2010 Çaylı çatışmaları ya da Mardakert çatışmaları, Dağlık Karabağ Savaşı ateşkesinin bir dizi ihlaliydi. Azerbaycan'ı ve tanınmayan ancak de facto bağımsız Dağlık Karabağ Cumhuriyeti'nin etnik Ermeni askerî güçlerini ayıran temas hattının ötesinde gerçekleşti. Her iki taraf da diğerini ateşkes rejimini ihlal etmekle suçladı. Bunlar, 1994'ten beri yürürlükte olan ateşkesin iki yıldaki en kötü ihlalleriydi ve Mart 2008'deki Mardakert çarpışmalarından bu yana Ermeni güçlerinin en ağır kayıpları yaşadığı süreç oldu.
2010 Çaylı çatışmaları | |||||
---|---|---|---|---|---|
Dağlık Karabağ sorunu | |||||
| |||||
Taraflar | |||||
Azerbaycan | Dağlık Karabağ Ermenistan | ||||
Güçler | |||||
Bilinmiyor | Bilinmiyor | ||||
Kayıplar | |||||
Haziran: 2 ölü Eylül: 1 ölü (Azerbaycan açıklaması) 2 ölü (Ermeni açıklaması) | Haziran: 4 ölü, 4 yaralı Eylül: 1 yaralı (Ermeni açıklaması) 3 ölü (Azerbaycan açıklaması) |
Haziran olayları
Olay, 18-19 Haziran tarihlerinde Dağlık Karabağ’ın Mardakert/Terter iline bağlı Çaylı köyü yakınlarında meydana geldi. Dağlık Karabağ Cumhuriyeti Savunma Bakanlığı'na göre, 18 Haziran günü saat 23.30'da, temas hattındaki Ermeni kuvvetleri 20 kişilik bir Azerbaycan keşif veya sabotaj birliğinin sürpriz saldırısına uğradı. Azeri güçleri dört Ermeni askerini öldürdü ve bir Azeri emir subayı öldürüldü ve biri kritik makamda bulunan dört Ermeni yaralandı. Dağlık Karabağ Cumhuriyeti Savunma Bakanlığı'na göre, Azerbaycan Emir Subayı Mübariz İbrahimov'un cesedi, biriminin geri kalanı geri çekilirken temas hattının Ermeni tarafında kaldı. Ermeni güçleri ertesi gün 20-21 Haziran'da Füzuli yakınlarında bir saldırı düzenledi ve bir Azerbaycanlı askeri öldürerek misilleme yaptı. Azeri güçleri saldırıyı püskürttüğünü iddia etti ve Ermenilere daha fazla zayiat verdirdi.
Askeri analiz
Ermeni Ulusal ve Uluslararası Araştırmalar Merkezi Müdürü ve Jane's'in eski bir savunma analisti olan Richard Giragosian, saldırıyı "ya Ermeni tepkisi üzerine bir test ya da Azerbaycan ordusunda komuta ve disiplin eksikliğinin bir işareti" olarak nitelendirdi. Bunu "daha önceki bu tür saldırılardan daha profesyonel ve daha ölümcül" olarak nitelendirdi ve günler önceden planlandığını ifade etti. Saldırının bir Azerbaycanlı keskin nişancının bir Ermeni askerinin başından ölümcül bir darbe almasını gerçekleştirerek başlamasının da bunun bir kanıtı olduğunu söyledi.
Tepkiler
Ermenistan
Ermenistan Cumhurbaşkanı Serj Sarkisyan, mevkidaşı İlham Aliyev ile Dağlık Karabağ sorununun çözümüne ilişkin barış görüşmeleri için görüşmesinden saatler sonra meydana gelen çatışmayı "Azeri provokasyonu" olarak nitelendirdi.
Azerbaycan
Azerbaycan'daki yetkililer Ermenilerin iddiasını reddetti. Azerbaycan Savunma Bakanlığı, kuvvetlerine otomatik tüfek ve makineli tüfek kullanarak ateş edenlerin Ermeniler olduğunu söyledi. Azerbaycan Dışişleri Bakanlığı sözcüsü İhan Polukov, çatışmanın "Ermenistan'ın işgal altındaki Azerbaycan topraklarından çekilememesinin doğrudan bir sonucu" olduğunu söyledi.
Olaydan kısa bir süre sonra, 22 Temmuz'da Azerbaycan Cumhurbaşkanı İlham Aliyev, Ermeni kuvvetlerinin saldırılarına direnirken devlete yaptığı hizmetlerden dolayı Asteğmen İbrahimov'a Azerbaycan Milli Kahramanı unvanını verdi. Azerbaycan kaynakları o zaman İbrahimov'un Ermeni askerlerinin dördünü öldürmek ve diğer beşini yaralamaktan tek başına sorumlu olduğunu iddia etti. Eylemlerinin gönüllü olduğunu ve kişisel düşmandan intikam alma arzusunun bir sonucu olduğunu iddia ettiler.
Dünyadan tepkiler
Temmuz 2010'da ABD'nin Azerbaycan büyükelçisi olarak yaptığı teyit duruşmalarında Matthew Bryza, saldırının Azerbaycan tarafı tarafından başlatıldığını doğrulayarak, "Temas hattında bir Azerbaycan hareketi oldu, Ermenistan cevap verdi ve ölümlerle sonuçlandı" dedi.
AGİT Minsk Grubu Eşbaşkanları çatışmayı kınadı ve bunun "1994 Ateşkes Anlaşması'nın kabul edilemez bir ihlali olduğunu ve ... tarafların güç kullanmaktan veya güç kullanma tehdidinden kaçınmaya yönelik belirtilen taahhüdünün aksine" olduğunu belirtti. Bu noktada askerî güç kullanımı "ancak barış sürecine zarar verme girişimi olarak görülebilir." denildi.
Eylül olayları
1 Eylül 2010 tarihinde, Dmitry Medvedev'in Azerbaycan ziyareti arifesinde, Jraberd, Mardakert/Terter Rayonu yakınlarında bir çatışma daha gerçekleşti. Azerbaycan, iki Azeri ve üç Ermeni'nin öldürüldüğünü açıklarken, Ermenistan bir yaralıları olduğunu, 4-7 Azeriyi öldürdüklerini iddia etti. Öldürülen Azerilerden biri, Azerbaycan'a göre vücudu cephe hatlarının Ermeni tarafında kalan Farid Ahmedov'du. Her iki taraf da saldırıyı başlattığı için diğerini suçladı. Uluslararası Kızılhaç Komitesi'nin Bakü bürosu, hem İbrahimov hem de Ahmedov'un cesetlerinin iade edilmesi için yardım talebinde bulunan Ermeni tarafına başvurdu. 6 Ekim'de çıkarılan AKPM kararı ayrıca Ermeni tarafını her iki askerin cenazesini iade etmeye çağırdı.
Dağlık Karabağ'ın askeri makamları, İbrahimov ve Ahmedov'un cesetlerini 6 Kasım 2010'da Azerbaycan'a teslim etti.
Ayrıca bakınız
Kaynakça
- ^ a b "Armenian, Azerbaijani Clashes Continue In Karabakh 3 Mart 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde .." (RFE/RL). June 22, 2010. Retrieved June 22, 2010.
- ^ a b c d Several killed in Nagorno-Karabakh clash 3 Eylül 2010 tarihinde Wayback Machine sitesinde .. BBC News. 1 September 2010. Retrieved 12 September 2010.
- ^ Azerbaijan Claims Five Killed In Clash On Nagorno-Karabakh Border 4 Mart 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde .. RFE/RL. 1 September 2010. Retrieved 12 September 2010.
- ^ a b Sanamyan, Emil. "Four Armenian Soldiers Killed in Karabakh Skirmish." Eurasia Review. June 20, 2010. Retrieved June 24, 2010.
- ^ a b c d Fuller, Liz. "OSCE, EU Condemn Karabakh 'Armed Incident' 27 Ağustos 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde .." RFE/RL. June 22, 2010. Retrieved 22 June 2010.
- ^ "NKR Defense Ministry Statement 8 Mart 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde .." Lragir. June 19, 2010. Retrieved 24 June 2010.
- ^ "Один из раненых армянских солдат в крайне тяжелом состоянии". 24 Temmuz 2011 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 7 Kasım 2010.
- ^ "Fighting erupts in Karabakh in what Armenia calls a major Azeri 'provocation' 19 Temmuz 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde .." ArmeniaNow. June 19, 2010. Retrieved June 19, 2010.
- ^ Mkrtchyan, Hasmik, Lada Yevgrashina and Maria Kiselyova. "Four Armenians and one Azeri killed in Karabakh clash 23 Haziran 2010 tarihinde Wayback Machine sitesinde .." Reuters. June 19, 2010. Retrieved June 19, 2010.
- ^ a b "Mubariz Ibrahimov’s heroic action receives high appraisal of the state 26 Temmuz 2010 tarihinde Wayback Machine sitesinde .." News.az. July 23, 2010. Retrieved August 10, 2010.
- ^ Kucera, Joshua. "Baku Envoy Nominee Faces Grilling During Confirmation Hearing 9 Şubat 2018 tarihinde Wayback Machine sitesinde .." Eurasianet. July 22, 2010. Retrieved August 10, 2010.
- ^ OSCE Minsk Group Co-Chairs issue statement 3 Mart 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde ..
- ^ "2 Azerbaijani troops killed in border clash with Armenia over disputed Nagorno-Karabakh 4 Eylül 2010 tarihinde Wayback Machine sitesinde .." Associated Press. 1 September 2010. Retrieved 12 September 2010.
- ^ Musayelian, Lusine. "More Armenian, Azeri Bodies Swapped 5 Mart 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde . ." RFE/RL. November 8, 2010.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
2010 Cayli catismalari ya da Mardakert catismalari Daglik Karabag Savasi ateskesinin bir dizi ihlaliydi Azerbaycan i ve taninmayan ancak de facto bagimsiz Daglik Karabag Cumhuriyeti nin etnik Ermeni askeri guclerini ayiran temas hattinin otesinde gerceklesti Her iki taraf da digerini ateskes rejimini ihlal etmekle sucladi Bunlar 1994 ten beri yururlukte olan ateskesin iki yildaki en kotu ihlalleriydi ve Mart 2008 deki Mardakert carpismalarindan bu yana Ermeni guclerinin en agir kayiplari yasadigi surec oldu 2010 Cayli catismalariDaglik Karabag sorunuTarih18 19 Haziran 1 Eylul 2010BolgeDaglik Karabag daki muhtelif bolgeler Fuzuli RayonuTaraflar Azerbaycan Daglik Karabag ErmenistanGuclerBilinmiyorBilinmiyorKayiplarHaziran 2 olu Eylul 1 olu Azerbaycan aciklamasi 2 olu Ermeni aciklamasi Haziran 4 olu 4 yarali Eylul 1 yarali Ermeni aciklamasi 3 olu Azerbaycan aciklamasi Haziran olaylariOlay 18 19 Haziran tarihlerinde Daglik Karabag in Mardakert Terter iline bagli Cayli koyu yakinlarinda meydana geldi Daglik Karabag Cumhuriyeti Savunma Bakanligi na gore 18 Haziran gunu saat 23 30 da temas hattindaki Ermeni kuvvetleri 20 kisilik bir Azerbaycan kesif veya sabotaj birliginin surpriz saldirisina ugradi Azeri gucleri dort Ermeni askerini oldurdu ve bir Azeri emir subayi olduruldu ve biri kritik makamda bulunan dort Ermeni yaralandi Daglik Karabag Cumhuriyeti Savunma Bakanligi na gore Azerbaycan Emir Subayi Mubariz Ibrahimov un cesedi biriminin geri kalani geri cekilirken temas hattinin Ermeni tarafinda kaldi Ermeni gucleri ertesi gun 20 21 Haziran da Fuzuli yakinlarinda bir saldiri duzenledi ve bir Azerbaycanli askeri oldurerek misilleme yapti Azeri gucleri saldiriyi puskurttugunu iddia etti ve Ermenilere daha fazla zayiat verdirdi Askeri analiz Ermeni Ulusal ve Uluslararasi Arastirmalar Merkezi Muduru ve Jane s in eski bir savunma analisti olan Richard Giragosian saldiriyi ya Ermeni tepkisi uzerine bir test ya da Azerbaycan ordusunda komuta ve disiplin eksikliginin bir isareti olarak nitelendirdi Bunu daha onceki bu tur saldirilardan daha profesyonel ve daha olumcul olarak nitelendirdi ve gunler onceden planlandigini ifade etti Saldirinin bir Azerbaycanli keskin nisancinin bir Ermeni askerinin basindan olumcul bir darbe almasini gerceklestirerek baslamasinin da bunun bir kaniti oldugunu soyledi TepkilerErmenistan Ermenistan Cumhurbaskani Serj Sarkisyan mevkidasi Ilham Aliyev ile Daglik Karabag sorununun cozumune iliskin baris gorusmeleri icin gorusmesinden saatler sonra meydana gelen catismayi Azeri provokasyonu olarak nitelendirdi Azerbaycan Azerbaycan daki yetkililer Ermenilerin iddiasini reddetti Azerbaycan Savunma Bakanligi kuvvetlerine otomatik tufek ve makineli tufek kullanarak ates edenlerin Ermeniler oldugunu soyledi Azerbaycan Disisleri Bakanligi sozcusu Ihan Polukov catismanin Ermenistan in isgal altindaki Azerbaycan topraklarindan cekilememesinin dogrudan bir sonucu oldugunu soyledi Olaydan kisa bir sure sonra 22 Temmuz da Azerbaycan Cumhurbaskani Ilham Aliyev Ermeni kuvvetlerinin saldirilarina direnirken devlete yaptigi hizmetlerden dolayi Astegmen Ibrahimov a Azerbaycan Milli Kahramani unvanini verdi Azerbaycan kaynaklari o zaman Ibrahimov un Ermeni askerlerinin dordunu oldurmek ve diger besini yaralamaktan tek basina sorumlu oldugunu iddia etti Eylemlerinin gonullu oldugunu ve kisisel dusmandan intikam alma arzusunun bir sonucu oldugunu iddia ettiler Dunyadan tepkiler Temmuz 2010 da ABD nin Azerbaycan buyukelcisi olarak yaptigi teyit durusmalarinda Matthew Bryza saldirinin Azerbaycan tarafi tarafindan baslatildigini dogrulayarak Temas hattinda bir Azerbaycan hareketi oldu Ermenistan cevap verdi ve olumlerle sonuclandi dedi AGIT Minsk Grubu Esbaskanlari catismayi kinadi ve bunun 1994 Ateskes Anlasmasi nin kabul edilemez bir ihlali oldugunu ve taraflarin guc kullanmaktan veya guc kullanma tehdidinden kacinmaya yonelik belirtilen taahhudunun aksine oldugunu belirtti Bu noktada askeri guc kullanimi ancak baris surecine zarar verme girisimi olarak gorulebilir denildi Eylul olaylari1 Eylul 2010 tarihinde Dmitry Medvedev in Azerbaycan ziyareti arifesinde Jraberd Mardakert Terter Rayonu yakinlarinda bir catisma daha gerceklesti Azerbaycan iki Azeri ve uc Ermeni nin olduruldugunu aciklarken Ermenistan bir yaralilari oldugunu 4 7 Azeriyi oldurduklerini iddia etti Oldurulen Azerilerden biri Azerbaycan a gore vucudu cephe hatlarinin Ermeni tarafinda kalan Farid Ahmedov du Her iki taraf da saldiriyi baslattigi icin digerini sucladi Uluslararasi Kizilhac Komitesi nin Baku burosu hem Ibrahimov hem de Ahmedov un cesetlerinin iade edilmesi icin yardim talebinde bulunan Ermeni tarafina basvurdu 6 Ekim de cikarilan AKPM karari ayrica Ermeni tarafini her iki askerin cenazesini iade etmeye cagirdi Daglik Karabag in askeri makamlari Ibrahimov ve Ahmedov un cesetlerini 6 Kasim 2010 da Azerbaycan a teslim etti Ayrica bakinizDaglik Karabag Savasi 2008 Mardakert carpismalariKaynakca a b Armenian Azerbaijani Clashes Continue In Karabakh 3 Mart 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde RFE RL June 22 2010 Retrieved June 22 2010 a b c d Several killed in Nagorno Karabakh clash 3 Eylul 2010 tarihinde Wayback Machine sitesinde BBC News 1 September 2010 Retrieved 12 September 2010 Azerbaijan Claims Five Killed In Clash On Nagorno Karabakh Border 4 Mart 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde RFE RL 1 September 2010 Retrieved 12 September 2010 a b Sanamyan Emil Four Armenian Soldiers Killed in Karabakh Skirmish Eurasia Review June 20 2010 Retrieved June 24 2010 a b c d Fuller Liz OSCE EU Condemn Karabakh Armed Incident 27 Agustos 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde RFE RL June 22 2010 Retrieved 22 June 2010 NKR Defense Ministry Statement 8 Mart 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde Lragir June 19 2010 Retrieved 24 June 2010 Odin iz ranenyh armyanskih soldat v krajne tyazhelom sostoyanii 24 Temmuz 2011 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 7 Kasim 2010 Fighting erupts in Karabakh in what Armenia calls a major Azeri provocation 19 Temmuz 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde ArmeniaNow June 19 2010 Retrieved June 19 2010 Mkrtchyan Hasmik Lada Yevgrashina and Maria Kiselyova Four Armenians and one Azeri killed in Karabakh clash 23 Haziran 2010 tarihinde Wayback Machine sitesinde Reuters June 19 2010 Retrieved June 19 2010 a b Mubariz Ibrahimov s heroic action receives high appraisal of the state 26 Temmuz 2010 tarihinde Wayback Machine sitesinde News az July 23 2010 Retrieved August 10 2010 Kucera Joshua Baku Envoy Nominee Faces Grilling During Confirmation Hearing 9 Subat 2018 tarihinde Wayback Machine sitesinde Eurasianet July 22 2010 Retrieved August 10 2010 OSCE Minsk Group Co Chairs issue statement 3 Mart 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde 2 Azerbaijani troops killed in border clash with Armenia over disputed Nagorno Karabakh 4 Eylul 2010 tarihinde Wayback Machine sitesinde Associated Press 1 September 2010 Retrieved 12 September 2010 Musayelian Lusine More Armenian Azeri Bodies Swapped 5 Mart 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde RFE RL November 8 2010