81⁄2 (İtalyanca: İtalyanca: Otto e mezzo, yönetmenliğini Federico Fellini'nin, senaristliğini Fellini'yle beraber , ve 'nin yaptığı 1963 yapımı İtalyan gerçeküstücü komedi-drama film. Marcello Mastroianni, bir bilimkurgu filmi çekmekle görevlendirildiği sırada bir ilham kriziyle mücadele eden ünlü İtalyan yönetmen Guido Anselmi karakterini canlandırır. Görüntü yönetmeni tarafından siyah-beyaz çekilen filmin müzikleri Nino Rota, kostüm ve sahne tasarımları tarafından üstlenildi.
Filmin özgün sinema afişi | |
Yönetmen | Federico Fellini |
---|---|
Yapımcı | |
Senarist | Federico Fellini |
Hikâye (eser) | Federico Fellini Ennio Flaiano |
Oyuncular | Marcello Mastroianni Claudia Cardinale Anouk Aimée Sandra Milo |
Müzik | Nino Rota |
Görüntü yönetmeni | |
Kurgu | |
Stüdyo | Francinex |
Dağıtıcı | Cineriz (İtalya) Columbia Pictures (Fransa) (ABD) |
Cinsi | Sinema filmi |
Renk | Siyah-beyaz |
Yapım yılı | 1963, İtalya |
Çıkış tarih(ler)i | 14 Şubat 1963 |
Süre | 138 dakika |
Ülke |
|
Dil | İtalyanca, İngilizce, Fransızca, Almanca |
Hasılat | $3,5 milyon (kiralamalar) |
81⁄2, En İyi Uluslararası Film ve En İyi Kostüm Tasarımı (siyah-beyaz) dallarında Akademi Ödülü kazandı. Avangart ve önemli etkiler bırakmış bir klasik olarak kabul edilen film, 2002'de yönetmenlerce seçilen listesinde üç numarada kendine yer buldu. Bunun yanında Vatikan'ın, sinemanın 100. yılı olarak kabul edilen 1995'te derlediği Şimdiye Kadarki En İyi 45 Film listesine dahil edildi. Sıklıkla gelmiş geçmiş en iyi filmler arasında gösterilmektedir.
Film, 2008 yılında İtalya Kültürel Miras Bakanlığı'nın "1942-1978 yılları arasında ülkenin kolektif hafızasını değiştiren" 100 filmden oluşan "" listesine dahil edildi.
Konu
Ünlü bir İtalyan film yönetmeni olan Guido Anselmi (Marcello Mastroianni), "yazar tıkanıklığı" yaşamaktadır. Sanat ve özel hayatında yaşadığı güçlükler yüzünden, açık otobiyografik göndermeler de barındıran yeni bilimkurgu filminin çekimine karşı isteğini kaybetmiştir. Lüks bir hamamda endişelerinden arınmaya çalışan Guido, tanınan bir eleştirmeni (Jean Rougeul) filmi için hazırladığı fikirleri değerlendirmeye davet eder ancak eleştirmen bu fikirleri güçsüz, entelektüel omurgadan yoksun ve kafa karıştırıcı olarak yaftalar. Bu sırada Guido, kendi hikâyesine anahtar olduğunu düşündüğü İdeal Kadın (Claudia Cardinale) fantezileri kurmaktadır. Hayat dolu metresi Carla (Sandra Milo) Roma'dan kendisini ziyarete gelince Guido onu ayrı bir otele yerleştirerek görmezden gelir. Filmin yapım ekibi, Guido'nun oteline yerleşerek onu çalışmaya teşvik etmeye çalışsa da Guido çalışanlara ve gazetecilere aldırmadığı gibi karar almaktan kaçınır ve oyunculara rollerini anlatmayı reddeder. Çekimlere başlama baskısı gelip çattığında, Guido çocukluk anılarına dalar: anneannesinin villasında geçirdiği geceyi, öğrenciliğinde hayat kadını () ile sahilde ettiği dansları ve sonrasında sıkı Katolik okulunda bu sebepten ötürü cezalandırılışını anımsar. Eleştirmen, bu anıları fazla duygusal ve belirsiz bularak, bunların filmde kullanılmasına karşı çıkar.
Kendisiyle bir hamamda başpapazla bizzat görüşme fırsatı verilen Guido (bu sahneleri de bizzat filminde kullanmak istediğini belirtir), burada mutlu olmadığını itiraf eder. Başpapaz kutsal kitaptan alıntılarla cevap vererek yönetmenin ihtiyaç duyduğu öngörüyü sağlayamaz. Guido ayrıldığı karısı Luisa'yı (Anouk Aimée) ve arkadaşlarını yanına davet eder. Tekrar bir araya gelme ihtimalini ima eden dans sahnelerinden sonra Guido, Luisa'yı filmin yapım ekibiyle buluşmak için terk eder. Ekip, filmde kullanılmak üzere bir sahile inşa edilen devasa uzay mekiği inşaatını ziyaret eder ve Guido burada karısının en yakın arkadaşı Rosella'ya () saf ve dürüst bir film yapmak istediğini ancak böyle bir şey diyecek durumda olmadığını ifade eder. Guido, Luisa ve Rosella otelin bahçesinde otururken ortaya çıkan Carla ortalığa şüphe tohumları ekse de Guido Carla ile olan ilişkisinin yıllar önce bittiğini iddia eder. Luisa ve Rosella onu yalancılıkla suçlayınca Guido, hayatındaki bütün kadınlardan oluşan bir haremi düşlediği bir hülyaya dalar. Kadınlar onu yıllar önce anneannesinin evindeki gibi yıkayıp pudralarlar ancak terk edilen bir dansçı kız isyan çıkarır. Fantezideki kadınlar Guido'yu kendisi ve seks hayatıyla ilgili acı gerçeklerle suçlamaya başlayınca Guido onları kırbaçla terbiye etmeye koyulur.
Gecikmelerden usanan yapımcı, () Guido'yu birçok yorumlaması için zorlar, ancak Guido halen karar veremez. Ekran deneyleri, 81⁄2'da daha önceden gösterilen bazı sahnelerdeki rolleri (Carla, hayat kadını ve başpapaz gibi) kapsamaktadır. Luisa, Guido'nun onu filmde sevimsiz bir rolde gösterdiğini görünce tiyatroyu terk eder ve Guido'yu evliliklerinin bittiği gerçeğini görememekle suçlar. Guido'nun İdeal Kadın'ı Claudia adındaki bir aktris olarak belirir. Guido onu filmde sahne olarak kullanılacak bir yere götürür ve filmin, İdeal Kadın'da kurtuluşu bulan bitap düşmüş bir adam hakkında olduğunu anlatır. Claudia onu içtenlikle dinler ancak ana karakteri, kimseyi sevemeyen antipatik biri olmakla itham eder. İncinen Guido filmi rafa kaldırmaya karar verse de film ekibi tarafından uzay mekiğinin inşa edildiği sahilde bir basın demeci vermeye çağrılır. Guido çılgına dönmüş gazetecilerden kaçmaya yeltenir ve kendisinden bir şeyler denmesi istendiğinde masanın altına girerek kendini başından vurur. Ekip filmin iptalinden sonra inşaatı sökmeye başlar. Eleştirmen Guido'yu akıllıca bir tercih yapmakla över. Guido ise bir sonuca varır: kendi kişisel karmaşasını filmleriyle başkalarına yardım ederek çözmeye çalıştığını fark etmiştir ve artık hayatı olduğu gibi kabul etmesi gerekmektedir. Luisa'ya bu konuda kendisine yardım etmesi ricasında bulunur. Genç bir Guido'nun başını çektiği bir grup müzikal soytarı, uzay mekiğinin olduğu seti sirke çevirirler. Guido'nun hayatındaki erkekler ve kadınlar hep beraber inşaatın merdivenlerinden inerken görülür. Guido megafonla bağırarak kalabalığı sirk ringine yönlendirirken, Carla onun ne demek istediğini sonunda anladığını belirtir: Guido hayatındaki insanlar olmadan yapamıyordur. Erkekler ve kadınlar bir yuvarlak etrafında el ele dönerler. Guido ve Luisa en sonunda onlara katılır.
Oyuncular
- Marcello Mastroianni - Guido Anselmi, bir film yönetmeni
- Anouk Aimée - Luisa Anselmi, Guido'nun karısı
- - Rossella, Luisa'nın en iyi arkadaşı ve Guido'nun sırdaşı
- Sandra Milo - Carla, Guido'nun metresi
- Claudia Cardinale - Claudia, Guido'nun İdeal Kadın'ı
- Simonetta Simeoni - genç kız
- - Pace, bir film yapımcısı
- Mario Conocchia - Mario Conocchia, Guido'nun yapım asistanı
- Bruno Agostini - Bruno Agostini, yapım yönetmeni
- Cesarino Miceli Picardi - Cesarino, yapım süpervizörü
- - Carini Daumier, bir film eleştirmeni
- - Mario Mezzabotta, Guido'nun arkadaşı
- - Gloria Morin, Mezzabotta'nın yeni kız arkadaşı
- - Madeleine, French aktris
- - oteldeki gizemli kadın
- - La Saraghina, hayat kadını
- - Amerikalı gazeteci
- Mary Indovino - Maya, kahin
- - Maurice, Maya'nın asistanı
- - Guido'nun annesi
- - Guido'nun babası
- - manken
Yapım
Ekim 1960'ta meslektaşı Brunello Rondi'ye yazdığı mektupta Fellini, yazar tıkanıklığı yaşayan bir adam hakkındaki film önerisinin ilk taslağını paylaştı: "O zaman bir adam (bir yazar? herhangi bir profesyonel adam? bir tiyatro yapımcısı?) hayatının rutinine, çok ciddi olmayan bir hastalık sebebiyle iki hafta kadar ara vermek durumunda kalıyor. Bu onun için bir uyarı çanı: kendi sistemindeki bir bozukluğa işaret ediyor." Senaryo, başlık ve ana karakterin mesleği hakkında kesin bir karar vermeden önce, "filmi aramak" ve kafasındaki karışıklığı gidermek adına İtalya çapında yer arayışına girdi. Flaiano, La bella confusione (Türkçe: Güzel Şaşkınlık) önerisiyle geldi. Yapımcılarının baskısı altında, Fellini sonunda 81⁄2'da karar kıldı. Bu başlık kendine atfen, o ana kadar yönettiği film sayısına işaret ediyordu.
1962 ilkbaharında filmin yapımına bir başlangıç verildiğinde Fellini, yapımcı Rizzoli'yle anlaşma imzaladı, tarihleri belirledi, çekim yerleri inşa edildi, Mastroianni, Anouk Aimée ve Sandra Milo'nun başrollerde yer alacağına karar verildi ve Roma'daki Scalera Stüdyolarında erkan deneyleri hazırlandı. Görüntü yönetmeni 'yu da anahtar görevli olarak işe aldı. Buna karşın adına kadar karar verdiği ana karakterin ne iş yaptığı konusunda halen bir fikir sahibi değildi. Nisan ayında Cinecittà ofisinde Rizzoli'ye yazmaya başladığı mektupta "filmi kaybettiğini" ve projeyi bırakacağını söylediğinde, kriz su yüzüne çıktı. Şef makinist, 81⁄2 için kolları sıvaması adına yönetmeni yeniden cesaretlendirince mektup yarıda kaldı ve Fellini çekimlere devam etti. Ekiple kadeh tokuşturduğu sırada şu sözleri söyledi: "Utançtan şaşkına döndüm… Çıkış olmayan bir durumdaydım. Hatırlamadığı bir filmi çekmek zorunda kalan bir yönetmendim. Ama bakın siz şu işe ki, işte tam o an her şey yerli yerine oturdu. Hemen filmin kalbine girdim. Benim başımdan geçen her şeyi anlatacaktım. Çekeceği filmin ne hakkında olduğunu bile bilmeyen bir yönetmen hakkında bir film yapacaktım."
, 9 Mayıs 1962'de çekimler başladığında Fellini'nin bir parça kahverengi kağıt bandı alıp kadrajı yakınlarına yapıştırdığını hatırlar. Ona göre bu bandın üzerinde Ricordati che è un film comico (Türkçe: "Bunun komik bir film olduğunu kendinize hatırlatın") yazmaktaydı. Setteki görünürde kaotik ve durmak bilmeyen doğaçlamalar karşısında şaşkına dönen Deena Boyer (yönetmenin o zamanki Amerikan basın sözcüsü) mantıklı bir açıklama istedi. Fellini ona "zihnimizin üç çalışma katmanını: geçmiş, şimdi ve koşullar - yani fantezi diyarları"nı açığa vurmayı umduğunu ifade etti.
81⁄2, 35 milimetrelik film kullanılarak küresel sinematografik işlemle filme alındı ve 1.85:1'lik çerçeve oranıyla sahnelendi. Bu dönemdeki birçok İtalyan filminde olduğu gibi sesler tamamen dublajdır. Oyuncuların çekim sırasında ağzını anlamsızca oynattığı ve çoğu diyaloğun çekim sonrasında yazıldığı bu çalışma biçimi Fellini'ye özgüdür. Otto e mezzo aynı zamanda aktris Claudia Cardinale'nin kendi diyaloglarını dublajlamasına izin verildiği ilk filmdir; daha öncesinde sesinin çok gırtlaklı olduğu ve Tunus aksanının hoş olmadığı düşünülmekteydi. Bu, Fellini'nin son siyah-beyaz filmidir.
Eylül 1962'de, Fellini, filmin sonunu ilk başta yazıldığı gibi çekti: Guido ve karısı Roma'ya giden bir trenin restoran vagonunda oturmaktadırlar. Düşüncelerinde kaybolan Guido, tren tünele girerken yukarı bakarak filmin tüm karakterlerinin ona belli belirsiz gülümsediğini görür. Fellini daha sonra buna alternatif olarak uzay mekiğinin olduğu sahilde alacakaranlıkta çekilen bir kapanış daha kaydetti ancak bunun fragman ve tanıtım amaçlı kullanılması amaçlanmaktaydı. adlı belgeselde senaryo yazarlarından , Fellini'yi tren sahnesinin böylesi canlı bir bitiş için fazla intihar teması çağrıştırdığını öne sürerek onu uyardığını anlatır. Fellini tavsiyeyi dinleyerek daha hayat dolu ve uyumlu olan sahildeki versiyonu kullandı.
14 Ekim'de çekimler paketlendiğinde Nino Rota, film için, daha sonraları Fellini sinemasının belirgin ögelerinden olacak olan çeşitli sirk marşları ve fanfarlar besteledi.
Tepki
İtalya'da 14 Şubat 1963'te gösterime giren Otto e mezzo, hemen hemen her çevreden büyük övgü topladı. Eleştirmenler Fellini'yi "fevkalade bir tarzı olan, sihirli dokunuşlara sahip bir dahi," şeklinde değerlendirdi. İtalyan roman yazarı ve eleştirmen Alberto Moravia: "[Guido Anselmi], erotizm tarafından ele geçirilmiş, bir sadist, bir mazoşist, bir öz-mitleştirici, bir aldatan, bir soytarı, bir yalancı ve düzenbaz. Yaşamaktan korkuyor ve annesinin rahmine geri dönmek istiyor ... Bazı yönleriyle James Joyce'un Ulysses romanındaki 'a benziyor ve Fellini'nin bu romanı okuyup üzerinde düşündüğünü anlıyoruz. Film içe dönük, gerçeğin dokunuşlarının serpildiği bir kişisel monolog .... Fellini'nin rüyaları her zaman şaşırtıcı ve figüratif açıdan orijinal, ancak anıları daha derin ve daha hassas bir duyguyla istila edilmiş. İşte bu yüzden kahramanın çocukluğunun anlatıldığı, Romagna'daki eski köy evinde ve hayat kadınıyla karşılaştığı Rimini'deki sahilde geçen iki bölüm, filmin en iyi kısımları olduğu gibi Fellini'nin bütün işleri arasında en harika detaylardır" şeklinde bir analiz yaptı.
Corriere della Sera için yazan Giovanni Grazzini, "filmin güzelliği barındırdığı 'şaşkınlık'tan... yanlış ve doğrudan, yalan ve gerçekten, biçimsel ve insan değerlerinden, Fellini'nin tam sinematografik diliyle Guido'nun başıboş hayal gücünün tam uyumundan kaynaklanıyor. Fellini'yi kurgusal yönetmenden ayırmak mümkün değil ve Fellini'nin hataları Guido'nun ruhani şüpheleriyle örtüşüyor. Sanat ve hayat arasındaki osmoz harikulade. Bu başarıyı takip etmek zor olacak. Fellini'nin dehası burada, bir filmde nadir görülen bir şekilde, her şeyde parlıyor. Filmde bir set, bir karakter veya bir durum yok ki 81⁄2 sahnesinde net bir anlam ifade etmesin," yorumunu yaptı.Bianco e Nero'dan Mario Verdone, "Muhteşem bir doğaçlama ... Film, yönetmenin altından kalktığı en zor hüneri. İp cambazının kalabalığın çok üzerinde yürüdüğü ve sürekli düşüp yere yapışmanın eşiğinde olduğu bir akrobatlar serisi. Ama tam da doğru anda akrobat doğru hamleyi nasıl yapacağını biliyor: bir itişle dikiliyor, kendini kurtarıyor ve kazanıyor" yorumunu yaptı.
81⁄2, 1963 Cannes Film Festivali'nde gösterildi ve neredeyse herkesten övgü alarak İtalya'nın 'ndeki adayı oldu ve Büyük Ödül'ü kazandı. Fransız film yönetmeni François Truffaut şunları yazdı: "Fellini'nin filmi tam, sade, güzel, dürüst, tıpkı Guido'nun 81⁄2'da yapmak istediği gibi".Premier Plan eleştirmenleri André Bouissy ve Raymond Borde, filmin "önemlilik, büyüklük ve teknik ustalık bakımından Yurttaş Kane çizgisinde" olduğunu belirterek şunları yazdı: "Film bir çırpıda avangartta yirmi yıllık bir devinim yarattı çünkü deneysel sinemanın bütün buluşlarını hem dahil ediyor hem de onların ötesine geçiyor".Les Cahiers du cinéma'dan Pierre Kast şunları yazdı: "Fellini'ye olan takdirim sınırsız değil. Örneğin Sonsuz Sokaklar'dan hoşlanmadım ama Aylaklar güzeldi. Ancak hepimiz bütün önyargı ve ihtiyatı bir kenara bırakarak kabul etmeliyiz ki 81⁄2 olağanüstü. Harika bir eli açıklık, tedbirin ve iki yüzlülüğün olmayışı, serinkanlı dürüstlük, sanatsal ve ekonomik cesaret, işte bütün bunlar bu mükemmel girişimin özellikleri.".
Filmi hiç görmeden satın alan , 25 Haziran 1963'te filmi ABD'de piyasaya sürdü ve film, Fellini ile Marcello Mastroianni'nin de bulunduğu New York'taki Festival Theatre'da yapılan bir gösteride temsil edildi. , ve dışındaki bütün eleştirmenler filmin başarısı konusunda hemfikirdi. Crist "filmin kalbe dokunduğunu veya ruhu hareketlendiğini düşünmediğini" belirtti. Kael filmi "yapısal facia" olarak görürken, Simon filmi "cesaret kırıcı fiyasko" olarak değerlendirdi.Newsweek, filmi savunarak onu "şüphe götürmez biçimde birinci sınıf bir sanat eseri" olarak tanıttı., filmi The New York Times'taki köşesinde överek şu yorumları yazdı: "Sizi oturup düşündürecek bir eğlence, hayran bırakan bir entelektüel oyun meydan okuması bahşedilmiş bir film ... Bay Fellini başka bir şaheser -başka bir ironik, sevimli İtalyan hayatının güçlü teşhiri- yaratmadı, o, yine ironik bir şekilde, sevimli bir adam olarak nitelendirilebilecek birinin tahrik edici bir temaşasını ortaya koydu".New York Post'tan Archer Winsten, filmi "Fellini'nin film yapımının bir çeşit incelemesi ve özeti" olarak gösterdi ancak eserin Amerikan halkına üç yıl önceki filmi Tatlı Hayat gibi kendini kabul ettirip ettiremeyeceğinden şüphe duyduğunu ekledi: "Bu daha az göze çarpan, daha yaratıcı, daha az duyusal bir iş. Bu işi afallamış ve afallatan olarak niteleyecek çok insan olacak. Ve bunun ne hakkında olduğunu anladıklarında -bir sanat eseri, beraber mutluca yaşamak felsefesi ve karşılıklı sorumlulukların toptan ortak bir yaratımı- uluslararası bir skandalın teşhirine şahit olduklarındaki kadar tatmin olmayacaklar". Buna karşın, seyirciler filmi o kadar beğendi ki, bir şirket Guido karakterinin siyah yönetmen şapkasının toplu üretme hakkını satın almak için girişimde bulundu.
Fellini'nin biyografi yazarı , yayımlanmasını izleyen süreçte 81⁄2 üzerine yapılan eleştirilerin her yerde olduğunu, çünkü eserin "çiğnenmesi gereken bir entelektüel geviş" olduğunu iddia etti. Örneğin, filozof ve toplum eleştirmeni , filmin "Yurttaş Kane'den beri en muhteşem, çeşitli ve eğlenceli film" olduğunda ısrar etti. 1987'de otuz Avrupalı entelektüel ve film yapımcılarından oluşan bir grup, Otto e mezzo'yu Avrupa'da yapılmış en önemli film olarak gösterdi. 1993'te Chicago Sun-Times film eleştirmeni Roger Ebert, film için şu yorumu yaptı: "Aynı konuda birden fazla film yapımcısının konu üzerinde kendi yorumlarını irdeleyen denemeleri olmuş olsa da bu film yazar tıkanıklığı temalı en mutlak film". 2000 yılında Ebert, filmi "Harika Filmler" listesine ekleyerek filmin unutulmaz performanslarını, temaların psikolojik derinliğini, göze çarpan görsellerini ve yenilikçi kamera tekniklerini övdü ve "film yapımı hakkında yapılmış en iyi film" yorumunu getirdi. Director's Poll kapsamında yapılan 1992 ve 2002 anketlerinin ikisinde de Yurttaş Kane'in ardından iki numarada kendine yer bulan 81⁄2, British Film Institute'un eleştirmenleri tarafından demirbaş olarak görülmektedir. 2010 yılında film Empire dergisinin düzenlediği "Dünya Sinemasının En İyi 100 Filmi" listesinde 62 numarada kendine yer buldu. Yönetmen Martin Scorsese de filmi kendi gözde filmleri arasında gösterdi.
Temalar
81⁄2, yaratıcı süreçte yaşanan teknik ve kişisel zorluklar; sıkı zaman kısıtlamaları ve kitleler önünde kişisel bir eser yaratma kaygısıyla birlikte sanatçının özel hayatındaki ilişkilerde yüzleştiği sorunlar hakkındadır. Daha genel anlamda, zor ve parçalı bir hayat içinde gerçek kişisel mutluluğu bulmayı anlatır. Michelangelo Antonioni'nin eserleri başta olmak üzere dönemin bazı diğer İtalyan filmlerinde olduğu gibi, 81⁄2 modernleşmenin getirdiği yabancılaştırıcı etkileri konu alır.
Filmin başlığı Fellini'nin öz-düşünümsel temasıyla uyumludur: kendi sekiz buçuğuncu filmini yapmak. Önceki altı baş eseri (1952), Aylaklar (1953), Sonsuz Sokaklar (1954), (1955), Cabiria'nın Geceleri (1957) ve Tatlı Hayat (1960) filmleridir. Bunların yanında 1950 yılında ile birlikte 'nı yönetti. 1953 çıkışlı 'taki Un'agenzia matrimoniale ve 1962 çıkışlı antoloji filmi 'daki Le tentazioni del Dottor Antonio, yönetmenin çektiği diğer iki kısa bölümdür. 81⁄2 filmine ilk önerilen isim, senaryo yazarlarından 'nun önerdiği La bella confusione (Türkçe: Güzel Şaşkınlık) idi ancak Fellini daha basit bir şekilde Komedi ismini vermeyi düşündü.
İtalyan yazar 'ya göre, Fellini'nin filmi Robert Musil'in 1930 romanı ile benzer sanatsal yöntemler kullanmış olup ona birtakım benzerlikler içermektedir.
Kalıt
Filmin gösterime girdiği 1963 yılında, bir grup genç İtalyan yazar, 81⁄2 ve Umberto Eco'nun Opera aperta (Türkçe: Açık Eser) makalesinden esinlenerek, içinde roman yazarları, eleştirmenler ve şairler barındıran Gruppo '63 adlı topluluğunu kurdu.
Fellini'nin biyografi yazarı "81⁄2 imitasyonlarının bütün dünyadaki yönetmenler tarafından çekilip durduğu"nu yazdı. Kezich filmin ilham olduğu kayda değer filmler arasında şunları sayar: (Arthur Penn, 1965), (, 1970), (Rainer Werner Fassbinder, 1971), (François Truffaut, 1974), All That Jazz (Bob Fosse, 1979), (Woody Allen, 1980), Sogni d'oro (Nanni Moretti, 1981), (, 1984), (, 1986), (Tom DiCillo, 1995), (Peter Greenaway, 1999), (Grigori Konstantinopolsky, 1999), New York Yanılsamaları (Charlie Kaufman, 2008), Muhteşem Güzellik, Gençlik (Paolo Sorrentino, 2013/2015) ve (Robert Zemeckis, 2018).
Uyarlama
Tony Ödülü kazanan 1982 yapımı Broadway müzikali (orkestrasyon: , libretto: Arthur Kopit) filmden esinlenilerek yazılmış olup Guido'yu tek erkek karakter olarak göstererek karakterin kadın düşkünlüğünün altını çizer. Tommy Tune tarafından yönetilen orijinal yapımdaki oyuncular arasında Raúl Juliá (Guido), (Carla), Liliane Montevecchi (Liliane LaFleur) ve (Luisa) yer alır. 2003 yılı Broadway uyarlamasındaki oyucular arasında Antonio Banderas, Jane Krakowski, Mary Stuart Masterson ve Chita Rivera bulunur. 2009'da müzikal performanslarından kaydedilen aynı isimli bir film yayımlandı. Rob Marshall tarafından yönetilen bu filmde Daniel Day-Lewis, Nicole Kidman, Marion Cotillard, Judi Dench, Kate Hudson, Penélope Cruz ve Sophia Loren oyuncular arasındadır.
Ödüller
81⁄2, En İyi Uluslararası Film ve En İyi Kostüm Tasarımı (siyah-beyaz) dallarında Akademi Ödülü kazandı. Bunun yanında En İyi Yönetmen, En İyi Özgün Senaryo ve En İyi Yapım Tasarımı (siyah-beyaz) dallarında adaylıklar elde etti.New York Film Critics Circle, filmi en iyi yabancı film olarak seçti. 81⁄2, yönetmen, yapımcı, orijinal hikâye, senaryo, müzik, sinematografi ve yardımcı kadın oyuncu (Sandra Milo) dallarında yedi Gümüş Kurdele ödülü kazanırken en iyi aktör, kostüm tasarımı ve yapım tasarımı alanlarında da aday gösterildi.
Saint Vincent Film Festivali kapsamında Luchino Visconti'nin Leopar filmini geride bırakarak Büyük Ödül'ü elde etti. 1963 Cannes Film Festivali'nde gösterilen film hemen hemen bütün çevrelerden olumlu eleştiriler topladı. Cannes yarışmaya dahil edilen filmlerden sadece Cannes'da yarışıyor olma koşulu getirdiği ve film bir sonraki Moskova Festivali'nde çoktan İtalya'nın adayı olarak gönderildiği için Cannes'da ödül almadı. 18 Temmuz 1963'te Kremlin'in konferans salonunda 8000 kişilik bir izleyici kitlesine sunulan 81⁄2, 'ndeki prestijli Büyük Ödül'ü kazandı. Fellini'nin biyografi yazarı Tullio Kezich'e göre bu filmin beğenilmesi Sovyet festival yetkilileri için endişe vericiydi çünkü alkışlar birer "özgürlük yalvarışı"ydı. Festivaldeki jüri üyeleri arasında Stanley Kramer, Jean Marais, Satyajit Ray ve senaryo yazarı bulunmaktaydı.
Ayrıca bakınız
Kaynakça
Notlar
- ^ . BFI Film & Television Database. Londra: British Film Institute. 6 Ağustos 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Aralık 2012.
- ^ "Top Rental Films of 1963", Variety, 8 January 1964 p 37
- ^ (1963), review of 81⁄2 in Il Giorno, 6 March 1963
- ^ a b . British Film Institute. 18 March 2007 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 March 2007.
- ^ "Vatican Best Films List". USCCB. 23 Temmuz 2010 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 25 Temmuz 2010.
- ^ Affron, 227
- ^ Alpert, 159
- ^ Kezich, 234 and Affron, 3-4
- ^ Alpert, 160
- ^ Fellini, Comments on Film, 161-62
- ^ Eugene Walter, "Dinner with Fellini", The Transatlantic Review, Autumn 1964. Quoted in Affron, 267
- ^ Alpert, 170
- ^ 81⁄2, Criterion Collection DVD, featured commentary track.
- ^ Newton, Michael (15 Mayıs 2015). "Fellini's 8½ – a masterpiece by cinema's ultimate dreamer". The Guardian. 8 Mayıs 2020 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 15 Nisan 2020.
- ^ "The suicide theme is so overwhelming," Pinelli told Fellini, "that you'll crush your film." Cited in Fellini: I'm a Born Liar (2002), directed by Damian Pettigrew.
- ^ Alpert, 174-175, and Kezich, 245. The documentary L'Ultima sequenza (2003) also discusses the lost sequence.
- ^ a b Kezich, 245
- ^ Moravia's review first published in L'Espresso (Rome) on 17 February 1963. Quoted in Fava and Vigano, 115-116
- ^ Grazzini's review first published in Corriere della Sera (Milan) on 16 February 1963. Quoted in Fava and Vigano, 116
- ^ This translation of Grazzini's review quoted in Affron, 255
- ^ Affron, 255
- ^ a b c Alpert, 180
- ^ Truffaut's review first published in Lui (Paris), 1 July 1963. Affron, 257
- ^ First published in Premier Plan (Paris), 30 November 1963. Affron, 257
- ^ First published in Les Cahiers du Cinéma (Paris), July 1963. Fava and Vigano, 116
- ^ a b c Kezich, 247
- ^ John Simon considered the film's originality was compromised "because the 'dance of life' at the end was suggested by Bergman's dance of death in The Seventh Seal (which Fellini had not seen)". Quoted in Alpert, 181
- ^ First published in the NYT, 26 June 1963. Fava and Vigano, 118
- ^ First published in the New York Post, 26 June 1963. Fava and Vigano, 118.
- ^ a b Alpert, 181
- ^ Bondanella, The Films of Federico Fellini, 93.
- ^ Ebert,"Fellini's 8½" 16 Eylül 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde ., Chicago Sun-Times (7 May 1993). Retrieved on 21 December 2008.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 25 Nisan 2020 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 15 Nisan 2020.
- ^ "The 2012 Sight & Sound Directors' Top Ten." British Film Institute. 2 August 2012. http://www.bfi.org.uk/news/sight-sound-2012-directors-top-ten 11 Ağustos 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde .. Accessed 8 Aug 2012.
- ^ "The Top 50 Greatest Films of All Time." British Film Institute. 1 Aug 2012. http://www.bfi.org.uk/news/50-greatest-films-all-time/ 12 Mart 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde . Accessed 8 Aug 2012.
- ^ "The 100 Best Films Of World Cinema". Empire. 2 Aralık 2011 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 15 Nisan 2020.
62. 8½
- ^ . Miramax.com. 26 Aralık 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Aralık 2013.
- ^ "Screening the Past". 15 Eylül 2007 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 9 Eylül 2007.
- ^ Bondanella, The Cinema of Federico Fellini, 175
- ^ Quoted in Kezich, 234
- ^ Gabriele Pedullà, [2000] "Interviste –Sull'albero di ciliegie" ("On the Cherry Tree") 15 Eylül 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde . in CONTEMPORANEA Rivista di studi sulla letteratura e sulla comunicazione, Volume 1, 2003. Q: In some of your texts written during the 60–I'm thinking above all of Certi romanzi–critical reflections on questions of the novel [...] are always interlaced in both an implicit and explicit way with reflections on cinema. In particular, it seems to me that your affinity with Fellini is especially significant: for example, your review of Otto e mezzo in Il Giorno. A: Reading Musil, we discovered parallels and similar procedures. But without being able to establish, either then or today, how much there was of Flaiano and how much, on the other hand, was of [Fellini's] own intuition.
- ^ Kezich, 246
- ^ Kezich, 249
- ^ Kezich, 249-250
- ^ "The 36th Academy Awards (1964) Nominees and Winners". oscars.org. 10 Kasım 2014 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 3 Kasım 2011.
- ^ "Festival de Cannes: 8½". festival-cannes.com. 19 Ocak 2012 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 27 Şubat 2009.
- ^ Alpert, 180.
- ^ . MIFF. 16 Ocak 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Kasım 2012.
- ^ Kezich, 248
Bibliyografi
- Affron, Charles. 81⁄2: Federico Fellini, Director. New Brunswick: Rutgers University Press, 1989.
- . Fellini: A Life. New York: Paragon House, 1988.
- Bondanella, Peter. The Cinema of Federico Fellini. Princeton: Princeton University Press, 1992.
- Bondanella, Peter. The Films of Federico Fellini. Cambridge: Cambridge University Press, 2002.
- Fava, Claudio and Aldo Vigano. The Films of Federico Fellini. New York: Citadel Press, 1990.
- Fellini, Federico. Comments on Film. Ed. Giovanni Grazzini. Trans. Joseph Henry. Fresno: The Press of California State University at Fresno, 1988.
- . Federico Fellini: His Life and Work. New York: Faber and Faber, 2006.
Dış bağlantılar
Vikisöz'de 8½ ile ilgili sözleri bulabilirsiniz. |
Wikimedia Commons'ta 8½ ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır. |
- IMDb'de 8½
- AllMovie'de 8½
- Rotten Tomatoes'ta 8½
- Chicago Sun-Times review 16 Şubat 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde . by Roger Ebert
- Guardian.uk review 25 Haziran 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde . by
- 8½: A Film with Itself as Its Subject 3 Temmuz 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde . an essay by Alexander Sesonske at the Criterion Collection
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
8 1 2 Italyanca Italyanca Otto e mezzo yonetmenligini Federico Fellini nin senaristligini Fellini yle beraber ve nin yaptigi 1963 yapimi Italyan gercekustucu komedi drama film Marcello Mastroianni bir bilimkurgu filmi cekmekle gorevlendirildigi sirada bir ilham kriziyle mucadele eden unlu Italyan yonetmen Guido Anselmi karakterini canlandirir Goruntu yonetmeni tarafindan siyah beyaz cekilen filmin muzikleri Nino Rota kostum ve sahne tasarimlari tarafindan ustlenildi 8 Filmin ozgun sinema afisiYonetmenFederico FelliniYapimciSenaristFederico FelliniHikaye eser Federico Fellini Ennio FlaianoOyuncularMarcello Mastroianni Claudia Cardinale Anouk Aimee Sandra MiloMuzikNino RotaGoruntu yonetmeniKurguStudyoFrancinexDagiticiCineriz Italya Columbia Pictures Fransa ABD CinsiSinema filmiRenkSiyah beyazYapim yili1963 ItalyaCikis tarih ler i14 Subat 1963Sure138 dakikaUlkeItalya FransaDilItalyanca Ingilizce Fransizca AlmancaHasilat 3 5 milyon kiralamalar 8 1 2 En Iyi Uluslararasi Film ve En Iyi Kostum Tasarimi siyah beyaz dallarinda Akademi Odulu kazandi Avangart ve onemli etkiler birakmis bir klasik olarak kabul edilen film 2002 de yonetmenlerce secilen listesinde uc numarada kendine yer buldu Bunun yaninda Vatikan in sinemanin 100 yili olarak kabul edilen 1995 te derledigi Simdiye Kadarki En Iyi 45 Film listesine dahil edildi Siklikla gelmis gecmis en iyi filmler arasinda gosterilmektedir Film 2008 yilinda Italya Kulturel Miras Bakanligi nin 1942 1978 yillari arasinda ulkenin kolektif hafizasini degistiren 100 filmden olusan listesine dahil edildi KonuUnlu bir Italyan film yonetmeni olan Guido Anselmi Marcello Mastroianni yazar tikanikligi yasamaktadir Sanat ve ozel hayatinda yasadigi guclukler yuzunden acik otobiyografik gondermeler de barindiran yeni bilimkurgu filminin cekimine karsi istegini kaybetmistir Luks bir hamamda endiselerinden arinmaya calisan Guido taninan bir elestirmeni Jean Rougeul filmi icin hazirladigi fikirleri degerlendirmeye davet eder ancak elestirmen bu fikirleri gucsuz entelektuel omurgadan yoksun ve kafa karistirici olarak yaftalar Bu sirada Guido kendi hikayesine anahtar oldugunu dusundugu Ideal Kadin Claudia Cardinale fantezileri kurmaktadir Hayat dolu metresi Carla Sandra Milo Roma dan kendisini ziyarete gelince Guido onu ayri bir otele yerlestirerek gormezden gelir Filmin yapim ekibi Guido nun oteline yerleserek onu calismaya tesvik etmeye calissa da Guido calisanlara ve gazetecilere aldirmadigi gibi karar almaktan kacinir ve oyunculara rollerini anlatmayi reddeder Cekimlere baslama baskisi gelip cattiginda Guido cocukluk anilarina dalar anneannesinin villasinda gecirdigi geceyi ogrenciliginde hayat kadini ile sahilde ettigi danslari ve sonrasinda siki Katolik okulunda bu sebepten oturu cezalandirilisini animsar Elestirmen bu anilari fazla duygusal ve belirsiz bularak bunlarin filmde kullanilmasina karsi cikar Kendisiyle bir hamamda baspapazla bizzat gorusme firsati verilen Guido bu sahneleri de bizzat filminde kullanmak istedigini belirtir burada mutlu olmadigini itiraf eder Baspapaz kutsal kitaptan alintilarla cevap vererek yonetmenin ihtiyac duydugu ongoruyu saglayamaz Guido ayrildigi karisi Luisa yi Anouk Aimee ve arkadaslarini yanina davet eder Tekrar bir araya gelme ihtimalini ima eden dans sahnelerinden sonra Guido Luisa yi filmin yapim ekibiyle bulusmak icin terk eder Ekip filmde kullanilmak uzere bir sahile insa edilen devasa uzay mekigi insaatini ziyaret eder ve Guido burada karisinin en yakin arkadasi Rosella ya saf ve durust bir film yapmak istedigini ancak boyle bir sey diyecek durumda olmadigini ifade eder Guido Luisa ve Rosella otelin bahcesinde otururken ortaya cikan Carla ortaliga suphe tohumlari ekse de Guido Carla ile olan iliskisinin yillar once bittigini iddia eder Luisa ve Rosella onu yalancilikla suclayinca Guido hayatindaki butun kadinlardan olusan bir haremi dusledigi bir hulyaya dalar Kadinlar onu yillar once anneannesinin evindeki gibi yikayip pudralarlar ancak terk edilen bir dansci kiz isyan cikarir Fantezideki kadinlar Guido yu kendisi ve seks hayatiyla ilgili aci gerceklerle suclamaya baslayinca Guido onlari kirbacla terbiye etmeye koyulur Gecikmelerden usanan yapimci Guido yu bircok yorumlamasi icin zorlar ancak Guido halen karar veremez Ekran deneyleri 8 1 2 da daha onceden gosterilen bazi sahnelerdeki rolleri Carla hayat kadini ve baspapaz gibi kapsamaktadir Luisa Guido nun onu filmde sevimsiz bir rolde gosterdigini gorunce tiyatroyu terk eder ve Guido yu evliliklerinin bittigi gercegini gorememekle suclar Guido nun Ideal Kadin i Claudia adindaki bir aktris olarak belirir Guido onu filmde sahne olarak kullanilacak bir yere goturur ve filmin Ideal Kadin da kurtulusu bulan bitap dusmus bir adam hakkinda oldugunu anlatir Claudia onu ictenlikle dinler ancak ana karakteri kimseyi sevemeyen antipatik biri olmakla itham eder Incinen Guido filmi rafa kaldirmaya karar verse de film ekibi tarafindan uzay mekiginin insa edildigi sahilde bir basin demeci vermeye cagrilir Guido cilgina donmus gazetecilerden kacmaya yeltenir ve kendisinden bir seyler denmesi istendiginde masanin altina girerek kendini basindan vurur Ekip filmin iptalinden sonra insaati sokmeye baslar Elestirmen Guido yu akillica bir tercih yapmakla over Guido ise bir sonuca varir kendi kisisel karmasasini filmleriyle baskalarina yardim ederek cozmeye calistigini fark etmistir ve artik hayati oldugu gibi kabul etmesi gerekmektedir Luisa ya bu konuda kendisine yardim etmesi ricasinda bulunur Genc bir Guido nun basini cektigi bir grup muzikal soytari uzay mekiginin oldugu seti sirke cevirirler Guido nun hayatindaki erkekler ve kadinlar hep beraber insaatin merdivenlerinden inerken gorulur Guido megafonla bagirarak kalabaligi sirk ringine yonlendirirken Carla onun ne demek istedigini sonunda anladigini belirtir Guido hayatindaki insanlar olmadan yapamiyordur Erkekler ve kadinlar bir yuvarlak etrafinda el ele donerler Guido ve Luisa en sonunda onlara katilir OyuncularMarcello Mastroianni Guido Anselmi bir film yonetmeni Anouk Aimee Luisa Anselmi Guido nun karisi Rossella Luisa nin en iyi arkadasi ve Guido nun sirdasi Sandra Milo Carla Guido nun metresi Claudia Cardinale Claudia Guido nun Ideal Kadin i Simonetta Simeoni genc kiz Pace bir film yapimcisi Mario Conocchia Mario Conocchia Guido nun yapim asistani Bruno Agostini Bruno Agostini yapim yonetmeni Cesarino Miceli Picardi Cesarino yapim supervizoru Carini Daumier bir film elestirmeni Mario Mezzabotta Guido nun arkadasi Gloria Morin Mezzabotta nin yeni kiz arkadasi Madeleine French aktris oteldeki gizemli kadin La Saraghina hayat kadini Amerikali gazeteci Mary Indovino Maya kahin Maurice Maya nin asistani Guido nun annesi Guido nun babasi mankenYapim81 2 den ideal kadin Claudia Ekim 1960 ta meslektasi Brunello Rondi ye yazdigi mektupta Fellini yazar tikanikligi yasayan bir adam hakkindaki film onerisinin ilk taslagini paylasti O zaman bir adam bir yazar herhangi bir profesyonel adam bir tiyatro yapimcisi hayatinin rutinine cok ciddi olmayan bir hastalik sebebiyle iki hafta kadar ara vermek durumunda kaliyor Bu onun icin bir uyari cani kendi sistemindeki bir bozukluga isaret ediyor Senaryo baslik ve ana karakterin meslegi hakkinda kesin bir karar vermeden once filmi aramak ve kafasindaki karisikligi gidermek adina Italya capinda yer arayisina girdi Flaiano La bella confusione Turkce Guzel Saskinlik onerisiyle geldi Yapimcilarinin baskisi altinda Fellini sonunda 8 1 2 da karar kildi Bu baslik kendine atfen o ana kadar yonettigi film sayisina isaret ediyordu 1962 ilkbaharinda filmin yapimina bir baslangic verildiginde Fellini yapimci Rizzoli yle anlasma imzaladi tarihleri belirledi cekim yerleri insa edildi Mastroianni Anouk Aimee ve Sandra Milo nun basrollerde yer alacagina karar verildi ve Roma daki Scalera Studyolarinda erkan deneyleri hazirlandi Goruntu yonetmeni yu da anahtar gorevli olarak ise aldi Buna karsin adina kadar karar verdigi ana karakterin ne is yaptigi konusunda halen bir fikir sahibi degildi Nisan ayinda Cinecitta ofisinde Rizzoli ye yazmaya basladigi mektupta filmi kaybettigini ve projeyi birakacagini soylediginde kriz su yuzune cikti Sef makinist 8 1 2 icin kollari sivamasi adina yonetmeni yeniden cesaretlendirince mektup yarida kaldi ve Fellini cekimlere devam etti Ekiple kadeh tokusturdugu sirada su sozleri soyledi Utanctan saskina dondum Cikis olmayan bir durumdaydim Hatirlamadigi bir filmi cekmek zorunda kalan bir yonetmendim Ama bakin siz su ise ki iste tam o an her sey yerli yerine oturdu Hemen filmin kalbine girdim Benim basimdan gecen her seyi anlatacaktim Cekecegi filmin ne hakkinda oldugunu bile bilmeyen bir yonetmen hakkinda bir film yapacaktim 9 Mayis 1962 de cekimler basladiginda Fellini nin bir parca kahverengi kagit bandi alip kadraji yakinlarina yapistirdigini hatirlar Ona gore bu bandin uzerinde Ricordati che e un film comico Turkce Bunun komik bir film oldugunu kendinize hatirlatin yazmaktaydi Setteki gorunurde kaotik ve durmak bilmeyen dogaclamalar karsisinda saskina donen Deena Boyer yonetmenin o zamanki Amerikan basin sozcusu mantikli bir aciklama istedi Fellini ona zihnimizin uc calisma katmanini gecmis simdi ve kosullar yani fantezi diyarlari ni aciga vurmayi umdugunu ifade etti 8 1 2 35 milimetrelik film kullanilarak kuresel sinematografik islemle filme alindi ve 1 85 1 lik cerceve oraniyla sahnelendi Bu donemdeki bircok Italyan filminde oldugu gibi sesler tamamen dublajdir Oyuncularin cekim sirasinda agzini anlamsizca oynattigi ve cogu diyalogun cekim sonrasinda yazildigi bu calisma bicimi Fellini ye ozgudur Otto e mezzo ayni zamanda aktris Claudia Cardinale nin kendi diyaloglarini dublajlamasina izin verildigi ilk filmdir daha oncesinde sesinin cok girtlakli oldugu ve Tunus aksaninin hos olmadigi dusunulmekteydi Bu Fellini nin son siyah beyaz filmidir Eylul 1962 de Fellini filmin sonunu ilk basta yazildigi gibi cekti Guido ve karisi Roma ya giden bir trenin restoran vagonunda oturmaktadirlar Dusuncelerinde kaybolan Guido tren tunele girerken yukari bakarak filmin tum karakterlerinin ona belli belirsiz gulumsedigini gorur Fellini daha sonra buna alternatif olarak uzay mekiginin oldugu sahilde alacakaranlikta cekilen bir kapanis daha kaydetti ancak bunun fragman ve tanitim amacli kullanilmasi amaclanmaktaydi adli belgeselde senaryo yazarlarindan Fellini yi tren sahnesinin boylesi canli bir bitis icin fazla intihar temasi cagristirdigini one surerek onu uyardigini anlatir Fellini tavsiyeyi dinleyerek daha hayat dolu ve uyumlu olan sahildeki versiyonu kullandi 14 Ekim de cekimler paketlendiginde Nino Rota film icin daha sonralari Fellini sinemasinin belirgin ogelerinden olacak olan cesitli sirk marslari ve fanfarlar besteledi TepkiItalya da 14 Subat 1963 te gosterime giren Otto e mezzo hemen hemen her cevreden buyuk ovgu topladi Elestirmenler Fellini yi fevkalade bir tarzi olan sihirli dokunuslara sahip bir dahi seklinde degerlendirdi Italyan roman yazari ve elestirmen Alberto Moravia Guido Anselmi erotizm tarafindan ele gecirilmis bir sadist bir mazosist bir oz mitlestirici bir aldatan bir soytari bir yalanci ve duzenbaz Yasamaktan korkuyor ve annesinin rahmine geri donmek istiyor Bazi yonleriyle James Joyce un Ulysses romanindaki a benziyor ve Fellini nin bu romani okuyup uzerinde dusundugunu anliyoruz Film ice donuk gercegin dokunuslarinin serpildigi bir kisisel monolog Fellini nin ruyalari her zaman sasirtici ve figuratif acidan orijinal ancak anilari daha derin ve daha hassas bir duyguyla istila edilmis Iste bu yuzden kahramanin cocuklugunun anlatildigi Romagna daki eski koy evinde ve hayat kadiniyla karsilastigi Rimini deki sahilde gecen iki bolum filmin en iyi kisimlari oldugu gibi Fellini nin butun isleri arasinda en harika detaylardir seklinde bir analiz yapti Corriere della Sera icin yazan Giovanni Grazzini filmin guzelligi barindirdigi saskinlik tan yanlis ve dogrudan yalan ve gercekten bicimsel ve insan degerlerinden Fellini nin tam sinematografik diliyle Guido nun basibos hayal gucunun tam uyumundan kaynaklaniyor Fellini yi kurgusal yonetmenden ayirmak mumkun degil ve Fellini nin hatalari Guido nun ruhani supheleriyle ortusuyor Sanat ve hayat arasindaki osmoz harikulade Bu basariyi takip etmek zor olacak Fellini nin dehasi burada bir filmde nadir gorulen bir sekilde her seyde parliyor Filmde bir set bir karakter veya bir durum yok ki 8 1 2 sahnesinde net bir anlam ifade etmesin yorumunu yapti Bianco e Nero dan Mario Verdone Muhtesem bir dogaclama Film yonetmenin altindan kalktigi en zor huneri Ip cambazinin kalabaligin cok uzerinde yurudugu ve surekli dusup yere yapismanin esiginde oldugu bir akrobatlar serisi Ama tam da dogru anda akrobat dogru hamleyi nasil yapacagini biliyor bir itisle dikiliyor kendini kurtariyor ve kazaniyor yorumunu yapti 8 1 2 1963 Cannes Film Festivali nde gosterildi ve neredeyse herkesten ovgu alarak Italya nin ndeki adayi oldu ve Buyuk Odul u kazandi Fransiz film yonetmeni Francois Truffaut sunlari yazdi Fellini nin filmi tam sade guzel durust tipki Guido nun 8 1 2 da yapmak istedigi gibi Premier Plan elestirmenleri Andre Bouissy ve Raymond Borde filmin onemlilik buyukluk ve teknik ustalik bakimindan Yurttas Kane cizgisinde oldugunu belirterek sunlari yazdi Film bir cirpida avangartta yirmi yillik bir devinim yaratti cunku deneysel sinemanin butun buluslarini hem dahil ediyor hem de onlarin otesine geciyor Les Cahiers du cinema dan Pierre Kast sunlari yazdi Fellini ye olan takdirim sinirsiz degil Ornegin Sonsuz Sokaklar dan hoslanmadim ama Aylaklar guzeldi Ancak hepimiz butun onyargi ve ihtiyati bir kenara birakarak kabul etmeliyiz ki 8 1 2 olaganustu Harika bir eli aciklik tedbirin ve iki yuzlulugun olmayisi serinkanli durustluk sanatsal ve ekonomik cesaret iste butun bunlar bu mukemmel girisimin ozellikleri Filmi hic gormeden satin alan 25 Haziran 1963 te filmi ABD de piyasaya surdu ve film Fellini ile Marcello Mastroianni nin de bulundugu New York taki Festival Theatre da yapilan bir gosteride temsil edildi ve disindaki butun elestirmenler filmin basarisi konusunda hemfikirdi Crist filmin kalbe dokundugunu veya ruhu hareketlendigini dusunmedigini belirtti Kael filmi yapisal facia olarak gorurken Simon filmi cesaret kirici fiyasko olarak degerlendirdi Newsweek filmi savunarak onu suphe goturmez bicimde birinci sinif bir sanat eseri olarak tanitti filmi The New York Times taki kosesinde overek su yorumlari yazdi Sizi oturup dusundurecek bir eglence hayran birakan bir entelektuel oyun meydan okumasi bahsedilmis bir film Bay Fellini baska bir saheser baska bir ironik sevimli Italyan hayatinin guclu teshiri yaratmadi o yine ironik bir sekilde sevimli bir adam olarak nitelendirilebilecek birinin tahrik edici bir temasasini ortaya koydu New York Post tan Archer Winsten filmi Fellini nin film yapiminin bir cesit incelemesi ve ozeti olarak gosterdi ancak eserin Amerikan halkina uc yil onceki filmi Tatli Hayat gibi kendini kabul ettirip ettiremeyeceginden suphe duydugunu ekledi Bu daha az goze carpan daha yaratici daha az duyusal bir is Bu isi afallamis ve afallatan olarak niteleyecek cok insan olacak Ve bunun ne hakkinda oldugunu anladiklarinda bir sanat eseri beraber mutluca yasamak felsefesi ve karsilikli sorumluluklarin toptan ortak bir yaratimi uluslararasi bir skandalin teshirine sahit olduklarindaki kadar tatmin olmayacaklar Buna karsin seyirciler filmi o kadar begendi ki bir sirket Guido karakterinin siyah yonetmen sapkasinin toplu uretme hakkini satin almak icin girisimde bulundu Fellini nin biyografi yazari yayimlanmasini izleyen surecte 8 1 2 uzerine yapilan elestirilerin her yerde oldugunu cunku eserin cignenmesi gereken bir entelektuel gevis oldugunu iddia etti Ornegin filozof ve toplum elestirmeni filmin Yurttas Kane den beri en muhtesem cesitli ve eglenceli film oldugunda israr etti 1987 de otuz Avrupali entelektuel ve film yapimcilarindan olusan bir grup Otto e mezzo yu Avrupa da yapilmis en onemli film olarak gosterdi 1993 te Chicago Sun Times film elestirmeni Roger Ebert film icin su yorumu yapti Ayni konuda birden fazla film yapimcisinin konu uzerinde kendi yorumlarini irdeleyen denemeleri olmus olsa da bu film yazar tikanikligi temali en mutlak film 2000 yilinda Ebert filmi Harika Filmler listesine ekleyerek filmin unutulmaz performanslarini temalarin psikolojik derinligini goze carpan gorsellerini ve yenilikci kamera tekniklerini ovdu ve film yapimi hakkinda yapilmis en iyi film yorumunu getirdi Director s Poll kapsaminda yapilan 1992 ve 2002 anketlerinin ikisinde de Yurttas Kane in ardindan iki numarada kendine yer bulan 8 1 2 British Film Institute un elestirmenleri tarafindan demirbas olarak gorulmektedir 2010 yilinda film Empire dergisinin duzenledigi Dunya Sinemasinin En Iyi 100 Filmi listesinde 62 numarada kendine yer buldu Yonetmen Martin Scorsese de filmi kendi gozde filmleri arasinda gosterdi Temalar8 1 2 yaratici surecte yasanan teknik ve kisisel zorluklar siki zaman kisitlamalari ve kitleler onunde kisisel bir eser yaratma kaygisiyla birlikte sanatcinin ozel hayatindaki iliskilerde yuzlestigi sorunlar hakkindadir Daha genel anlamda zor ve parcali bir hayat icinde gercek kisisel mutlulugu bulmayi anlatir Michelangelo Antonioni nin eserleri basta olmak uzere donemin bazi diger Italyan filmlerinde oldugu gibi 8 1 2 modernlesmenin getirdigi yabancilastirici etkileri konu alir Filmin basligi Fellini nin oz dusunumsel temasiyla uyumludur kendi sekiz bucuguncu filmini yapmak Onceki alti bas eseri 1952 Aylaklar 1953 Sonsuz Sokaklar 1954 1955 Cabiria nin Geceleri 1957 ve Tatli Hayat 1960 filmleridir Bunlarin yaninda 1950 yilinda ile birlikte ni yonetti 1953 cikisli taki Un agenzia matrimoniale ve 1962 cikisli antoloji filmi daki Le tentazioni del Dottor Antonio yonetmenin cektigi diger iki kisa bolumdur 8 1 2 filmine ilk onerilen isim senaryo yazarlarindan nun onerdigi La bella confusione Turkce Guzel Saskinlik idi ancak Fellini daha basit bir sekilde Komedi ismini vermeyi dusundu Italyan yazar ya gore Fellini nin filmi Robert Musil in 1930 romani ile benzer sanatsal yontemler kullanmis olup ona birtakim benzerlikler icermektedir KalitFilmin gosterime girdigi 1963 yilinda bir grup genc Italyan yazar 8 1 2 ve Umberto Eco nun Opera aperta Turkce Acik Eser makalesinden esinlenerek icinde roman yazarlari elestirmenler ve sairler barindiran Gruppo 63 adli toplulugunu kurdu Fellini nin biyografi yazari 8 1 2 imitasyonlarinin butun dunyadaki yonetmenler tarafindan cekilip durdugu nu yazdi Kezich filmin ilham oldugu kayda deger filmler arasinda sunlari sayar Arthur Penn 1965 1970 Rainer Werner Fassbinder 1971 Francois Truffaut 1974 All That Jazz Bob Fosse 1979 Woody Allen 1980 Sogni d oro Nanni Moretti 1981 1984 1986 Tom DiCillo 1995 Peter Greenaway 1999 Grigori Konstantinopolsky 1999 New York Yanilsamalari Charlie Kaufman 2008 Muhtesem Guzellik Genclik Paolo Sorrentino 2013 2015 ve Robert Zemeckis 2018 UyarlamaTony Odulu kazanan 1982 yapimi Broadway muzikali orkestrasyon libretto Arthur Kopit filmden esinlenilerek yazilmis olup Guido yu tek erkek karakter olarak gostererek karakterin kadin duskunlugunun altini cizer Tommy Tune tarafindan yonetilen orijinal yapimdaki oyuncular arasinda Raul Julia Guido Carla Liliane Montevecchi Liliane LaFleur ve Luisa yer alir 2003 yili Broadway uyarlamasindaki oyucular arasinda Antonio Banderas Jane Krakowski Mary Stuart Masterson ve Chita Rivera bulunur 2009 da muzikal performanslarindan kaydedilen ayni isimli bir film yayimlandi Rob Marshall tarafindan yonetilen bu filmde Daniel Day Lewis Nicole Kidman Marion Cotillard Judi Dench Kate Hudson Penelope Cruz ve Sophia Loren oyuncular arasindadir Oduller8 1 2 En Iyi Uluslararasi Film ve En Iyi Kostum Tasarimi siyah beyaz dallarinda Akademi Odulu kazandi Bunun yaninda En Iyi Yonetmen En Iyi Ozgun Senaryo ve En Iyi Yapim Tasarimi siyah beyaz dallarinda adayliklar elde etti New York Film Critics Circle filmi en iyi yabanci film olarak secti 8 1 2 yonetmen yapimci orijinal hikaye senaryo muzik sinematografi ve yardimci kadin oyuncu Sandra Milo dallarinda yedi Gumus Kurdele odulu kazanirken en iyi aktor kostum tasarimi ve yapim tasarimi alanlarinda da aday gosterildi Saint Vincent Film Festivali kapsaminda Luchino Visconti nin Leopar filmini geride birakarak Buyuk Odul u elde etti 1963 Cannes Film Festivali nde gosterilen film hemen hemen butun cevrelerden olumlu elestiriler topladi Cannes yarismaya dahil edilen filmlerden sadece Cannes da yarisiyor olma kosulu getirdigi ve film bir sonraki Moskova Festivali nde coktan Italya nin adayi olarak gonderildigi icin Cannes da odul almadi 18 Temmuz 1963 te Kremlin in konferans salonunda 8000 kisilik bir izleyici kitlesine sunulan 8 1 2 ndeki prestijli Buyuk Odul u kazandi Fellini nin biyografi yazari Tullio Kezich e gore bu filmin begenilmesi Sovyet festival yetkilileri icin endise vericiydi cunku alkislar birer ozgurluk yalvarisi ydi Festivaldeki juri uyeleri arasinda Stanley Kramer Jean Marais Satyajit Ray ve senaryo yazari bulunmaktaydi Ayrica bakinizKaynakcaNotlar BFI Film amp Television Database Londra British Film Institute 6 Agustos 2011 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 27 Aralik 2012 Top Rental Films of 1963 Variety 8 January 1964 p 37 1963 review of 8 1 2 in Il Giorno 6 March 1963 a b British Film Institute 18 March 2007 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 26 March 2007 Vatican Best Films List USCCB 23 Temmuz 2010 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 25 Temmuz 2010 Affron 227 Alpert 159 Kezich 234 and Affron 3 4 Alpert 160 Fellini Comments on Film 161 62 Eugene Walter Dinner with Fellini The Transatlantic Review Autumn 1964 Quoted in Affron 267 Alpert 170 8 1 2 Criterion Collection DVD featured commentary track Newton Michael 15 Mayis 2015 Fellini s 8 a masterpiece by cinema s ultimate dreamer The Guardian 8 Mayis 2020 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 15 Nisan 2020 The suicide theme is so overwhelming Pinelli told Fellini that you ll crush your film Cited in Fellini I m a Born Liar 2002 directed by Damian Pettigrew Alpert 174 175 and Kezich 245 The documentary L Ultima sequenza 2003 also discusses the lost sequence a b Kezich 245 Moravia s review first published in L Espresso Rome on 17 February 1963 Quoted in Fava and Vigano 115 116 Grazzini s review first published in Corriere della Sera Milan on 16 February 1963 Quoted in Fava and Vigano 116 This translation of Grazzini s review quoted in Affron 255 Affron 255 a b c Alpert 180 Truffaut s review first published in Lui Paris 1 July 1963 Affron 257 First published in Premier Plan Paris 30 November 1963 Affron 257 First published in Les Cahiers du Cinema Paris July 1963 Fava and Vigano 116 a b c Kezich 247 John Simon considered the film s originality was compromised because the dance of life at the end was suggested by Bergman s dance of death in The Seventh Seal which Fellini had not seen Quoted in Alpert 181 First published in the NYT 26 June 1963 Fava and Vigano 118 First published in the New York Post 26 June 1963 Fava and Vigano 118 a b Alpert 181 Bondanella The Films of Federico Fellini 93 Ebert Fellini s 8 16 Eylul 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde Chicago Sun Times 7 May 1993 Retrieved on 21 December 2008 Arsivlenmis kopya 25 Nisan 2020 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 15 Nisan 2020 The 2012 Sight amp Sound Directors Top Ten British Film Institute 2 August 2012 http www bfi org uk news sight sound 2012 directors top ten 11 Agustos 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde Accessed 8 Aug 2012 The Top 50 Greatest Films of All Time British Film Institute 1 Aug 2012 http www bfi org uk news 50 greatest films all time 12 Mart 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde Accessed 8 Aug 2012 The 100 Best Films Of World Cinema Empire 2 Aralik 2011 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 15 Nisan 2020 62 8 Miramax com 26 Aralik 2013 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 25 Aralik 2013 Screening the Past 15 Eylul 2007 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 9 Eylul 2007 Bondanella The Cinema of Federico Fellini 175 Quoted in Kezich 234 Gabriele Pedulla 2000 Interviste Sull albero di ciliegie On the Cherry Tree 15 Eylul 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde in CONTEMPORANEA Rivista di studi sulla letteratura e sulla comunicazione Volume 1 2003 Q In some of your texts written during the 60 I m thinking above all of Certi romanzi critical reflections on questions of the novel are always interlaced in both an implicit and explicit way with reflections on cinema In particular it seems to me that your affinity with Fellini is especially significant for example your review of Otto e mezzo in Il Giorno A Reading Musil we discovered parallels and similar procedures But without being able to establish either then or today how much there was of Flaiano and how much on the other hand was of Fellini s own intuition Kezich 246 Kezich 249 Kezich 249 250 The 36th Academy Awards 1964 Nominees and Winners oscars org 10 Kasim 2014 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 3 Kasim 2011 Festival de Cannes 8 festival cannes com 19 Ocak 2012 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 27 Subat 2009 Alpert 180 MIFF 16 Ocak 2013 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 26 Kasim 2012 Kezich 248 Bibliyografi Affron Charles 8 1 2 Federico Fellini Director New Brunswick Rutgers University Press 1989 Fellini A Life New York Paragon House 1988 Bondanella Peter The Cinema of Federico Fellini Princeton Princeton University Press 1992 Bondanella Peter The Films of Federico Fellini Cambridge Cambridge University Press 2002 Fava Claudio and Aldo Vigano The Films of Federico Fellini New York Citadel Press 1990 Fellini Federico Comments on Film Ed Giovanni Grazzini Trans Joseph Henry Fresno The Press of California State University at Fresno 1988 Federico Fellini His Life and Work New York Faber and Faber 2006 Dis baglantilarVikisoz de 8 ile ilgili sozleri bulabilirsiniz Wikimedia Commons ta 8 ile ilgili ortam dosyalari bulunmaktadir IMDb de 8 AllMovie de 8 Rotten Tomatoes ta 8 Chicago Sun Times review 16 Subat 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde by Roger Ebert Guardian uk review 25 Haziran 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde by 8 A Film with Itself as Its Subject 3 Temmuz 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde an essay by Alexander Sesonske at the Criterion Collection