Altay Tabiatı Koruma Alanı (Rusça: Алтайский заповедник, Altajskij Zapovednik olarak da adlandırılır), Rusya'nın güney Sibirya'sındaki Altay Dağları'nda bir Rus 'zapovednik'i (korunak, tabiatı koruma alanı). Yüksek biyolojik çeşitlilik ve insan müdahalesi izolasyonu nedeniyle UNESCO tarafından Dünya Mirası olarak kabul edilen "Altay Altın Dağları"nın bir parçasıdır. Ayrıca UNESCO Dünya Biyosfer Rezervleri Ağı'na dahil edilmiştir. Altay Tabiatı Koruma Alanı, Teletskoye Gölü'nün 30 km uzunluğundaki doğu kıyısını içerir ve gölün güneydoğusundaki yüksek dağlara kadar 230 km boyunca ilerler. Altay Cumhuriyeti'nin kuzey ve doğusundaki Ulagansky Bölgesi ve Turochaksky Bölgesi'nde yer almaktadır.
Altay Tabiatı Koruma Alanı | |
---|---|
Rusça: Алтайский заповедник (ayrıca, "Altajskij Zapovednik") | |
IUCN kategori Ia (tabiatı koruma alanı) | |
![]() Katu-Yaryk Geçidi, Altay Zapovedniki | |
Alan türü | Tabiatı koruma alanı |
Devlet | Rusya |
Federasyon | Altay Cumhuriyeti |
Şehir | Gorno-Altaysk |
Koordinatları | 51°34′0″K 87°45′0″D / 51.56667°K 87.75000°D |
Kapladığı alan | 8.712 kilometrekare (3.364 sq mi) |
Kuruluş tarihi | 1932 |
Kontrol kuruluşu | Doğal Kaynaklar ve Çevre Bakanlığı |
İnternet sitesi http://www.altzapovednik.ru/ |
Topoğrafya
Koruma alanı, Teletskoye havzası boyunca ve yüksek iç kesimlere doğru kuzeydoğudan güneybatıya doğru uzanan uzun bir şekle sahiptir. Yükseklikler 3.500 metre (11.500 ft)'ye kadar ulaşır. Bölge ortalama 35–230 km genişliğindedir. Teletskoye Gölü koruma alanının kuzeybatı üst ucundadır. Chulyshman Nehri göle akar ve Chulyshman vadisi Altay Tabiatı Koruma Alanı'nın batı sınırının bir parçasını oluşturur. Koruma alanının çoğu Chulyshman Yaylası'nın ovaları ve alpin sırtlarıdır. Bölgenin %20'sinden fazlası kaya, dağ eteğindeki taş ve çakıldan oluşmaktadır. Yüksek yaylalarda 1 hektardan daha büyük 1.000'den fazla dağ gölü bulunmaktadır.
![image](https://www.wikipedia.tr-tr.nina.az/image/aHR0cHM6Ly93d3cud2lraXBlZGlhLnRyLXRyLm5pbmEuYXovaW1hZ2UvYUhSMGNITTZMeTkxY0d4dllXUXVkMmxyYVcxbFpHbGhMbTl5Wnk5M2FXdHBjR1ZrYVdFdlkyOXRiVzl1Y3k5MGFIVnRZaTgyTHpZNEx5VkVNQ1ZCTVNWRU1TVTROU1ZFTUNWQ05TVkVNQ1ZDUXlWRU1DVkNNRjhsUkRBbE9UQWxSREFsUWtJbFJERWxPRElsUkRBbFFqQWxSREFsUWprbFJERWxPREVsUkRBbFFrRWxSREFsUWtVbFJEQWxRak1sUkRBbFFrVmZKVVF3SlVJM0pVUXdKVUl3SlVRd0pVSkdKVVF3SlVKRkpVUXdKVUl5SlVRd0pVSTFKVVF3SlVJMEpVUXdKVUpFSlVRd0pVSTRKVVF3SlVKQkpVUXdKVUl3TG5CdVp5OHlOakJ3ZUMwbFJEQWxRVEVsUkRFbE9EVWxSREFsUWpVbFJEQWxRa01sUkRBbFFqQmZKVVF3SlRrd0pVUXdKVUpDSlVReEpUZ3lKVVF3SlVJd0pVUXdKVUk1SlVReEpUZ3hKVVF3SlVKQkpVUXdKVUpGSlVRd0pVSXpKVVF3SlVKRlh5VkVNQ1ZDTnlWRU1DVkNNQ1ZFTUNWQ1JpVkVNQ1ZDUlNWRU1DVkNNaVZFTUNWQ05TVkVNQ1ZDTkNWRU1DVkNSQ1ZFTUNWQ09DVkVNQ1ZDUVNWRU1DVkNNQzV3Ym1jPS5wbmc=.png)
![image](https://www.wikipedia.tr-tr.nina.az/image/aHR0cHM6Ly93d3cud2lraXBlZGlhLnRyLXRyLm5pbmEuYXovaW1hZ2UvYUhSMGNITTZMeTkxY0d4dllXUXVkMmxyYVcxbFpHbGhMbTl5Wnk5M2FXdHBjR1ZrYVdFdlkyOXRiVzl1Y3k5MGFIVnRZaTgzTHpjM0wweGhjbWRsWDBaaGJHeHpYME5vZFd4amFHbHVjMnQ1TG1wd1p5OHpPREJ3ZUMxTVlYSm5aVjlHWVd4c2MxOURhSFZzWTJocGJuTnJlUzVxY0djPS5qcGc=.jpg)
İklim ve ekolojik bölge
Altay, Sayan montane kozalaklı ormanları ekolojik bölgesinde yer almaktadır. Bu ekolojik bölge, nehir vadileri, yüksek yağış seviyeleri ve yüksek biyolojik çeşitlilik ile disseke edilmiş dağlar ile karakterizedir. Flora genellikle yüksekliğe ve araziye bağımlıdır, ormanlar yüksekliğe dayalı üç ana alt bölgeye sahiptir: seyrek iğne yapraklı seyrek tayga, yoğun iğne yapraklı tayga ve yoğun tayga. Altay Tabiatı Koruma Alanı çoğunlukla insan faaliyetleri tarafından bozulmamıştır ve bu bölgedeki bozulmamış alanlarından biridir. Tüm Altay Cumhuriyeti'nin %9.4'ünü kapsayan koruma alanında yol bulunmamaktadır.
Altay iklimi Nemli karasal iklim, serin yaz (Köppen iklim sınıflandırması Subartik iklim (Dfc)) özellikleri sergilemektedir. Bu iklim ılıman yazlarla (10 °C (50,0 °F) üstünde sadece 1-3 ay) ve soğuk, karlı kış (en soğuk ay -3 °C (26,6 °F) altındadır) ayları ile karakterizedir. Altay Tabiatı Koruma Alanı'nda son 50 yılda en sıcak ay Temmuz (+16,8 °C), en soğuk ay (Ocak -8,3 °C) olmuştur ve ortalama yağış miktarı 865 mm olarak gerçekleşmiştir.
Flora ve fauna
Altay Tabiatı Koruma Alanı'ndaki iğne yapraklı türlerde en yaygın ağaçlar: Sibirya karaçamı, Sibirya sediri ve Sibirya göknarıdır. Teletskoye Gölü yakınındaki yamaçlarda huş ve kızılağaçların bazı ikincil ormanları vardır, ancak koruma alanının güneyinde bu ormanlara el değmemiştir - sahadaki sedirler 1,8 metre çapa ve 400-450 yaşına kadar ulaşabilmektedir. Koruma alanında bilim insanları, Rusya Federasyonu'nun Kırmızı Kitabında 'savunmasız' olarak listelenen 22 tür de dahil olmak üzere 1.500'den fazla vasküler bitki türü kaydetti. Koruma alanında, nesli tükenmekte olan iki tür, Snow Leopard ve Altay argali de dahil olmak üzere 70'ten fazla memeli türü vardır. Teletskoye Gölü'nde, pike, levrek ve beyaz balık dahil olmak üzere 19 balık türü vardır. Akarsularda en yaygın balık gölge balığıdır. Koruma alanında bulunan 331 kuş türünden çoğu (%48) passerine (159 tür), yağmurkuşu (48 tür), Falconiformes (30 tür) ve kazlardan (29 tür) oluşmaktadır. Kalan 66 tür sadece %20'lik bir oran kapsamaktadır.
Ekoturizm
Bir tabiatı koruma alanı olduğu için, Altay Tabiatı Koruma Alanı genel olarak halka kapalı olmasına rağmen, bilim insanları ve "çevre eğitimi" amaçlı olan ziyaretler için park yönetimi ile düzenlemeler yapılabilmektedir. Bununla birlikte, koruma alanında halka açık olan ancak önceden izin alınması gereken altı "ekoturizm" rotası bulunmaktadır. Park yönetimi izin almak için 2-3 ay önceden izin talebinde bulunulmasını önerir. Merkez ofis Gorno-Altaysk şehrinde bulunmaktadır.
Halka açık altı ekoturizm rotası (izinler gereklidir):
- Chichelgansky Zikzag. Teletskoye Gölü, etno-kültürel ziyaretçi merkezi, Yaylyu su yolu yürüyüşü. (web sitesi (Rusça) 3 Mayıs 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- Belinskaya Terası. Türk döneminin antik anıtları - "Kaeser-Tash" (taş savaşçı), "IT-Bash" (taş-köpek). (web sitesi (Rusça)) 3 Mayıs 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- Corbou Şelalesi. 25 km tekne yolculuğu ve yürüyüş. 13 metrelik şelale. (web sitesi (Rusça)) 3 Mayıs 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- Cordon Chelyush - Şelale. Yumuşak orman, Altay manzaraları. (web sitesi (Rusça)) 3 Mayıs 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- Kokshe Şelalesi. Koruma alanı korucusu tarafından yönlendirme, Koskhe Nehri üzerindeki Kokshe Şelalesi'ne yürüyüş (Teletskoye Gölü'nün en büyük sağ kolu.) (Web sitesi (Rusça)) 3 Mayıs 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- Chulchinsky Büyük Şelalesi. Sadece deneyimli dağ yürüyüşçüleri için. (web sitesi (Rusça)) 3 Mayıs 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
Ayrıca bakınız
- Rus Doğa Koruma Alanlarının Listesi (sınıf 1a "zapovedniks")
- VikicoMons Galerisi: Teletskoye Gölü
Kaynakça
- ^ a b c d "Altai Zapovednik (Official Site)" (Rusça). . 4 Ocak 2009 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 21 Ocak 2016.
- ^ a b "Altai Zapovednik" (Rusça). . 24 Aralık 2015 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 21 Ocak 2016.
- ^ "Map of Ecoregions 2017" (İngilizce). Resolve, using WWF data. 12 Nisan 2017 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 14 Eylül 2019.
- ^ "Sayan montane conifer forests". Encyclopedia of Earth. 9 Ağustos 2014 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 23 Ocak 2016.
- ^ "World Map of Koppen-Geiger Climate Classification Updated" (PDF) (İngilizce). Gebrüder Borntraeger 2006. 1 Haziran 2010 tarihinde kaynağından (PDF). Erişim tarihi: 14 Eylül 2019.
- ^ (İngilizce). World Bank. 23 Eylül 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Eylül 2019.
Dış bağlantılar
- Resmi Web Sitesi, Altay Tabiatı Koruma Alanı (İngilizce) 22 Haziran 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- Rezerv Haritaları ve Çevre Koruma Alanları 13 Haziran 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- Video Galerisi, Altay Biyosferi 25 Mayıs 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- OpenStreetMap Altay Tabiatı Haritası 7 Haziran 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- ProtectedPlanet.org adresindeki Altai Doğa Koruma Alanı haritası 16 Kasım 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Altay Tabiati Koruma Alani Rusca Altajskij zapovednik Altajskij Zapovednik olarak da adlandirilir Rusya nin guney Sibirya sindaki Altay Daglari nda bir Rus zapovednik i korunak tabiati koruma alani Yuksek biyolojik cesitlilik ve insan mudahalesi izolasyonu nedeniyle UNESCO tarafindan Dunya Mirasi olarak kabul edilen Altay Altin Daglari nin bir parcasidir Ayrica UNESCO Dunya Biyosfer Rezervleri Agi na dahil edilmistir Altay Tabiati Koruma Alani Teletskoye Golu nun 30 km uzunlugundaki dogu kiyisini icerir ve golun guneydogusundaki yuksek daglara kadar 230 km boyunca ilerler Altay Cumhuriyeti nin kuzey ve dogusundaki Ulagansky Bolgesi ve Turochaksky Bolgesi nde yer almaktadir Altay Tabiati Koruma AlaniRusca Altajskij zapovednik ayrica Altajskij Zapovednik IUCN kategori Ia tabiati koruma alani Katu Yaryk Gecidi Altay ZapovednikiAlan turu Tabiati koruma alaniDevlet RusyaFederasyon Altay CumhuriyetiSehir Gorno AltayskKoordinatlari 51 34 0 K 87 45 0 D 51 56667 K 87 75000 D 51 56667 87 75000Kapladigi alan 8 712 kilometrekare 3 364 sq mi Kurulus tarihi 1932 1932 Kontrol kurulusu Dogal Kaynaklar ve Cevre BakanligiInternet sitesi http www altzapovednik ru TopografyaKoruma alani Teletskoye havzasi boyunca ve yuksek ic kesimlere dogru kuzeydogudan guneybatiya dogru uzanan uzun bir sekle sahiptir Yukseklikler 3 500 metre 11 500 ft ye kadar ulasir Bolge ortalama 35 230 km genisligindedir Teletskoye Golu koruma alaninin kuzeybati ust ucundadir Chulyshman Nehri gole akar ve Chulyshman vadisi Altay Tabiati Koruma Alani nin bati sinirinin bir parcasini olusturur Koruma alaninin cogu Chulyshman Yaylasi nin ovalari ve alpin sirtlaridir Bolgenin 20 sinden fazlasi kaya dag etegindeki tas ve cakildan olusmaktadir Yuksek yaylalarda 1 hektardan daha buyuk 1 000 den fazla dag golu bulunmaktadir Altay Cumhuriyeti nin kuzeydogusunda Altay Zapovedniki nin konumu yesil Altay Tabiati Koruma Alani ndaki alti bolgeden biri olan Chuchinsky Nehri nin Buyuk Selaleleri turistlere aciktir Iklim ve ekolojik bolgeAltay Sayan montane kozalakli ormanlari ekolojik bolgesinde yer almaktadir Bu ekolojik bolge nehir vadileri yuksek yagis seviyeleri ve yuksek biyolojik cesitlilik ile disseke edilmis daglar ile karakterizedir Flora genellikle yukseklige ve araziye bagimlidir ormanlar yukseklige dayali uc ana alt bolgeye sahiptir seyrek igne yaprakli seyrek tayga yogun igne yaprakli tayga ve yogun tayga Altay Tabiati Koruma Alani cogunlukla insan faaliyetleri tarafindan bozulmamistir ve bu bolgedeki bozulmamis alanlarindan biridir Tum Altay Cumhuriyeti nin 9 4 unu kapsayan koruma alaninda yol bulunmamaktadir Altay iklimi Nemli karasal iklim serin yaz Koppen iklim siniflandirmasi Subartik iklim Dfc ozellikleri sergilemektedir Bu iklim iliman yazlarla 10 C 50 0 F ustunde sadece 1 3 ay ve soguk karli kis en soguk ay 3 C 26 6 F altindadir aylari ile karakterizedir Altay Tabiati Koruma Alani nda son 50 yilda en sicak ay Temmuz 16 8 C en soguk ay Ocak 8 3 C olmustur ve ortalama yagis miktari 865 mm olarak gerceklesmistir Flora ve faunaAltay Tabiati Koruma Alani ndaki igne yaprakli turlerde en yaygin agaclar Sibirya karacami Sibirya sediri ve Sibirya goknaridir Teletskoye Golu yakinindaki yamaclarda hus ve kizilagaclarin bazi ikincil ormanlari vardir ancak koruma alaninin guneyinde bu ormanlara el degmemistir sahadaki sedirler 1 8 metre capa ve 400 450 yasina kadar ulasabilmektedir Koruma alaninda bilim insanlari Rusya Federasyonu nun Kirmizi Kitabinda savunmasiz olarak listelenen 22 tur de dahil olmak uzere 1 500 den fazla vaskuler bitki turu kaydetti Koruma alaninda nesli tukenmekte olan iki tur Snow Leopard ve Altay argali de dahil olmak uzere 70 ten fazla memeli turu vardir Teletskoye Golu nde pike levrek ve beyaz balik dahil olmak uzere 19 balik turu vardir Akarsularda en yaygin balik golge baligidir Koruma alaninda bulunan 331 kus turunden cogu 48 passerine 159 tur yagmurkusu 48 tur Falconiformes 30 tur ve kazlardan 29 tur olusmaktadir Kalan 66 tur sadece 20 lik bir oran kapsamaktadir EkoturizmBir tabiati koruma alani oldugu icin Altay Tabiati Koruma Alani genel olarak halka kapali olmasina ragmen bilim insanlari ve cevre egitimi amacli olan ziyaretler icin park yonetimi ile duzenlemeler yapilabilmektedir Bununla birlikte koruma alaninda halka acik olan ancak onceden izin alinmasi gereken alti ekoturizm rotasi bulunmaktadir Park yonetimi izin almak icin 2 3 ay onceden izin talebinde bulunulmasini onerir Merkez ofis Gorno Altaysk sehrinde bulunmaktadir Halka acik alti ekoturizm rotasi izinler gereklidir Chichelgansky Zikzag Teletskoye Golu etno kulturel ziyaretci merkezi Yaylyu su yolu yuruyusu web sitesi Rusca 3 Mayis 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde Belinskaya Terasi Turk doneminin antik anitlari Kaeser Tash tas savasci IT Bash tas kopek web sitesi Rusca 3 Mayis 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde Corbou Selalesi 25 km tekne yolculugu ve yuruyus 13 metrelik selale web sitesi Rusca 3 Mayis 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde Cordon Chelyush Selale Yumusak orman Altay manzaralari web sitesi Rusca 3 Mayis 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde Kokshe Selalesi Koruma alani korucusu tarafindan yonlendirme Koskhe Nehri uzerindeki Kokshe Selalesi ne yuruyus Teletskoye Golu nun en buyuk sag kolu Web sitesi Rusca 3 Mayis 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde Chulchinsky Buyuk Selalesi Sadece deneyimli dag yuruyusculeri icin web sitesi Rusca 3 Mayis 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde Ayrica bakinizRus Doga Koruma Alanlarinin Listesi sinif 1a zapovedniks VikicoMons Galerisi Teletskoye GoluKaynakca a b c d Altai Zapovednik Official Site Rusca 4 Ocak 2009 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 21 Ocak 2016 a b Altai Zapovednik Rusca 24 Aralik 2015 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 21 Ocak 2016 Map of Ecoregions 2017 Ingilizce Resolve using WWF data 12 Nisan 2017 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 14 Eylul 2019 Sayan montane conifer forests Encyclopedia of Earth 9 Agustos 2014 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 23 Ocak 2016 World Map of Koppen Geiger Climate Classification Updated PDF Ingilizce Gebruder Borntraeger 2006 1 Haziran 2010 tarihinde kaynagindan PDF Erisim tarihi 14 Eylul 2019 Ingilizce World Bank 23 Eylul 2019 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 14 Eylul 2019 Dis baglantilarResmi Web Sitesi Altay Tabiati Koruma Alani Ingilizce 22 Haziran 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde Rezerv Haritalari ve Cevre Koruma Alanlari 13 Haziran 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde Video Galerisi Altay Biyosferi 25 Mayis 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde OpenStreetMap Altay Tabiati Haritasi 7 Haziran 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde ProtectedPlanet org adresindeki Altai Doga Koruma Alani haritasi 16 Kasim 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde