Uçak iletişim adresleme ve raporlama sistemi (İngilizce: Aircraft Communications Addressing and Reporting System, kısaca ACARS), yolcu kabinin altındaki elektronik kısımda bulunan radyo ve uydu üzerinden uçak ve kule arasındaki veri bağlantısını sağlayan dijital sistemdir. ACARS, uçuş planını yönetir, uçağın konumu ve performans bilgilerini iletir. Devre dışı bırakıldığı takdirde uçak ve yer istasyonları arasındaki iletişim kesilir.
, ACARS hizmeti sunmak için radyo istasyonları ekleyerek dünya çapında zemin veri ağını arttırmıştır ve ACARS, hava iletişimi için kullanılan İnternet Protokolünün ve hava iletişim trafiğini kontrol eden (ATN) yerini almıştır.
Tarihçe
ACARS 1978 yılında kullanılmaya başlanmıştır. Veri bağlantı tanımı öncesinde, uçak (uçuş ekibi) ve personel arasındaki tüm iletişim sesli iletişime dayanarak yapılıyordu. Bu haberleşme ya çok yüksek frekans (VHF) ya da yüksek frekans (HF) ses radyolarını kullanırdı ki bu, 1990'ların başında ile daha da arttırıldı. Bazı durumlarda sesli iletilen bilgiler, veya onun halefi sistemleri için gönderilmiş mesajları ve ona verilmiş radyo operatörlerini içermektedir.
ACARS sistemlerine giriş
Havayolları, uçuş ekibi iş yükünü azaltmak ve veri bağlarını geliştirmek için, 1980’lerin sonuna doğru ACARS sistemini devreye soktu .(1980'lerden önce birkaç ACARS sistemi tanıtılmıştı, fakat ACARS ana havayolları tarafından 1980'lerin geri kalan kısmına kadar geniş bir kullanım alanı bulamamıştı.) Her ne kadar ACARS terimi çoklukla uçağa takılı aviyonik kutu (avionics Line-replaceable unit installed), olarak düşünülürse de aslında bütün hava ve yer sistemini içerir. Uçağın üzerindeki ACARS sistemi ACARS Yönetim Ünitesi (MU) denilen aviyonik bilgisayar ve Kontrol Gösterim Ünitesinden (CDU - Control Display Unit) oluşur.
MU VHF radyolarını kullanarak yerden gelen dijital mesajları alacak ve gönderecek şekilde tasarlanmıştır. Yerde, ACARS sistemi veri bağlantı mesajlarını alacak veya yayınlayacak ve ayrıca onları çeşitli havayolları ağları 1980’lerin sonuna doğru ARINC 724 karakteristikleriyle geliştirildi. ARINC 724 aviyonik destek dijital veri baralari bulunan uçakları belirtmiştir. Bu sonradan 1990 larda bütün dijital uçaklar için kullanılan primer karakteristik olan ARINC 724B olarak değiştirilmiştir. 724B spesifikasyonunun devreye girmesiyle, ACARS MU’lar ARINC 739 protokolünü kullanan uçuş yönetim sistemi MCDU lar ve ARINC 740 protokolunu kullanan yazıcılar ile endüstri standartlarındaki operasyon protokollerinde buluştu. Endüstri, gelecek nesil ACARS MU'ları için olan CMU sistemlerine ait, ARINC 758 denilen yeni ARINC karakteristiğini çıkardı.
OOOI olayları
ACARS’ın endüstride OOOI denilen başlangıç uygulamalarının birisi uçuş fazlarına (Kapı dışında, yerden uzak, Yerde ve Kapıda-Out of the gate, Off the ground, On the ground ve Into the Gate) olan değişiklikleri otomatik olarak izlemek ve rapor etmektir. Bu OOOI olayları uçak sensörlerini (kapılar, park freni ve iniş takımı dikme anahtarı) giriş olarak kullanan ACARS MU’ları içindeki algoritmalar tarafından tariflenmiştir.
Her ucusun başında, ACARS MU yere uçuş fazı, olayın olduğu zaman ve uçaktaki yakıt miktarı veya başlangıç ve varış noktaları gibi diğer ilgili bilgileri içeren bir dijital mesaj gönderir. Bu mesajlar havayolu içindeki ödeme fonksiyonlarını otomatikleştirmek için kullanılarak uçuş ekiplerinin uçuş fazına bağlı olarak farklı değerlerde ödenmelerini gerçekleştirir.
Uçuş yönetimi sistemi katılımı
Uçaktaki olayları bulup mesajları göndermeye ek olarak, başlangıç sistemleri uçaktaki diğer aviyonik sistemler ile yeni karşılıklı etki desteklemesini genişletir.
1980’lerin sonu ve 1990’ların başı arası, ACARS MU’ları ve uçuş yönetim sistemleri arasında (FMS) bir veri bağlantısı karşılıklı etkisi ortaya konuldu. Bu katılım ucuş planları ve hava bilgisini ACARS MU’ya sonra, FMS’e gönderilme olasılığını sağladı.
Bu özellik havayoluna ucuş sırasında FMS’leri güncelleme kapasitesini verdi ve uçuş ekibinin yeni hava durumlarını değerlendirmesine veya başka uçuş planları yapmasına olanak sağladı.
Ayrıca bakınız
Kaynakça
Dış bağlantılar
- ARINC, ACARS'ın mucitleri
- acarsd, Linux/Windows için ücretsiz ACARS kod çözücü yazılımı
- , ARINC standartlarını listeler ve açıklar
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Ucak iletisim adresleme ve raporlama sistemi Ingilizce Aircraft Communications Addressing and Reporting System kisaca ACARS yolcu kabinin altindaki elektronik kisimda bulunan radyo ve uydu uzerinden ucak ve kule arasindaki veri baglantisini saglayan dijital sistemdir ACARS ucus planini yonetir ucagin konumu ve performans bilgilerini iletir Devre disi birakildigi takdirde ucak ve yer istasyonlari arasindaki iletisim kesilir Bir ACARS mesaji ornegi ACARS hizmeti sunmak icin radyo istasyonlari ekleyerek dunya capinda zemin veri agini arttirmistir ve ACARS hava iletisimi icin kullanilan Internet Protokolunun ve hava iletisim trafigini kontrol eden ATN yerini almistir TarihceACARS 1978 yilinda kullanilmaya baslanmistir Veri baglanti tanimi oncesinde ucak ucus ekibi ve personel arasindaki tum iletisim sesli iletisime dayanarak yapiliyordu Bu haberlesme ya cok yuksek frekans VHF ya da yuksek frekans HF ses radyolarini kullanirdi ki bu 1990 larin basinda ile daha da arttirildi Bazi durumlarda sesli iletilen bilgiler veya onun halefi sistemleri icin gonderilmis mesajlari ve ona verilmis radyo operatorlerini icermektedir ACARS sistemlerine girisHavayollari ucus ekibi is yukunu azaltmak ve veri baglarini gelistirmek icin 1980 lerin sonuna dogru ACARS sistemini devreye soktu 1980 lerden once birkac ACARS sistemi tanitilmisti fakat ACARS ana havayollari tarafindan 1980 lerin geri kalan kismina kadar genis bir kullanim alani bulamamisti Her ne kadar ACARS terimi coklukla ucaga takili aviyonik kutu avionics Line replaceable unit installed olarak dusunulurse de aslinda butun hava ve yer sistemini icerir Ucagin uzerindeki ACARS sistemi ACARS Yonetim Unitesi MU denilen aviyonik bilgisayar ve Kontrol Gosterim Unitesinden CDU Control Display Unit olusur MU VHF radyolarini kullanarak yerden gelen dijital mesajlari alacak ve gonderecek sekilde tasarlanmistir Yerde ACARS sistemi veri baglanti mesajlarini alacak veya yayinlayacak ve ayrica onlari cesitli havayollari aglari 1980 lerin sonuna dogru ARINC 724 karakteristikleriyle gelistirildi ARINC 724 aviyonik destek dijital veri baralari bulunan ucaklari belirtmistir Bu sonradan 1990 larda butun dijital ucaklar icin kullanilan primer karakteristik olan ARINC 724B olarak degistirilmistir 724B spesifikasyonunun devreye girmesiyle ACARS MU lar ARINC 739 protokolunu kullanan ucus yonetim sistemi MCDU lar ve ARINC 740 protokolunu kullanan yazicilar ile endustri standartlarindaki operasyon protokollerinde bulustu Endustri gelecek nesil ACARS MU lari icin olan CMU sistemlerine ait ARINC 758 denilen yeni ARINC karakteristigini cikardi OOOI olaylariACARS in endustride OOOI denilen baslangic uygulamalarinin birisi ucus fazlarina Kapi disinda yerden uzak Yerde ve Kapida Out of the gate Off the ground On the ground ve Into the Gate olan degisiklikleri otomatik olarak izlemek ve rapor etmektir Bu OOOI olaylari ucak sensorlerini kapilar park freni ve inis takimi dikme anahtari giris olarak kullanan ACARS MU lari icindeki algoritmalar tarafindan tariflenmistir Her ucusun basinda ACARS MU yere ucus fazi olayin oldugu zaman ve ucaktaki yakit miktari veya baslangic ve varis noktalari gibi diger ilgili bilgileri iceren bir dijital mesaj gonderir Bu mesajlar havayolu icindeki odeme fonksiyonlarini otomatiklestirmek icin kullanilarak ucus ekiplerinin ucus fazina bagli olarak farkli degerlerde odenmelerini gerceklestirir Ucus yonetimi sistemi katilimiUcaktaki olaylari bulup mesajlari gondermeye ek olarak baslangic sistemleri ucaktaki diger aviyonik sistemler ile yeni karsilikli etki desteklemesini genisletir 1980 lerin sonu ve 1990 larin basi arasi ACARS MU lari ve ucus yonetim sistemleri arasinda FMS bir veri baglantisi karsilikli etkisi ortaya konuldu Bu katilim ucus planlari ve hava bilgisini ACARS MU ya sonra FMS e gonderilme olasiligini sagladi Bu ozellik havayoluna ucus sirasinda FMS leri guncelleme kapasitesini verdi ve ucus ekibinin yeni hava durumlarini degerlendirmesine veya baska ucus planlari yapmasina olanak sagladi Ayrica bakinizTransponder havacilik Kaynakca ARINC Temmuz 2005 10 Haziran 2012 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 27 Mart 2014 Carlsson Barbara October 2002 PDF The Global Link Basin aciklamasi s 4 11 Subat 2006 tarihinde kaynagindan PDF arsivlendi Erisim tarihi 24 Ocak 2007 Dis baglantilarARINC ACARS in mucitleri acarsd Linux Windows icin ucretsiz ACARS kod cozucu yazilimi ARINC standartlarini listeler ve aciklar