Abın Muharebesi, 1834 yılında Rus-Çerkes Savaşı sırasında gerçekleşen önemli bir askeri çatışmadır. Bu muharebe, Çerkes liderleri Tığujıqo Qızbeç ve Hawdıqo Mansur'un birleşik kuvvetleri ile Rus İmparatorluğu arasında yapılmıştır. Muharebe, Çerkesya'nın Abın bölgesinde (günümüzde Abinsk, Krasnodar Krayı, Rusya) gerçekleşmiştir. Sayıca çok az olmalarına rağmen, Çerkes kuvvetleri etkili gerilla taktikleri kullanarak daha büyük ve daha donanımlı Rus kuvvetlerine karşı belirgin bir zafer kazanmışlardır.
Abın Muharebesi (1834) | |||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|
Rus-Çerkes Savaşı | |||||||
| |||||||
Taraflar | |||||||
Çerkesya | Rusya İmparatorluğu | ||||||
Komutanlar ve liderler | |||||||
Tığujıqo Qızbeç Hawdıqo Mansur | Aleksey Velyaminov | ||||||
Güçler | |||||||
500-550 | 14,000 | ||||||
Kayıplar | |||||||
150 | Bilinmiyor 7 ikmal arabası ele geçirildi |
Arkaplan
Rus-Çerkes Savaşı, Rus İmparatorluğu ile Kafkasya'nın çeşitli halkları, özellikle de topraklarına Rusların genişlemesine karşı şiddetle direnen Çerkesler arasında uzun süren bir
çatışmaydı. Tığujıqo Qızbeç, askeri yetenekleriye ve stratejik zekâsıyla tanınan, Şapsığ kabilesinin önde gelen bir lideriydi. Hawdıqo Mansur ise Natukhay kabilesinin önde gelen bir askeri komutandı ve 1839-1846 yılları arasında Çerkesya Konfederasyonu'nun liderliğini yapacaktı. 1834'te, Qızbeç ve Hawdıqo, yaklaşık 700 savaşçıdan oluşan küçük bir kuvvetle, yaklaşık 14.000 kişiden oluşan çok daha büyük bir Rus kuvvetine karşı savaşmışlardır.
Ruslar, Abın Nehri yakınlarında Abın Kalesi'ni inşa etmek için malzeme ve erzak taşıyorlardı. Bu sırada, Hawdıqo Mansur ve Tığujıqo Qızbeç liderliğindeki 700 Çerkes süvarisi, Rusların geçiş güzergahına yakın bir ormanda pusu hazırladılar. Çerkesler saldırı stratejisini tartıştılar:
Qızbeç'in çoğu Şapsığ savaşçısı (Qızbeç'in kendisi hariç) uzaktan tüfek ateşi açmaktan yana oy kullanırken, Mansur ve adamları kılıçlarıyla doğrudan süvari hücumu önerdiler, böylece ya bir şey başaracaklarını ya da öleceklerini söylediler. Çoğu Çerkes, süvari hücumunu kabul etti. Yaklaşık 500 Çerkes saldırıya katılırken, geri kalanlar bu saldırıyı intihar olarak nitelendirip geride durdular.
Muharebe
Muharebede, Qızbeç ve Hawdıqo'nun kuvvetleri, büyük bir sayısal üstünlükle karşı karşıya kalmalarına rağmen, Abın Nehri'nin zorlu arazisini avantajlarına çevirmeyi başardılar. Gerilla taktikleri kullanarak Rus birimlerine pusu kurdular, düzenlerini bozup ağır kayıplar verdirdiler. Çerkeslerin hızı ve arazi bilgisi, onlara hızla saldırıp kaçma taktiklerini uygulama imkanı sundu, bu da Rus askerleri arasında dağınıklığa yol açtı.
Sonrası
Muharebenin sonucu, sayıca büyük bir fark olmasına rağmen kesin bir Çerkes zaferiyle sonuçlandı. Rus kuvvetleri önemli kayıplar verdi. Çerkesler ayrıca, yoğun çatışmaların ardından, Rusların bölgedeki operasyonlarını daha da zorlaştırmalarına sebep olan, saman ve mühimmat gibi hayati kaynaklarla dolu yedi ikmal arabasını da ele geçirdi.
Qızbeç ve Hawdıqo'nun liderlikleri ve taktikleri, Çerkes zaferinin kilit faktörleriydi. Qızbeç'in, savaşçılarını toparlama ve sayısal-teknolojik bakımdan daha güçlü Rus kuvvetlerine karşı araziyi lehlerine çevirme yeteneği, Çerkes direnişinin sembolü haline geldi.
Miras
Qızbeç'in bu muharebedeki başarılı taktikleri, gerilla savaşı ve asimetrik çatışmalarda arazi kullanımının ne kadar etkili olabileceğini gösteren önemli bir örneği olarak incelenmektedir. Abın Muharebesi, Rus-Çerkes Savaşı sırasında Çerkes direncinin bir sembolü haline geldi. Bu muharebe, Çerkeslerin sözlü tarihine, Rus emperyalizmine karşı kahramanca bir direniş olarak anılmaktadır. Çerkesya'yı ziyaret eden James Bell, Çerkeslerin bu muharebe hakkında şarkısı olduğunu kaydetmiştir.
Kaynakça
- ^ Archive Raevsky: in 5 volumes / ed. and note. B. L. Modzalevsky . - Ed. P. M. Raevsky
- ^ a b c d e f g Bell, James Stanislaus (1840). Journal of a Residence in Circassia: During the Years 1837, 1838 and 1839 : in 2 Volumes (İngilizce). Moxon. ss. 353-354. 12 Mart 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ Neumann, Karl Friedrich (1840). Russland und die Tscherkessen (Almanca). J.G. Cotta.
- ^ Bashqawi, Adel (15 Eylül 2017). Circassia: Born to Be Free (İngilizce). Xlibris Corporation. ISBN .
- ^ Clodfelter, Micheal (23 Mayıs 2017). Warfare and Armed Conflicts: A Statistical Encyclopedia of Casualty and Other Figures, 1492-2015, 4th ed (İngilizce). McFarland. ISBN .
- ^ R. Huttenbach, Henry (2003). "Amjad Jaimoukha. The Circassians: A Handbook. New York: Palgrave, 2001. 210 pp". Canadian-American Slavic Studies. doi:10.1163/221023903x00323. ISSN 0090-8290.
- ^ "مكتبة المقالات | Dr Ali Kasht official website". 20 Kasım 2021. 20 Kasım 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Kasım 2024.
- ^ Шогенова, Аксана (14 Nisan 2020). Капканы и империи (Rusça). Litres. ISBN .
- ^ Тугужуко Кызбэч: в документах и преданиях (Rusça). Адыгея. 1999. ISBN .
- ^ "Тыгъужъыкъуэ Къызбэч (Тугужуко Казбич)". Адыгэ Хэку (Rusça). 14 Ekim 2012. Erişim tarihi: 9 Kasım 2024.
- ^ "Тыгъужъыкъуэ Къызбэч (Тугужуко Казбич)". adygaabaza.ru. Erişim tarihi: 9 Kasım 2024.
- ^ "Кызбэч Тугужоко | это... Что такое Кызбэч Тугужоко?". Словари и энциклопедии на Академике (Rusça). Erişim tarihi: 9 Kasım 2024.
- ^ Bell, James Stanislaus (1840). Journal of a Residence in Circassia: During the Years 1837, 1838 and 1839 : in 2 Volumes (İngilizce). Moxon.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Bu sayfanin herhangi bir incelenmis surumu bulunmuyor bu yuzden standartlara uygunluk acisindan kontrol edilmemis olabilir Abin Muharebesi 1834 yilinda Rus Cerkes Savasi sirasinda gerceklesen onemli bir askeri catismadir Bu muharebe Cerkes liderleri Tigujiqo Qizbec ve Hawdiqo Mansur un birlesik kuvvetleri ile Rus Imparatorlugu arasinda yapilmistir Muharebe Cerkesya nin Abin bolgesinde gunumuzde Abinsk Krasnodar Krayi Rusya gerceklesmistir Sayica cok az olmalarina ragmen Cerkes kuvvetleri etkili gerilla taktikleri kullanarak daha buyuk ve daha donanimli Rus kuvvetlerine karsi belirgin bir zafer kazanmislardir Abin Muharebesi 1834 Rus Cerkes SavasiTarih1834BolgeAbin CerkesyaSonucCerkes zaferiTaraflarCerkesyaRusya ImparatorluguKomutanlar ve liderlerTigujiqo Qizbec Hawdiqo MansurAleksey VelyaminovGucler500 55014 000Kayiplar150Bilinmiyor 7 ikmal arabasi ele gecirildiArkaplanRus Cerkes Savasi Rus Imparatorlugu ile Kafkasya nin cesitli halklari ozellikle de topraklarina Ruslarin genislemesine karsi siddetle direnen Cerkesler arasinda uzun suren bir catismaydi Tigujiqo Qizbec askeri yetenekleriye ve stratejik zekasiyla taninan Sapsig kabilesinin onde gelen bir lideriydi Hawdiqo Mansur ise Natukhay kabilesinin onde gelen bir askeri komutandi ve 1839 1846 yillari arasinda Cerkesya Konfederasyonu nun liderligini yapacakti 1834 te Qizbec ve Hawdiqo yaklasik 700 savascidan olusan kucuk bir kuvvetle yaklasik 14 000 kisiden olusan cok daha buyuk bir Rus kuvvetine karsi savasmislardir Ruslar Abin Nehri yakinlarinda Abin Kalesi ni insa etmek icin malzeme ve erzak tasiyorlardi Bu sirada Hawdiqo Mansur ve Tigujiqo Qizbec liderligindeki 700 Cerkes suvarisi Ruslarin gecis guzergahina yakin bir ormanda pusu hazirladilar Cerkesler saldiri stratejisini tartistilar Qizbec in cogu Sapsig savascisi Qizbec in kendisi haric uzaktan tufek atesi acmaktan yana oy kullanirken Mansur ve adamlari kiliclariyla dogrudan suvari hucumu onerdiler boylece ya bir sey basaracaklarini ya da oleceklerini soylediler Cogu Cerkes suvari hucumunu kabul etti Yaklasik 500 Cerkes saldiriya katilirken geri kalanlar bu saldiriyi intihar olarak nitelendirip geride durdular MuharebeMuharebede Qizbec ve Hawdiqo nun kuvvetleri buyuk bir sayisal ustunlukle karsi karsiya kalmalarina ragmen Abin Nehri nin zorlu arazisini avantajlarina cevirmeyi basardilar Gerilla taktikleri kullanarak Rus birimlerine pusu kurdular duzenlerini bozup agir kayiplar verdirdiler Cerkeslerin hizi ve arazi bilgisi onlara hizla saldirip kacma taktiklerini uygulama imkani sundu bu da Rus askerleri arasinda daginikliga yol acti SonrasiMuharebenin sonucu sayica buyuk bir fark olmasina ragmen kesin bir Cerkes zaferiyle sonuclandi Rus kuvvetleri onemli kayiplar verdi Cerkesler ayrica yogun catismalarin ardindan Ruslarin bolgedeki operasyonlarini daha da zorlastirmalarina sebep olan saman ve muhimmat gibi hayati kaynaklarla dolu yedi ikmal arabasini da ele gecirdi Qizbec ve Hawdiqo nun liderlikleri ve taktikleri Cerkes zaferinin kilit faktorleriydi Qizbec in savascilarini toparlama ve sayisal teknolojik bakimdan daha guclu Rus kuvvetlerine karsi araziyi lehlerine cevirme yetenegi Cerkes direnisinin sembolu haline geldi MirasQizbec in bu muharebedeki basarili taktikleri gerilla savasi ve asimetrik catismalarda arazi kullaniminin ne kadar etkili olabilecegini gosteren onemli bir ornegi olarak incelenmektedir Abin Muharebesi Rus Cerkes Savasi sirasinda Cerkes direncinin bir sembolu haline geldi Bu muharebe Cerkeslerin sozlu tarihine Rus emperyalizmine karsi kahramanca bir direnis olarak anilmaktadir Cerkesya yi ziyaret eden James Bell Cerkeslerin bu muharebe hakkinda sarkisi oldugunu kaydetmistir Kaynakca Archive Raevsky in 5 volumes ed and note B L Modzalevsky Ed P M Raevsky a b c d e f g Bell James Stanislaus 1840 Journal of a Residence in Circassia During the Years 1837 1838 and 1839 in 2 Volumes Ingilizce Moxon ss 353 354 12 Mart 2023 tarihinde kaynagindan arsivlendi Neumann Karl Friedrich 1840 Russland und die Tscherkessen Almanca J G Cotta Bashqawi Adel 15 Eylul 2017 Circassia Born to Be Free Ingilizce Xlibris Corporation ISBN 978 1 5434 4765 1 Clodfelter Micheal 23 Mayis 2017 Warfare and Armed Conflicts A Statistical Encyclopedia of Casualty and Other Figures 1492 2015 4th ed Ingilizce McFarland ISBN 978 0 7864 7470 7 R Huttenbach Henry 2003 Amjad Jaimoukha The Circassians A Handbook New York Palgrave 2001 210 pp Canadian American Slavic Studies doi 10 1163 221023903x00323 ISSN 0090 8290 مكتبة المقالات Dr Ali Kasht official website 20 Kasim 2021 20 Kasim 2021 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 9 Kasim 2024 Shogenova Aksana 14 Nisan 2020 Kapkany i imperii Rusca Litres ISBN 978 5 04 246249 8 Tuguzhuko Kyzbech v dokumentah i predaniyah Rusca Adygeya 1999 ISBN 978 5 7992 0087 9 Tyguzhykue Kyzbech Tuguzhuko Kazbich Adyge Heku Rusca 14 Ekim 2012 Erisim tarihi 9 Kasim 2024 Arsivlenmesi gereken baglantiya sahip kaynak sablonu iceren maddeler link Tyguzhykue Kyzbech Tuguzhuko Kazbich adygaabaza ru Erisim tarihi 9 Kasim 2024 Arsivlenmesi gereken baglantiya sahip kaynak sablonu iceren maddeler link Kyzbech Tuguzhoko eto Chto takoe Kyzbech Tuguzhoko Slovari i enciklopedii na Akademike Rusca Erisim tarihi 9 Kasim 2024 Arsivlenmesi gereken baglantiya sahip kaynak sablonu iceren maddeler link Bell James Stanislaus 1840 Journal of a Residence in Circassia During the Years 1837 1838 and 1839 in 2 Volumes Ingilizce Moxon