Akköse, Trabzon ilinin Dernekpazarı ilçesine bağlı bir mahalledir.
Akköse | |
---|---|
Trabzon ilinin Türkiye'deki konumu | |
Akköse Akköse'nin Trabzon'daki konumu | |
Ülke | Türkiye |
İl | Trabzon |
İlçe | Dernekpazarı |
Coğrafi bölge | Karadeniz Bölgesi |
Rakım | 550 m |
Nüfus (2022) | 444 |
Zaman dilimi | (TSİ) |
İl alan kodu | 462 |
İl plaka kodu | 61 |
Posta kodu | 61940 |
Tarihçe
Osmanlı döneminde "Zeno" ya da "Zino" adıyla günümüz Akköse mahallesi ile Dernekpazarı ilçe merkezine bağlı Ulucami yerleşiminin birleşiminden oluşmuş bir köy olarak görülmektedir. Yerleşimin tarihi adının Lazca, "ova" veya "düzlük arazi" anlamına gelmekte olan "Zeni" kelimesinden türediği değerlendirilmektedir. Of civarı 1461 yılında Osmanlı egemenliğine girdikten sonra "Zeno (Zino)" adıyla o dönemki Of kazasına bağlı köyler arasında yerleşimden bahsedilmektedir. 1486 yılı tahririne göre köyde; 79 hane, 6 bive (dul kadın), 2 mücerred (yetişkin bekar erkek) ile 3 baştina, 2 müsellem ve 2 yamak hanesi bulunmaktadır. 15. yüzyıl kayıtlarına göre köyde Hristiyanlar çoğunlukta olmakla birlikte o dönemde askeri ve devlet görevlisi harici Müslüman nüfus da bulunmaktadır. 1515 yılı tahririne göre köyde; 45 hane, 3 bive (dul kadın), 10 baştina hanesi, 12 müsellem hanesi ile 1 müsellem bive bulunmaktadır. 1554 yılı kayıtlarında Oflara adıyla yer alan köyde; 50 normal hane, 17 baştina hane ve 7 müsellem hane bulunmaktadır. Bu tarihteki kayda göre köyde 280 adet üzüm ağacı bulunduğu görülmektedir. Bunun yanı sıra o tarihte yerleşimde doğan yetiştiriciliği de yapılmaktadır. 1583 yılı kaydında köyde erkek nüfus; 54 ispenç ve 11 bennak ile 4 mücerred olarak kaydedilmiştir. Buradan yola çıkıldığında köyde Hristiyan ağırlıklı olmak üzere Müslüman-Hristiyan nüfusun bir arada yaşadığı anlaşılmaktadır. 1678 yılına ait bir kayıtta köyden Niyaz, Murteza, İbrahim ve İvaz adlarında kişilerin önderliğinde bir grubun bölgede eşkıyalık yaptığı belirtilmekte olup 1679 yılına ait başka bir kayıtta da gerçekleşen askerî harekât ile bu eşkıyalardan bir kısmi öldürülerek düzen sağlandığı belirtilmektedir. Ancak bölgedeki eşkıyalık hareketleri kısa süre sonra yeniden başlamış ve bölgede güvensiz bir ortam oluşmuştur. 1681 yılı Avarız Defterine göre yerleşimde tamamı Müslüman 34 avarız neferi kaydedilmiştir.
Türkiye Cumhuriyeti'nin kurulmasından sonra Trabzon ili Of kazasının Dernekpazarı bucağına bağlı köy olarak görülmektedir. 1935 ve 1940 yıllarına ait nüfus sayımlarında Akköse, 1945, 1950 ve 1955 yılı nüfus sayımlarında Zenoakköse olarak görülen yerleşimin adı 1959 yılında, "yabancı kökten geldiği ve iltibasa yol açtığı" gerekçesiyle 7267 sayılı kanunla Akköse olarak değiştirilmiş ve 1960 yılı nüfus sayımından itibaren yeni adıyla kayıtlarda yer almaya başlamıştır.
Coğrafya
Trabzon il merkezine 74 km, Dernekpazarı ilçesine 4 km uzaklıktadır.
Nüfus
Yıllara göre mahalle nüfus verileri | ||
---|---|---|
2022 | 444 | |
2021 | 467 | |
2020 | 484 | |
2019 | 502 | |
2018 | 604 | |
2017 | 361 | |
2016 | 361 | |
2015 | 367 | |
2014 | 410 | |
2013 | 428 | |
2012 | 339 | |
2011 | 337 | |
2000 | 434 | |
1990 | 996 |
Kaynakça
- ^ a b c d e f g h i j k "Trabzon Dernekpazarı Akköse Mahallesi Nüfusu". Nufusune.com. 31 Ocak 2023 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 28 Mayıs 2023.
- ^ a b c d e f . YerelNet.org.tr. 4 Haziran 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Mayıs 2023.
- ^ Çağatay, İrfan (2018). "Derleme Sözlüğü'nde Lazca Unsurlar". Türk Dili Araştırmaları Yıllığı-BELLETEN. 66 (1). DergiPark. s. 128. 9 Nisan 2023 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 28 Mayıs 2023.
- ^ Bostan, M. Hanefi (2016). XV-XVI. ve XVII. Yüzyıllarda Of Kazası-Başlangıçtan Günümüze Her Yönüyle Of (Editörler:Hikmet Öksüz, A. Mevhibe Coşar, Veysel Usta. Trabzon: Karadeniz Teknik Üniversitesi Yayınları. , sayfa 35-109.
- ^ Bostan, Mehmet Hanefi (2005). "XVII. Yüzyıl Avârız ve Cizye Defterlerine Göre Of Kazasının Nüfusu ve Etnik Yapısı-XIV. Türk Tarih Kongresi". www.academia.edu. ss. 413-429. 21 Ocak 2023 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 19 Mayıs 2023.
- ^ Başbakanlık Devlet İstatistik Enstitüsü (1963). "1960 Genel Nüfus Sayımı: İl, İlçe, Bucak ve Köyler itibarıyla nüfus" (PDF). sehirhafizasi.sakarya.edu.tr. 18 Şubat 2020 tarihinde kaynağından (PDF). Erişim tarihi: 18 Şubat 2020.
Dış bağlantılar
- Akköse, Dernekpazarı için uzaydan görüntü siteleri: Google, Yahoo, Microsoft
Trabzon ile ilgili bu madde seviyesindedir. Madde içeriğini genişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz. |
Türkiye'deki bir mahalle ile ilgili bu madde seviyesindedir. Madde içeriğini genişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz. |
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Akkose Trabzon ilinin Dernekpazari ilcesine bagli bir mahalledir AkkoseMahalleMahallenin haritadaki yeriTrabzon ilinin Turkiye deki konumuAkkoseAkkose nin Trabzon daki konumuUlke TurkiyeIlTrabzonIlceDernekpazariCografi bolgeKaradeniz BolgesiRakim550 mNufus 2022 444Zaman dilimiUTC 03 00 TSI Il alan kodu462Il plaka kodu61Posta kodu61940TarihceOsmanli doneminde Zeno ya da Zino adiyla gunumuz Akkose mahallesi ile Dernekpazari ilce merkezine bagli Ulucami yerlesiminin birlesiminden olusmus bir koy olarak gorulmektedir Yerlesimin tarihi adinin Lazca ova veya duzluk arazi anlamina gelmekte olan Zeni kelimesinden turedigi degerlendirilmektedir Of civari 1461 yilinda Osmanli egemenligine girdikten sonra Zeno Zino adiyla o donemki Of kazasina bagli koyler arasinda yerlesimden bahsedilmektedir 1486 yili tahririne gore koyde 79 hane 6 bive dul kadin 2 mucerred yetiskin bekar erkek ile 3 bastina 2 musellem ve 2 yamak hanesi bulunmaktadir 15 yuzyil kayitlarina gore koyde Hristiyanlar cogunlukta olmakla birlikte o donemde askeri ve devlet gorevlisi harici Musluman nufus da bulunmaktadir 1515 yili tahririne gore koyde 45 hane 3 bive dul kadin 10 bastina hanesi 12 musellem hanesi ile 1 musellem bive bulunmaktadir 1554 yili kayitlarinda Oflara adiyla yer alan koyde 50 normal hane 17 bastina hane ve 7 musellem hane bulunmaktadir Bu tarihteki kayda gore koyde 280 adet uzum agaci bulundugu gorulmektedir Bunun yani sira o tarihte yerlesimde dogan yetistiriciligi de yapilmaktadir 1583 yili kaydinda koyde erkek nufus 54 ispenc ve 11 bennak ile 4 mucerred olarak kaydedilmistir Buradan yola cikildiginda koyde Hristiyan agirlikli olmak uzere Musluman Hristiyan nufusun bir arada yasadigi anlasilmaktadir 1678 yilina ait bir kayitta koyden Niyaz Murteza Ibrahim ve Ivaz adlarinda kisilerin onderliginde bir grubun bolgede eskiyalik yaptigi belirtilmekte olup 1679 yilina ait baska bir kayitta da gerceklesen askeri harekat ile bu eskiyalardan bir kismi oldurulerek duzen saglandigi belirtilmektedir Ancak bolgedeki eskiyalik hareketleri kisa sure sonra yeniden baslamis ve bolgede guvensiz bir ortam olusmustur 1681 yili Avariz Defterine gore yerlesimde tamami Musluman 34 avariz neferi kaydedilmistir Turkiye Cumhuriyeti nin kurulmasindan sonra Trabzon ili Of kazasinin Dernekpazari bucagina bagli koy olarak gorulmektedir 1935 ve 1940 yillarina ait nufus sayimlarinda Akkose 1945 1950 ve 1955 yili nufus sayimlarinda Zenoakkose olarak gorulen yerlesimin adi 1959 yilinda yabanci kokten geldigi ve iltibasa yol actigi gerekcesiyle 7267 sayili kanunla Akkose olarak degistirilmis ve 1960 yili nufus sayimindan itibaren yeni adiyla kayitlarda yer almaya baslamistir CografyaTrabzon il merkezine 74 km Dernekpazari ilcesine 4 km uzakliktadir NufusYillara gore mahalle nufus verileri2022 4442021 4672020 4842019 5022018 6042017 3612016 3612015 3672014 4102013 4282012 3392011 3372000 4341990 996Kaynakca a b c d e f g h i j k Trabzon Dernekpazari Akkose Mahallesi Nufusu Nufusune com 31 Ocak 2023 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 28 Mayis 2023 a b c d e f YerelNet org tr 4 Haziran 2015 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 28 Mayis 2023 Cagatay Irfan 2018 Derleme Sozlugu nde Lazca Unsurlar Turk Dili Arastirmalari Yilligi BELLETEN 66 1 DergiPark s 128 9 Nisan 2023 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 28 Mayis 2023 Bostan M Hanefi 2016 XV XVI ve XVII Yuzyillarda Of Kazasi Baslangictan Gunumuze Her Yonuyle Of Editorler Hikmet Oksuz A Mevhibe Cosar Veysel Usta Trabzon Karadeniz Teknik Universitesi Yayinlari ISBN 978 975 6983 85 0 sayfa 35 109 Bostan Mehmet Hanefi 2005 XVII Yuzyil Avariz ve Cizye Defterlerine Gore Of Kazasinin Nufusu ve Etnik Yapisi XIV Turk Tarih Kongresi www academia edu ss 413 429 21 Ocak 2023 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 19 Mayis 2023 Basbakanlik Devlet Istatistik Enstitusu 1963 1960 Genel Nufus Sayimi Il Ilce Bucak ve Koyler itibariyla nufus PDF sehirhafizasi sakarya edu tr 18 Subat 2020 tarihinde kaynagindan PDF Erisim tarihi 18 Subat 2020 Dis baglantilarAkkose Dernekpazari icin uzaydan goruntu siteleri Google Yahoo MicrosoftTrabzon ile ilgili bu madde taslak seviyesindedir Madde icerigini genisleterek Vikipedi ye katki saglayabilirsiniz Turkiye deki bir mahalle ile ilgili bu madde taslak seviyesindedir Madde icerigini genisleterek Vikipedi ye katki saglayabilirsiniz