20 Mayıs 2016 tarih ve 6718 sayılı Türkiye Cumhuriyeti Anayasasında Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun, Türkiye Büyük Millet Meclisi milletvekillerinin yasama dokunulmazlığının kaldırılabileceği durum ve esasları Türkiye Cumhuriyeti Anayasasında düzenlemektedir. 7 Haziran 2016 tarihinde anayasa değişikliği paketi Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın onayının ardından yürürlüğe girdi ve haklarında fezleke bulunan milletvekillerinin dokunulmazlıklarının kaldırılmasının önü açıldı.
Türkiye Cumhuriyeti Anayasası Geçici Madde 20 | |
---|---|
Türkiye Büyük Millet Meclisi | |
Tam ad
| |
Mevzuat metni | https://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2016/06/20160608-1.htm |
Bölgesel kapsam | Türkiye |
Gündeme alan | Recep Tayyip Erdoğan Ahmet Davutoğlu Naci Bostancı Ayhan Sefer Üstün |
Kabul eden | Türkiye Büyük Millet Meclisi |
Kanun numarası | 6718 |
Kabul tarihi | 20 Mayıs 2016 |
Yürürlük tarihi | 20 Mayıs 2016 |
Durum: Yürürlükte |
Teklifin birinci maddesi; yürürlüğe girdiği tarihten itibaren idari mercilerden, başsavcılıklardan ve mahkemelerden Adalet Bakanlığına intikal ettirilerek, dokunulmazlığın kaldırılması talep edilen dosyalardan başlamak üzere, Adalet Bakanlığı, Başbakanlık, Türkiye Büyük Millet Meclisi, Anayasa ve Adalet Komisyonları üyelerinden kurulu Karma Komisyon'da bulunan tüm dokunulmazlık dosyaları ile İçtüzük'te öngörülen usul uygulanmaksızın ve herhangi bir ayırım yapılmaksızın haklarında fezleke bulunan bütün milletvekillerinin dokunulmazlıklarının kaldırılmasını içeriyor.
Tarihçe
Recep Tayyip Erdoğan, 16 Mart 2016 tarihinde, Cumhurbaşkanlığı Külliyesi'nde gerçekleştirilen muhtarlar toplantısında, milletvekillerinin dokunulmazlık konusunu gündeme taşıdı.
Erdoğan, "Dokunulmazlık meselesini hızla sonuçlandırmalıyız. Parlamento, bu konuda adımını hızlı bir şekilde atmalıdır. Bir veya iki kişi olmasından ziyade, bu konuda bir ilkeyi belirlemeliyiz." ifadelerini kullandı. Aynı gün, CHP Grup Başkanvekili Özgür Özel, dokunulmazlık dosyalarının dönemin sonuna bırakılmasının, dokunulmazlık sorununu başka bir krize kadar ertelemek anlamına geldiğini belirterek, "Bu işi ne sona bırakalım ne de erteleyelim. Meclis'te uzlaşmayla bu konuyu çözebiliriz. Böylece dokunulmazlık konusu bir daha gündeme gelmez." dedi.
AK Parti Genel Başkanı ve Başbakan Ahmet Davutoğlu, 17 Mart'ta muhalefete hitaben "Hep birlikte dokunulmazlıkları kaldıralım. Meclis'te şu anda dosya olarak bekleyen 506 dokunulmazlık fezlesi var, hepsini birlikte kaldıralım. AK Parti'nin saklayacağı hiçbir dosyası yoktur. Hiçbir çekincemiz yok." şeklinde bir çağrıda bulundu.
Aynı gün, CHP Genel Başkan Yardımcısı Bülent Tezcan da Başbakan Davutoğlu'nun "Dokunulmazlıkları kaldıralım" çağrısını destekleyerek, "Kürsü dokunulmazlığı hariç bütün dokunulmazlıkların kaldırılmasını destekliyoruz." dedi.
"Anayasa’ya aykırı ama ‘Evet’ diyeceğiz"
Nisan 2016'da, CHP Genel Başkanı Kemal Kılıçdaroğlu, TBMM Başkanlığına sunulan dokunulmazlıkların kaldırılmasına ilişkin anayasa değişikliği teklifine, AK Parti'li 316 milletvekilinin imzasıyla, 'Anayasa'ya aykırı' olmasına rağmen 'Evet' diyeceklerini açıkladı. Kılıçdaroğlu, CNN Türk'te yayınlanan Tarafsız Bölge programında siyasetçilerin bedel ödemesi gerektiğini ve bedel ödemekten 'korkmadıklarını' kaydetti. Ayrıca, bağımsız olmayan bir yargının yazarları hapse atabileceğini ve bu nedenle dokunulmazlıkların kaldırılmasına 'Evet' diyeceklerini ifade etti. Kılıçdaroğlu, "Biz dokunulmazlık zırhının ardına asla saklanmak istemiyoruz. Bakanların da dokunulmazlıkları kalksın, mevcut veya eski bakanlar hangisi olursa olsun, hiç kimsenin dokunulmazlığı olmamalıdır. Başbakan dahil. Eğer bu yöneticiler yürekliyse, bakanların da dokunulmazlığını kaldırıyoruz derlerse" dedi.
Kronoloji
18 Mart:
- AK Parti Grup Başkanvekili Naci Bostancı ve eski AK Parti Genel Başkan Yardımcısı Ayhan Sefer Üstün, dokunulmazlıklarla ilgili anayasa değişikliği tekliflerini CHP Grup Başkanvekili Levent Gök'e iletti.
- Eski MHP Grup Başkanvekili Oktay Vural, terörle ilgili fezlekelerin Karma Komisyon tarafından görüşülerek Genel Kurul'a indirilmesini ve ardından dokunulmazlıklarla ilgili kalıcı bir çözümün yapılmasını önerdi.
- Bostancı ve Üstün, dokunulmazlıklarla ilgili teklifleri HDP Ankara Milletvekili Sırrı Süreyya Önder'e de iletti.
- CHP Genel Başkanı Kemal Kılıçdaroğlu, dokunulmazlıkların kalıcı bir düzenleme gerektirdiğini ve Anayasa'nın 83. maddesinin yeniden yazılması gerektiğini belirtti.
24 Mart:
- AK Parti Grup Başkanvekili Bostancı, dokunulmazlıklar konusunu görüşmek üzere CHP Grup Başkanvekili Özgür Özel'i ziyaret etti ve görüşmelerde nasıl ilerlenebileceğini konuştular.
7 Nisan:
- Eski MHP Grup Başkanvekili Oktay Vural, dokunulmazlıklarla ilgili yasal düzenlemeye gerek olmayan 4 önerisini AK Parti'ye iletti.
- Başbakan Ahmet Davutoğlu, dokunulmazlıkların kaldırılması çalışmalarını hızlandırma talimatı verdi.
12 Nisan:
- AK Parti milletvekilleri, dokunulmazlıkları kaldırmayı içeren anayasa değişiklik teklifini TBMM Başkanlığı'na sundu.
19 Nisan:
- CHP Genel Başkanı Kemal Kılıçdaroğlu, kürsü dokunulmazlığı hariç tüm dokunulmazlıkların kaldırılmasını istediklerini belirtti.
- TBMM Anayasa Komisyonu, dokunulmazlıkları kaldırmayı öngören teklifi kabul etti.
17 Mayıs:
- Anayasa değişikliği teklifi, TBMM Genel Kurulu'nda ilk tur görüşmelerine sunuldu ve 376 oyla kabul edildi.
20 Mayıs:
- Anayasa değişikliği teklifi, TBMM Genel Kurulu'nda ikinci tur görüşmeleri sırasında da 376 oy ile kabul edildi.
26 Mayıs:
- CHP Milletvekili Haluk Pekşen, Anayasa Mahkemesine başvurarak dokunulmazlık değişikliğinin iptalini ve yürürlüğünün durdurulmasını talep etti.
- HDP Eş Genel Başkan Yardımcısı Aysel Tuğluk, Anayasa Mahkemesine başvurarak kanunun iptali ve yürürlüğünün durdurulmasını istedi.
7 Haziran:
- Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, dokunulmazlıkları kaldırmayı öngören kanunu onayladı.
8 Haziran:
- Kanun, Resmi Gazete'de yayımlandı.
Kaynakça
- ^ a b "Referandum yok, dokunulmazlıklar kalkıyor". BBC News Türkçe. 20 Mayıs 2016. 7 Haziran 2023 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 19 Eylül 2023.
- ^ "Başbakanlık Mevzuatı Geliştirme ve Yayın Genel Müdürlüğü". www.resmigazete.gov.tr. 20 Eylül 2019 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 19 Eylül 2023.
- ^ a b c d "Dokunulmazlıklar nasıl kaldırılmıştı". www.aa.com.tr. 27 Ekim 2022 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 19 Eylül 2023.
- ^ "Kılıçdaroğlu: AKP'nin dokunulmazlık teklifi Anayasa'ya aykırı ama 'Evet' diyeceğiz - Diken". www.diken.com.tr. 13 Nisan 2016. 17 Nisan 2023 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 19 Eylül 2023.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
20 Mayis 2016 tarih ve 6718 sayili Turkiye Cumhuriyeti Anayasasinda Degisiklik Yapilmasina Dair Kanun Turkiye Buyuk Millet Meclisi milletvekillerinin yasama dokunulmazliginin kaldirilabilecegi durum ve esaslari Turkiye Cumhuriyeti Anayasasinda duzenlemektedir 7 Haziran 2016 tarihinde anayasa degisikligi paketi Cumhurbaskani Erdogan in onayinin ardindan yururluge girdi ve haklarinda fezleke bulunan milletvekillerinin dokunulmazliklarinin kaldirilmasinin onu acildi Turkiye Cumhuriyeti Anayasasi Gecici Madde 20Turkiye Buyuk Millet MeclisiTam ad 20 Mayis 2016 tarih ve 6718 sayili Turkiye Cumhuriyeti Anayasasinda Degisiklik Yapilmasina Dair KanunMevzuat metnihttps www resmigazete gov tr eskiler 2016 06 20160608 1 htmBolgesel kapsamTurkiyeGundeme alanRecep Tayyip Erdogan Ahmet Davutoglu Naci Bostanci Ayhan Sefer UstunKabul edenTurkiye Buyuk Millet MeclisiKanun numarasi6718Kabul tarihi20 Mayis 2016Yururluk tarihi20 Mayis 2016Durum Yururlukte Teklifin birinci maddesi yururluge girdigi tarihten itibaren idari mercilerden bassavciliklardan ve mahkemelerden Adalet Bakanligina intikal ettirilerek dokunulmazligin kaldirilmasi talep edilen dosyalardan baslamak uzere Adalet Bakanligi Basbakanlik Turkiye Buyuk Millet Meclisi Anayasa ve Adalet Komisyonlari uyelerinden kurulu Karma Komisyon da bulunan tum dokunulmazlik dosyalari ile Ictuzuk te ongorulen usul uygulanmaksizin ve herhangi bir ayirim yapilmaksizin haklarinda fezleke bulunan butun milletvekillerinin dokunulmazliklarinin kaldirilmasini iceriyor TarihceRecep Tayyip Erdogan 16 Mart 2016 tarihinde Cumhurbaskanligi Kulliyesi nde gerceklestirilen muhtarlar toplantisinda milletvekillerinin dokunulmazlik konusunu gundeme tasidi Erdogan Dokunulmazlik meselesini hizla sonuclandirmaliyiz Parlamento bu konuda adimini hizli bir sekilde atmalidir Bir veya iki kisi olmasindan ziyade bu konuda bir ilkeyi belirlemeliyiz ifadelerini kullandi Ayni gun CHP Grup Baskanvekili Ozgur Ozel dokunulmazlik dosyalarinin donemin sonuna birakilmasinin dokunulmazlik sorununu baska bir krize kadar ertelemek anlamina geldigini belirterek Bu isi ne sona birakalim ne de erteleyelim Meclis te uzlasmayla bu konuyu cozebiliriz Boylece dokunulmazlik konusu bir daha gundeme gelmez dedi AK Parti Genel Baskani ve Basbakan Ahmet Davutoglu 17 Mart ta muhalefete hitaben Hep birlikte dokunulmazliklari kaldiralim Meclis te su anda dosya olarak bekleyen 506 dokunulmazlik fezlesi var hepsini birlikte kaldiralim AK Parti nin saklayacagi hicbir dosyasi yoktur Hicbir cekincemiz yok seklinde bir cagrida bulundu Ana muhalefet lideri Kemal Kilicdaroglu 2016 Ayni gun CHP Genel Baskan Yardimcisi Bulent Tezcan da Basbakan Davutoglu nun Dokunulmazliklari kaldiralim cagrisini destekleyerek Kursu dokunulmazligi haric butun dokunulmazliklarin kaldirilmasini destekliyoruz dedi Anayasa ya aykiri ama Evet diyecegiz Nisan 2016 da CHP Genel Baskani Kemal Kilicdaroglu TBMM Baskanligina sunulan dokunulmazliklarin kaldirilmasina iliskin anayasa degisikligi teklifine AK Parti li 316 milletvekilinin imzasiyla Anayasa ya aykiri olmasina ragmen Evet diyeceklerini acikladi Kilicdaroglu CNN Turk te yayinlanan Tarafsiz Bolge programinda siyasetcilerin bedel odemesi gerektigini ve bedel odemekten korkmadiklarini kaydetti Ayrica bagimsiz olmayan bir yarginin yazarlari hapse atabilecegini ve bu nedenle dokunulmazliklarin kaldirilmasina Evet diyeceklerini ifade etti Kilicdaroglu Biz dokunulmazlik zirhinin ardina asla saklanmak istemiyoruz Bakanlarin da dokunulmazliklari kalksin mevcut veya eski bakanlar hangisi olursa olsun hic kimsenin dokunulmazligi olmamalidir Basbakan dahil Eger bu yoneticiler yurekliyse bakanlarin da dokunulmazligini kaldiriyoruz derlerse dedi Kronoloji18 Mart AK Parti Grup Baskanvekili Naci Bostanci ve eski AK Parti Genel Baskan Yardimcisi Ayhan Sefer Ustun dokunulmazliklarla ilgili anayasa degisikligi tekliflerini CHP Grup Baskanvekili Levent Gok e iletti Eski MHP Grup Baskanvekili Oktay Vural terorle ilgili fezlekelerin Karma Komisyon tarafindan gorusulerek Genel Kurul a indirilmesini ve ardindan dokunulmazliklarla ilgili kalici bir cozumun yapilmasini onerdi Bostanci ve Ustun dokunulmazliklarla ilgili teklifleri HDP Ankara Milletvekili Sirri Sureyya Onder e de iletti CHP Genel Baskani Kemal Kilicdaroglu dokunulmazliklarin kalici bir duzenleme gerektirdigini ve Anayasa nin 83 maddesinin yeniden yazilmasi gerektigini belirtti 24 Mart AK Parti Grup Baskanvekili Bostanci dokunulmazliklar konusunu gorusmek uzere CHP Grup Baskanvekili Ozgur Ozel i ziyaret etti ve gorusmelerde nasil ilerlenebilecegini konustular Cumhurbaskani Recep Tayyip Erdogan ve Basbakan Ahmet Davutoglu 7 Nisan Eski MHP Grup Baskanvekili Oktay Vural dokunulmazliklarla ilgili yasal duzenlemeye gerek olmayan 4 onerisini AK Parti ye iletti Basbakan Ahmet Davutoglu dokunulmazliklarin kaldirilmasi calismalarini hizlandirma talimati verdi 12 Nisan AK Parti milletvekilleri dokunulmazliklari kaldirmayi iceren anayasa degisiklik teklifini TBMM Baskanligi na sundu 19 Nisan CHP Genel Baskani Kemal Kilicdaroglu kursu dokunulmazligi haric tum dokunulmazliklarin kaldirilmasini istediklerini belirtti TBMM Anayasa Komisyonu dokunulmazliklari kaldirmayi ongoren teklifi kabul etti 17 Mayis Anayasa degisikligi teklifi TBMM Genel Kurulu nda ilk tur gorusmelerine sunuldu ve 376 oyla kabul edildi 20 Mayis Anayasa degisikligi teklifi TBMM Genel Kurulu nda ikinci tur gorusmeleri sirasinda da 376 oy ile kabul edildi 26 Mayis CHP Milletvekili Haluk Peksen Anayasa Mahkemesine basvurarak dokunulmazlik degisikliginin iptalini ve yururlugunun durdurulmasini talep etti HDP Es Genel Baskan Yardimcisi Aysel Tugluk Anayasa Mahkemesine basvurarak kanunun iptali ve yururlugunun durdurulmasini istedi 7 Haziran Cumhurbaskani Recep Tayyip Erdogan dokunulmazliklari kaldirmayi ongoren kanunu onayladi 8 Haziran Kanun Resmi Gazete de yayimlandi Kaynakca a b Referandum yok dokunulmazliklar kalkiyor BBC News Turkce 20 Mayis 2016 7 Haziran 2023 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 19 Eylul 2023 Basbakanlik Mevzuati Gelistirme ve Yayin Genel Mudurlugu www resmigazete gov tr 20 Eylul 2019 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 19 Eylul 2023 a b c d Dokunulmazliklar nasil kaldirilmisti www aa com tr 27 Ekim 2022 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 19 Eylul 2023 Kilicdaroglu AKP nin dokunulmazlik teklifi Anayasa ya aykiri ama Evet diyecegiz Diken www diken com tr 13 Nisan 2016 17 Nisan 2023 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 19 Eylul 2023