2009 Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti genel seçimleri, sadece Türkiye tarafından tanınan Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti'nde 19 Nisan 2009 tarihinde gerçekleşen parlamento seçimleridir.
| |||
Cumhuriyet Meclisi'nin 50 sandalyesi için Çoğunluk için gereken 26 sandalye | |||
---|---|---|---|
| |||
|
1983 yılında KKTC'nin tek taraflı olarak ilanından sonra sekizinci kez Kıbrıslı Türkler milletvekili seçimi için sandık başına gitmişlerdir. 50 milletvekilinden oluşan meclise siyasi partilerin milletvekili sokabilmeleri için %5'lik seçim barajını geçmeleri gerekiyordu. Sadece Ulusal Birlik Partisi, Cumhuriyetçi Türk Partisi, Demokrat Parti, Toplumcu Demokrasi Partisi ve Özgürlük ve Reform Partisi olmak üzere beş siyasi parti geçebilmiştir. Ulusal Birlik Partisi, oyların %43.97'sini alarak 26 milletvekili çıkardı. Bu şekilde UBP tek başına hükûmeti kuracak çoğunluğa erişmiş oldu.
Seçim öncesi
5 Ocak 2009 tarihinde Kuzey Kıbrıs'taki koalisyon hükûmetinin büyük ortağı olan Cumhuriyetçi Türk Partisi'nin merkez yürütme kurulu 19 Nisan 2009 Pazar günü milletvekili seçimleri olması doğrultusunda bir karar aldı. 19 Şubat günü toplanacak iken 21 sendikanın, 18 Şubat için planlanan 1 günlük genel uyarı grevinin 19 Şubat'a ertelemesi ve Meclis çalışanlarının da greve katılacak olması nedeniyle KKTC Cumhuriyet Meclisi Başkanı Fatma Ekenoğlu'nun olağanüstü çağrısıyla 18 Şubat 2009 tarihinde toplanan Cumhuriyet Meclisi, 19 Nisan 2009 tarihinde erken genel seçimler olması doğrultusundaki tasarıyı oybirliği ile kabul etti. Parlamento'da alınan karar 20 Şubat 2009 tarihinde Resmî Gazete’de yayımlandı ve Kuzey Kıbrıs'ta seçim süreci resmen başladı.
161 bin 373 seçmenin oy kullanabileceği seçimin oy pusulalarında, Birleşik Kıbrıs Partisi (BKP), Cumhuriyetçi Türk Partisi (CTP), Demokrat Parti (DP), Halk İçin Siyaset Partisi (HİS Parti), Özgürlük ve Reform Partisi (ÖRP), Toplumcu Demokrasi Partisi (TDP) ve Ulusal Birlik Partisi'nden (UBP) 350 adayla birlikte, 8 de bağımsız aday yer almıştır.
Ancak bunlardan 356'sı seçilebilme nitelikleri taşıdı. HİS Parti'den 2 kişinin adaylıkları; birinin seçilebilme niteliğine sahip olmaması, diğerinin de adaylığında aykırılık saptandığı için düşmüştü. Lefkoşa’da 50 bin 653, Gazimağusa’da 42 bin 325, Girne’de 30 bin 428, Güzelyurt’ta 21 bin 17 ve İskele’de de 16 bin 950 seçmen oy kullanabileceği açıklandı.
Sonuçlar
19 Nisan 2009 tarihinde yapılan seçimlerde 620 seçim sandığı bulunan Kuzey Kıbrıs'ta, kayıtlı 161 bin 373 seçmenden 131 bin 349'u oy kullanırken, 30 bin seçmen sandığa oy kullanmaya gitmedi. Seçime katılım oranı yüzde 81,70 oranında gerçekleşti. Oyların %43.97'sini alan Ulusal Birlik Partisi 26 milletvekili, %29.34'ünü alan Cumhuriyetçi Türk Partisi 15 milletvekili çıkardı. Bu sonuca göre UBP tek başına hükümeti kuracak çoğunluğa erişmiştir.
Sonuçlar
Parti | Oy | % | Sandalye | +/– | |
---|---|---|---|---|---|
Ulusal Birlik Partisi | 622,804 | 43.9 | 26 | 7 | |
Cumhuriyetçi Türk Partisi | 415,574 | 29.3 | 15 | 9 | |
Demokrat Parti | 174,721 | 10.6 | 5 | 1 | |
Toplumcu Demokrasi Partisi | 97.334 | 6.8 | 2 | 2 | |
Özgürlük ve Reform Partisi | 87.879 | 6.2 | 2 | Yeni | |
Birleşik Kıbrıs Partisi | 34.239 | 2.4 | 0 | Yeni | |
Halk İçin Siyaset Partisi | 7.091 | 0.5 | 0 | Yeni | |
Bağımsızlar | 836 | 0.0 | 0 | ||
Toplam | 1,416.452 | 100 | 50 | 0 | |
Geçerli oy | |||||
Geçersiz/boş oy | |||||
Toplam | 131.849 | 100 | |||
Kayıtlı seçmen/katılım | 161,373 | 81.7 | |||
Kaynak: Adam Carr10 Mart 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde . |
Seçimlerde polislerle birlikte sandık merkezlerinde 1860, YSK ve İlçe Seçim Kurulları’nda da 220 olmak üzere toplam 2 bin 80 kişi görev aldı. Seçimlerde Lefkoşa 16, Gazimağusa 13, Girne 9, Güzelyurt 6 ve İskele ilçesi de 6 milletvekili çıkardı. Oy pusulalarında Birleşik Kıbrıs Partisi olarak yer almasına rağmen bu parti adı altında Yasemin Hareketi adayları da yer aldı. Ayrıca oy pusulalarında, partilerin ardından ise, bağımsız adayların isimleri yer aldı.
Yeni kurulacak olan Bakanlar Kurulu Cumhurbaşkanı tarafından atanıncaya kadar mevcut hükûmet yönetildi. Cumhurbaşkanı Mehmet Ali Talat tarafından atanan Bakanlar Kurulunun listesi, tam olarak, Cumhuriyet Meclisi’ne sunuldu. Bakanlar Kurulunun programı, atanma tarihinden başlayarak en geç bir hafta içinde, Başbakan veya bir bakan tarafından Cumhuriyet Meclisi’nde okunduktan sonra güvenoylamasına gidildi. Programın okunmasından sonra Cumhuriyet Meclisi’nde iki tam gün sonra görüşmeler başladı ve bittikten iki tam gün sonra oylama yapıldı.
Tepkiler
UBP Genel Başkanı Derviş Eroğlu Lefkoşa’da Saray Önü Meydanı’nda yaptığı konuşmada "Kıbrıs demokrasisi başarılı bir imtihandan geçti...Sorunlar var aşmaya çalışacağım. Anavatan Türkiye ile Kıbrıs politikalarını enine boyuna tartışıp, müzakerelerin devamı için birlik ve beraberlik içerisinde mücadele edeceğiz.." diye açıklama yaptı.
Cumhuriyetçi Türk Partisi Genel Başkanı Ferdi Sabit Soyer ise "Biz muhalefet olarak çözümü ve AB süreçlerinde atılacak her adımı sonuna kadar destekleyeceğiz...Biz, başarılar karşısında şımarmadığımız gibi başarısızlıklar karşısında yıkılmayız" diye konuştu ve seçimden birinci parti çıkan UBP Genel Başkanı Derviş Eroğlu’nu telefonla arayarak kutladığını belirtti.
KKTC'nin ilk Cumhurbaşkanı Rauf Raif Denktaş "Yeni gelen idareyi görelim. Sayın Cumhurbaşkanı ne diyecek, ne kadar uyum içerisinde olacak bakalım. Eğer biz tek devlet, tek halk, tek şu, tek bu durumunda devam edersek işimiz çok zor olacaktır. Kendimize gelelim" dedi.
Özgürlük ve Reform Partisi Genel Başkanı Turgay Avcı seçim sonuçları hakkında " Seçim sürecinde barajın altında kalacağımızın söylenmesi bize zarar verdi. ÖRP tüm bu söylemler içinde iyi bir başarı elde etti. Yaklaşık %6.30 civarında oy aldık ve baraj sınırlarının üzerinde yer aldık. İlk kez siyasete giren 45 adayla birlikte yok olacak denilen ÖRP'nin bu şartlarda barajı geçmesi, bir başarıdır." dedi.
Avrupa Parlamentosu Hristiyan Demokrat Grubu üyesi olan Yiannakis Matsis "Kıbrıs'nın Türkiye tarafından işgal edildiğini ve bu sebeple 19 Nisan’da KKTC’de gerçekleşen genel seçimlerin yasadışı olduğunu" söyledi.
Ayrıca bakınız
Dış bağlantılar
Vikihaber'de bu konuyla ilgili haber var:
|
- Bianet.org: Kuzey Kıbrıs Seçim Rehberi18 Haziran 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
Kaynakça
- ^ a b "KKTC'de Seçimin Galibi UBP". trt.net.tr. 20 Nisan 2009. 21 Nisan 2009 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 20 Nisan 2009.
- ^ "KKTC'de erken seçim 19 Nisan 2009". . 6 Ocak 2009. Erişim tarihi: 5 Mart 2009.[]
- ^ "KKTC 19 Nisan'da seçime gidiyor!". CNN Türk. 18 Şubat 2009. 10 Mayıs 2014 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 5 Mart 2009.
- ^ "KKTC'de 19 Nisan erken genel seçime doğru". Ajans Kıbrıs. 20 Şubat 2009. 14 Şubat 2016 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 5 Mart 2009.
- ^ a b "Kuzey Kıbrıs Seçim Rehberi". Bianet.org. 13 Nisan 2009. Erişim tarihi: 20 Nisan 2009.[]
- ^ a b "KKTC sandık başında". Kıbrıs Postası. 19 Nisan 2009. 22 Nisan 2009 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 20 Nisan 2009.
- ^ a b c d "UBP 1'inci". Star Kıbrıs. 20 Nisan 2009. 26 Nisan 2009 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 20 Nisan 2009.
- ^ "YSK - KKTC 2009 Milletvekilliği Erken Genel Seçim Sonuçları". Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti Yüksek Seçim Kurulu. Erişim tarihi: 20 Nisan 2009.[]
- ^ "Soyer istifasını ne zaman sunacak?". Kıbrıs Postası. 20 Nisan 2009. 12 Mayıs 2014 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 21 Nisan 2009.
- ^ "Avcı'nın seçim değerlendirmesi". Kıbrıs Postası. 19 Nisan 2009. 23 Nisan 2009 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 20 Nisan 2009.
- ^ . EurActiv.com.tr. 27 Mayıs 2009. 10 Mayıs 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Haziran 2009.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
2009 Kuzey Kibris Turk Cumhuriyeti genel secimleri sadece Turkiye tarafindan taninan Kuzey Kibris Turk Cumhuriyeti nde 19 Nisan 2009 tarihinde gerceklesen parlamento secimleridir 2009 Kuzey Kibris Turk Cumhuriyeti genel secimleri 2005 19 Nisan 2009 2013 Cumhuriyet Meclisi nin 50 sandalyesi icin Cogunluk icin gereken 26 sandalyeOnceki Basbakan Ferdi Sabit Soyer Cumhuriyetci Turk Partisi Secilen Basbakan Dervis Eroglu Ulusal Birlik Partisi 1983 yilinda KKTC nin tek tarafli olarak ilanindan sonra sekizinci kez Kibrisli Turkler milletvekili secimi icin sandik basina gitmislerdir 50 milletvekilinden olusan meclise siyasi partilerin milletvekili sokabilmeleri icin 5 lik secim barajini gecmeleri gerekiyordu Sadece Ulusal Birlik Partisi Cumhuriyetci Turk Partisi Demokrat Parti Toplumcu Demokrasi Partisi ve Ozgurluk ve Reform Partisi olmak uzere bes siyasi parti gecebilmistir Ulusal Birlik Partisi oylarin 43 97 sini alarak 26 milletvekili cikardi Bu sekilde UBP tek basina hukumeti kuracak cogunluga erismis oldu Secim oncesi5 Ocak 2009 tarihinde Kuzey Kibris taki koalisyon hukumetinin buyuk ortagi olan Cumhuriyetci Turk Partisi nin merkez yurutme kurulu 19 Nisan 2009 Pazar gunu milletvekili secimleri olmasi dogrultusunda bir karar aldi 19 Subat gunu toplanacak iken 21 sendikanin 18 Subat icin planlanan 1 gunluk genel uyari grevinin 19 Subat a ertelemesi ve Meclis calisanlarinin da greve katilacak olmasi nedeniyle KKTC Cumhuriyet Meclisi Baskani Fatma Ekenoglu nun olaganustu cagrisiyla 18 Subat 2009 tarihinde toplanan Cumhuriyet Meclisi 19 Nisan 2009 tarihinde erken genel secimler olmasi dogrultusundaki tasariyi oybirligi ile kabul etti Parlamento da alinan karar 20 Subat 2009 tarihinde Resmi Gazete de yayimlandi ve Kuzey Kibris ta secim sureci resmen basladi 161 bin 373 secmenin oy kullanabilecegi secimin oy pusulalarinda Birlesik Kibris Partisi BKP Cumhuriyetci Turk Partisi CTP Demokrat Parti DP Halk Icin Siyaset Partisi HIS Parti Ozgurluk ve Reform Partisi ORP Toplumcu Demokrasi Partisi TDP ve Ulusal Birlik Partisi nden UBP 350 adayla birlikte 8 de bagimsiz aday yer almistir Ancak bunlardan 356 si secilebilme nitelikleri tasidi HIS Parti den 2 kisinin adayliklari birinin secilebilme niteligine sahip olmamasi digerinin de adayliginda aykirilik saptandigi icin dusmustu Lefkosa da 50 bin 653 Gazimagusa da 42 bin 325 Girne de 30 bin 428 Guzelyurt ta 21 bin 17 ve Iskele de de 16 bin 950 secmen oy kullanabilecegi aciklandi Sonuclar19 Nisan 2009 tarihinde yapilan secimlerde 620 secim sandigi bulunan Kuzey Kibris ta kayitli 161 bin 373 secmenden 131 bin 349 u oy kullanirken 30 bin secmen sandiga oy kullanmaya gitmedi Secime katilim orani yuzde 81 70 oraninda gerceklesti Oylarin 43 97 sini alan Ulusal Birlik Partisi 26 milletvekili 29 34 unu alan Cumhuriyetci Turk Partisi 15 milletvekili cikardi Bu sonuca gore UBP tek basina hukumeti kuracak cogunluga erismistir SonuclarParti Oy Sandalye Ulusal Birlik Partisi 622 804 43 9 26 7Cumhuriyetci Turk Partisi 415 574 29 3 15 9Demokrat Parti 174 721 10 6 5 1Toplumcu Demokrasi Partisi 97 334 6 8 2 2Ozgurluk ve Reform Partisi 87 879 6 2 2 YeniBirlesik Kibris Partisi 34 239 2 4 0 YeniHalk Icin Siyaset Partisi 7 091 0 5 0 YeniBagimsizlar 836 0 0 0Toplam 1 416 452 100 50 0Gecerli oyGecersiz bos oyToplam 131 849 100Kayitli secmen katilim 161 373 81 7Kaynak Adam Carr10 Mart 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde Secimlerde polislerle birlikte sandik merkezlerinde 1860 YSK ve Ilce Secim Kurullari nda da 220 olmak uzere toplam 2 bin 80 kisi gorev aldi Secimlerde Lefkosa 16 Gazimagusa 13 Girne 9 Guzelyurt 6 ve Iskele ilcesi de 6 milletvekili cikardi Oy pusulalarinda Birlesik Kibris Partisi olarak yer almasina ragmen bu parti adi altinda Yasemin Hareketi adaylari da yer aldi Ayrica oy pusulalarinda partilerin ardindan ise bagimsiz adaylarin isimleri yer aldi Yeni kurulacak olan Bakanlar Kurulu Cumhurbaskani tarafindan atanincaya kadar mevcut hukumet yonetildi Cumhurbaskani Mehmet Ali Talat tarafindan atanan Bakanlar Kurulunun listesi tam olarak Cumhuriyet Meclisi ne sunuldu Bakanlar Kurulunun programi atanma tarihinden baslayarak en gec bir hafta icinde Basbakan veya bir bakan tarafindan Cumhuriyet Meclisi nde okunduktan sonra guvenoylamasina gidildi Programin okunmasindan sonra Cumhuriyet Meclisi nde iki tam gun sonra gorusmeler basladi ve bittikten iki tam gun sonra oylama yapildi TepkilerUBP Genel Baskani Dervis Eroglu Lefkosa da Saray Onu Meydani nda yaptigi konusmada Kibris demokrasisi basarili bir imtihandan gecti Sorunlar var asmaya calisacagim Anavatan Turkiye ile Kibris politikalarini enine boyuna tartisip muzakerelerin devami icin birlik ve beraberlik icerisinde mucadele edecegiz diye aciklama yapti Cumhuriyetci Turk Partisi Genel Baskani Ferdi Sabit Soyer ise Biz muhalefet olarak cozumu ve AB sureclerinde atilacak her adimi sonuna kadar destekleyecegiz Biz basarilar karsisinda simarmadigimiz gibi basarisizliklar karsisinda yikilmayiz diye konustu ve secimden birinci parti cikan UBP Genel Baskani Dervis Eroglu nu telefonla arayarak kutladigini belirtti KKTC nin ilk Cumhurbaskani Rauf Raif Denktas Yeni gelen idareyi gorelim Sayin Cumhurbaskani ne diyecek ne kadar uyum icerisinde olacak bakalim Eger biz tek devlet tek halk tek su tek bu durumunda devam edersek isimiz cok zor olacaktir Kendimize gelelim dedi Ozgurluk ve Reform Partisi Genel Baskani Turgay Avci secim sonuclari hakkinda Secim surecinde barajin altinda kalacagimizin soylenmesi bize zarar verdi ORP tum bu soylemler icinde iyi bir basari elde etti Yaklasik 6 30 civarinda oy aldik ve baraj sinirlarinin uzerinde yer aldik Ilk kez siyasete giren 45 adayla birlikte yok olacak denilen ORP nin bu sartlarda baraji gecmesi bir basaridir dedi Avrupa Parlamentosu Hristiyan Demokrat Grubu uyesi olan Yiannakis Matsis Kibris nin Turkiye tarafindan isgal edildigini ve bu sebeple 19 Nisan da KKTC de gerceklesen genel secimlerin yasadisi oldugunu soyledi Ayrica bakinizKKTC Cumhuriyet Meclisi 7 donem milletvekilleri listesiDis baglantilarVikihaber de bu konuyla ilgili haber var en Northern Cyprus opposition party wins electionsBianet org Kuzey Kibris Secim Rehberi18 Haziran 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde Kaynakca a b KKTC de Secimin Galibi UBP trt net tr 20 Nisan 2009 21 Nisan 2009 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 20 Nisan 2009 KKTC de erken secim 19 Nisan 2009 6 Ocak 2009 Erisim tarihi 5 Mart 2009 olu kirik baglanti KKTC 19 Nisan da secime gidiyor CNN Turk 18 Subat 2009 10 Mayis 2014 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 5 Mart 2009 KKTC de 19 Nisan erken genel secime dogru Ajans Kibris 20 Subat 2009 14 Subat 2016 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 5 Mart 2009 a b Kuzey Kibris Secim Rehberi Bianet org 13 Nisan 2009 Erisim tarihi 20 Nisan 2009 olu kirik baglanti a b KKTC sandik basinda Kibris Postasi 19 Nisan 2009 22 Nisan 2009 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 20 Nisan 2009 a b c d UBP 1 inci Star Kibris 20 Nisan 2009 26 Nisan 2009 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 20 Nisan 2009 YSK KKTC 2009 Milletvekilligi Erken Genel Secim Sonuclari Kuzey Kibris Turk Cumhuriyeti Yuksek Secim Kurulu Erisim tarihi 20 Nisan 2009 olu kirik baglanti Soyer istifasini ne zaman sunacak Kibris Postasi 20 Nisan 2009 12 Mayis 2014 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 21 Nisan 2009 Avci nin secim degerlendirmesi Kibris Postasi 19 Nisan 2009 23 Nisan 2009 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 20 Nisan 2009 EurActiv com tr 27 Mayis 2009 10 Mayis 2014 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 21 Haziran 2009