Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
AOMedia Video 1 (AV1), başlangıçta İnternet üzerinden video iletimleri için tasarlanmış, açık, telif hakkından muaf bir video kodlama formatıdır . VP9'un halefi olarak, 2015 yılında kurulan ve yarı iletken firmaları, isteğe bağlı video sağlayıcıları, video içerik üreticileri, yazılım geliştirme şirketleri ve web tarayıcı satıcılarını içeren bir konsorsiyum olan Açık Medya İttifakı (AOMedia) tarafından geliştirilmiştir. AV1 bit akışı özelliği, bir referans video codec bileşeni içerir. 2018'de Facebook, gerçek dünya koşullarına yaklaşan testler yaptı ve AV1 referans kodlayıcı, libvpx-vp9, x264 Yüksek profil ve x264 Ana profile göre sırasıyla %34, %46,2 ve %50,3 daha yüksek veri sıkıştırması elde etti.
VP9 gibi, ancak (H.264/AVC) ve HEVC'den farklı olarak AV1, açık kaynaklı projelerde benimsenmeyi engellemeyen telifsiz bir lisanslama modeline sahiptir.
Tarihçesi
İttifak'ın AV1'i oluşturma motivasyonları arasında, (AVC'nin) yerini alması beklenen MPEG tasarımlı codec olan HEVC'nin patent lisanslaması ile ilgili yüksek maliyet ve belirsizlik vardı. Ayrıca, İttifak'ın yedi kurucu üyesi – Amazon, Cisco, Google, Intel, Microsoft, Mozilla ve Netflix – video formatının ilk odak noktasının yüksek kaliteli web videosunun sunulması olacağını duyurdu. AV1'in resmi duyurusu, 1 Eylül 2015'te Alliance for Open Media'nın kuruluşuna ilişkin basın açıklamasıyla geldi. Sadece 42 gün önce, 21 Temmuz 2015'te HEVC Advance'in ilk lisanslama teklifinin, selefi AVC'nin telif ücretlerinde bir artış olduğu açıklandı. HEVC ile artan maliyetin yanı sıra lisanslama sürecinin karmaşıklığı da arttı. Standarttaki teknolojinin tek bir kuruluştan, MPEG- LA'dan lisanslanabildiği önceki MPEG standartlarından farklı olarak, HEVC standardı bittiğinde, ufukta üçüncü bir havuzla iki patent havuzu oluşturulmuştur. Ek olarak, çeşitli patent sahipleri, her iki havuz aracılığıyla da patent lisansı almayı reddediyordu ve bu da HEVC'nin lisanslanmasıyla ilgili belirsizliği artırıyordu. Microsoft'tan Ian LeGrow'a göre, lisanslama konusundaki bu belirsizliği ortadan kaldırmanın en kolay yolu açık kaynaklı, telifsiz bir teknoloji olarak görülüyordu.
Patent lisanslamanın ücretsiz ve açık kaynaklı yazılımlar üzerindeki olumsuz etkisi de AV1'in oluşturulmasının bir nedeni olarak gösterildi. Örneğin, Firefox'ta bir H.264 uygulaması oluşturmak, lisans ücretlerinin MPEG-LA şirketine ödenmesi gerekeceğinden, bunun ücretsiz olarak dağıtılmasını engelleyecektir. Free Software Foundation Europe, FRAND patent lisanslama uygulamalarının, özgür yazılım lisanslarıyla çeşitli uyumsuzluklar nedeniyle standartların özgür yazılım uygulamasını imkansız hale getirdiğini savundu.
AV1 projesinin bileşenlerinin çoğu, İttifak üyelerinin önceki araştırma çabalarından elde edildi. Bireysel katkıda bulunanlar deneysel teknoloji platformlarını yıllar önce başlatmıştı: Xiph'in/Mozilla'nın Daala kodu 2010'da yayınlandı, Google'ın deneysel VP9 evrim projesi VP10 12 Eylül 2014'te ve Cisco'nun Thor'u 11 Ağustos 2015'te yayınlandı. VP9'un kod temeli üzerine inşa edilen AV1, birçoğu bu deneysel formatlarda geliştirilen ek teknikleri içerir.
AV1 referans kodekinin ilk 0.1.0 sürümü 7 Nisan 2016'da yayınlandı. Yumuşak özellik dondurması Ekim 2017 sonunda yürürlüğe girse de, bazı önemli özellikler üzerinde gelişme devam etti. Bunlardan biri olan bit akışı biçiminin Ocak 2018'de dondurulması öngörülmüştü, ancak çözülmemiş kritik hataların yanı sıra dönüşümler, sözdizimi, hareket vektörlerinin tahmini ve yasal analizin tamamlanması için daha fazla değişiklik yapılması nedeniyle ertelendi. İttifak, referans, yazılım tabanlı bir kodlayıcı ve kod çözücü ile birlikte 28 Mart 2018'de AV1 bit akışı spesifikasyonunun yayınlandığını duyurdu. 25 Haziran 2018'de şartnamenin doğrulanmış bir 1.0.0 sürümü yayımlandı. 8 Ocak 2019'da, şartnamenin Errata 1'i ile doğrulanmış bir 1.0.0 sürümü yayınlandı.
Amacı
AV1, web için hem son teknoloji hem de telifsiz bir video formatı olmayı hedefliyor. Google'ın Chrome Medya ekibindeki strateji ve ortaklıklar başkanı Matt Frost'a göre, "Açık Medya İttifakı'nın misyonu WebM projesiyle aynı kalıyor."
Standartların geliştirilmesinde, en azından telifsiz multimedya formatlarında yinelenen bir endişe, yaratıcılarının ve kullanıcılarının bilmediği patentleri yanlışlıkla ihlal etme tehlikesidir. Bu endişe AV1 ve daha önce VP8, VP9, Theora ve IVC ile ilgili olarak ortaya çıkmıştır. Sorun, telifsiz formatlara özgü değildir, ancak telifsiz statülerini benzersiz bir şekilde tehdit eder.
| Patent lisansı | AV1, VP9, Theora | HEVC, (AVC) | GIF, MP3, MPEG-1, MPEG-2, MPEG-4 Bölüm 2 |
|---|---|---|---|
| Bilinen patent sahipleri tarafından | Royalty-free| style="background: #FCE; vertical-align: middle; text-align: center; " class="nonfree table-nonfree"|Royalty bearing | Patentlerin süresi doldu | |
| Bilinmeyen patent sahipleri tarafından | Format eski olana kadar tespit etmek imkansız </br> herhangi bir patentin süresinin dolması için yeterli </br> (WTO ülkelerinde en az 20 yıl) | ||
Telifsiz olma hedefini gerçekleştirmek için, geliştirme süreci, rakip şirketlerin patentlerini ihlal etmemek için iki ayrı tarafça bağımsız olarak onaylanmadan önce hiçbir özelliğin benimsenememesini gerektirir. Patent korumalı bir tekniğe alternatifin bulunmadığı durumlarda, ilgili patent sahipleri İttifaka katılmaya davet edilmiştir (zaten başka bir patent havuzuna üye olsalar bile). Örneğin, İttifak üyeleri Apple, Cisco, Google ve Microsoft ayrıca MPEG-La'nın H.264 patent havuzunda lisans verenlerdir. Av1'in telifsiz statüsü için ek bir koruma olarak İttifak, patent ihlali iddiasıyla dava açılmaları durumunda daha küçük İttifak üyelerine veya AV1 lisans sahiplerine yardımcı olacak yasal bir savunma fonuna sahiptir.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
AOMedia Video 1 AV1 baslangicta Internet uzerinden video iletimleri icin tasarlanmis acik telif hakkindan muaf bir video kodlama formatidir VP9 un halefi olarak 2015 yilinda kurulan ve yari iletken firmalari istege bagli video saglayicilari video icerik ureticileri yazilim gelistirme sirketleri ve web tarayici saticilarini iceren bir konsorsiyum olan Acik Medya Ittifaki AOMedia tarafindan gelistirilmistir AV1 bit akisi ozelligi bir referans video codec bileseni icerir 2018 de Facebook gercek dunya kosullarina yaklasan testler yapti ve AV1 referans kodlayici libvpx vp9 x264 Yuksek profil ve x264 Ana profile gore sirasiyla 34 46 2 ve 50 3 daha yuksek veri sikistirmasi elde etti VP9 gibi ancak H 264 AVC ve HEVC den farkli olarak AV1 acik kaynakli projelerde benimsenmeyi engellemeyen telifsiz bir lisanslama modeline sahiptir TarihcesiIttifak in AV1 i olusturma motivasyonlari arasinda AVC nin yerini almasi beklenen MPEG tasarimli codec olan HEVC nin patent lisanslamasi ile ilgili yuksek maliyet ve belirsizlik vardi Ayrica Ittifak in yedi kurucu uyesi Amazon Cisco Google Intel Microsoft Mozilla ve Netflix video formatinin ilk odak noktasinin yuksek kaliteli web videosunun sunulmasi olacagini duyurdu AV1 in resmi duyurusu 1 Eylul 2015 te Alliance for Open Media nin kurulusuna iliskin basin aciklamasiyla geldi Sadece 42 gun once 21 Temmuz 2015 te HEVC Advance in ilk lisanslama teklifinin selefi AVC nin telif ucretlerinde bir artis oldugu aciklandi HEVC ile artan maliyetin yani sira lisanslama surecinin karmasikligi da artti Standarttaki teknolojinin tek bir kurulustan MPEG LA dan lisanslanabildigi onceki MPEG standartlarindan farkli olarak HEVC standardi bittiginde ufukta ucuncu bir havuzla iki patent havuzu olusturulmustur Ek olarak cesitli patent sahipleri her iki havuz araciligiyla da patent lisansi almayi reddediyordu ve bu da HEVC nin lisanslanmasiyla ilgili belirsizligi artiriyordu Microsoft tan Ian LeGrow a gore lisanslama konusundaki bu belirsizligi ortadan kaldirmanin en kolay yolu acik kaynakli telifsiz bir teknoloji olarak goruluyordu Patent lisanslamanin ucretsiz ve acik kaynakli yazilimlar uzerindeki olumsuz etkisi de AV1 in olusturulmasinin bir nedeni olarak gosterildi Ornegin Firefox ta bir H 264 uygulamasi olusturmak lisans ucretlerinin MPEG LA sirketine odenmesi gerekeceginden bunun ucretsiz olarak dagitilmasini engelleyecektir Free Software Foundation Europe FRAND patent lisanslama uygulamalarinin ozgur yazilim lisanslariyla cesitli uyumsuzluklar nedeniyle standartlarin ozgur yazilim uygulamasini imkansiz hale getirdigini savundu AV1 projesinin bilesenlerinin cogu Ittifak uyelerinin onceki arastirma cabalarindan elde edildi Bireysel katkida bulunanlar deneysel teknoloji platformlarini yillar once baslatmisti Xiph in Mozilla nin Daala kodu 2010 da yayinlandi Google in deneysel VP9 evrim projesi VP10 12 Eylul 2014 te ve Cisco nun Thor u 11 Agustos 2015 te yayinlandi VP9 un kod temeli uzerine insa edilen AV1 bircogu bu deneysel formatlarda gelistirilen ek teknikleri icerir AV1 referans kodekinin ilk 0 1 0 surumu 7 Nisan 2016 da yayinlandi Yumusak ozellik dondurmasi Ekim 2017 sonunda yururluge girse de bazi onemli ozellikler uzerinde gelisme devam etti Bunlardan biri olan bit akisi biciminin Ocak 2018 de dondurulmasi ongorulmustu ancak cozulmemis kritik hatalarin yani sira donusumler sozdizimi hareket vektorlerinin tahmini ve yasal analizin tamamlanmasi icin daha fazla degisiklik yapilmasi nedeniyle ertelendi Ittifak referans yazilim tabanli bir kodlayici ve kod cozucu ile birlikte 28 Mart 2018 de AV1 bit akisi spesifikasyonunun yayinlandigini duyurdu 25 Haziran 2018 de sartnamenin dogrulanmis bir 1 0 0 surumu yayimlandi 8 Ocak 2019 da sartnamenin Errata 1 i ile dogrulanmis bir 1 0 0 surumu yayinlandi AmaciAV1 web icin hem son teknoloji hem de telifsiz bir video formati olmayi hedefliyor Google in Chrome Medya ekibindeki strateji ve ortakliklar baskani Matt Frost a gore Acik Medya Ittifaki nin misyonu WebM projesiyle ayni kaliyor Standartlarin gelistirilmesinde en azindan telifsiz multimedya formatlarinda yinelenen bir endise yaraticilarinin ve kullanicilarinin bilmedigi patentleri yanlislikla ihlal etme tehlikesidir Bu endise AV1 ve daha once VP8 VP9 Theora ve IVC ile ilgili olarak ortaya cikmistir Sorun telifsiz formatlara ozgu degildir ancak telifsiz statulerini benzersiz bir sekilde tehdit eder Patent lisansi AV1 VP9 Theora HEVC AVC GIF MP3 MPEG 1 MPEG 2 MPEG 4 Bolum 2Bilinen patent sahipleri tarafindan Royalty free style background FCE vertical align middle text align center class nonfree table nonfree Royalty bearing Patentlerin suresi dolduBilinmeyen patent sahipleri tarafindan Format eski olana kadar tespit etmek imkansiz lt br gt herhangi bir patentin suresinin dolmasi icin yeterli lt br gt WTO ulkelerinde en az 20 yil Telifsiz olma hedefini gerceklestirmek icin gelistirme sureci rakip sirketlerin patentlerini ihlal etmemek icin iki ayri tarafca bagimsiz olarak onaylanmadan once hicbir ozelligin benimsenememesini gerektirir Patent korumali bir teknige alternatifin bulunmadigi durumlarda ilgili patent sahipleri Ittifaka katilmaya davet edilmistir zaten baska bir patent havuzuna uye olsalar bile Ornegin Ittifak uyeleri Apple Cisco Google ve Microsoft ayrica MPEG La nin H 264 patent havuzunda lisans verenlerdir Av1 in telifsiz statusu icin ek bir koruma olarak Ittifak patent ihlali iddiasiyla dava acilmalari durumunda daha kucuk Ittifak uyelerine veya AV1 lisans sahiplerine yardimci olacak yasal bir savunma fonuna sahiptir