Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Alihan Nurmuhammedoğlu Bökeyhan (Kazakça: Әлихан Нұрмұхамедұлы Бөкейхан, Alïxan Bökeyxan; 5 Mart 1866, - 27 Eylül 1937, Moskova), Kazak siyasetçi ve yayıncıdır. 19. yüzyıl sonu ile 20. yüzyıl başında Kazak aydınlarının milliyetçi önderi.
| Alihan Bökeyhan | |
|---|---|
 | |
| Görev süresi 13 Aralık 1917 - 5 Mart 1920 | |
| Kişisel bilgiler | |
| Doğum | 5 Mart 1866 üyezi, Semey oblastı, ilçesi |
| Ölüm | 27 Eylül 1937 (71 yaşında) Moskova, |
| Partisi | Alaş (parti) |
| Bitirdiği okul | Ombı teknik okulu Orman Mühendisliği Enstitüsü (Sankt-Peterburg) |
| Mesleği | Siyasetçi, yayıncı |
| Dini | İslam |
| İmzası |  |
Hayatı
Bökeyhan, 1866 yılında Semey bölgesinde doğmuştur. İlk öğrenimden sonra Ombı Teknik Yüksek okulunu bitirmiş, sonra da Petersburg Orman Enstitüsünde öğrenimine devam etmiştir. 1904-1905 yıllarındaki Rus-Japon savaşı Orınbur (şimdiki Orenburg)’da yayınlanan Kazak gazetesi 1913 - 1918 yılları arası Kazakların bilinçlenmesinde çok öneme sahip bir gazetedir. Gazetenin önemli yazarlarından Ahmet Baytursunov, Mircakıp Duvlatulı ve Alihan Bökeyhan bulunur.
1910- Bökeyhan Kırgız (Kazak) bozkırının Ruslar tarafından yerleştirilmesine karşı gelmiştir.
1913- Ali han Bökeyhan “Kazak” gazetesinin neşrine başlar. Az bir vakitte gazete milli aydınların fikir merkezi haline gelir. Gazetelerde açık imza ve “Qır balası”, “Stepniyak”, yani "Bozkır oğlu" adları ile “Duma partiyası”, “Duma və Kazaklar”, “Avqust Bebel” ve b. makaleler yayınlatır.
1914- Haziran ayında geçirilen Umum Rusya Müslümanları Kurultayın'a iştirak eder. Rusya Devlet Dumasında Müslüman milletvekillerin teşkilatlanmasından ve faaliyetlerini güçlendirmelerinden sorumlu olur. Tomsk'ta Sibir (Sibirya)'in bağımsızlığını isteyenlerin kurultayında görev alır. Alihan Bökeyhan'ın teşebbüsü ile bu kurultayın oluşturulması, planlanan Sibir Cumhuriyetinin Kazakistan ile bütünleşmesi kararı alınır.
Alihan Bökeyhan'ın esas maksadı Sibirya ve Orta Asya'yı da kapsayan Türk milli hükûmeti kurmaktı.
Gürcü kökenli Stalin'in emriyle Kazak milliyetçilerine karşı sert tedbirler başlar. 1920-1937- yılları arasında Alihan Bökeyhan üç defa hapsedilir.
Alihan Bökeyhan, 27 Eylül 1937 tarihinde Sovyet Rusya yönetiminin emriyle kurşuna dizilir.
Edebiyat
- Аккуыулы С. А. Букейханов и русское масонство // Простор. −1994. -№ 3.
- Сеитов Э. А. Н. Букейханов как историк и общественно-политический деятель: Канд. диссертация. — Алматы, 1996.
- Мамраева А. К. Общественно-политическое развитие Казахстана начала XX века и А. Букейханов. — Алматы, 1998.
- Мамраева А. К. Общественно-политическая деятельность и политико-правовые взгляды А. Букейханова. Караганда. Болашак-Баспа. 1998.
- Государственная дума Российской империи, 1906—1917 : Энциклопедия. Москва : Российская политическая энциклопедия, 2008. С. 70. .
Onun hakkında filmler
- 1994 — Alaş hakkında film. rejisörü: Kalila Namatulı Omarov
- 2009 — Alaşorda (film). Rejisörü: Kalila Namatulı Omarov
Suretlik
-
![image]()
Ahmet Baytursın, Alihan Bökeyhan ve Miryakıp Dulat. 1913 yılında Orenburg'da -
![image]()
1918 yılında Semey'de Alaş aydınlarıyla birlikte A.Bökeyhan.
Kaynakça
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Alihan Nurmuhammedoglu Bokeyhan Kazakca Әlihan Nurmuhameduly Bokejhan Alixan Bokeyxan 5 Mart 1866 27 Eylul 1937 Moskova Kazak siyasetci ve yayincidir 19 yuzyil sonu ile 20 yuzyil basinda Kazak aydinlarinin milliyetci onderi Alihan BokeyhanGorev suresi 13 Aralik 1917 5 Mart 1920Kisisel bilgilerDogum 5 Mart 1866 1866 03 05 uyezi Semey oblasti ilcesiOlum 27 Eylul 1937 71 yasinda Moskova Partisi Alas parti Bitirdigi okul Ombi teknik okulu Orman Muhendisligi Enstitusu Sankt Peterburg Meslegi Siyasetci yayinciDini IslamImzasiHayatiBokeyhan 1866 yilinda Semey bolgesinde dogmustur Ilk ogrenimden sonra Ombi Teknik Yuksek okulunu bitirmis sonra da Petersburg Orman Enstitusunde ogrenimine devam etmistir 1904 1905 yillarindaki Rus Japon savasi Orinbur simdiki Orenburg da yayinlanan Kazak gazetesi 1913 1918 yillari arasi Kazaklarin bilinclenmesinde cok oneme sahip bir gazetedir Gazetenin onemli yazarlarindan Ahmet Baytursunov Mircakip Duvlatuli ve Alihan Bokeyhan bulunur 1910 Bokeyhan Kirgiz Kazak bozkirinin Ruslar tarafindan yerlestirilmesine karsi gelmistir 1913 Ali han Bokeyhan Kazak gazetesinin nesrine baslar Az bir vakitte gazete milli aydinlarin fikir merkezi haline gelir Gazetelerde acik imza ve Qir balasi Stepniyak yani Bozkir oglu adlari ile Duma partiyasi Duma ve Kazaklar Avqust Bebel ve b makaleler yayinlatir 1914 Haziran ayinda gecirilen Umum Rusya Muslumanlari Kurultayin a istirak eder Rusya Devlet Dumasinda Musluman milletvekillerin teskilatlanmasindan ve faaliyetlerini guclendirmelerinden sorumlu olur Tomsk ta Sibir Sibirya in bagimsizligini isteyenlerin kurultayinda gorev alir Alihan Bokeyhan in tesebbusu ile bu kurultayin olusturulmasi planlanan Sibir Cumhuriyetinin Kazakistan ile butunlesmesi karari alinir Alihan Bokeyhan in esas maksadi Sibirya ve Orta Asya yi da kapsayan Turk milli hukumeti kurmakti Gurcu kokenli Stalin in emriyle Kazak milliyetcilerine karsi sert tedbirler baslar 1920 1937 yillari arasinda Alihan Bokeyhan uc defa hapsedilir Alihan Bokeyhan 27 Eylul 1937 tarihinde Sovyet Rusya yonetiminin emriyle kursuna dizilir EdebiyatAkkuyuly S A Bukejhanov i russkoe masonstvo Prostor 1994 3 Seitov E A N Bukejhanov kak istorik i obshestvenno politicheskij deyatel Kand dissertaciya Almaty 1996 Mamraeva A K Obshestvenno politicheskoe razvitie Kazahstana nachala XX veka i A Bukejhanov Almaty 1998 Mamraeva A K Obshestvenno politicheskaya deyatelnost i politiko pravovye vzglyady A Bukejhanova Karaganda Bolashak Baspa 1998 Gosudarstvennaya duma Rossijskoj imperii 1906 1917 Enciklopediya Moskva Rossijskaya politicheskaya enciklopediya 2008 S 70 ISBN 978 5 8243 1031 3 Onun hakkinda filmler1994 Alas hakkinda film rejisoru Kalila Namatuli Omarov 2009 Alasorda film Rejisoru Kalila Namatuli OmarovSuretlikAhmet Baytursin Alihan Bokeyhan ve Miryakip Dulat 1913 yilinda Orenburg da 1918 yilinda Semey de Alas aydinlariyla birlikte A Bokeyhan Kaynakca 26 Aralik 2015 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 25 Aralik 2015 27 Aralik 2015 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 10 Ekim 2020 27 Aralik 2015 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 25 Aralik 2015