Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Bilgisayar bilimlerinde ad sunucusu dizin hizmetinin tersi olarak, gelen sorgulara cevap veren bir ağ hizmeti sağlayan bir bilgisayar sunucusudur. Çoğu kez sayısal olan, kimlik tespiti yapan ya da adresleme bileşeni içeren bir iç sisteme insanın anlayabileceği bir tanımlayıcı eşlemesi yapar. Bu servisi bir sunucu ağ servis protokolüne uygun olarak yürütür.
İnternete ait iki ad uzayı sisteminden biri olan alan adı sunucusu(DNS) ad sunucularına örnek olarak verilebilir. DNS sunucularının en önemli işlevi insanların aklında tutabileceği bir alan adı ile sayısal internet protokol adresine(IP) uyumlu ana makine adı arasındaki çevrimi sağlamaktır. Temel işlevlerden ikincisi olan internet isim alanı internetteki bilgisayar sistemlerini ve kaynaklarını tanımlamak ve yerini tespit etmek için kullanılır.
Alan Adı Sistemi
İnternet iki temel ad uzayı sağlar: alan adı hiyerarşisi ve internet protokol adres sistemi. Alan adı sistemi alan ad uzayının bakımını yürütür ve bu iki ad uzayı arasındaki çevrimi sağlar. İnternet ad sunucuları alan adı sistemini uygular. Bir DNS ad sunucusu (A, AAAA) gibi adres kayıtları, ad sunucusu kayıtları, mail değiştirici kayıtları gibi DNS kayıtlarını saklayan ve veritabanına dayalı sorguları yanıtlayan bir sunucudur.
İnternet alan adı sistemi hiyerarşisi hizmetini İnternet Tahsisli Sayılar ve İsimler Kurumu’nun (ICANN) görevlendirdiği kök dizin ad sunucuları verir.
İnternet tarama hızı internet servis sağlayıcının önceden tanımlı alan ad sunucusu yerine genel alan ad sunucusu kullanılarak artırılabilir.
Yetkilendirici Ad Sunucusu
Yetkilendirici ad sunucusu belirli bir bölgede yapılan sorgulara cevap veren bir ad sunucusudur. Sadece yetkilendirme görevli ad sunucusu ise alan adları ile sorgulara cevap veren bir ad sunucusudur. Ad sunucuları, diğer bölgelere önbellekli ad sunucusu hizmeti verirken bazı özel bölgeler tarafından yapılan sorgulara güvenilir cevaplar verebilecek şekilde yapılandırılmıştır.
Bir yetkilendirici ad sunucusu ya birincil ya da ikincil ad sunucusu olarak bulunur. Bir bölgede birincil ad sunucusu olarak bulunuyorsa o bölgeye ait kayıtların tüm versiyonlarını saklar. Eğer bir bölgede ikincil ad sunucusu olarak bulunuyorsa o bölgede bulunan birincil ad sunucusunun veritabanının özdeş bir kopyasını elde etmek için bir otomatik güncelleme mekanizması kullanır. Bu mekanizmaya örnek olarak DNS alan transferleri ve dosya transfer protokolleri verilebilir. DNS bir bölge için birincil ad sunucusu vasıtasıyla o bölgenin içeriği değiştiğinde bunu bölgede bulunan tüm ikincil ad sunucularına bildirilmesini sağlayan bir mekanizma sunar. Bir bölgeye ait tüm içerik ya yönetici tarafından yapılandırılır ya da dinamik DNS kullanılarak yönetilir.
Her alan adı bir veya daha fazla yetkilendirici ad sunucusunun görev yaptığı bir bölgeye dahildir. Yetkilendirici ad sunucularına ait nitelikli alan adları o bölgedeki ad sunucusunun kayıtlarında bulunur. Eğer bir bölgeye ait bir sunucu, üst bölgede yetkili değil ise, üst bölgeye ait sunucu bir yetkilendirme eşliğinde yapılandırılmalıdır.
Bir alan adı kaydedildiğinde o bölgenin yöneticisi o bölgeye ait kayıtları tutan ad sunucularının listelerini (yedek olması için genellikle en az 2 adet) sağlar. Kayıt sorumlusu bölgeyi kapsayan en üst seviye alan adı için alan adı kayıtlarına bahsedilen sunucuların isimlerini sağlamaktadır. Alan kütüğü yetkilendirici alan sunucularını sıra ile o alandaki her sunucuyu yetkilendirerek yapılandırır. Eğer herhangi bir bölgeye ait ad sunucusunun tam nitelikli alan adı o alanda ortaya çıkarsa, alan yöneticisi, üst bölgeye glue record (bir ad sunucusunun alan adı kayıtlarında tutulan IP adresi) olarak yüklenmiş olan IP adreslerini o ad sunucusuna getirir. Yoksa yetkilendirme o bölge için ad sunucusu kayıtlarının listesinden oluşacaktır.
Yetkilendirme Cevabı
Bir isim sunucusu, verdiği cevabın yetkili olduğunu, yetkili olduğu isim için yapılan sorgulamaya verilen cevapta bulunan Yetkili Cevap(AA) bitini kurarak belirtir. Yetkilendirici olmayan ad sunucuları sadece sorguların cevaplarını getirir, AA bitini değiştirmez.
Özyineli Sorgu
Eğer bir ad sunucusu bir sorguya karşılık veremiyorsa bunun nedeni sorgunun yapıldığı bilginin veritabanında bulunmamasıdır. Bu durumda özyineli şekilde hiyerarşide üst düzey ad sunucularına sorgu yapılır. Buna özyineli sorgu ya da özyineli başvuru denir.
Temelde, yetkili ad sunucuları internette yapılan sorgular için yeterlidir. Fakat sadece yetkilendirme yapılan işlemlerde her DNS sorgusu alan adı sisteminin üst bölgesinde özyineli sorgu ile başlamalıdır ve her kullanıcı sistemi özyineli işlem yapabilen bir çözücü yazılımı bulundurmalıdır.
Önbellekli Ad Sunucusu
Önbellekli ad sunucusu, diğer adıyla DNS önbelleği, DNS sorgularının sonuçlarını her alan adı kaydı için konfigürasyon sırasında tanımlanan yaşam süresi kadar saklar. DNS önbelleği, internet üzerindeki DNS trafiğini düzenleyerek ve yetkilendirici ad sunucularının üzerindeki yükü azaltarak DNS etkinliğini artırır. Çünkü bu sunucular sorulara daha hızlı yanıt verir. Ayrıca DNS’I kullanan uç kullanıcı uygulamalarının performansını da artırırlar.
Özyineli ad sunucuları yetkili olmasalar bile yetkili olan sunuculara danışarak aldıkları sorguları çözerler.
Bazen yetkilendirici olarak da görev yapan önbellekli ad sunucuları aldıkları DNS sorgularını cevaplamak için gerekli her aşamayı gerçekleştirirler. Bunu yapmak için DNS alanından başlayarak sırayla her yetkilendirici ad sunucusunu sorgular. Bu yetkilendirici ad sunucusu sorgulanan alan adını içeren bölgeye erişene kadar devam eder. Sunucu sorguya cevap verir ya da doğru bir şekilde cevaplayamayacağını söyler . Bunun üzerine önbellek çözücüsü istemciye sorgunun karşılığını döndürür.
DNS sunucu gerçekleştiriminde çözümleme ve yedekleme fonksiyonları sunulabilir fakat buna gerek yoktur. Bir DNS sunucusu bu fonksiyonlardan her birini tek başına gerçekleyebilir.
İnternet servis sağlayıcıları müşterilerine genellikle önbellek çözücüleri sağlar. Ayrıca birçok ev ağı yönlendiricileri yerel ağda etkinliği artırmak için önbellek çözücüleri tanımlar.
Microsoft Ağı
Ad sunucuları aynı zamanda tek bir ana sistemin NetBIOS gözatma yöneticisi olarak bulunduğu ve NBNS olarak davrandığı bazı Microsoft Windows ağlarında da bulunurlar. Windows sistemlerinin küçük yerel alan ağları merkez bir ad sunucusuna ihtiyaç duymaz ve isim çözümlemesi yapmak için bir broadcast algoritması kullanır.
Ayrıca alan isimleri için DNS olması gibi, NetBIOS isimleri için aynı görevi gören Windows İnternet İsim Hizmeti(WINS) bulunmaktadır.
Ayrıca bakınız
Dış bağlantılar
- DNS & BIND Resources2 Eylül 2006 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Bilgisayar bilimlerinde ad sunucusu dizin hizmetinin tersi olarak gelen sorgulara cevap veren bir ag hizmeti saglayan bir bilgisayar sunucusudur Cogu kez sayisal olan kimlik tespiti yapan ya da adresleme bileseni iceren bir ic sisteme insanin anlayabilecegi bir tanimlayici eslemesi yapar Bu servisi bir sunucu ag servis protokolune uygun olarak yurutur Internete ait iki ad uzayi sisteminden biri olan alan adi sunucusu DNS ad sunucularina ornek olarak verilebilir DNS sunucularinin en onemli islevi insanlarin aklinda tutabilecegi bir alan adi ile sayisal internet protokol adresine IP uyumlu ana makine adi arasindaki cevrimi saglamaktir Temel islevlerden ikincisi olan internet isim alani internetteki bilgisayar sistemlerini ve kaynaklarini tanimlamak ve yerini tespit etmek icin kullanilir Alan Adi SistemiInternet iki temel ad uzayi saglar alan adi hiyerarsisi ve internet protokol adres sistemi Alan adi sistemi alan ad uzayinin bakimini yurutur ve bu iki ad uzayi arasindaki cevrimi saglar Internet ad sunuculari alan adi sistemini uygular Bir DNS ad sunucusu A AAAA gibi adres kayitlari ad sunucusu kayitlari mail degistirici kayitlari gibi DNS kayitlarini saklayan ve veritabanina dayali sorgulari yanitlayan bir sunucudur Internet alan adi sistemi hiyerarsisi hizmetini Internet Tahsisli Sayilar ve Isimler Kurumu nun ICANN gorevlendirdigi kok dizin ad sunuculari verir Internet tarama hizi internet servis saglayicinin onceden tanimli alan ad sunucusu yerine genel alan ad sunucusu kullanilarak artirilabilir Yetkilendirici Ad SunucusuYetkilendirici ad sunucusu belirli bir bolgede yapilan sorgulara cevap veren bir ad sunucusudur Sadece yetkilendirme gorevli ad sunucusu ise alan adlari ile sorgulara cevap veren bir ad sunucusudur Ad sunuculari diger bolgelere onbellekli ad sunucusu hizmeti verirken bazi ozel bolgeler tarafindan yapilan sorgulara guvenilir cevaplar verebilecek sekilde yapilandirilmistir Bir yetkilendirici ad sunucusu ya birincil ya da ikincil ad sunucusu olarak bulunur Bir bolgede birincil ad sunucusu olarak bulunuyorsa o bolgeye ait kayitlarin tum versiyonlarini saklar Eger bir bolgede ikincil ad sunucusu olarak bulunuyorsa o bolgede bulunan birincil ad sunucusunun veritabaninin ozdes bir kopyasini elde etmek icin bir otomatik guncelleme mekanizmasi kullanir Bu mekanizmaya ornek olarak DNS alan transferleri ve dosya transfer protokolleri verilebilir DNS bir bolge icin birincil ad sunucusu vasitasiyla o bolgenin icerigi degistiginde bunu bolgede bulunan tum ikincil ad sunucularina bildirilmesini saglayan bir mekanizma sunar Bir bolgeye ait tum icerik ya yonetici tarafindan yapilandirilir ya da dinamik DNS kullanilarak yonetilir Her alan adi bir veya daha fazla yetkilendirici ad sunucusunun gorev yaptigi bir bolgeye dahildir Yetkilendirici ad sunucularina ait nitelikli alan adlari o bolgedeki ad sunucusunun kayitlarinda bulunur Eger bir bolgeye ait bir sunucu ust bolgede yetkili degil ise ust bolgeye ait sunucu bir yetkilendirme esliginde yapilandirilmalidir Bir alan adi kaydedildiginde o bolgenin yoneticisi o bolgeye ait kayitlari tutan ad sunucularinin listelerini yedek olmasi icin genellikle en az 2 adet saglar Kayit sorumlusu bolgeyi kapsayan en ust seviye alan adi icin alan adi kayitlarina bahsedilen sunucularin isimlerini saglamaktadir Alan kutugu yetkilendirici alan sunucularini sira ile o alandaki her sunucuyu yetkilendirerek yapilandirir Eger herhangi bir bolgeye ait ad sunucusunun tam nitelikli alan adi o alanda ortaya cikarsa alan yoneticisi ust bolgeye glue record bir ad sunucusunun alan adi kayitlarinda tutulan IP adresi olarak yuklenmis olan IP adreslerini o ad sunucusuna getirir Yoksa yetkilendirme o bolge icin ad sunucusu kayitlarinin listesinden olusacaktir Yetkilendirme Cevabi Bir isim sunucusu verdigi cevabin yetkili oldugunu yetkili oldugu isim icin yapilan sorgulamaya verilen cevapta bulunan Yetkili Cevap AA bitini kurarak belirtir Yetkilendirici olmayan ad sunuculari sadece sorgularin cevaplarini getirir AA bitini degistirmez Ozyineli SorguEger bir ad sunucusu bir sorguya karsilik veremiyorsa bunun nedeni sorgunun yapildigi bilginin veritabaninda bulunmamasidir Bu durumda ozyineli sekilde hiyerarside ust duzey ad sunucularina sorgu yapilir Buna ozyineli sorgu ya da ozyineli basvuru denir Temelde yetkili ad sunuculari internette yapilan sorgular icin yeterlidir Fakat sadece yetkilendirme yapilan islemlerde her DNS sorgusu alan adi sisteminin ust bolgesinde ozyineli sorgu ile baslamalidir ve her kullanici sistemi ozyineli islem yapabilen bir cozucu yazilimi bulundurmalidir Onbellekli Ad SunucusuOnbellekli ad sunucusu diger adiyla DNS onbellegi DNS sorgularinin sonuclarini her alan adi kaydi icin konfigurasyon sirasinda tanimlanan yasam suresi kadar saklar DNS onbellegi internet uzerindeki DNS trafigini duzenleyerek ve yetkilendirici ad sunucularinin uzerindeki yuku azaltarak DNS etkinligini artirir Cunku bu sunucular sorulara daha hizli yanit verir Ayrica DNS I kullanan uc kullanici uygulamalarinin performansini da artirirlar Ozyineli ad sunuculari yetkili olmasalar bile yetkili olan sunuculara danisarak aldiklari sorgulari cozerler Bazen yetkilendirici olarak da gorev yapan onbellekli ad sunuculari aldiklari DNS sorgularini cevaplamak icin gerekli her asamayi gerceklestirirler Bunu yapmak icin DNS alanindan baslayarak sirayla her yetkilendirici ad sunucusunu sorgular Bu yetkilendirici ad sunucusu sorgulanan alan adini iceren bolgeye erisene kadar devam eder Sunucu sorguya cevap verir ya da dogru bir sekilde cevaplayamayacagini soyler Bunun uzerine onbellek cozucusu istemciye sorgunun karsiligini dondurur DNS sunucu gerceklestiriminde cozumleme ve yedekleme fonksiyonlari sunulabilir fakat buna gerek yoktur Bir DNS sunucusu bu fonksiyonlardan her birini tek basina gercekleyebilir Internet servis saglayicilari musterilerine genellikle onbellek cozuculeri saglar Ayrica bircok ev agi yonlendiricileri yerel agda etkinligi artirmak icin onbellek cozuculeri tanimlar Microsoft AgiAd sunuculari ayni zamanda tek bir ana sistemin NetBIOS gozatma yoneticisi olarak bulundugu ve NBNS olarak davrandigi bazi Microsoft Windows aglarinda da bulunurlar Windows sistemlerinin kucuk yerel alan aglari merkez bir ad sunucusuna ihtiyac duymaz ve isim cozumlemesi yapmak icin bir broadcast algoritmasi kullanir Ayrica alan isimleri icin DNS olmasi gibi NetBIOS isimleri icin ayni gorevi goren Windows Internet Isim Hizmeti WINS bulunmaktadir Ayrica bakinizBind LDAP OpenDNS Google DNSDis baglantilarDNS amp BIND Resources2 Eylul 2006 tarihinde Wayback Machine sitesinde