Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
1968 Mayıs olayları, Fransa'nın yakın tarihinin en önemli kırılma noktalarından birini oluşturmaktadır.
1968 Mayıs ve Haziran aylarında, Fransa'da tutucu De Gaulle iktidarına karşı Nanterre Üniversitesi'nde (fr:Université Paris-Nanterre) başlayan öğrenci hareketi, giderek büyümüş ve işçi kesimin desteğini alarak ülke çapında ayaklanmaların, fabrika işgallerinin ve genel grevin yaşanmasına yol açmıştır. Olaylar, Meclisin lağvedilerek seçimlerin yeniden yapılmasıyla sonuçlanır. De Gaulle bu seçimden eskisine göre daha güçlü bir biçimde çıkar.
Öncesi
1958'de Cumhurbaşkanlığına gelen İkinci Dünya Savaşı kahramanı Charles De Gaulle, 1965'te yeniden aynı göreve seçilmiştir. Fransa iktisadi açıdan, daha sonra "Görkemli 30 yıl" olarak adlandırılacak olan en rahat dönemlerinden birini yaşamaktadır. Bununla birlikte, son yıllarda işsiz sayısında kayda değer artış görülmüştür. De Gaulle'ün giderek daha otoriter bir şekil alan yönetimi eleştirilmektedir. Tekel durumundaki Fransız televizyonu (ORTF-Office de la Radiodiffusion Télévision Française) tek yönlü olarak resmi söylemi aktarmaktadır.
Olayların gelişimi
1968 Mayıs olayları, üç aşamada meydana gelişmiştir. İlk olarak öğrenci hareketleri yaşanmış, ikinci aşamada işçiler eylemlere destek vermiş ve son olarak siyasi sonuçlar görülmüştür.
Öğrenci hareketleri
Birkaç aydır Paris'in Nanterre Üniversitesi'nde öğrenciler ve yönetim arasında süregelen anlaşmazlıklar sonucunda, Üniversite'nin dekanı Pierre Grappin 2 Mayıs 1968 günü Üniversite'nin kapatılmasına karar verdi. Bunun üzerine, 3 Mayıs günü, yaklaşık 400 öğrenci, Nanterre Üniversitesi'nin kapatılmasını protesto etmek için Paris Sorbonne Üniversitesi'nde toplandı. Göstericiler, herhangi bir uyarı yapılmadan polis tarafından dağıtıldı ve emniyet güçleri üniversiteye yerleşti. 6 Mayıs günü, Fransa Öğrencileri Ulusal Birliği'nin (UNEF-Union Nationale des Étudiants de France) çağrısı üzerine, 20.000 kadar öğrenci, üniversite hocası ve diğer destekçileri, Sorbonne'a doğru yürüyüşe geçti. Cop ve göz yaşartıcı gaz kullanan polis ile barikatlar kuran ve kaldırım taşı fırlatan göstericiler arasında çatışmalar yaşandı ve yüzlerce kişi tutuklandı. Ertesi gün, Zafer Takı'nda toplanan öğrenciler üç temel istekte bulundular: tutuklanan öğrencilere karşı suçlamaların geri alınması, polislerin üniversiteden ayrılması, Nanterre ve Sorbonne Üniversiteleri'nin yeniden açılması.
10 Mayıs günü, Üniversitelerin bulunduğu şehrin Sol Yakası'nda toplanan göstericilerin Sağ Yaka'ya geçişi Çevik Kuvvet (CRS-Compagnies Républicaines de Sécurité) tarafından engellendi. Polisin, gece saat 2.15'te göstericilere saldırmasıyla başlayan çatışmalar sabaha kadar sürdü. Bunun sonucunda yüzlerce insan tutuklandı ve yaralandı. Olaylar radyodan canlı olarak yayınlandı ve sonuçları ertesi gün televizyondan gösterildi.
Polisin aşırı güç kullanımı karşısında, şarkıcılar, şairler destek vermeye başladı. Devrimin öğrencilerden değil, işçilerden gelmesi görüşünde olan Komünist Parti, kerhen hareketi desteklemeye başladı. Başta Genel Emek Konfederasyonu (CGT-Confédération Générale du Travail) ve İşçi Kuvveti (CGT-FO-Force Ouvrière) olmak üzere sol sendikalar, 13 Mayıs günü için genel grev ve gösteri çağrısında bulundular.
13 Mayıs günü Paris'te bir milyonun üzerinde kişi yürüdü. Polis ortalıkta yoktu. Başbakan Georges Pompidou tutukluların salıverileceğini ve Sorbonne'un açılacağını ilan etti.
Ancak gerginlik azalmadı, aksine tepkiler daha da arttı. Sorbonne açılınca, öğrenciler onu işgal ederek özerk bir "Halk Üniversitesi" ilan etti. Televizyona çıkan öğrenci önderleri, amaçlarının "tüketim toplumu"nu yok etmek olduğunu ilan etti.
İşçilerin öğrencilere destek vermesi
Devam eden günlerde, fabrika işgalleri başladı. 14 Mayıs günü birkaç fabrikada başlayan işgaller, 16 Mayıs'ta 50 fabrikanın işgal edilmesiyle devam etti. 17 Mayıs günü 200.000, 18 Mayıs günü 2 milyon işçi grev yaptı. Bir hafta sonra grev yapan işçi sayısı işgücünün yaklaşık üçte ikisine denk gelen 10 milyona ulaştı.
Grev hareketi sendikaların denetiminden çıktı. İşçiler, maaş artışı ile yetinmemekte, Cumhurbaşkanı De Gaulle ve Hükümetin istifa etmesi ve fabrikalarını kendilerine devredilmesini istemekteydi.
Hükûmet, sendikalar ve işverenler arasında yapılan müzakereler sonucunda 27 Mayıs günü mutabakata varılan Grenelle Anlaşmaları ile asgari ücretin %35, ortalama ücretin de %10 artmasını öngörmekteydi. Ancak Anlaşmalar, işçi tabanı tarafından reddedildi.
27 Mayıs günü, UNEF önderliğinde Paris'in 30.000-50.000 kişi toplandı. Söz alanlar hükûmetin istifa etmesini ve seçimlerin yapılmasını talep etti.
De Gaulle'ün kaçışı ve seçimler
29 Mayıs günü, De Gaulle o gün için öngörülen Bakanlar Kurulu'nu erteledi. Damadına, "Onlara Elysée (Cumhurbaşkanlığı) Sarayı'na saldırma fırsatı vermek istemiyorum. Beni savunmak için kan dökülürse üzücü olur. Gitmeye karar verdim: kimse boş bir Saraya saldırmaz" dedi. Helikopterle Paris'ten ayrıldı.
De Gaulle, Almanya'nın Baden-Baden kentindeki Fransız askeri üssünde, General Jacques Massu ile görüştü. Ordunun desteğine sahip olduğunu düşünen De Gaulle, memleketi olan 'e döndü.
30 Mayıs günü, CGT sendikası önderliğinde 400.000-500.000 arası gösterici Paris'te yürüyerek "Elveda De Gaulle" sloganları attı. Devrim olasılığı had safhadaydı. Bununla birlikte, Komünist Parti sokak temelli devrime destek vermedi, kamu binaları işgal edilmedi ve hazır durumda tutulan ordunun kullanılmasına gerek kalmadı.
30 Mayıs günü, saat 14.30'da Pompidou istifa tehdidiyle De Gaulle'ü Meclisi lağvetmeye ve seçimlerin düzenlenmesine ikna edildi. Saat 16.30'da De Gaulle, görevine devam edeceğini, bununla birlikte seçimlerin 23 Haziran'da düzenleneceğini, işçilerin eylemlerini bırakmaması durumunda olağanüstü hâlin ilan edileceğini ifade etti. Konuşmadan sonra, 800.000 De Gaulle destekçisi, Fransız bayrağını dalgalandırarak Şanzelize Caddesi'nde yürüdü.
Sonrası
Bundan sonra öğrenci ve işçi eylemlerinin hızı azaldı. Polis, 16 Haziran günü Sorbonne'a girdi. De Gaulle'ün korktuğunun aksine, 23 ve 30 Haziran'da düzenlenen seçimlerden partisi galip geldi. Bu çerçevede Cumhuriyeti Savunma Birliği (UDR-Union pour la Défense de la République) 487 sandalyeli Meclis'te 354, Sosyalistler 57, Komünistler 34 sandalye kazandı.
Bununla birlikte, De Gaulle'ün siyasi zaferi kısa süreli oldu. 27 Nisan 1969'da Merkezî otoritenin bölgelere dağılması ve Senatoya üye olma kriterlerini yeniden düzenlemeye yönelik referandumun arkasına siyasi ağırlığını koydu, ancak "hayır"ın %52,41 ile galip gelmesi sonucu görevinden ayrıldı.
Ama siyasî sonuçlarının ötesinde, 1968 Mayıs olayların etkisi, kültürel, toplumsal ve ekonomik alanlarda yoğun olarak hissedildi.
Toplumda geleneksel kuralların reddedilmesi ve otoritenin sorgulanmasına yol açan "özerklik", "kişisel gelişim", "yaratıcılık" ve "bireye önem verilmesi" gibi yeni değerler ortaya çıktı.
Olayların sonrasında, özellikle 1970-1975 yıllarında, ahlakî kurallar tartışmaya açıldı. Bu bağlamda cinsel özgürlük ve feminizm gelişti.
Komünizme inanç azaldı ve solcu çevrelerde kötümserlik ağırlık kazandı.
Eğitim alanında gelişmeler görüldü. Öğrenci artık bir "çırak" olarak değil, kendi eğitimi konusunda söz hakkı olan bir "birey" halini aldı. Eğitimde ifade özgürlüğüne, tartışmaya daha çok yer verildi. Öğrenci ve ebeveynler okul meclislerine dahil oldu.
Kilise de sarsıldı. Bundan sonra, dinin gereklerini yerine getirenlerin sayısında kayda değer azalma görüldü.
Slogan ve duvar yazıları
Eylemler sırasında atılan ve duvarlara yazılan sloganların bazıları aşağıdadır:
- Yasaklamak yasaktır.
- Her iktidar bozar. Mutlak iktidar mutlaka bozar.
- Kurumların halka hizmet etmesini istiyoruz, halkın kurumlara değil.
- Devrim komitelere (partilere, kuruluşlara) değil size aittir.
- Devrimsiz geçen tek bir hafta sonu bir ay süren devrimden daha kanlıdır.
- Tahayyül edemeyenler nelerden mahrum kaldıklarını bilemezler.
- Hepimizin içinde bir polis uyur. Onu öldürmeliyiz. Kafandaki polisten kurtul.
- Kapitalizmin bekçileri ya da hizmetçileri olmak istemiyoruz.
- Git çalış, gel uyu.
- Kaldırım taşlarının altında plaj vardır.
- Hayal gücü eksik olanların neyin eksik olduğunu hayal edemez.
- Kapitalizmin koruma köpeği ya da hizmetkarı olmak istemiyoruz.
- Gerçekçi olun, imkânsızı isteyin.
- Mutluluğunu satın alıyorlar. Onu geri çal.
- Anlatılan senin hikâyendir!
Ayrıca bakınız
Kaynakça
- ^ Rotman, ss. 10–11; Damamme, Gobille, Matonti & Pudal, ed., s. 190.
- ^ Damamme, Gobille, Matonti & Pudal, ed., s. 190.
- ^ "Michel Rocard". Le Monde.fr. 22 October 2007 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 21 April 2007.
- ^ a b c Dogan, Mattei (1984). "How Civil War Was Avoided in France". International Political Science Review. 5 (3). ss. 245-277. doi:10.1177/019251218400500304. JSTOR 1600894.
- ^ Maclean, M. (2002). Economic Management and French Business: From de Gaulle to Chirac. Palgrave Macmillan UK. s. 104. ISBN .
- ^ Howell, Chris (2011). "The Importance of May 1968". Regulating Labor: The State and Industrial Relations Reform in Postwar France (İngilizce). Princeton University Press. ss. 67-68. ISBN – vasıtasıyla.
- ^ Lewis, Robert W. (2016). "Stadium spectacle beyond 1945". The Stadium Century (İngilizce). Manchester University Press. s. 71. ISBN .
- ^ Singer, Daniel (2002). Prelude to Revolution: France in May 1968. South End Press. ss. 195, 198-201. ISBN .
- ^ . 22 Nisan 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Şubat 2020.
- ^ Mendel, Arthur P. (Ocak 1969). "Why the French Communists Stopped the Revolution". The Review of Politics. 31 (1). ss. 3-27. doi:10.1017/s0034670500008913. JSTOR 1406452.
- ^ . 17 Ağustos 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Şubat 2020.
- ^ Éditions Larousse. . 1 Mayıs 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Eylül 2015.
- ^ Watzlawick, Paul (1993). The Language of Change: Elements of Therapeutic Communication. W. W. Norton & Company. s. 83. ISBN . Erişim tarihi: 1 Aralık 2010.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
1968 Mayis olaylari Fransa nin yakin tarihinin en onemli kirilma noktalarindan birini olusturmaktadir 1968 Mayis ve Haziran aylarinda Fransa da tutucu De Gaulle iktidarina karsi Nanterre Universitesi nde fr Universite Paris Nanterre baslayan ogrenci hareketi giderek buyumus ve isci kesimin destegini alarak ulke capinda ayaklanmalarin fabrika isgallerinin ve genel grevin yasanmasina yol acmistir Olaylar Meclisin lagvedilerek secimlerin yeniden yapilmasiyla sonuclanir De Gaulle bu secimden eskisine gore daha guclu bir bicimde cikar Oncesi1958 de Cumhurbaskanligina gelen Ikinci Dunya Savasi kahramani Charles De Gaulle 1965 te yeniden ayni goreve secilmistir Fransa iktisadi acidan daha sonra Gorkemli 30 yil olarak adlandirilacak olan en rahat donemlerinden birini yasamaktadir Bununla birlikte son yillarda issiz sayisinda kayda deger artis gorulmustur De Gaulle un giderek daha otoriter bir sekil alan yonetimi elestirilmektedir Tekel durumundaki Fransiz televizyonu ORTF Office de la Radiodiffusion Television Francaise tek yonlu olarak resmi soylemi aktarmaktadir Olaylarin gelisimi1968 Mayis olaylari uc asamada meydana gelismistir Ilk olarak ogrenci hareketleri yasanmis ikinci asamada isciler eylemlere destek vermis ve son olarak siyasi sonuclar gorulmustur Ogrenci hareketleri Paris in Latin Mahallesi ndeki Sorbonne meydani Birkac aydir Paris in Nanterre Universitesi nde ogrenciler ve yonetim arasinda suregelen anlasmazliklar sonucunda Universite nin dekani Pierre Grappin 2 Mayis 1968 gunu Universite nin kapatilmasina karar verdi Bunun uzerine 3 Mayis gunu yaklasik 400 ogrenci Nanterre Universitesi nin kapatilmasini protesto etmek icin Paris Sorbonne Universitesi nde toplandi Gostericiler herhangi bir uyari yapilmadan polis tarafindan dagitildi ve emniyet gucleri universiteye yerlesti 6 Mayis gunu Fransa Ogrencileri Ulusal Birligi nin UNEF Union Nationale des Etudiants de France cagrisi uzerine 20 000 kadar ogrenci universite hocasi ve diger destekcileri Sorbonne a dogru yuruyuse gecti Cop ve goz yasartici gaz kullanan polis ile barikatlar kuran ve kaldirim tasi firlatan gostericiler arasinda catismalar yasandi ve yuzlerce kisi tutuklandi Ertesi gun Zafer Taki nda toplanan ogrenciler uc temel istekte bulundular tutuklanan ogrencilere karsi suclamalarin geri alinmasi polislerin universiteden ayrilmasi Nanterre ve Sorbonne Universiteleri nin yeniden acilmasi Bir sinifta duvarlara yazilan sloganlar Vive De Gaulle bu Hukuk Fakultesi binasindaki grafitilerden biridir Mayis Haziran 1968 de Lyon Universitesi 10 Mayis gunu Universitelerin bulundugu sehrin Sol Yakasi nda toplanan gostericilerin Sag Yaka ya gecisi Cevik Kuvvet CRS Compagnies Republicaines de Securite tarafindan engellendi Polisin gece saat 2 15 te gostericilere saldirmasiyla baslayan catismalar sabaha kadar surdu Bunun sonucunda yuzlerce insan tutuklandi ve yaralandi Olaylar radyodan canli olarak yayinlandi ve sonuclari ertesi gun televizyondan gosterildi Polisin asiri guc kullanimi karsisinda sarkicilar sairler destek vermeye basladi Devrimin ogrencilerden degil iscilerden gelmesi gorusunde olan Komunist Parti kerhen hareketi desteklemeye basladi Basta Genel Emek Konfederasyonu CGT Confederation Generale du Travail ve Isci Kuvveti CGT FO Force Ouvriere olmak uzere sol sendikalar 13 Mayis gunu icin genel grev ve gosteri cagrisinda bulundular 13 Mayis gunu Paris te bir milyonun uzerinde kisi yurudu Polis ortalikta yoktu Basbakan Georges Pompidou tutuklularin saliverilecegini ve Sorbonne un acilacagini ilan etti Ancak gerginlik azalmadi aksine tepkiler daha da artti Sorbonne acilinca ogrenciler onu isgal ederek ozerk bir Halk Universitesi ilan etti Televizyona cikan ogrenci onderleri amaclarinin tuketim toplumu nu yok etmek oldugunu ilan etti Iscilerin ogrencilere destek vermesi Devam eden gunlerde fabrika isgalleri basladi 14 Mayis gunu birkac fabrikada baslayan isgaller 16 Mayis ta 50 fabrikanin isgal edilmesiyle devam etti 17 Mayis gunu 200 000 18 Mayis gunu 2 milyon isci grev yapti Bir hafta sonra grev yapan isci sayisi isgucunun yaklasik ucte ikisine denk gelen 10 milyona ulasti Grev hareketi sendikalarin denetiminden cikti Isciler maas artisi ile yetinmemekte Cumhurbaskani De Gaulle ve Hukumetin istifa etmesi ve fabrikalarini kendilerine devredilmesini istemekteydi Hukumet sendikalar ve isverenler arasinda yapilan muzakereler sonucunda 27 Mayis gunu mutabakata varilan Grenelle Anlasmalari ile asgari ucretin 35 ortalama ucretin de 10 artmasini ongormekteydi Ancak Anlasmalar isci tabani tarafindan reddedildi 27 Mayis gunu UNEF onderliginde Paris in 30 000 50 000 kisi toplandi Soz alanlar hukumetin istifa etmesini ve secimlerin yapilmasini talep etti De Gaulle un kacisi ve secimler 29 Mayis gunu De Gaulle o gun icin ongorulen Bakanlar Kurulu nu erteledi Damadina Onlara Elysee Cumhurbaskanligi Sarayi na saldirma firsati vermek istemiyorum Beni savunmak icin kan dokulurse uzucu olur Gitmeye karar verdim kimse bos bir Saraya saldirmaz dedi Helikopterle Paris ten ayrildi De Gaulle Almanya nin Baden Baden kentindeki Fransiz askeri ussunde General Jacques Massu ile gorustu Ordunun destegine sahip oldugunu dusunen De Gaulle memleketi olan e dondu 30 Mayis gunu CGT sendikasi onderliginde 400 000 500 000 arasi gosterici Paris te yuruyerek Elveda De Gaulle sloganlari atti Devrim olasiligi had safhadaydi Bununla birlikte Komunist Parti sokak temelli devrime destek vermedi kamu binalari isgal edilmedi ve hazir durumda tutulan ordunun kullanilmasina gerek kalmadi 30 Mayis gunu saat 14 30 da Pompidou istifa tehdidiyle De Gaulle u Meclisi lagvetmeye ve secimlerin duzenlenmesine ikna edildi Saat 16 30 da De Gaulle gorevine devam edecegini bununla birlikte secimlerin 23 Haziran da duzenlenecegini iscilerin eylemlerini birakmamasi durumunda olaganustu halin ilan edilecegini ifade etti Konusmadan sonra 800 000 De Gaulle destekcisi Fransiz bayragini dalgalandirarak Sanzelize Caddesi nde yurudu SonrasiBundan sonra ogrenci ve isci eylemlerinin hizi azaldi Polis 16 Haziran gunu Sorbonne a girdi De Gaulle un korktugunun aksine 23 ve 30 Haziran da duzenlenen secimlerden partisi galip geldi Bu cercevede Cumhuriyeti Savunma Birligi UDR Union pour la Defense de la Republique 487 sandalyeli Meclis te 354 Sosyalistler 57 Komunistler 34 sandalye kazandi Bununla birlikte De Gaulle un siyasi zaferi kisa sureli oldu 27 Nisan 1969 da Merkezi otoritenin bolgelere dagilmasi ve Senatoya uye olma kriterlerini yeniden duzenlemeye yonelik referandumun arkasina siyasi agirligini koydu ancak hayir in 52 41 ile galip gelmesi sonucu gorevinden ayrildi Ama siyasi sonuclarinin otesinde 1968 Mayis olaylarin etkisi kulturel toplumsal ve ekonomik alanlarda yogun olarak hissedildi Toplumda geleneksel kurallarin reddedilmesi ve otoritenin sorgulanmasina yol acan ozerklik kisisel gelisim yaraticilik ve bireye onem verilmesi gibi yeni degerler ortaya cikti Olaylarin sonrasinda ozellikle 1970 1975 yillarinda ahlaki kurallar tartismaya acildi Bu baglamda cinsel ozgurluk ve feminizm gelisti Komunizme inanc azaldi ve solcu cevrelerde kotumserlik agirlik kazandi Egitim alaninda gelismeler goruldu Ogrenci artik bir cirak olarak degil kendi egitimi konusunda soz hakki olan bir birey halini aldi Egitimde ifade ozgurlugune tartismaya daha cok yer verildi Ogrenci ve ebeveynler okul meclislerine dahil oldu Kilise de sarsildi Bundan sonra dinin gereklerini yerine getirenlerin sayisinda kayda deger azalma goruldu Slogan ve duvar yazilariEylemler sirasinda atilan ve duvarlara yazilan sloganlarin bazilari asagidadir Yasaklamak yasaktir Her iktidar bozar Mutlak iktidar mutlaka bozar Kurumlarin halka hizmet etmesini istiyoruz halkin kurumlara degil Devrim komitelere partilere kuruluslara degil size aittir Devrimsiz gecen tek bir hafta sonu bir ay suren devrimden daha kanlidir Tahayyul edemeyenler nelerden mahrum kaldiklarini bilemezler Hepimizin icinde bir polis uyur Onu oldurmeliyiz Kafandaki polisten kurtul Kapitalizmin bekcileri ya da hizmetcileri olmak istemiyoruz Git calis gel uyu Kaldirim taslarinin altinda plaj vardir Hayal gucu eksik olanlarin neyin eksik oldugunu hayal edemez Kapitalizmin koruma kopegi ya da hizmetkari olmak istemiyoruz Gercekci olun imkansizi isteyin Mutlulugunu satin aliyorlar Onu geri cal Anlatilan senin hikayendir Ayrica bakinizYugoslavya da 1968 ogrenci gosterileriKaynakca Rotman ss 10 11 Damamme Gobille Matonti amp Pudal ed s 190 Damamme Gobille Matonti amp Pudal ed s 190 Michel Rocard Le Monde fr 22 October 2007 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 21 April 2007 a b c Dogan Mattei 1984 How Civil War Was Avoided in France International Political Science Review 5 3 ss 245 277 doi 10 1177 019251218400500304 JSTOR 1600894 Maclean M 2002 Economic Management and French Business From de Gaulle to Chirac Palgrave Macmillan UK s 104 ISBN 978 0 230 50399 1 Howell Chris 2011 The Importance of May 1968 Regulating Labor The State and Industrial Relations Reform in Postwar France Ingilizce Princeton University Press ss 67 68 ISBN 978 1 4008 2079 5 vasitasiyla Lewis Robert W 2016 Stadium spectacle beyond 1945 The Stadium Century Ingilizce Manchester University Press s 71 ISBN 978 1 5261 0625 4 Singer Daniel 2002 Prelude to Revolution France in May 1968 South End Press ss 195 198 201 ISBN 978 0 89608 682 1 22 Nisan 2009 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 26 Subat 2020 Mendel Arthur P Ocak 1969 Why the French Communists Stopped the Revolution The Review of Politics 31 1 ss 3 27 doi 10 1017 s0034670500008913 JSTOR 1406452 17 Agustos 2019 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 26 Subat 2020 Editions Larousse 1 Mayis 2019 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 29 Eylul 2015 Watzlawick Paul 1993 The Language of Change Elements of Therapeutic Communication W W Norton amp Company s 83 ISBN 9780393310207 Erisim tarihi 1 Aralik 2010