarsus taraftarı, 26 Haziran tarihinde gece yarısında 12 otobüs, 3 taksi ile polis ve jandarma nezaretinde şehrin arka yollarından çıkarılarak Tarsus'a gönderildi. Tarsus'a dönen Tarsus İdman Yurdu futbolcuları, Tarsus'ta büyük bir kalabalık tarafından karşılandı.
Olaylar sonrasında Türkiye Futbol Federasyonu, Beden Terbiyesi Genel Müdürü Ulvi Yenal başkanlığında toplandı. 7 saat süren toplantının ardından alınan:
- Kırıkkalespor sahasının 1 yıl süre ile müsabakalara kapatılmasına ve bu süre içinde Kırıkkalespor'un kendi sahasında oynayacağı maçları Ankara'da yapmasına,
- Kırıkkalespor futbolcularından Erol Konukokşar, İsmail Salar, Salih Mızrak'ın ve idareci Ali Yepsen'in tedbirli olarak, Kırıkkalesporlu Ahmet Bahadır'ın ve Tarsus İdman Yurdu futbolcularından Atilla Keçeci'nin tedbirsiz olarak ceza kuruluna sevk edilmesine,
- Kırıkkalespor antrenörü Necdet Niş ve ikinci başkanına Kırıkkalespor Tarsus İdman Yurdu maçındaki yatıştırıcı hareketlerinden dolayı teşekkür mektubu yazılmasına karar verildi. Ayrıca Kırıkkalespor'un bir sonraki hafta Çorumspor ile oynayacağı maçında ertelenmesi kararlaştırıldı.
Tepkiler ve yorumlar
Olayların ardından Cumhuriyet Halk Partisi Merkez Yönetim Kurulu üyeleri; Gaziantep Milletvekili Ali İhsan Göğüş, İstanbul Milletvekili Orhan Birgit ve Sakarya Milletvekili Hayrettin Uysal meclis başkanlığına önerge vererek, "spor işlerinin yürütülmesi ve hükûmet sorumluluğu" konusunda Başbakan Süleyman Demirel hakkında gensoru açılmasını istediler. Milletvekilleri önergede olayların sorumlusunun siyasi iktidar olduğunu ve halkla polisi karşı karşıya getirerek kan akmasına sebep olduklarını iddia ettiler. Olayların ardından Başbakan Süleyman Demirel ise "nasıl ki, okullardan vâki şikayeti okulları kapayarak önleyemezsek bu gibi olaylara bakarak da spordan vazgeçemeyeceğimiz tabiidir" açıklamasını yaptı. Yine İçişleri Bakanı Faruk Sükan ise, "toplum polisinin kurşun yağmuru altında görevini yaptığını" söyledi. Ankara Valisi Ömer Naci Bozkurt, toplum polisinin suçlu olup olmadığıyla ilgili bir soruya da, "Toplum polisi görevini en iyi şekilde yerine getirmiştir. Polis bu görevini yapmasaydı, özellikle Tarsus İdmanyurduluların ve Tarsuslu seyircilerin hayatları tehlikede idi." sözlerini kullandı. Olaylar esnasında yaralanarak hastaneye kaldırılan Toplum Polisi Müdür Yardımcısı Ferdi Erzaim ise; "Bana göre olay Kırıkkalespor'un penaltıyı atamamasından çıktı. Penaltıyı atsalardı, Kırıkkalespor şampiyon olacak, bu kavga da çıkmayacaktı." ifadelerini kullandı. Beden Terbiyesi Genel Müdürü Ulvi Yenal ise; "çıkan olayların utanç verici olduğunu, kısa vadeli tedbirler yönetmelikler üzerinde değişiklik yapılarak cezaların yeniden düzenleneceğini, uzun vadede ise 3. Lig'in bundan sonra nasıl organize edileceğini değerlendireceklerini" açıkladı. Yenal, ayrıca liglerin iptal edilmesi gerektiğini belirtti.
Maçın orta hakemi Ertuğrul Dilek ise maçın normal bir havada geçtiğini ve olayların maçın bitişinden sonra Kırıkkalespor kalecisinin rakip takım santrforunu saha içinde kovalamasıyla başladığını ve toplum polisinin saha içine girerek cop kullanmasıyla olayların büyüdüğünü açıkladı. Tarsus İdman Yurdu yönetimi ise Ankara Valisi Ömer Naci Bozkurt'u maçın Kırıkkale'de oynanmasında rolü olduğu gerekçesiyle olayların sorumlusu olarak gösterdi. Olaylardan sonra Kırıkkalespor, 8 Haziran'da ertelenen maçta hükmen galip gelmeleri gerektiğini öne sürerek Danıştay'a başvurdu.
Kaynakça
- Özel
- ^ a b c "Türk futbolunda üzücü olaylar". Milliyet. 30 Aralık 1969. s. 12.
- ^ a b c d e f g "Olacağı belliydi". Milliyet. 27 Haziran 1969. s. 1-11.
- ^ a b c d e f g h i j k l m Daşlı 2003, ss. 61-63.
- ^ "Kırıkkale - Tars. İ.Y. maçı futbolcuların birbirlerine girmeleri yüzünden tehir edildi". Cumhuriyet. 9 Haziran 1969. s. 7.
- ^ a b "Kırıkkale - Tarsus". Milliyet. 26 Haziran 1969. s. 11.
- ^ a b c d e f g h i j k l m "Kırıkkale'de maç sonrası: 3 ölü". Hürriyet. 26 Haziran 1969. s. 1-9.
- ^ a b c "Kırıkkale'de harp oldu". Günaydın. 26 Haziran 1969. 6 Şubat 2015 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 6 Şubat 2015.
- ^ "1970 Genel Nüfus Sayımı Veri Tabanı". Türkiye İstatistik Kurumu. 6 Şubat 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Şubat 2015.
- ^ a b c d e "Kırıkkale-Tarsus maçında 4 ölü 45 yaralı var". Milliyet. 26 Haziran 1969. s. 1.
- ^ a b c d e f g h i j k l m n o "Yakalanan 11 kişi mahkemeye verildi". Milliyet. 27 Haziran 1969. s. 1-11.
- ^ "Maç mı Savaş mı?". Cumhuriyet. 26 Haziran 1969. s. 1.
- ^ a b "Maç mı, savaş mı? (devamı)". Cumhuriyet. 26 Haziran 1969. s. 7.
- ^ a b (PDF). Sporhukuku.org. 24 Ocak 2011. 24 Temmuz 2011 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Şubat 2015.
- ^ "Makus tarihi futbolun". NTVMSNBC. 5 Kasım 2013 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 13 Ağustos 2011.
- ^ a b "Kırıkkale'de beş kişi tevkif edildi (devamı)". Cumhuriyet. 27 Haziran 1969. s. 7.
- ^ "Toplum polisine sevgi gösterisi". Milliyet. 28 Haziran 1969. s. 12.
- ^ a b "Kırıkkale sahası 1 yıl kapandı". Milliyet. 30 Haziran 1969. s. 10.
- ^ a b "Ulvi Yenal: "Kırıkkalede çıkan olaylar utanç vericidir" dedi". Milliyet. 27 Haziran 1969. s. 12.
- ^ "Kırıkkale'de beş kişi tevkif edildi". Cumhuriyet. 27 Haziran 1969. s. 1.
- ^ ""Kanlı Maç" için Ankara Valisi Bozkurt suçlandırıldı". Cumhuriyet. 28 Haziran 1969. s. 1.
- ^ "Kırıkkalespor Danıştaya başvurdu". Milliyet. 1 Temmuz 1969. s. 10.
- Genel
- Daşlı, Özgür (2003). Tarsus İdman Yurdu 80 Yıllık Öykü. Yeni Zamanlar Dağıtım. ISBN .
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
1969 Kirikkalespor Tarsus Idman Yurdu maci 25 Haziran 1969 tarihinde Kirikkalespor ve Tarsus Idman Yurdu arasinda oynanan ve sonunda cikan olaylarda olu ve yaralilarin oldugu 3 Lig deki futbol macidir 4 kisinin oldugu yuzlerce kisinin yaralandigi mac ve sonrasindaki olaylar 17 Eylul 1967 de oynanan Kayserispor Sivasspor maci sirasinda cikan ve 43 kisinin oldugu olaylarin ardindan Turk futbol tarihinde en cok kisinin hayatini kaybettigi futbolla ilgili olaylardir 1969 Kirikkalespor Tarsus Idman Yurdu maciMacin oynandigi Fikret Karabudak Stadyumu Mart 2014 Tarih25 Haziran 1969 1969 06 25 MekanFikret Karabudak StadyumuKonumKirikkaleKoordinatlar39 50 09 N 33 30 13 E 39 835845 K 33 503627 D 39 835845 33 503627TurFutbol maciKatilanlarMKE Kirikkalespor taraftarlari futbolcular ve toplum polisi SonucKirikkalespor sahasi 1 yil sure ile musabakalara kapatildiCan kaybi4Yarali45Hukumlu5 8 Haziran da iki takim arasinda oynanmasi gereken mac karsilasma baslamadan once isinma amaciyla sahaya cikan oyuncular arasinda meydana gelen kavga nedeniyle 25 Haziran tarihine ertelendi 1968 69 Turkiye 3 Futbol Ligi Kirmizi Grup sampiyonunun belirlenecegi macta sampiyonluga ulasmak icin ev sahibi Kirikkalespor a galibiyet gerekirken konuk takima beraberlik yetmekteydi Ilk yarisi golsuz esitlikle sona eren mac iki takimin ikinci yarida karsilikli attiklari gollerle 1 1 berabere devam etmekteydi Macin 87 dakikasinda ev sahibi Kirikkalespor un kazandigi penalti vurusu gole cevrilemeyince mac 1 1 esitlikle tamamlandi ve Tarsus Idman Yurdu sampiyonluga ulasti Kirikkalespor un kalecisi Salih Mizrak in Tarsus Idman Yurdu nun golunu atan Zafer e yumruk atmasiyla baslayan olaylar Kirikkalespor taraftarlarinin da karismasiyla buyudu Turkiye Futbol Federasyonu bu olaylar sebebiyle Kirikkalespor a 1 yil saha kapatma cezasi verirken Kirikkalespor un dort oyuncusu ve bir idarecisini Tarsus Idman Yurdu nun ise bir oyuncusunu ceza kuruluna sevk etti Arka plan ve oncesi1968 69 3 Lig Kirmizi Grup un son haftasina Tarsus Idman Yurdu birinci sirada girerken Kirikkalespor ikinci sirada yer almaktaydi Sezonun sampiyonunu belirleyecek olan macta Kirikkalespor Tarsus Idman Yurdu nu yenmesi durumunda sampiyon olacakken Tarsus Idman Yurdu na ise sampiyonluk icin beraberlik yetmekteydi 8 Haziran 1969 tarihinde oynanmasi planlanan mac karsilasma oncesinde isinmak icin sahaya cikan iki ekibin oyunculari arasinda cikan kavga nedeniyle 25 Haziran a ertelendi Olaylarin ardindan Tarsus Idman Yurdu tarafindan macin baska bir yerde oynanmasi teklif edilirken Kirikkalespor ise Kirikkale de oynanmasini talep etti Turkiye Futbol Federasyonu macin Kirikkale de oynanacagini acikladi Federasyona gore 21 Haziran da Ankara da Sanayi Barbaros ile mac yapacak olan Tarsus Idman Yurdu birkac gun sonra da ayni ilin baska bir ilcesinin takimi olan Kirikkalespor ile oynayip ligde kalan son macini da kendi evinde Amasyaspor ile oynayacak ve boylece iki defa Ankara deplasmanina cikmak zorunda kalmayacakti Ancak ilk macin oynanmasi gereken 8 Haziran da Kirikkalespor un sampiyonluk iddiasi net degildi Makine ve Kimya Endustrisinin silah ve cephane fabrikalari bulunan ve sehirdeki erkek nufusunun yaklasik 70 inin ruhsatsiz silah tasidigi Kirikkale de 25 Haziran tarihine gelindiginde ise daha gergin bir ortam hakimdi Maca 2 gun kala sehirde devamli olarak macla ilgili anonslar yapilmis Tarsus Idman Yurdu nu destekleyenleri korkutma amaciyla devamli olarak geceden sabaha kadar sokaklarda silahlarla ates edilmisti Ayrica Kirikkale ile Ankara arasindaki yollarin kenarindaki yuksek tepelere Tarsuslulara olum yazilari yazilmisti Iki takim arasinda oynanacak bu erteleme maci icin donemin Turkiye Futbol Federasyonu Baskani Orhan Seref Apak Icisleri Bakanligina bir yazi gondererek olaylarin cikma ihtimaline karsi onlemler alinmasini talep etti Tarsus Idman Yurdu taraftari maci izlemek uzere yaklasik 15 otobusle Kirikkale ye geldi Tarsus Idman Yurdu taraftarina bilet vermeyi uygun gormeyen Beden Terbiyesi Bolge Mudurlugu guvenlik garantisi verilince yaklasik 450 bilet ayirdi Mac icin sehre gelen deplasman takimi kafilesi stadyumun yakinlarindaki ciraklik merkezine yerlestirildi O tarihte yaklasik 130 bin nufuslu bir ilce olan Kirikkale de 2 000 seyirci kapasiteli stadyumda yaklasik 10 000 taraftar vardi Mac saatinin 17 00 ye alinmasiyla birlikte o donemde Makine ve Kimya Endustrisi fabrikalarinda calisan cok sayida iscinin de maci izlemesi saglandi Mac saatine yakin ilcedeki hemen tum is yerleri kapandi Yaklasik 500 kisiden olusan Tarsus Idman Yurdu taraftar toplulugu 200 kisilik misafir takim tribunune sigdirildi Mactan once Tarsuslulari simgeleyen ozel tabutlar yaptiran Kirikkalespor taraftarlari bu tabutlari bir gece onceden sehirde sonrasinda ise mac sirasinda stadyumda elden ele dolastirdi Mac basladiginda konuk takim taraftarlarinin oldugu tribunlere Kirikkalespor taraftarlarinca atilan taslar sonucunda alti Tarsus Idman Yurdu taraftari basindan yaralanarak hastaneye kaldirildi Bu esnada iki uc el silah sesi duyuldu Bu olaylarla birlikte iki takim taraftarlari arasindaki tansiyon yukseldi Ankara dan gelen 450 toplum polisi ve bir boluk jandarma ise konuk takim taraftarlarinin etrafinda guvenlik onlemleri almisti MacErtugrul Dilek in yonettigi mucadelenin ilk yarisi genel olarak Kirikkalespor ataklarina karsi savunmada olan Tarsus Idman Yurdu seklinde basladi ve golsuz esitlikle sona erdi Ikinci yarinin baslamasi ile birlikte Tarsus Idman Yurdu 55 dakikada Zafer Buran ile bir gol buldu Bu gole Kirikkalespor 57 dakikada Erol Konukoksar ile yanit vererek maci esitledi Mac 1 1 devam ederken 87 dakikada ceza sahasinda dusurulen Kirikkalesporlu oyuncu icin hakem penalti karari verdi Tarsus Idman Yurdu oyuncularinin itirazlari ve bir muddet duraklamadan sonra penalti Kirikkalesporlu Konukoksar tarafindan kullanildi ancak golle sonuclanmadi Macin 1 1 sona ermesiyle birlikte sampiyonluga ulasan taraf Tarsus Idman Yurdu oldu Detaylar 25 Haziran 1969 1969 06 25 17 00 TSI Kirikkalespor 1 1 Tarsus Idman Yurdu Fikret Karabudak Stadyumu Kirikkale Hakem Ertugrul DilekKonukoksar 57 87 Buran 55 Kirikkalespor KL Salih MizrakAtilaYavuzMehmetIsmail SalarErol KonukoksarYilmazOmerEkremBurhan Bicaklar k GulerTeknik direktor Necdet Nis Tarsus Idman Yurdu KL HasanOmer OzdemirKamil AkdagcikMustafa OzbarOmer CayMiran UluserBurhanYener KurtgilZafer BuranMithat PacacikAhmet BahadirTeknik direktor Ali BeratligilSonrasiMacin bitimiyle birlikte Tarsus Idman Yurdu teknik direktoru Ali Beratligil ve yedek futbolcular Kirikkalespor taraftarlari tarafindan atilan taslara maruz kaldilar Her iki takim oyuncularinin soyunma odasina gittikleri esnada Kirikkalespor kalecisi Salih Mizrak Tarsus Idman Yurdu nun golunu atan Zafer Buran a arkadan yumruk atinca ilk macin ertelenmesine benzer sekilde iki takim oyunculari arasinda kavga cikti Polis iki takim oyuncularina cop ile mudahale etti Ancak bu durum olaylarin daha da buyumesine yol acti Futbolcularin birbirleriyle kavga etmesi uzerine Kirikkalespor taraftarlari tel orguleri asarak sahadaki olaylara karisti Tarsus Idman Yurdu futbolcularini orta sahada toplayan Ankara Toplum Polisi atilan tas ve tuglalara engel olmakta gucluk cekti Stadyum disinda silah sesleri duyulmaya baslandi Toplum polisleri konuk takim futbolcularini kacirarak soyunma odalarina ulastirdi Buna ragmen soyunma odasinin kapi ve pencereleri taslandi Polisin kalabaligi dagitmak icin kullandigi goz yasartici bombalari tekrar soyunma odalarina atan Kirikkalesporlu taraftarlar konuk takim futbolcularinin bogulma tehlikesi gecirmesine sebep oldu Toplum polisi kalabaligin dagitilabilmesi icin silah kullanma yetkisi istemesine ragmen Baskomiser Yilmaz Karahan silah kullanilmasina izin vermedi Soyunma odalarina kursun tas gibi cisimlerin atilmaya devam edilmesi uzerine Baskomiser Yilmaz Karahan silah kullanma yetkisi verdi Cikan kavga silahli catismaya donustu Stadyumun soyunma odalarina yangin cikti Tarsus Idman Yurdu futbolculari soyunma odasinda bogulma tehlikesi gecirince toplum polisi tekrar futbolculari sahanin ortasinda topladi 61 Piyade Alayi na bagli askerler stadyuma ulastiktan sonra olaylarin kontrolunu ele aldi Olaylarin yasandigi gunun gecesinde stadyumun arkasina yanasan askeri araclara Tarsus Idman Yurdu taraftarlari ve sporculari bindirildi Bu araclar Kirikkalespor taraftarlarinca tutulan yolda taslandi Ali Beratligil de bu esnada basindan yaralandi Tarsus Idman Yurdu futbolculari ve taraftarlari alaya getiren otobusler kullanilmaz hale geldi ilce kaymakaminin aracina saldirildi Tarsus Idman Yurdu nun kamp yaptigi otel guvenlik amaciyla polis cemberine alindi Tarsus Idman Yurdu kafilesine Ulukisla ya kadar Ankara Emniyet Mudurlugune bagli ekipler refakat etti SonuclariCikan olaylar neticesinde 4 kisi oldu Aralarinda bir hamile kadin 16 toplum polisi 6 er 1 tegmen 1 jandarma astsubayin ve Emniyet Amiri Fevzi Erzaim in de bulundugu yuzlerce kisi de yaralandi Catismalarda hafif yaralananlar Kirikkale deki agir yaralananlar ise Ankara daki hastanelere kaldirildi Yaralilarin sayisinin artmasi sebebiyle Ankara Valisi Omer Naci Bozkurt Kizilay dan yardim istedi Kan merkezini faaliyete geciren Kizilay Ankara Radyosu ndan da halktan yaralilar icin kan bagisinda bulunmalari cagrilarinda bulundu Cikan olaylarin Tarsus ta duyulmasinin ardindan sehirde bircok kisi sokaklara indi Mersin Valisi Nihat Oguz Bor un halki yatistirmasiyla sokaklara inen Tarsus halki herhangi bir olay cikarmadan gece gec saatlerde dagildilar Mac 17 Eylul 1967 deki Kayserispor Sivasspor macinin ardindan Turk spor tarihinin en kanli ikinci spor karsilasmasi oldu 26 Haziran tarihinde ilcedeki asayis saglandi Hastaneye yatirilan yaralilardan cikan kursunlarin 7 65 mm capinda oldugu ve Kirikkale marka tabancalarda kullanildigi tespit edildi Cikan mermilerin polisle catisan taraftarlara ait oldugu polisin 9 mm capinda mermi kullandigi aciklandi Olaylardan sonra ruhsatsiz silah tasimak adam oldurmeye tesebbus ve polisle catismaya girmek suclarindan adliyeye sevk edilen 11 kisiden 5 i tutuklanirken 6 si serbest birakildi Ayrica olaylarin baslamasina sebep olan Kirikkalespor kalecisi Mizrak da ifadesi alinmak uzere savciliga cagrildi Olaylarda kursunlanarak olenlerden isci Nevzat Ozgur ile ogretmen Fevzi Duzen in 25 yine kursun sonucu olen Hanifi Teksat in 14 ve karmasa esnasinda otomobilin altinda kalarak hayatini kaybeden Durmus Varan in da 16 yasinda olduklari tespit edildi Macta cikan olaylardan hafif yaralarla kurtulan ve Ankara ya giden Ibrahim Guleryuz isimli bir Tarsuslu ise Aydinlikevler de bir cinayete kurban gitti Olaylarda hayatini kaybeden Nevzat Ozgur un cenazesi Congar Delicede Hanifi Teksat ile Fevzi Duzen in cenazeleri ise Kirikkale de defnedildi Olaylar esnasinda Kirikkalespor taraftarlarindan korunmalari amaciyla jandarma tarafindan piyade alayina goturulen yaklasik 500 Tarsus taraftari 26 Haziran tarihinde gece yarisinda 12 otobus 3 taksi ile polis ve jandarma nezaretinde sehrin arka yollarindan cikarilarak Tarsus a gonderildi Tarsus a donen Tarsus Idman Yurdu futbolculari Tarsus ta buyuk bir kalabalik tarafindan karsilandi Olaylar sonrasinda Turkiye Futbol Federasyonu Beden Terbiyesi Genel Muduru Ulvi Yenal baskanliginda toplandi 7 saat suren toplantinin ardindan alinan Kirikkalespor sahasinin 1 yil sure ile musabakalara kapatilmasina ve bu sure icinde Kirikkalespor un kendi sahasinda oynayacagi maclari Ankara da yapmasina Kirikkalespor futbolcularindan Erol Konukoksar Ismail Salar Salih Mizrak in ve idareci Ali Yepsen in tedbirli olarak Kirikkalesporlu Ahmet Bahadir in ve Tarsus Idman Yurdu futbolcularindan Atilla Kececi nin tedbirsiz olarak ceza kuruluna sevk edilmesine Kirikkalespor antrenoru Necdet Nis ve ikinci baskanina Kirikkalespor Tarsus Idman Yurdu macindaki yatistirici hareketlerinden dolayi tesekkur mektubu yazilmasina karar verildi Ayrica Kirikkalespor un bir sonraki hafta Corumspor ile oynayacagi macinda ertelenmesi kararlastirildi Tepkiler ve yorumlarOlaylarin ardindan Cumhuriyet Halk Partisi Merkez Yonetim Kurulu uyeleri Gaziantep Milletvekili Ali Ihsan Gogus Istanbul Milletvekili Orhan Birgit ve Sakarya Milletvekili Hayrettin Uysal meclis baskanligina onerge vererek spor islerinin yurutulmesi ve hukumet sorumlulugu konusunda Basbakan Suleyman Demirel hakkinda gensoru acilmasini istediler Milletvekilleri onergede olaylarin sorumlusunun siyasi iktidar oldugunu ve halkla polisi karsi karsiya getirerek kan akmasina sebep olduklarini iddia ettiler Olaylarin ardindan Basbakan Suleyman Demirel ise nasil ki okullardan vaki sikayeti okullari kapayarak onleyemezsek bu gibi olaylara bakarak da spordan vazgecemeyecegimiz tabiidir aciklamasini yapti Yine Icisleri Bakani Faruk Sukan ise toplum polisinin kursun yagmuru altinda gorevini yaptigini soyledi Ankara Valisi Omer Naci Bozkurt toplum polisinin suclu olup olmadigiyla ilgili bir soruya da Toplum polisi gorevini en iyi sekilde yerine getirmistir Polis bu gorevini yapmasaydi ozellikle Tarsus Idmanyurdulularin ve Tarsuslu seyircilerin hayatlari tehlikede idi sozlerini kullandi Olaylar esnasinda yaralanarak hastaneye kaldirilan Toplum Polisi Mudur Yardimcisi Ferdi Erzaim ise Bana gore olay Kirikkalespor un penaltiyi atamamasindan cikti Penaltiyi atsalardi Kirikkalespor sampiyon olacak bu kavga da cikmayacakti ifadelerini kullandi Beden Terbiyesi Genel Muduru Ulvi Yenal ise cikan olaylarin utanc verici oldugunu kisa vadeli tedbirler yonetmelikler uzerinde degisiklik yapilarak cezalarin yeniden duzenlenecegini uzun vadede ise 3 Lig in bundan sonra nasil organize edilecegini degerlendireceklerini acikladi Yenal ayrica liglerin iptal edilmesi gerektigini belirtti Macin orta hakemi Ertugrul Dilek ise macin normal bir havada gectigini ve olaylarin macin bitisinden sonra Kirikkalespor kalecisinin rakip takim santrforunu saha icinde kovalamasiyla basladigini ve toplum polisinin saha icine girerek cop kullanmasiyla olaylarin buyudugunu acikladi Tarsus Idman Yurdu yonetimi ise Ankara Valisi Omer Naci Bozkurt u macin Kirikkale de oynanmasinda rolu oldugu gerekcesiyle olaylarin sorumlusu olarak gosterdi Olaylardan sonra Kirikkalespor 8 Haziran da ertelenen macta hukmen galip gelmeleri gerektigini one surerek Danistay a basvurdu KaynakcaOzel a b c Turk futbolunda uzucu olaylar Milliyet 30 Aralik 1969 s 12 erisim tarihi kullanmak icin url gerekiyor yardim a b c d e f g Olacagi belliydi Milliyet 27 Haziran 1969 s 1 11 erisim tarihi kullanmak icin url gerekiyor yardim a b c d e f g h i j k l m Dasli 2003 ss 61 63 Kirikkale Tars I Y maci futbolcularin birbirlerine girmeleri yuzunden tehir edildi Cumhuriyet 9 Haziran 1969 s 7 a b Kirikkale Tarsus Milliyet 26 Haziran 1969 s 11 erisim tarihi kullanmak icin url gerekiyor yardim a b c d e f g h i j k l m Kirikkale de mac sonrasi 3 olu Hurriyet 26 Haziran 1969 s 1 9 a b c Kirikkale de harp oldu Gunaydin 26 Haziran 1969 6 Subat 2015 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 6 Subat 2015 1970 Genel Nufus Sayimi Veri Tabani Turkiye Istatistik Kurumu 6 Subat 2015 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 6 Subat 2015 a b c d e Kirikkale Tarsus macinda 4 olu 45 yarali var Milliyet 26 Haziran 1969 s 1 a b c d e f g h i j k l m n o Yakalanan 11 kisi mahkemeye verildi Milliyet 27 Haziran 1969 s 1 11 Mac mi Savas mi Cumhuriyet 26 Haziran 1969 s 1 a b Mac mi savas mi devami Cumhuriyet 26 Haziran 1969 s 7 erisim tarihi kullanmak icin url gerekiyor yardim a b PDF Sporhukuku org 24 Ocak 2011 24 Temmuz 2011 tarihinde kaynagindan PDF arsivlendi Erisim tarihi 5 Subat 2015 Makus tarihi futbolun NTVMSNBC 5 Kasim 2013 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 13 Agustos 2011 a b Kirikkale de bes kisi tevkif edildi devami Cumhuriyet 27 Haziran 1969 s 7 Toplum polisine sevgi gosterisi Milliyet 28 Haziran 1969 s 12 erisim tarihi kullanmak icin url gerekiyor yardim a b Kirikkale sahasi 1 yil kapandi Milliyet 30 Haziran 1969 s 10 erisim tarihi kullanmak icin url gerekiyor yardim a b Ulvi Yenal Kirikkalede cikan olaylar utanc vericidir dedi Milliyet 27 Haziran 1969 s 12 erisim tarihi kullanmak icin url gerekiyor yardim Kirikkale de bes kisi tevkif edildi Cumhuriyet 27 Haziran 1969 s 1 Kanli Mac icin Ankara Valisi Bozkurt suclandirildi Cumhuriyet 28 Haziran 1969 s 1 Kirikkalespor Danistaya basvurdu Milliyet 1 Temmuz 1969 s 10 erisim tarihi kullanmak icin url gerekiyor yardim GenelDasli Ozgur 2003 Tarsus Idman Yurdu 80 Yillik Oyku Yeni Zamanlar Dagitim ISBN 975 9206 90 0