Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Alp Zeki Heper (1939, İstanbul - 9 Ocak 1984, İstanbul), Türk yönetmendir. Döneminde eleştirel başarı kazanmasına rağmen sansüre uğrayan ve hiçbir zaman seyirciyle buluşamayan filminin yönetmeni olarak tanınır. Dört uzun metrajlı film çekmiş ve sinemayı bırakmıştır.
Alp Zeki Heper | |
|---|---|
| Doğum | 1939 İstanbul |
| Ölüm | 9 Ocak 1984 (44-45 yaşlarında) İstanbul |
| Milliyet | Türk |
| Meslek | Yönetmen |
| Etkin yıllar | 1966 - 1968 |
Eğitimi ve sinemaya başlaması
Galatasaray Lisesi'nden mezun olduktan sonra, önce hukuk öğrenimi için Cenevre'ye gitti. Bir yıl sonra okulu bırakarak Fransa'ya geçti. Burada Paris Yüksek Sinema Enstitüsü 'nü (Institut des Hautes Etudes Cinématographiques - IDHEC) bitirdi. Okulun en başarılı yönetmeni seçildi. Paris'te kısa film çalışmalarına başladı. Bir Kadın ve Şafak isimli iki kısa film çekti. 1963'te Bir Kadın 'la IDHEC, Şafak 'la ise hem IDHEC hem Avusturya Kültür Bakanlığı En İyi Film ödülünü aldı. Her iki film de, 2006'da 17. Ankara Uluslararası Film Festivali'nde gösterildi.
Soluk Gecenin Aşk Hikayeleri ve diğer filmleri
Türkiye'ye döndü ve Lütfü Akad'ın yanında yönetmen yardımcısı olarak çalışmaya başladı. 1966'da kendi sinema prodüksiyon şirketini kurdu ve yapımcı yönetmen olarak çalışmaya başladı. Aynı yıl ilk filmi 'ni yönetti. Fransa'da öğrendiği sinema dilini kullandığı, soyut bir aşk hikâyesini şiirsel görüntülerle anlattığı bu filmde amatör oyunculara yer verdi. Film, dönemin yönetmen ve eleştirmenlerinden ilgi gördü. Buñuel etkileri taşıyan ve karakterlerin cinsel bunalımlarına odaklanan Soluk Gecenin Aşk Hikayeleri, film kontrol komisyonu tarafından müstehcen bulunarak sansürlendi. Film ayrıca, Danıştay tarafından sansürlenen ilk film oldu. Heper, bu yasaklara karşı tepkisini bir gazete röportajında, "Aşk hiçbir zaman müstehcen olmamıştır. Aşka karşı tutumdur müstehcen olan." sözleriyle ortaya koydu. 2. Antalya Altın Portakal Film Festivaline katılan ancak seyirci karşısına çıkarılamayan film, yalnızca özel gösterimlerde izlenebildi. Genel olarak görüntüleri açısından estetik bulunurken, yabancılaşmayı anlatan içeriği fazla ilgi görmedi. Sonraki dönemlerde de seyirci karşısına çıkarılmadığından, sadece sinema arşivlerinde bulunan ve merak edilen bir film olarak kaldı.
İlk filmiyle ilgili yaşadığı bu olumsuzlukların ardından Adana’ya giderek bir süre kayınpederinin çiftliğinde yaşadı, sonra İstanbul’a döndü. Sinema çalışmalarına devam eden Heper, 1967'de toplumsal taşlama türüne dahil edilebilecek filmi Dolmuş Şoförü'nü yönetti. Bu kez, iki yıldız oyuncu olan Fatma Girik ve İzzet Günay'la çalıştı. Buna rağmen film ticari başarı elde edemedi. 1968'de yine bir yıldız oyuncuyu, Cüneyt Arkın'ı başrolünde oynattığı nispeten ticari bir film sayılabilecek Eşkıya Halil/Haydutu çekti. Bu filmle, ilk kez bir filmi gösterim ve dağıtım şansı bulmuş oldu. Aynı yıl Doğu-Batı çatışmasını konu alan ve Fikret Hakan'ın başrolde oynadığı son filmi Kara Battal'ın Acısı 'nı çekti. Film, Bizans Kalesinin onarımında çalışan bir Rum genç kızı öldürmekle suçlanıp haksız yere idam edilen Türk delikanlının öyküsünü anlatır.
Sinemayı bırakması ve ölümü
Sinema anlayışını, "En sonunda yazan, yöneten, kurgulayan, görüntüleyen, oynayan, yapımcı ve seyirci de olabilirim. Yani tek başıma da izlemek zorunda kalabilirim filmlerimi." sözleriyle ifade eden Heper'in filmleri, karmaşık yapıya sahip olması ve dağıtım ve gösterim şansı bulamadığı için seyirciyle buluşamadı. Filmlerinin çoğunu yaktı. 9 Ocak 1984'te malign melanoma (bir deri kanseri) hastalığı nedeniyle hayatını kaybetti.
Çalışmaları
Sinema
Kısa metrajlı
- Bir Kadın / Le parfum de la Dame En Noir (16mm), 1962
- Şafak / L’Aube (35mm), 1963
Uzun metrajlı
- , 1966
- Dolmuş Şoförü, 1967
- Kara Battal'ın Acısı, 1968
- Eşkıya Halil (Haydut), 1968
Yayımlanmış Kitapları
- Demir Pençe: Casuslar Savaşı, 1969
Ek okuma
- Ümit Bayazoğlu: Uzun, İnce Yolcular - 37 Portre, YKY 2004, . - Yazar Ümit Bayazoğlu'nun Alp Zeki Heper'in de aralarında bulunduğu 37 portreyi anlattığı kitabı.
Kaynakça
- Özel
- Genel
- Alp Zeki Heper 11 Mart 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde . - Kamera Arkası web sitesi.
- Sinemanın Gogol’ü: Alp Zeki Heper[] - Kamera Arkası web sitesi.
- Toker, O. . Sanat Dergisi, (1).
Dış bağlantılar
- IMDb'de Alp Zeki Heper
- SinemaTürk'te Alp Zeki Heper
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Alp Zeki Heper 1939 Istanbul 9 Ocak 1984 Istanbul Turk yonetmendir Doneminde elestirel basari kazanmasina ragmen sansure ugrayan ve hicbir zaman seyirciyle bulusamayan filminin yonetmeni olarak taninir Dort uzun metrajli film cekmis ve sinemayi birakmistir Alp Zeki HeperDogum1939 IstanbulOlum9 Ocak 1984 44 45 yaslarinda IstanbulMilliyetTurkMeslekYonetmenEtkin yillar1966 1968Egitimi ve sinemaya baslamasiGalatasaray Lisesi nden mezun olduktan sonra once hukuk ogrenimi icin Cenevre ye gitti Bir yil sonra okulu birakarak Fransa ya gecti Burada Paris Yuksek Sinema Enstitusu nu Institut des Hautes Etudes Cinematographiques IDHEC bitirdi Okulun en basarili yonetmeni secildi Paris te kisa film calismalarina basladi Bir Kadin ve Safak isimli iki kisa film cekti 1963 te Bir Kadin la IDHEC Safak la ise hem IDHEC hem Avusturya Kultur Bakanligi En Iyi Film odulunu aldi Her iki film de 2006 da 17 Ankara Uluslararasi Film Festivali nde gosterildi Soluk Gecenin Ask Hikayeleri ve diger filmleriTurkiye ye dondu ve Lutfu Akad in yaninda yonetmen yardimcisi olarak calismaya basladi 1966 da kendi sinema produksiyon sirketini kurdu ve yapimci yonetmen olarak calismaya basladi Ayni yil ilk filmi ni yonetti Fransa da ogrendigi sinema dilini kullandigi soyut bir ask hikayesini siirsel goruntulerle anlattigi bu filmde amator oyunculara yer verdi Film donemin yonetmen ve elestirmenlerinden ilgi gordu Bunuel etkileri tasiyan ve karakterlerin cinsel bunalimlarina odaklanan Soluk Gecenin Ask Hikayeleri film kontrol komisyonu tarafindan mustehcen bulunarak sansurlendi Film ayrica Danistay tarafindan sansurlenen ilk film oldu Heper bu yasaklara karsi tepkisini bir gazete roportajinda Ask hicbir zaman mustehcen olmamistir Aska karsi tutumdur mustehcen olan sozleriyle ortaya koydu 2 Antalya Altin Portakal Film Festivaline katilan ancak seyirci karsisina cikarilamayan film yalnizca ozel gosterimlerde izlenebildi Genel olarak goruntuleri acisindan estetik bulunurken yabancilasmayi anlatan icerigi fazla ilgi gormedi Sonraki donemlerde de seyirci karsisina cikarilmadigindan sadece sinema arsivlerinde bulunan ve merak edilen bir film olarak kaldi Ilk filmiyle ilgili yasadigi bu olumsuzluklarin ardindan Adana ya giderek bir sure kayinpederinin ciftliginde yasadi sonra Istanbul a dondu Sinema calismalarina devam eden Heper 1967 de toplumsal taslama turune dahil edilebilecek filmi Dolmus Soforu nu yonetti Bu kez iki yildiz oyuncu olan Fatma Girik ve Izzet Gunay la calisti Buna ragmen film ticari basari elde edemedi 1968 de yine bir yildiz oyuncuyu Cuneyt Arkin i basrolunde oynattigi nispeten ticari bir film sayilabilecek Eskiya Halil Haydutu cekti Bu filmle ilk kez bir filmi gosterim ve dagitim sansi bulmus oldu Ayni yil Dogu Bati catismasini konu alan ve Fikret Hakan in basrolde oynadigi son filmi Kara Battal in Acisi ni cekti Film Bizans Kalesinin onariminda calisan bir Rum genc kizi oldurmekle suclanip haksiz yere idam edilen Turk delikanlinin oykusunu anlatir Sinemayi birakmasi ve olumuSinema anlayisini En sonunda yazan yoneten kurgulayan goruntuleyen oynayan yapimci ve seyirci de olabilirim Yani tek basima da izlemek zorunda kalabilirim filmlerimi sozleriyle ifade eden Heper in filmleri karmasik yapiya sahip olmasi ve dagitim ve gosterim sansi bulamadigi icin seyirciyle bulusamadi Filmlerinin cogunu yakti 9 Ocak 1984 te malign melanoma bir deri kanseri hastaligi nedeniyle hayatini kaybetti CalismalariSinema Kisa metrajli Bir Kadin Le parfum de la Dame En Noir 16mm 1962 Safak L Aube 35mm 1963Uzun metrajli 1966 Dolmus Soforu 1967 Kara Battal in Acisi 1968 Eskiya Halil Haydut 1968Yayimlanmis Kitaplari Demir Pence Casuslar Savasi 1969Ek okumaUmit Bayazoglu Uzun Ince Yolcular 37 Portre YKY 2004 ISBN 975 08 0861 4 Yazar Umit Bayazoglu nun Alp Zeki Heper in de aralarinda bulundugu 37 portreyi anlattigi kitabi KaynakcaOzel Uzun ince ve degisik Radikal 2 Mayis 2007 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 13 Subat 2008 GenelAlp Zeki Heper 11 Mart 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde Kamera Arkasi web sitesi Sinemanin Gogol u Alp Zeki Heper olu kirik baglanti Kamera Arkasi web sitesi Toker O Sanat Dergisi 1 Dis baglantilarIMDb de Alp Zeki Heper SinemaTurk te Alp Zeki Heper