Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Aleksandr Frenkel (Gürcüce: ალექსანდრე ფრენკელი), tam adı Aleksandr Samoyloviç Frenkel, Yahudi asıllı hukukçu, gazeteci ve yazar. 1877-1878 Osmanlı-Rus Savaşı’nı izleyen dönemde Batum ve Çürüksu (Kobuleti) bölgelerinde Müslüman Gürcülerin içinde bulunduğu koşulları ve Gürcü göçünü anlatan günlükleriyle tanınır.
Aleksandr Frenkel'in doğum yeri ve tarihi bilinmemektedir. Bununla birlikte üniversiteye girdiği yıl üzerinden 1838 yılında doğduğu tahmin edilmektedir. Petersburg Üniversitesinde hukuk öğrenimi gören Frenkel, mezun olduktan sonra avukat olarak çalışmaya başladı. Ölüm cezası gibi ağır mahkûmiyetlere karşı çıkarak Rus ceza kanununda reformlar yapılmasını savundu. 1877-1878 Osmanlı-Rus Savaşı’ndan önce Rusya'dan Gürcistan’a gitti. Bu savaş sırasında Rus ordusu saflarında çatışmaları izledi. Petersburg’ta üniversite yıllarından tanıdığı Gürcü yazar ’nin Tiflis’te çıkardığı, siyasal ve edebi yazılara yer veren Obzor gazetesinde yazdı. Frenkel aynı dönemde Petersburg’ta çıkan Rusça Golos gazetesinin Tiflis muhabiriydi. Daha sonra Tiflis’te yayımlanan Yuriditseskoe Obozrenie gazetesinin yazı kurulunda yer adlı.
Frenkel'in Gürcü tarihçi Dimitri Bakradze ve Gürcü tarihçi ve arkeolog Ekvtime Takaişvili ile yakın ilişkileri vardı. Takaişvili anılarında Frenkel’in Yahudi kökenli olduğunu ve Ortodoks inancına geçtiğini yazmıştır. Frenkel Gürcü kralı Vı. Vahtang’ın yasalarını derledi ve 1887 yılında Gürcü Kralı VI. Vahtang Kanunlarının Derlemesi (сборник законов грузинского царя Вахтанга VI) adıyla yayımladı. Frenkel, Tiflis’te yargılanan ve idama mahkûm edilen eşkıya Tato Tzulukidz’nin (1854-1880) yargılandığı duruşmaları izledi; bu yargılama üzerine yazdığı ve eşkıyalığın tarihçesini de içeren kitabı Gürcüceye çevrilerek 1911 yılında Eşkıya Tato Tzulukidze (ყაჩაღი ტატო წულუკიძე) adıyla yayımlandı. Frenkel 1886 yılında Rusça Kavkazskoe Obozrenie adlı gazeteyi yayımlamaya başladı ve bu gazetenin yayımı yaklaşık iki yıl sürdü. Aleksandre Frenkel’in 1909 yılında öldüğü tahmin edilmektedir.
Frenkel, 1877-1878 Osmanlı-Rus Savaşı’nın ardından Osmanlı Devleti’nin Rusya’ya savaş tazminatı olarak bıraktığı toprakların bir parçası olan Çürüksu (Kobuleti) ve Batum bölgelerine dair izlenimlerini 1879 yılında Rusça Çürüksu ve Batum Üzerine Denemeler (Очерки Чурук-су и Батума) adıyla basılmıştır. Bu kitap 2023 yılında Çürüksu ve Batum Notları adıyla Türkçe yayımlanmıştır. Frenkel, kişisel tanıklıkları üzerinden bu kitapta Müslüman Gürcülerin göçünü, yaşam tarzını ve geleneklerini anlatmıştır. Frenkel kitabında, Çürüksu'da Osmanlıların Müslüman Gürcü erkekleri göç etmek zorunda bırakmak için kadınları ve çocukları zorla gemilere bindirdiğini, bundan dolayı 14-15 Ağustos 1879’de Osmanlılar ile halk arasında çatışmalar çıktığını yazmıştır.
Kaynakça
- ^ a b c "Aleksandre Prenkeli, Çürüksu ve Batum Denemeleri (ნარკვევები ჩურუქ-სუსა და ბათუმზე), Tiflis, 2012, s. 5-20". 6 Şubat 2024 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 6 Şubat 2024.
- ^ "A. Frenkel, Очерки Чурук-су и Батума, Tiflis, 1879, s. 38-39" (PDF). 6 Şubat 2024 tarihinde kaynağından (PDF). Erişim tarihi: 28 Şubat 2024.
- ^ Aleksandr Samoyloviç Frenkel, Çürüksu ve Batum Notları - Osmanlı'nın Kafkaslara Vedası (Türkçesi: Eyüp Karakuş), İstanbul, 2023, s. 72,
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Aleksandr Frenkel Gurcuce ალექსანდრე ფრენკელი tam adi Aleksandr Samoylovic Frenkel Yahudi asilli hukukcu gazeteci ve yazar 1877 1878 Osmanli Rus Savasi ni izleyen donemde Batum ve Curuksu Kobuleti bolgelerinde Musluman Gurculerin icinde bulundugu kosullari ve Gurcu gocunu anlatan gunlukleriyle taninir Aleksandr Frenkel in dogum yeri ve tarihi bilinmemektedir Bununla birlikte universiteye girdigi yil uzerinden 1838 yilinda dogdugu tahmin edilmektedir Petersburg Universitesinde hukuk ogrenimi goren Frenkel mezun olduktan sonra avukat olarak calismaya basladi Olum cezasi gibi agir mahkumiyetlere karsi cikarak Rus ceza kanununda reformlar yapilmasini savundu 1877 1878 Osmanli Rus Savasi ndan once Rusya dan Gurcistan a gitti Bu savas sirasinda Rus ordusu saflarinda catismalari izledi Petersburg ta universite yillarindan tanidigi Gurcu yazar nin Tiflis te cikardigi siyasal ve edebi yazilara yer veren Obzor gazetesinde yazdi Frenkel ayni donemde Petersburg ta cikan Rusca Golos gazetesinin Tiflis muhabiriydi Daha sonra Tiflis te yayimlanan Yuriditseskoe Obozrenie gazetesinin yazi kurulunda yer adli Frenkel in Gurcu tarihci Dimitri Bakradze ve Gurcu tarihci ve arkeolog Ekvtime Takaisvili ile yakin iliskileri vardi Takaisvili anilarinda Frenkel in Yahudi kokenli oldugunu ve Ortodoks inancina gectigini yazmistir Frenkel Gurcu krali Vi Vahtang in yasalarini derledi ve 1887 yilinda Gurcu Krali VI Vahtang Kanunlarinin Derlemesi sbornik zakonov gruzinskogo carya Vahtanga VI adiyla yayimladi Frenkel Tiflis te yargilanan ve idama mahkum edilen eskiya Tato Tzulukidz nin 1854 1880 yargilandigi durusmalari izledi bu yargilama uzerine yazdigi ve eskiyaligin tarihcesini de iceren kitabi Gurcuceye cevrilerek 1911 yilinda Eskiya Tato Tzulukidze ყაჩაღი ტატო წულუკიძე adiyla yayimlandi Frenkel 1886 yilinda Rusca Kavkazskoe Obozrenie adli gazeteyi yayimlamaya basladi ve bu gazetenin yayimi yaklasik iki yil surdu Aleksandre Frenkel in 1909 yilinda oldugu tahmin edilmektedir Frenkel 1877 1878 Osmanli Rus Savasi nin ardindan Osmanli Devleti nin Rusya ya savas tazminati olarak biraktigi topraklarin bir parcasi olan Curuksu Kobuleti ve Batum bolgelerine dair izlenimlerini 1879 yilinda Rusca Curuksu ve Batum Uzerine Denemeler Ocherki Churuk su i Batuma adiyla basilmistir Bu kitap 2023 yilinda Curuksu ve Batum Notlari adiyla Turkce yayimlanmistir Frenkel kisisel tanikliklari uzerinden bu kitapta Musluman Gurculerin gocunu yasam tarzini ve geleneklerini anlatmistir Frenkel kitabinda Curuksu da Osmanlilarin Musluman Gurcu erkekleri goc etmek zorunda birakmak icin kadinlari ve cocuklari zorla gemilere bindirdigini bundan dolayi 14 15 Agustos 1879 de Osmanlilar ile halk arasinda catismalar ciktigini yazmistir Kaynakca a b c Aleksandre Prenkeli Curuksu ve Batum Denemeleri ნარკვევები ჩურუქ სუსა და ბათუმზე Tiflis 2012 s 5 20 6 Subat 2024 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 6 Subat 2024 A Frenkel Ocherki Churuk su i Batuma Tiflis 1879 s 38 39 PDF 6 Subat 2024 tarihinde kaynagindan PDF Erisim tarihi 28 Subat 2024 Aleksandr Samoylovic Frenkel Curuksu ve Batum Notlari Osmanli nin Kafkaslara Vedasi Turkcesi Eyup Karakus Istanbul 2023 s 72 ISBN 978 625 6385 85 6