Afrikaans dil bilgisi, Afrikaans dilinde konuşup yazabilmeyi sağlayan kurallar bütünüdür. Hint-Avrupa dilleri içinde en çözümlemeli dil bilgisi olduğu söylenebilir.
Fiillerin mastar ve zaman kipi halleri arasında fark yoktur. İki fiil dışında; olmak ve sahip olmak:
Mastar Hâli | Türkçe | Geniş Zaman |
---|---|---|
wees | olmak | is |
hê | sahip olmak | het |
En basit cümle yapısı olan "O bir doktordur" ya da "Ben bir öğretmenim" gibi "olmak" fiili içeren yapılar da aşağıdaki gibidir:
Afrikaans | Hollandaca | Türkçe |
---|---|---|
Ek is | Ik ben | Ben ...yım |
Jy/U is | Jij/U bent | Sen ...sın |
Hy-Sy-Dit is | Hij-Zij-Het is | O ...dır |
Ons is | Wij zijn | Biz ...yız |
Julle is | Jullie zijn | Siz ...sınız |
Hulle is | Zij zijn | Onlar ...lar |
Yardımcı Fiiller
Geniş Zaman | Geçmiş Zaman | ||||||||||
Afrikaans | Hollandaca | Türkçe | Afrikaans | Hollandaca | İngilizce | ||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
kan | kan / kunt / kunnen | -ebilmek, -abılmak | kon | kon / konden | could | ||||||
sal | zal / zult / zullen | -ecek, -acak | sou | zou / zouden | would | ||||||
moet | moet / moeten | -meli, -malı | moes | moest / moesten | had to | ||||||
mag | mag / mogen | -ebilmek, -abılmak (İzin) | mog | mocht / mochten | would have to | ||||||
wil | wil / wilt / willen | İstemek | wou | wilde / wilden; wou / wouden | wanted to | ||||||
dink | denk / denkt / denken | Düşünmek | dag | dacht / dachten | thought | ||||||
weet | weet / weten | Bilmek | wis | wist / wisten | knew |
Morfoloji
Sözcük Sırası
Afrikaans cümlelerde sözcüklerin takip ettiği sıraya "STOMPI" kuralı denir. Bu, İngilizcede sözcük türlerinin baş harflerinden oluşmuştur. (Subject + Time + Object + Manner + Place + Infinitive) Bu sıra şöyledir:
"STOMPI" Kuralı | |||||||
Ö | Y1 | Z | N | B | Y | Y2 | M |
---|---|---|---|---|---|---|---|
Özne | İlk Yüklem | Zaman | Nesne | Biçim | Yer | İkinci Yüklem | Mastar |
Fiiller
Geçmiş Zaman
- Ek breek - Kırıyorum
- Ek het gebreek - Kırdım
Gelecek Zaman
- Ek sal kom - Geleceğim
Bunun olumsuzu olarak:
sou + mastar. Örneğin,
- Ek sou kom - Gelecektim
İsimler
Almanca'dan farklı olarak, Afrikaans'ta sözcüklerin cinsiyetleri yoktur. Ama isimlerin tekil ve çoğul hâlleri arasında fark vardır. En yaygın çoğul eki -e'dir. Ama bunun yanında -s eki de epey yaygındır. Örneğin;
Türkçe | Afrikaans | Hollandaca | Flamanca |
---|---|---|---|
Çocuklar | Kinders | Kinderen | Kinders |
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Afrikaans dil bilgisi Afrikaans dilinde konusup yazabilmeyi saglayan kurallar butunudur Hint Avrupa dilleri icinde en cozumlemeli dil bilgisi oldugu soylenebilir Fiillerin mastar ve zaman kipi halleri arasinda fark yoktur Iki fiil disinda olmak ve sahip olmak Mastar Hali Turkce Genis Zamanwees olmak ishe sahip olmak het En basit cumle yapisi olan O bir doktordur ya da Ben bir ogretmenim gibi olmak fiili iceren yapilar da asagidaki gibidir Afrikaans Hollandaca TurkceEk is Ik ben Ben yimJy U is Jij U bent Sen sinHy Sy Dit is Hij Zij Het is O dirOns is Wij zijn Biz yizJulle is Jullie zijn Siz sinizHulle is Zij zijn Onlar lar Yardimci Fiiller Genis Zaman Gecmis ZamanAfrikaans Hollandaca Turkce Afrikaans Hollandaca Ingilizcekan kan kunt kunnen ebilmek abilmak kon kon konden couldsal zal zult zullen ecek acak sou zou zouden wouldmoet moet moeten meli mali moes moest moesten had tomag mag mogen ebilmek abilmak Izin mog mocht mochten would have towil wil wilt willen Istemek wou wilde wilden wou wouden wanted todink denk denkt denken Dusunmek dag dacht dachten thoughtweet weet weten Bilmek wis wist wisten knewMorfolojiSozcuk SirasiAfrikaans cumlelerde sozcuklerin takip ettigi siraya STOMPI kurali denir Bu Ingilizcede sozcuk turlerinin bas harflerinden olusmustur Subject Time Object Manner Place Infinitive Bu sira soyledir STOMPI KuraliO Y1 Z N B Y Y2 MOzne Ilk Yuklem Zaman Nesne Bicim Yer Ikinci Yuklem MastarFiillerGecmis Zaman Ek breek Kiriyorum Ek het gebreek Kirdim Gelecek Zaman Ek sal kom Gelecegim Bunun olumsuzu olarak sou mastar Ornegin Ek sou kom GelecektimIsimlerAlmanca dan farkli olarak Afrikaans ta sozcuklerin cinsiyetleri yoktur Ama isimlerin tekil ve cogul halleri arasinda fark vardir En yaygin cogul eki e dir Ama bunun yaninda s eki de epey yaygindir Ornegin Turkce Afrikaans Hollandaca FlamancaCocuklar Kinders Kinderen Kinders