Acı odaklı etik, acının azaltılmasına öncelik veren etik tutumdur. Acının azaltılmasına haz, mutluluk ya da değerli sayılabilecek diğer şeylerden daha fazla önem verilir. Acı odaklı etik anlayışı benimseyen bazı insanlara göre insanlar etik açıdan yalnızca ıstırabı azaltmaya odaklanmalıdır; bazılarıysa bunun yanında başka ahlaki meselelere de önem verirler.
Farklı acı odaklı etik anlayışlar
"Acı odaklı etik", acıya öncelik verme ortak unsurunu paylaşan farklı normatif konumları kapsayan bir şemsiye terimdir. Tüm bu doktrinler ortak bir genel amacı paylaşsalar da nasıl hareket etmemiz gerektiği konusunda farklı iddiaları vardır. Bu görüşlere bir örnek, acıyı en aza indirmemiz gerektiğine inanan negatif-sonuççuluktur. Buna göre bir durum ne kadar az acı içeriyorsa o kadar iyidir. Negatif sonuççuluğun bir türü, negatif-yararcılıktır. Negatif-yararcılığa göre herkesin acısına eşit miktarda negatif değer verirsek hangi durum daha az acı içeriyorsa o seçilmelidir.
Deontolojik etik yaklaşımına göreyse acıyı azaltmak sonuçla ilgilenmeksizin ahlaki karakterimizin bir parçası olması gerektiği için önemlidir ve diğer tüm etik meselelerin üstünde tutulmalıdır.
Acı odaklı etik anlayışını destekleyen görüşler
Bazı filozoflar, özellikle asimetri olmak üzere nüfus etiği alanındaki bazı sorunları çözebilecek tek görüşün bu olduğunu düşündükleri için acı odaklı görüşleri desteklemişlerdir. Bu asimetriye göre, iyi bir yaşama sahip olmasını bekleyebileceğimiz bir bireyi meydana getirme zorunluluğu yoktur, ancak kötü bir yaşama sahip olacağını öngördüğümüz bir bireyi meydana getirmeme zorunluluğumuz vardır. Bu asimetriye, mutlu hayatlar yaratma yükümlülüğümüz olduğunu veya mutsuz hayatlar yaratmama yükümlülüğümüzün olmadığını kabul ederek cevap vermek mümkündür. Fakat özellikle ikincisi olmak üzere her iki seçenek de oldukça mantıksız görünürken; ıstırabın meydana gelmesinden kaçınmanın mutluluğun teşvik edilmesinden daha öncelikli olduğu görüşü, bize bu soruna çok mantıklı bir çözüm sunar.
Asimetri, birçok insanda zaten bulunan başkalarına haz vermeye çalışmak zorunda olmadığımız fakat acı çektirmekten kaçınmak zorunda olduğunuz sezgisini temsil eder. Bu fikir aynı zamanda, çoğumuzun bir bireye haz yaşatmak için bir başkasına süre ve şiddet bakımından biraz daha az bile olsa acı çektirmenin yanlış olacağına inandığımız fikrini öne sürerek savunulmaktadır.
Istırabın azaltılması lehine bir başka argüman, aşırı ıstırap da dahil olmak üzere acının dünyada büyük miktarlarda mevcut olduğu ve kolayca azaltılabileceği; aşırı hazzın ise çok daha az ve meydana getirilmesinin çok daha zor olduğu gerçeği olabilir. Budistlerin ve 19. yüzyıl filozoflarının görüşlerinde bu tutuma emsaller mevcuttur.
Ayrıca bakınız
Kaynakça
- ^ Gloor, L. (2019). . Center on Long-Term Risk. 23 Ekim 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ . Ethics and Animals. Animal Ethics. 2014. 5 Haziran 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ a b Mayerfeld, J. (2002) Suffering and Moral Responsibility, Oxford: Oxford University Press.
- ^ Adams, Carol J. (1996) "Caring about Suffering: A Feminist Exploration", in Donovan, Josephine & Adams, Carol J. (eds.), Beyond Animal Rights: A Feminist Caring Ethic for the Treatment of Animals, Continuum, New York, 1996, pp. 170–196.
- ^ Elstein, Daniel J (2005). "The Asymmetry of Creating and Not Creating Life", 39. The Journal of Value Inquiry. ss. 49-59. 15 Temmuz 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 11 Temmuz 2021.
- ^ Algander, Per (2012). "A Defence of the Asymmetry in Population Ethics". Res Publica. ss. 18 (2): 145-57. 11 Temmuz 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 11 Temmuz 2021.
- ^ Bradley, Ben (2013). "Asymmetries in Benefiting, Harming and Creating". The Journal of Ethics. ss. 17,37-49. 11 Temmuz 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 11 Temmuz 2021.
- ^ Narveson, Jan (1978) "Future People and Us". In R. I. Sikora and Brian Barry, eds., Obligations to Future Generations, Philadelphia: Temple University Press. pp. 38–60.
- ^ Frick, Johann David (2014). . PhD Dissertation, Cambridge: Harvard University. 28 Haziran 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ Pearce, D. (2010) "Why be negative?", The Hedonistic Imperative.
- ^ Goodman, C. (2009) Consequences of compassion: An interpretation and Defense of Buddhist Ethics, Oxford: Oxford University Press.
- ^ Schopenhauer, A. (2014) On the Suffering of the World, London: Penguin.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Aci odakli etik acinin azaltilmasina oncelik veren etik tutumdur Acinin azaltilmasina haz mutluluk ya da degerli sayilabilecek diger seylerden daha fazla onem verilir Aci odakli etik anlayisi benimseyen bazi insanlara gore insanlar etik acidan yalnizca istirabi azaltmaya odaklanmalidir bazilariysa bunun yaninda baska ahlaki meselelere de onem verirler Farkli aci odakli etik anlayislar Aci odakli etik aciya oncelik verme ortak unsurunu paylasan farkli normatif konumlari kapsayan bir semsiye terimdir Tum bu doktrinler ortak bir genel amaci paylassalar da nasil hareket etmemiz gerektigi konusunda farkli iddialari vardir Bu goruslere bir ornek aciyi en aza indirmemiz gerektigine inanan negatif sonucculuktur Buna gore bir durum ne kadar az aci iceriyorsa o kadar iyidir Negatif sonucculugun bir turu negatif yararciliktir Negatif yararciliga gore herkesin acisina esit miktarda negatif deger verirsek hangi durum daha az aci iceriyorsa o secilmelidir Deontolojik etik yaklasimina goreyse aciyi azaltmak sonucla ilgilenmeksizin ahlaki karakterimizin bir parcasi olmasi gerektigi icin onemlidir ve diger tum etik meselelerin ustunde tutulmalidir Aci odakli etik anlayisini destekleyen goruslerBazi filozoflar ozellikle asimetri olmak uzere nufus etigi alanindaki bazi sorunlari cozebilecek tek gorusun bu oldugunu dusundukleri icin aci odakli gorusleri desteklemislerdir Bu asimetriye gore iyi bir yasama sahip olmasini bekleyebilecegimiz bir bireyi meydana getirme zorunlulugu yoktur ancak kotu bir yasama sahip olacagini ongordugumuz bir bireyi meydana getirmeme zorunlulugumuz vardir Bu asimetriye mutlu hayatlar yaratma yukumlulugumuz oldugunu veya mutsuz hayatlar yaratmama yukumlulugumuzun olmadigini kabul ederek cevap vermek mumkundur Fakat ozellikle ikincisi olmak uzere her iki secenek de oldukca mantiksiz gorunurken istirabin meydana gelmesinden kacinmanin mutlulugun tesvik edilmesinden daha oncelikli oldugu gorusu bize bu soruna cok mantikli bir cozum sunar Asimetri bircok insanda zaten bulunan baskalarina haz vermeye calismak zorunda olmadigimiz fakat aci cektirmekten kacinmak zorunda oldugunuz sezgisini temsil eder Bu fikir ayni zamanda cogumuzun bir bireye haz yasatmak icin bir baskasina sure ve siddet bakimindan biraz daha az bile olsa aci cektirmenin yanlis olacagina inandigimiz fikrini one surerek savunulmaktadir Istirabin azaltilmasi lehine bir baska arguman asiri istirap da dahil olmak uzere acinin dunyada buyuk miktarlarda mevcut oldugu ve kolayca azaltilabilecegi asiri hazzin ise cok daha az ve meydana getirilmesinin cok daha zor oldugu gercegi olabilir Budistlerin ve 19 yuzyil filozoflarinin goruslerinde bu tutuma emsaller mevcuttur Ayrica bakinizAci riskleriKaynakca Gloor L 2019 Center on Long Term Risk 23 Ekim 2016 tarihinde kaynagindan arsivlendi Ethics and Animals Animal Ethics 2014 5 Haziran 2014 tarihinde kaynagindan arsivlendi a b Mayerfeld J 2002 Suffering and Moral Responsibility Oxford Oxford University Press Adams Carol J 1996 Caring about Suffering A Feminist Exploration in Donovan Josephine amp Adams Carol J eds Beyond Animal Rights A Feminist Caring Ethic for the Treatment of Animals Continuum New York 1996 pp 170 196 Elstein Daniel J 2005 The Asymmetry of Creating and Not Creating Life 39 The Journal of Value Inquiry ss 49 59 15 Temmuz 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 11 Temmuz 2021 Algander Per 2012 A Defence of the Asymmetry in Population Ethics Res Publica ss 18 2 145 57 11 Temmuz 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 11 Temmuz 2021 Bradley Ben 2013 Asymmetries in Benefiting Harming and Creating The Journal of Ethics ss 17 37 49 11 Temmuz 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 11 Temmuz 2021 Narveson Jan 1978 Future People and Us In R I Sikora and Brian Barry eds Obligations to Future Generations Philadelphia Temple University Press pp 38 60 Frick Johann David 2014 PhD Dissertation Cambridge Harvard University 28 Haziran 2015 tarihinde kaynagindan arsivlendi Pearce D 2010 Why be negative The Hedonistic Imperative Goodman C 2009 Consequences of compassion An interpretation and Defense of Buddhist Ethics Oxford Oxford University Press Schopenhauer A 2014 On the Suffering of the World London Penguin