Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Bu maddenin konusunda kuşkular bulunmaktadır. (Şubat 2008) () |
Acaralılar, Gürcülerin Acara bölgesinde yaşayan etnografik bir koludur. 16 Temmuz 1921'de, tarihsel Acara topraklarını da kapsayan bölgede bölgenin müslüman karakterinden dolayı Acara Özerk Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti kurulmuştur. Günümüzde Acaralılar Acara Özerk Cumhuriyeti dışında, Gürcistan’ın değişik bölgelerinde yaşamaktadır. Ayrıca Türkiye'nin değişik bölgelerinde yerleşik olarak ve muhacir olarak gelip yaşayan Acaralılar bulunmaktadır.
 Acara Diyalekti’nin dağılımı | |
| Önemli nüfusa sahip bölgeler | |
|---|---|
 Gürcistan (Acara Özerk Cumhuriyeti) | 560.000 |
 Türkiye | 1.400.000 |
| Diller | |
Gürcüce'nin Acara lehçesi | |
| Din | |
Rusya’da 1897 yılında yapılan ilk genel nüfus sayımından iki yıl önce "Rus İmparatorluğu’nda Yaşayan Halkların Alfabetik Listesi" başlığıyla bir ön çalışma yapılmış. 1895 yılında Sankt-Peterburg’da yayınlanan bu listede Rusya halklarının değişik yayınlarda yer alan ve farklı yıllara ait nüfus bilgileri derlenerek dilleri, dini inançları ve yaşadıkları bölgeyle ilgili kısa bilgiler verilmiştir. Buna göre, Gürcüler (Грузины) ve Guriler (Гурийцы) etnik gruplarından ayrı olarak, Megreller, , Svanlar ve Tuşlar için "Kartvel grubu" (картвельской группы) tanımlaması yapılırken, onlardan farklı biçimde Guri kabilesi (гурийское племя) olarak tanımlanan Acaralıların (Аджарцы) 1886 yılındaki nüfusu 59.516 kişidir.
Tarih ve Din
Acaralıların büyük bölümü, Gürcistan’ın güneybatı kesiminin Osmanlı egemenliğine girmesinden sonra, 16 ve 17. yüzyıllarda Sünni İslam’ın Hanefi mezhebini benimsedi. 1921’de Acara Özerk Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti de halkın bu dinsel farklılığından dolayı kuruldu. 1926 yılına değin Acaralı Müslüman Gürcüler Sovyet nüfus sayımında Gürcülerden ayrı bir halk gibi gösterilerek Acar ismi ile yazıldılar. Bu tarihteki Acaralı nüfus 71.498 kişiden oluşuyordu. Daha sonraki Sovyet sayımlarında (1939-1989) Acaralılar Gürcü olarak kayıtlara geçirildiler. 1920’lerde Acaralılar, dinsel baskılara ve kolektifleştirmeye karşı çıkarak Sovyet yönetimine başkaldırdılar. Bundan dolayı çok sayıda Acaralı Orta Asya’ya sürgün edildi.
Sovyetler Birliği’nin dağılmasından sonra bağımsız olan Gürcistan’da Hristiyanlığın yeniden tesis edilmesi sırasında Acara’da özellikle genç nüfus arasında Hristiyanlık popüler hale geldi. Eşzamanlı olarak bölgede, Acara'ya özelikle Türkiye'den giden kişilerce Sünni Müslümanlığın yeniden canlandırılması çalışmaları yürütüldü. 1990’ların başında, değişik dinden kişilerin yaşadığı Acara Özerk Cumhuriyeti’nde nüfusun % 70’i Müslüman Gürcülerden oluşuyordu. Günümüzde Acara İstatistik İdaresi’nin tahmini rakamlarında bölge nüfusunun % 63’ü Ortodoks Hristiyan, % 30’u Hanefi mezhebinden Sünni Müslüman olarak verilmektedir.
...კაცნი ჴელოვანნი ხის მუშაკობითა. (...ahşap işçiliğinde usta adamlar.)
Dil
Acaralılar, Gürcüce'nin lehçelerinden biri olan Acara lehçesini konuşur. Acara lehçesi, komşu bölge Guria lehçesiyle büyük benzerlik gösterir. Acara lehçesine, Osmanlı döneminde Türkçeden, Güney Kafkas dilleri olan Megrelce ve Lazcadan çok sayıda sözcük girmiştir.
Ünlü Acaralılar
- Aslan Abaşidze (d. 1938)
- Memed Abaşidze (1873–1941)
- (d. 1935)
- (1190–1240)
- Niaz Diasamidze (d. 1974)
- Nino Katamadze (d. 1972)
- Sopho Halvaşi
- (1781-1836)
- Selim Himşiaşvili (1755-1815)
- (d. 1963)
- (d. 1965)
- (d. 1964)
- Ulvi Recep (1903–1938)
- Levan Varşalomidze (d. 1973)
- Laşa Gobadze (d. 1994)
- Şmagi Bolkvadze (d. 1994)
- (d. 1993)
- Nebahat Çehre (d. 1944)
- Murat Cemcir (d. 1976)
- (d. 1966)
- Gürkan Uygun (d. 1974)
- Beyazıt Öztürk (d. 1969)
- (d. Ocak 1833)
Ayrıca bakınız
- Çveneburi - Acaralıların Türkiye’deki mirasçısı Gürcüler.
Kaynakça
- Özel
- ^ “Алфавитный список народов, обитающих в Российской Империи” 5 Şubat 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde ., Демоскоп Weekly, № 187 - 188, 24 января - 6 февраля 2005 ve buradan alınma olarak: Papşu, Murat. Rusya İmparatorluğu’nda Yaşayan Halkların Alfabetik Listesinde Kafkasyalılar 18 Nisan 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- Genel
- George Sanikidze and Edward W. Walker (2004), Islam and Islamic Practices in Georgia. Berkeley Program in Soviet and Post-Soviet Studies. University of California, Berkeley Institute of Slavic, East European, and Eurasian Studies.
- Nugzar Mgeladze (Translated by Kevin Tuite). Ajarians22 Ağustos 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde .. World Culture Encyclopedia. Accessed on September 1, 2007.
- Fahrettin Murtazaoğlu, "Acaralıların Siyasi Özerklik Hakkının Süjesi Haline Gelmeleri ve Türkiye'nin Bu Sürece Etkisi", Bilig, 2004, s.41-82
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Bu maddenin tarafsizligi konusunda kuskular bulunmaktadir Konuya dair fikir alisverisi tartisma sayfasinda bulunabilir Sablonu kaldirmadan once lutfen gerekli sartlarin olustugundan emin olun Subat 2008 Bu sablonun nasil ve ne zaman kaldirilmasi gerektigini ogrenin Acaralilar Gurculerin Acara bolgesinde yasayan etnografik bir koludur 16 Temmuz 1921 de tarihsel Acara topraklarini da kapsayan bolgede bolgenin musluman karakterinden dolayi Acara Ozerk Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti kurulmustur Gunumuzde Acaralilar Acara Ozerk Cumhuriyeti disinda Gurcistan in degisik bolgelerinde yasamaktadir Ayrica Turkiye nin degisik bolgelerinde yerlesik olarak ve muhacir olarak gelip yasayan Acaralilar bulunmaktadir Acaralilar Gurcuce აჭარლები Acarlebi Acara Diyalekti nin dagilimiOnemli nufusa sahip bolgelerGurcistan Acara Ozerk Cumhuriyeti 560 000Turkiye1 400 000DillerGurcuce nin Acara lehcesiDinIslam Ortodoks Hristiyanlik1900 lerde Acarali koyluler Rusya da 1897 yilinda yapilan ilk genel nufus sayimindan iki yil once Rus Imparatorlugu nda Yasayan Halklarin Alfabetik Listesi basligiyla bir on calisma yapilmis 1895 yilinda Sankt Peterburg da yayinlanan bu listede Rusya halklarinin degisik yayinlarda yer alan ve farkli yillara ait nufus bilgileri derlenerek dilleri dini inanclari ve yasadiklari bolgeyle ilgili kisa bilgiler verilmistir Buna gore Gurculer Gruziny ve Guriler Gurijcy etnik gruplarindan ayri olarak Megreller Svanlar ve Tuslar icin Kartvel grubu kartvelskoj gruppy tanimlamasi yapilirken onlardan farkli bicimde Guri kabilesi gurijskoe plemya olarak tanimlanan Acaralilarin Adzharcy 1886 yilindaki nufusu 59 516 kisidir Tarih ve DinAcarali erkek kiyafeti Acaralilarin buyuk bolumu Gurcistan in guneybati kesiminin Osmanli egemenligine girmesinden sonra 16 ve 17 yuzyillarda Sunni Islam in Hanefi mezhebini benimsedi 1921 de Acara Ozerk Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti de halkin bu dinsel farkliligindan dolayi kuruldu 1926 yilina degin Acarali Musluman Gurculer Sovyet nufus sayiminda Gurculerden ayri bir halk gibi gosterilerek Acar ismi ile yazildilar Bu tarihteki Acarali nufus 71 498 kisiden olusuyordu Daha sonraki Sovyet sayimlarinda 1939 1989 Acaralilar Gurcu olarak kayitlara gecirildiler 1920 lerde Acaralilar dinsel baskilara ve kolektiflestirmeye karsi cikarak Sovyet yonetimine baskaldirdilar Bundan dolayi cok sayida Acarali Orta Asya ya surgun edildi Sovyetler Birligi nin dagilmasindan sonra bagimsiz olan Gurcistan da Hristiyanligin yeniden tesis edilmesi sirasinda Acara da ozellikle genc nufus arasinda Hristiyanlik populer hale geldi Eszamanli olarak bolgede Acara ya ozelikle Turkiye den giden kisilerce Sunni Muslumanligin yeniden canlandirilmasi calismalari yurutuldu 1990 larin basinda degisik dinden kisilerin yasadigi Acara Ozerk Cumhuriyeti nde nufusun 70 i Musluman Gurculerden olusuyordu Gunumuzde Acara Istatistik Idaresi nin tahmini rakamlarinda bolge nufusunun 63 u Ortodoks Hristiyan 30 u Hanefi mezhebinden Sunni Musluman olarak verilmektedir კაცნი ჴელოვანნი ხის მუშაკობითა ahsap isciliginde usta adamlar Vahusti BatonisviliDilAcaralilar Gurcuce nin lehcelerinden biri olan Acara lehcesini konusur Acara lehcesi komsu bolge Guria lehcesiyle buyuk benzerlik gosterir Acara lehcesine Osmanli doneminde Turkceden Guney Kafkas dilleri olan Megrelce ve Lazcadan cok sayida sozcuk girmistir Unlu AcaralilarAslan Abasidze d 1938 Memed Abasidze 1873 1941 d 1935 1190 1240 Niaz Diasamidze d 1974 Nino Katamadze d 1972 Sopho Halvasi 1781 1836 Selim Himsiasvili 1755 1815 d 1963 d 1965 d 1964 Ulvi Recep 1903 1938 Levan Varsalomidze d 1973 Lasa Gobadze d 1994 Smagi Bolkvadze d 1994 d 1993 Nebahat Cehre d 1944 Murat Cemcir d 1976 d 1966 Gurkan Uygun d 1974 Beyazit Ozturk d 1969 d Ocak 1833 Ayrica bakinizCveneburi Acaralilarin Turkiye deki mirascisi Gurculer KaynakcaOzel Alfavitnyj spisok narodov obitayushih v Rossijskoj Imperii 5 Subat 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde Demoskop Weekly 187 188 24 yanvarya 6 fevralya 2005 ve buradan alinma olarak Papsu Murat Rusya Imparatorlugu nda Yasayan Halklarin Alfabetik Listesinde Kafkasyalilar 18 Nisan 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde GenelGeorge Sanikidze and Edward W Walker 2004 Islam and Islamic Practices in Georgia Berkeley Program in Soviet and Post Soviet Studies University of California Berkeley Institute of Slavic East European and Eurasian Studies Nugzar Mgeladze Translated by Kevin Tuite Ajarians22 Agustos 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde World Culture Encyclopedia Accessed on September 1 2007 Fahrettin Murtazaoglu Acaralilarin Siyasi Ozerklik Hakkinin Sujesi Haline Gelmeleri ve Turkiye nin Bu Surece Etkisi Bilig 2004 s 41 82