Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Bu maddenin daha doğru ve güvenilir bilgi sunması için güncellenmesi gerekmektedir. Daha fazla bilgi için bakınız. |
2022 Kazakistan Anayasa Referandumu, 5 Haziran 2022 tarihinde gerçekleştirilen halk oylamasıdır. Kazakistan halkı, 2022 Ocak ayında ülkeyi sarsan büyük çaplı protestoların ardından, öncelikle Cumhurbaşkanının yetkilerini azaltmayı içeren bir anayasa değişikliğini oyladı.
| 2022 Kazakistan anayasa değişikliği referandumu | ||||||||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Bu referandum şu konularda yapılmaktadır: "Kazakistan Cumhuriyeti Anayasasında Değişiklik ve İlaveler Hakkında Kanun Tasarısı"nda yer alan Kazakistan Cumhuriyeti Anayasası'na yapılan değişiklikler ve ilaveler. | ||||||||||||||||||||||
| Yer | Kazakistan | |||||||||||||||||||||
| Tarih | 5 Haziran 2022 | |||||||||||||||||||||
| ||||||||||||||||||||||
| ||||||||||||||||||||||
Anayasanın onaylanabilmesi için ulusal düzeydeki toplam seçmenlerin salt çoğunluğunun yanı sıra ülkenin 18 il ve özerk bölgelerinin en az üçte ikisinde en az %50 katılım oranıyla bir araya gelmesi gerekmektedir.
Sebep
Bu alt başlığın genişletilmesi gerekiyor. Sayfayı düzenleyerek yardımcı olabilirsiniz. |
Kazakistan, 2-11 Ocak 2022 tarihleri arasında, Cumhurbaşkanı Kasım Cömert Tokayev'in hükûmetinden hoşnutsuzluk ve çok yüksek gelir eşitsizlikleri, akaryakıt fiyatlarındaki ani artış sebebiyle birkaç gün süren geniş protestolara sahne oldu.
İçerik
Bu alt başlığın genişletilmesi gerekiyor. Sayfayı düzenleyerek yardımcı olabilirsiniz. |
Anayasa referandumu, başta Cumhurbaşkanının yetkilerinin azaltılması olmak üzere çeşitli konuları kapsamaktadır:
Yeni anayasa taslağında "Kazakistan toprağı ve yer altı doğal kaynakları devletin mülkiyetindedir" maddesi "Kazakistan toprağı ve yer altı doğal kaynakları halka aittir" olarak değiştirilecek.
İdam cezası tamamen kaldırılacak. Böylece mevcut anayasada terör suçlusu ve savaş döneminde suç işleyenlere istisnai ceza olarak kullanılmasına izin verilen idam cezasına hiçbir şartta başvurulamayacak.
Kazakistan Cumhurbaşkanı görevini sürdürdüğü sürece siyasi partiye üye olamayacak. Söz konusu madde, Anayasa Konseyi, Yüksek Mahkeme, Merkez Seçim Komisyonu, Sayıştay başkanları ile üyelerinin yanı sıra hakimler, kolluk kuvvetleri çalışanları, milli güvenlik güçleri ile askerî personel için de geçerli olacak.
Cumhurbaşkanının yakın akrabalarının devletin üst düzey görevlerine ve kamu ortaklığındaki şirketlerin yönetimine getirilmesi yasaklanacak.
Kazakistan Anayasa Konseyi yeniden Anayasa Mahkemesi olarak kurulacak. 1 Ocak 2023'ten itibaren faaliyete geçirilmesi planlanan Anayasa Mahkemesi 11 hakimden oluşacak ve üyeler, 6 yıllık görev süresi için seçilecek.
Anayasa taslağında ülkede mevcut süper başkanlık yönetim sistemi son bulacak. Parlamento ise güçlenecek.
Böylece anayasadan devlet başkanının büyükşehir belediye başkanları ile eyalet valilerinin kararlarını iptal etme yetkisi kaldırılacak.
Cumhurbaşkanının parlamentonun üst kanadı senatoya atadığı milletvekili sayısı 15’ten 10’a düşürülecek. Bunların 5’i Kazakistan Halk Asamblesi tarafından önerilecek. Böylece asamblenin meclise milletvekili atama fonksiyonunun kaldırılmasıyla parlamentonun alt kanadındaki milletvekili sayısı 107’den 98’e inecek.
Kanunları kabul etme yetkisi sadece parlamentonun alt kanadı mecliste olacak. Söz konusu reformla yetkilerinin genişletileceği mecliste tüm toplum tabakasının temsil edilmesi için nispi temsil sistemi uygulanacak.
Ayrıca daha önce büyükşehir belediye başkanları ile eyalet valilerinin cumhurbaşkanı tarafından atandığı ülkede, bundan sonra söz konusu adayların ilk önce yerel meclis milletvekillerince onaylanması gerekecek.
Meclisin devlet bütçesini sorgulama fonksiyonu genişleyecek.
Kazakistan insan hakları ombudsmanı ile ilgili madde eklenecek. Böylece, ombudsman görevi bağımsızlaştırılacak ve görevi boyunca senatonun onayı olmadan tutuklanamayacak.
Öte yandan, yapılacak değişiklikler kapsamında Kazakistan’ı 28 yıl yönettikten sonra mart 2019’da görevinden istifa eden kurucu Cumhurbaşkanı Nursultan Nazarbayev’in anayasal statüsünün yer aldığı Birinci Cumhurbaşkanı'na ilişkin kanun da yürürlükten kalkacak.
Kaynakça
- ^ "Kazakhstan: Gas price hike fuels Zhanaozen protests | Eurasianet". eurasianet.org (İngilizce). 4 Ocak 2022 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 4 Haziran 2022.
- ^ "Au Kazakhstan, la révolte sociale fait vaciller le pouvoir". L'Humanité (Fransızca). 5 Ocak 2022. 4 Haziran 2022 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 4 Haziran 2022.
https://www.aa.com.tr/tr/dunya/kazakistan-da-anayasada-degisiklik-ongoren-referandumda-evet-oyu-cikti/2606454 6 Haziran 2022 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Bu maddenin daha dogru ve guvenilir bilgi sunmasi icin guncellenmesi gerekmektedir Daha fazla bilgi icin tartisma sayfasina bakiniz 2022 Kazakistan Anayasa Referandumu 5 Haziran 2022 tarihinde gerceklestirilen halk oylamasidir Kazakistan halki 2022 Ocak ayinda ulkeyi sarsan buyuk capli protestolarin ardindan oncelikle Cumhurbaskaninin yetkilerini azaltmayi iceren bir anayasa degisikligini oyladi 2022 Kazakistan anayasa degisikligi referandumuBu referandum su konularda yapilmaktadir Kazakistan Cumhuriyeti Anayasasinda Degisiklik ve Ilaveler Hakkinda Kanun Tasarisi nda yer alan Kazakistan Cumhuriyeti Anayasasi na yapilan degisiklikler ve ilaveler YerKazakistanTarih5 Haziran 2022Sonuclar Oylar Evet 6 163 516 amp 0000000000000080 530000 80 53Hayir 1 490 470 amp 0000000000000019 470000 19 47Gecerli oylar 7 653 986 amp 0000000000000095 850000 95 85Gecersiz ve bos oylar 331 783 amp 0000000000000004 150000 4 15Toplam oy 7 985 769 100 00Kayitli secmen katilim 11 734 552 amp 0000000000000068 050000 68 05Bolgelere gore sonuclar bazinda sonuclarBolgelere gore sonuclar Anayasanin onaylanabilmesi icin ulusal duzeydeki toplam secmenlerin salt cogunlugunun yani sira ulkenin 18 il ve ozerk bolgelerinin en az ucte ikisinde en az 50 katilim oraniyla bir araya gelmesi gerekmektedir SebepBu alt basligin genisletilmesi gerekiyor Sayfayi duzenleyerek yardimci olabilirsiniz Kazakistan 2 11 Ocak 2022 tarihleri arasinda Cumhurbaskani Kasim Comert Tokayev in hukumetinden hosnutsuzluk ve cok yuksek gelir esitsizlikleri akaryakit fiyatlarindaki ani artis sebebiyle birkac gun suren genis protestolara sahne oldu IcerikBu alt basligin genisletilmesi gerekiyor Sayfayi duzenleyerek yardimci olabilirsiniz Anayasa referandumu basta Cumhurbaskaninin yetkilerinin azaltilmasi olmak uzere cesitli konulari kapsamaktadir Oy pusulasi Yeni anayasa taslaginda Kazakistan topragi ve yer alti dogal kaynaklari devletin mulkiyetindedir maddesi Kazakistan topragi ve yer alti dogal kaynaklari halka aittir olarak degistirilecek Idam cezasi tamamen kaldirilacak Boylece mevcut anayasada teror suclusu ve savas doneminde suc isleyenlere istisnai ceza olarak kullanilmasina izin verilen idam cezasina hicbir sartta basvurulamayacak Kazakistan Cumhurbaskani gorevini surdurdugu surece siyasi partiye uye olamayacak Soz konusu madde Anayasa Konseyi Yuksek Mahkeme Merkez Secim Komisyonu Sayistay baskanlari ile uyelerinin yani sira hakimler kolluk kuvvetleri calisanlari milli guvenlik gucleri ile askeri personel icin de gecerli olacak Cumhurbaskaninin yakin akrabalarinin devletin ust duzey gorevlerine ve kamu ortakligindaki sirketlerin yonetimine getirilmesi yasaklanacak Kazakistan Anayasa Konseyi yeniden Anayasa Mahkemesi olarak kurulacak 1 Ocak 2023 ten itibaren faaliyete gecirilmesi planlanan Anayasa Mahkemesi 11 hakimden olusacak ve uyeler 6 yillik gorev suresi icin secilecek Anayasa taslaginda ulkede mevcut super baskanlik yonetim sistemi son bulacak Parlamento ise guclenecek Boylece anayasadan devlet baskaninin buyuksehir belediye baskanlari ile eyalet valilerinin kararlarini iptal etme yetkisi kaldirilacak Cumhurbaskaninin parlamentonun ust kanadi senatoya atadigi milletvekili sayisi 15 ten 10 a dusurulecek Bunlarin 5 i Kazakistan Halk Asamblesi tarafindan onerilecek Boylece asamblenin meclise milletvekili atama fonksiyonunun kaldirilmasiyla parlamentonun alt kanadindaki milletvekili sayisi 107 den 98 e inecek Kanunlari kabul etme yetkisi sadece parlamentonun alt kanadi mecliste olacak Soz konusu reformla yetkilerinin genisletilecegi mecliste tum toplum tabakasinin temsil edilmesi icin nispi temsil sistemi uygulanacak Ayrica daha once buyuksehir belediye baskanlari ile eyalet valilerinin cumhurbaskani tarafindan atandigi ulkede bundan sonra soz konusu adaylarin ilk once yerel meclis milletvekillerince onaylanmasi gerekecek Meclisin devlet butcesini sorgulama fonksiyonu genisleyecek Kazakistan insan haklari ombudsmani ile ilgili madde eklenecek Boylece ombudsman gorevi bagimsizlastirilacak ve gorevi boyunca senatonun onayi olmadan tutuklanamayacak Ote yandan yapilacak degisiklikler kapsaminda Kazakistan i 28 yil yonettikten sonra mart 2019 da gorevinden istifa eden kurucu Cumhurbaskani Nursultan Nazarbayev in anayasal statusunun yer aldigi Birinci Cumhurbaskani na iliskin kanun da yururlukten kalkacak Kaynakca Kazakhstan Gas price hike fuels Zhanaozen protests Eurasianet eurasianet org Ingilizce 4 Ocak 2022 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 4 Haziran 2022 Au Kazakhstan la revolte sociale fait vaciller le pouvoir L Humanite Fransizca 5 Ocak 2022 4 Haziran 2022 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 4 Haziran 2022 https www aa com tr tr dunya kazakistan da anayasada degisiklik ongoren referandumda evet oyu cikti 2606454 6 Haziran 2022 tarihinde Wayback Machine sitesinde