Alkıma - Türk halk kültüründe hayırdua. Olumlu dilekte bulunma.
Tanım ve Anlam
Alkış olarak da ifade edilir ve bu biçimiyle iki anlama gelir:
1. Bir insan için iyi temennilerde bulunma ve bu amaçla Tanrı’ya yakarma. Sözün etkileyici gücüne olan inancı içerir. Eski Türk anlayışına göre söz pek çok şeyi değiştirmeye yetebilecek güce sahiptir. İyi dilekte bulunma. Karşıtı Kargımadır."Dedem Korkut gelip soylamış, görelim hanım ne soylamış: Ak bürçekli anan yeri Bihişt olsun. Ak sakallı baban yeri uçmak olsun. Hak yandıran çırağın yana dursun. Kadir Tanrı seni namerde muhtaç eylemesin Hanım hey..."
2. Bir şeyin beğenildiğini ve onyalandığını, hoşa gittiğini gösterme. Bu beğeniyi göstermek için el çırpma. Bu davranışın iyi ruhları çağırmak anlamında unutulmuş ve yitmiş bir içeriği vardır.
Moğollar yine aynı anlama gelen Örgül (Örgöl, Ergül) sözcüğünü kullanırlar. Bu sözcük Örmek (bağlamak) fiili ile bağlantılıdır. Moğol dilinde Örgö/Ergü/Ürgü/Ürge sözcüğü yükselmek, yukarı çıkmak manası taşır.
F. Ağasıoğlu'na göre Yakut dilindeki "Alkış" (efsun ve yemin) ve Çuvaş dilindeki, "Ilhan" (beddua), daha çok mitolojik varlık bildiren "Al" anlamıyla ilgilidir. O, "alkış" sözcüğünün Macar dilindeki "alka" sözcüğüne olan benzerliğine dikkat çekmiştir.
Etimoloji
(Al) kökünden türemiştir. Alkımak / Alkamak fiilinden gelir. Yakarmak, övmek anlamları vardır.
Dipnotlar
- ^ a b Türk Mitolojisi Ansiklopedik Sözlük, Celal Beydili, Yurt Yayınevi (Sayfa - 54)
- ^ Türk Söylence Sözlüğü, Deniz Karakurt, Türkiye, 2011 (OTRS: CC BY-SA 3.0) 27 Aralık 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- ^ Bahaeddin Ögel, Türk Mitolojisi (Cilt-1, Sayfa 333)
Dış bağlantılar
- Alkıma Örnekleri 20 Mart 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- (Alkış)
Türk mitolojisi ile ilgili bu madde seviyesindedir. Madde içeriğini genişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz. |
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Alkima Turk halk kulturunde hayirdua Olumlu dilekte bulunma Tanim ve AnlamAlkis olarak da ifade edilir ve bu bicimiyle iki anlama gelir 1 Bir insan icin iyi temennilerde bulunma ve bu amacla Tanri ya yakarma Sozun etkileyici gucune olan inanci icerir Eski Turk anlayisina gore soz pek cok seyi degistirmeye yetebilecek guce sahiptir Iyi dilekte bulunma Karsiti Kargimadir Dedem Korkut gelip soylamis gorelim hanim ne soylamis Ak burcekli anan yeri Bihist olsun Ak sakalli baban yeri ucmak olsun Hak yandiran ciragin yana dursun Kadir Tanri seni namerde muhtac eylemesin Hanim hey 2 Bir seyin begenildigini ve onyalandigini hosa gittigini gosterme Bu begeniyi gostermek icin el cirpma Bu davranisin iyi ruhlari cagirmak anlaminda unutulmus ve yitmis bir icerigi vardir Mogollar yine ayni anlama gelen Orgul Orgol Ergul sozcugunu kullanirlar Bu sozcuk Ormek baglamak fiili ile baglantilidir Mogol dilinde Orgo Ergu Urgu Urge sozcugu yukselmek yukari cikmak manasi tasir F Agasioglu na gore Yakut dilindeki Alkis efsun ve yemin ve Cuvas dilindeki Ilhan beddua daha cok mitolojik varlik bildiren Al anlamiyla ilgilidir O alkis sozcugunun Macar dilindeki alka sozcugune olan benzerligine dikkat cekmistir Etimoloji Al kokunden turemistir Alkimak Alkamak fiilinden gelir Yakarmak ovmek anlamlari vardir Dipnotlar a b Turk Mitolojisi Ansiklopedik Sozluk Celal Beydili Yurt Yayinevi Sayfa 54 Turk Soylence Sozlugu Deniz Karakurt Turkiye 2011 OTRS CC BY SA 3 0 27 Aralik 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde arsivlendi Bahaeddin Ogel Turk Mitolojisi Cilt 1 Sayfa 333 Dis baglantilarAlkima Ornekleri 20 Mart 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde Alkis Turk mitolojisi ile ilgili bu madde taslak seviyesindedir Madde icerigini genisleterek Vikipedi ye katki saglayabilirsiniz