Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Bu maddede yer alan bilgiler belli bir bölgenin bakış açısından ele alınmıştır ve içeriğinin fazla yerel olduğu düşünülmektedir. Maddenin evrenselleştirilmesi ve uygun hâle getirilmesi için lütfen katılınız. |
Adli tıp, tıp biliminin ceza hukuku ve medeni kanunlara, özellikle de ceza hukuku tarafında, kabul edilebilir kanıtların ve ceza usulünün yasal standartlarına uygun olarak, ceza soruşturması sırasında uygulanmasıdır. Adli bilim insanları, araştırma sırasında bilimsel kanıtları toplar, muhafaza eder ve analiz eder. Bazı adli bilim insanları delilleri toplamak için suç mahalline seyahat ederken diğerleri başkalarının kendilerine getirdiği nesneler üzerinde analiz yaparak laborant rolünü üstlenirler.
Gereksinim alanları
Yaralanma, ölüm ya da hukuki ihtilafla sonuçlanan durumlara ait adli soruşturmalarda, olayların tıbbi yönlerini aydınlatmak; kurban, şüpheli ve olaydan etkilenen üçüncü şahısların tıbbi durumunu belgelemek ve bu kapsamdaki haklarının korunmasını sağlamak için hekimlere gereksinim duyulur. Adli tıp uzmanları bu konuda eğitim almış uzmanlardır. Olayın niteliğine göre, bir uzman ya da birden fazla uzmanı bir araya getiren bir kurul, "adli tıbbi rapor" hazırlar. Adli tıp raporunun her durumda adli tıp uzmanı tarafından hazırlanması şart değildir, diğer tıp branşlarından görevliler tarafından da hazirlanabilir. Yine olayın niteliğine göre, diğer sahalarda uzman kişiler, diş hekimleri ya da pratisyen hekimler genel olarak tıbbı ya da kendi branşlarını ilgilendiren konularda rapor hazırlayabilir.
Geçmişi
Eski Mısırlılar günümüzden 5.000 yıl önce cinayet ve benzeri olaylarda doktorlara danışıyorlardı. Adil tıp konusu, Hammurabi Kanunları ile Tevrat'ta da yer alır. İÖ 40'ta öldürülen Jül Sezar'ın vücudundaki 23 yaranın yerini ve etkilerini gösteren rapor ilk adli tıp raporu sayılır. Gerçek ölüm nedeninin anlaşılabilmesi için cesedin açılarak incelenmesi gerekebilir. Buna otopsi denir. İlk otopsi 1374'te Fransa'da uygulanmıştır. Adli tıp günümüzde hukuk ve tıp fakültelerinde bir ders olarak okutulmaktadır. Adli tıbba ilk kez 1650'de Leipzig Üniversitesi'nin ders programında yer verilmiştir. Türkiye'de ise adli tıp okullarda ders olarak 1849'da okutulmaya başlanmıştır.
Adli tıbbi değerlendirmeler konusundaki talepler mahkeme ve savcılıklardan gelebileceği gibi adli konulara taraf olan birey ya da kurumlardan da gelebilir. Mahkeme ve savcılık kanalıyla yapılan istemlerle ilgili olarak, ilgili uzman tarafından bir "bilirkişi raporu" hazırlanır. Bu raporun mahkeme heyeti üzerinde hiçbir bağlayıcılığı yoktur. Hakim isterse başka bir bilirkişi görüşü daha isteyebilir ya da var olan görüşün dışında bir karar verebilir. Taraf olan birey ya da kurumlar da mahkemeye sunmak üzere adli tıbbi değerlendirme raporları hazırlatabilirler. Bu durumda sunulan rapor "bilirkişi raporu" değil, "uzman görüşü" olarak nitelendirilecektir. Mahkemeler istediği takdirde, "bilirkişi raporlarının" ya da "uzman görüşlerinin" sahiplerini duruşmaya çağırıp dinleyebilir ve soru sorabilirler. Aynı şekilde bu görüşler de mahkeme heyeti için bağlayıcı nitelikte değildir. Bu konuyla ilgili düzenlemeler Türkiye için Ceza Muhakemeleri Kanununda mevcuttur.
Türkiye'de Adli tıp
Adalet bakanlığına bağlı Adli Tıp Kurumu, İstanbul Üniversitesine bağlı Adli Tıp Enstitüsü ve çeşitli tıp fakültelerinin Adli Tıp Anabilim Dalları resmi bilirkişilik yapabilirler. Bu konudaki düzenlemeler Ceza Muhakemeleri Kanunu, Adli Tıp Kurumu Kanunu ve Adli Tıp Kurumu Kanunu Uygulama Yönetmeliğinde yer almaktadır. Bu kurumlar içinde Adli Tıp Kurumu sadece mahkemelerden gelen istemlere cevap vermekle yükümlü iken, üniversitelere bağlı birimler hem mahkeme hem bireysel başvurulara cevap verebilmektedir.
Kaynakça
- ^ . 28 Mart 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Şubat 2019.
- ^ Kind S, Overman M (1972). Science Against Crime. New York: Doubleday. ss. 12-13. ISBN .
- ^ Schafer, Elizabeth D. (2008). "Ancient science and forensics". Ayn Embar-seddon, Allan D. Pass (eds.) (Ed.). Forensic Science. . s. 40. ISBN .
- ^ Vitruvius. "De Architectura, Book IX, paragraphs 9–12, text in English and Latin". University of Chicago. Erişim tarihi: 30 Ağustos 2007.
- ^ "Incompressibility of Water". Harvard University. 18 Aralık 2010 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 27 Şubat 2008.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Bu maddede yer alan bilgiler belli bir bolgenin bakis acisindan ele alinmistir ve iceriginin fazla yerel oldugu dusunulmektedir Maddenin evrensellestirilmesi ve uygun hale getirilmesi icin lutfen tartismaya katiliniz Adli tip tip biliminin ceza hukuku ve medeni kanunlara ozellikle de ceza hukuku tarafinda kabul edilebilir kanitlarin ve ceza usulunun yasal standartlarina uygun olarak ceza sorusturmasi sirasinda uygulanmasidir Adli bilim insanlari arastirma sirasinda bilimsel kanitlari toplar muhafaza eder ve analiz eder Bazi adli bilim insanlari delilleri toplamak icin suc mahalline seyahat ederken digerleri baskalarinin kendilerine getirdigi nesneler uzerinde analiz yaparak laborant rolunu ustlenirler Adli tipGereksinim alanlariYaralanma olum ya da hukuki ihtilafla sonuclanan durumlara ait adli sorusturmalarda olaylarin tibbi yonlerini aydinlatmak kurban supheli ve olaydan etkilenen ucuncu sahislarin tibbi durumunu belgelemek ve bu kapsamdaki haklarinin korunmasini saglamak icin hekimlere gereksinim duyulur Adli tip uzmanlari bu konuda egitim almis uzmanlardir Olayin niteligine gore bir uzman ya da birden fazla uzmani bir araya getiren bir kurul adli tibbi rapor hazirlar Adli tip raporunun her durumda adli tip uzmani tarafindan hazirlanmasi sart degildir diger tip branslarindan gorevliler tarafindan da hazirlanabilir Yine olayin niteligine gore diger sahalarda uzman kisiler dis hekimleri ya da pratisyen hekimler genel olarak tibbi ya da kendi branslarini ilgilendiren konularda rapor hazirlayabilir GecmisiEski Misirlilar gunumuzden 5 000 yil once cinayet ve benzeri olaylarda doktorlara danisiyorlardi Adil tip konusu Hammurabi Kanunlari ile Tevrat ta da yer alir IO 40 ta oldurulen Jul Sezar in vucudundaki 23 yaranin yerini ve etkilerini gosteren rapor ilk adli tip raporu sayilir Gercek olum nedeninin anlasilabilmesi icin cesedin acilarak incelenmesi gerekebilir Buna otopsi denir Ilk otopsi 1374 te Fransa da uygulanmistir Adli tip gunumuzde hukuk ve tip fakultelerinde bir ders olarak okutulmaktadir Adli tibba ilk kez 1650 de Leipzig Universitesi nin ders programinda yer verilmistir Turkiye de ise adli tip okullarda ders olarak 1849 da okutulmaya baslanmistir Adli tibbi degerlendirmeler konusundaki talepler mahkeme ve savciliklardan gelebilecegi gibi adli konulara taraf olan birey ya da kurumlardan da gelebilir Mahkeme ve savcilik kanaliyla yapilan istemlerle ilgili olarak ilgili uzman tarafindan bir bilirkisi raporu hazirlanir Bu raporun mahkeme heyeti uzerinde hicbir baglayiciligi yoktur Hakim isterse baska bir bilirkisi gorusu daha isteyebilir ya da var olan gorusun disinda bir karar verebilir Taraf olan birey ya da kurumlar da mahkemeye sunmak uzere adli tibbi degerlendirme raporlari hazirlatabilirler Bu durumda sunulan rapor bilirkisi raporu degil uzman gorusu olarak nitelendirilecektir Mahkemeler istedigi takdirde bilirkisi raporlarinin ya da uzman goruslerinin sahiplerini durusmaya cagirip dinleyebilir ve soru sorabilirler Ayni sekilde bu gorusler de mahkeme heyeti icin baglayici nitelikte degildir Bu konuyla ilgili duzenlemeler Turkiye icin Ceza Muhakemeleri Kanununda mevcuttur Turkiye de Adli tipAdalet bakanligina bagli Adli Tip Kurumu Istanbul Universitesine bagli Adli Tip Enstitusu ve cesitli tip fakultelerinin Adli Tip Anabilim Dallari resmi bilirkisilik yapabilirler Bu konudaki duzenlemeler Ceza Muhakemeleri Kanunu Adli Tip Kurumu Kanunu ve Adli Tip Kurumu Kanunu Uygulama Yonetmeliginde yer almaktadir Bu kurumlar icinde Adli Tip Kurumu sadece mahkemelerden gelen istemlere cevap vermekle yukumlu iken universitelere bagli birimler hem mahkeme hem bireysel basvurulara cevap verebilmektedir Kaynakca 28 Mart 2019 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 20 Subat 2019 Kind S Overman M 1972 Science Against Crime New York Doubleday ss 12 13 ISBN 0 385 09249 0 Schafer Elizabeth D 2008 Ancient science and forensics Ayn Embar seddon Allan D Pass eds Ed Forensic Science s 40 ISBN 978 1587654237 KB1 bakim Fazladan yazi editor listesi link Vitruvius De Architectura Book IX paragraphs 9 12 text in English and Latin University of Chicago Erisim tarihi 30 Agustos 2007 Incompressibility of Water Harvard University 18 Aralik 2010 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 27 Subat 2008