Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Ak Ana - Türk, Tatar, Altay, Yakut, Çuvaş mitolojilerinde Deniz Tanrıçası. Değişik Türk dillerinde Ağ Ana, Ürüng Ene, Şura (Sura, Sor) Ene olarak da bilinir. Moğollar ise Sagan (Sagağan, Saj) Ece olarak anarlar.
Özellikleri
Henüz hiçbir şey yaratılmamışken ve yalnızca uçsuz bucaksız bir su varken, sonsuz sulardan çıkarak, Tanrı Ülgen’e yaratma ilhamını vererek sulara tekrar dalmıştır. Işıktan (cisimsel olmayan) bir bedeni vardır. Başında gücü simgeleyen ve taca benzeyen zarif boynuzları bulunur. Alt kısmında denizkızı gibi çok uzun bir balık kuyruğu bulunur. Kuyruğu hafif maviye çalan bir renktedir. Etrafında denizyıldızları dolaşır. Hayatın başlangıcına dair ne varsa hepsine ruh vererek yaşam döngüsünü başlatmıştır. Akdeniz’de yaşar. Bazı söylencelerde, geyik şekline giren Su Ana ile Göktürklerin Atası evlenmiştir. Çeşitli söylencelerde hep denizden çıkan varlık bir geyik olarak betimlenir. Beyaz renk suyu ve temizliği simgeler. Yakutçadaki Ürüng sözcüğü beyaz ve gümüş demektir. Ürüng bu dilde Ayığsıt Hanım için bir sıfat olarak da kullanılır. Moğolcada Ehe Üreng olarak bilinir. Moğollara göre Ekhe Hatun, derinliklerden gelen çamuru bir kaplumbağanın sırtına koyarak yeryüzünü yaratmıştır.Yakutlardaki Aha adlı ırmak tanrıçası ve Anadoludaki Aka adı verilen Ana Tanrıça ile de ilgilidir.
Aka
Aka (Aha, Eke, Ehe, Ekhe) – Anadolu ırmak tanrıçası. Eski Anadolu kültürleri kökenli bir tanrıçadır. Türklerden önceki uygarlıklardan kaynaklanır. Irmakların ve akarsuların içinde yaşayan varlıkların koruyucusudur. Bir görüşe göre Ak Ana ile benzerliği nedeniyle aynı varlıklar olduğu iddia edilir. Sözcük, büyük kardeş anlamı veya sahiplik ifâde eder. Beyazlık içeriğini de barındırır. Moğol halk kültüründe Eke Hatan veya Ehe Üreng (Beyaz Ana) olarak bilinir. Bir rivayette çamuru çıkarmasını kaplumbağadan istemiştir. Burada Eke Hatan (Aka Hatun) bir ırmak tanrıçası olarak Türk kültüründeki sulardan çıkan Ak Ana’nın özelliklerini taşır.
Etimoloji
(Ağ/Ak) kökünden türemiştir. Ağmak, akmak, beyazlamak, ışımak, yükselmek, yukarı çıkmak veya aşağı inmek, yaratmak gibi anlamlar taşır. Kirlenmemişlik, eldeğmemişlik ve günahsızlık mecazen anlamın içeriğinde yer alır.
Ayrıca bakınız
Kaynakça
- Türk Söylence Sözlüğü, Deniz Karakurt, Türkiye, 2011 (OTRS: CC BY-SA 3.0) 27 Aralık 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
Dipnotlar
- ^ Türk Mitolojisi Ansiklopedik Sözlük, Celal Beydili, Yurt Yayınevi (Sayfa - 24)
- ^ Bahaeddin Ögel, Türk Mitolojisi (Cilt-1, Sayfa 570)
- ^ Anatolian Goddess (Aka) 21 Eylül 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde . (İngilizce)
Dış bağlantılar
- (Ağ Ana)
- Ak Ene[]
- Ak Ana Efsanesi11 Ocak 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- (İngilizce)
- Türk Mitolojisinde Anne, Muharrem Kaya16 Temmuz 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Ak Ana Turk Tatar Altay Yakut Cuvas mitolojilerinde Deniz Tanricasi Degisik Turk dillerinde Ag Ana Urung Ene Sura Sura Sor Ene olarak da bilinir Mogollar ise Sagan Sagagan Saj Ece olarak anarlar OzellikleriHenuz hicbir sey yaratilmamisken ve yalnizca ucsuz bucaksiz bir su varken sonsuz sulardan cikarak Tanri Ulgen e yaratma ilhamini vererek sulara tekrar dalmistir Isiktan cisimsel olmayan bir bedeni vardir Basinda gucu simgeleyen ve taca benzeyen zarif boynuzlari bulunur Alt kisminda denizkizi gibi cok uzun bir balik kuyrugu bulunur Kuyrugu hafif maviye calan bir renktedir Etrafinda denizyildizlari dolasir Hayatin baslangicina dair ne varsa hepsine ruh vererek yasam dongusunu baslatmistir Akdeniz de yasar Bazi soylencelerde geyik sekline giren Su Ana ile Gokturklerin Atasi evlenmistir Cesitli soylencelerde hep denizden cikan varlik bir geyik olarak betimlenir Beyaz renk suyu ve temizligi simgeler Yakutcadaki Urung sozcugu beyaz ve gumus demektir Urung bu dilde Ayigsit Hanim icin bir sifat olarak da kullanilir Mogolcada Ehe Ureng olarak bilinir Mogollara gore Ekhe Hatun derinliklerden gelen camuru bir kaplumbaganin sirtina koyarak yeryuzunu yaratmistir Yakutlardaki Aha adli irmak tanricasi ve Anadoludaki Aka adi verilen Ana Tanrica ile de ilgilidir AkaAka Aha Eke Ehe Ekhe Anadolu irmak tanricasi Eski Anadolu kulturleri kokenli bir tanricadir Turklerden onceki uygarliklardan kaynaklanir Irmaklarin ve akarsularin icinde yasayan varliklarin koruyucusudur Bir goruse gore Ak Ana ile benzerligi nedeniyle ayni varliklar oldugu iddia edilir Sozcuk buyuk kardes anlami veya sahiplik ifade eder Beyazlik icerigini de barindirir Mogol halk kulturunde Eke Hatan veya Ehe Ureng Beyaz Ana olarak bilinir Bir rivayette camuru cikarmasini kaplumbagadan istemistir Burada Eke Hatan Aka Hatun bir irmak tanricasi olarak Turk kulturundeki sulardan cikan Ak Ana nin ozelliklerini tasir Etimoloji Ag Ak kokunden turemistir Agmak akmak beyazlamak isimak yukselmek yukari cikmak veya asagi inmek yaratmak gibi anlamlar tasir Kirlenmemislik eldegmemislik ve gunahsizlik mecazen anlamin iceriginde yer alir Ayrica bakinizAk KizlarKaynakcaTurk Soylence Sozlugu Deniz Karakurt Turkiye 2011 OTRS CC BY SA 3 0 27 Aralik 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde arsivlendi Dipnotlar Turk Mitolojisi Ansiklopedik Sozluk Celal Beydili Yurt Yayinevi Sayfa 24 Bahaeddin Ogel Turk Mitolojisi Cilt 1 Sayfa 570 Anatolian Goddess Aka 21 Eylul 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde Ingilizce Dis baglantilar Ag Ana Ak Ene olu kirik baglanti Ak Ana Efsanesi11 Ocak 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde Ingilizce Turk Mitolojisinde Anne Muharrem Kaya16 Temmuz 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde