Altunizade, İstanbul ilinin Üsküdar ilçesine bağlı bir mahalledir. Üsküdar-Kısıklı yolu üzerinde, Bağlarbaşı ile Millet Bahçesi adı verilen park arasında kalan bölgenin güneye, Koşuyolu'na doğru uzanan kesimi.
Altunizade | |
---|---|
Altunizade'de bronz heykel | |
Ülke | Türkiye |
İl | İstanbul |
İlçe | Üsküdar |
Nüfus (2014) | 14.289 |
Zaman dilimi | (TSİ) |
İl alan kodu | 212 |
İl plaka kodu | 34 |
Posta kodu | 34662 |
İstatistiki bölge | İstanbul alt bölgesi |
Tarih
Altunizade semtinin üzerine kurulduğu alan 19. yüzyıla kadar İstanbul'un doğal yaşam alanlarından birisi idi. Bu dönemde semte komşu olan ve 17. yüzyılda kurulan Bağlarbaşı semti İstanbul'un doğudaki sınırlarından birisini oluşturmakta idi.
Altunizade Mahallesi, 19. yüzyılın ikinci yarısında tarafından kurulmuştur. Semtin adı da 'dan gelmektedir. İstanbul'un köklü ailelerinden birisine mesup Seyyîd İsmâil Zühtü (Altûnîzâde), altmış dört gemisi olan ve Mısır ile kereste ticareti yapan babasının 1829 tarihinde âni vefatı ile deniz ticaretini bizzat idareye başlar. Bu arada devletin otuz bin altın lira navlun borcunu hazineden tahsil etmek için, komşusu bulunan serasker Hüsrev paşa ile berâber Sultan II. Mahmut'un huzuruna çıkarlar. Sultan kendisine "vay Altunizade vay" diye hitap ederek iltifatta bulunur ve böylece İsmail Zühtü efendi "Altunizade" lakabını almış olur. Sohbetleri sırasında Altûnizade'nin bina inşaat işleri ile ilgilendiğini öğrenir ve bunun üzerine enderûn'a kaydedilmesini ister. Cuma günleri namazda kendisi ile beraber bulunmasını irâde ile taltif eder. Enderûn'da iki sene tahsil eden Altunizade, 1831 tarihinde mezun olur. O esnada inşa edilmekte olan Mekteb-i Tıbbiye Mekteb-i Sultani (şimdiki Galatasaray Lisesi)'nin nezareti ile kendisine mimar ağalığı unvanı verilir. İsmail Zühdi Paşa; semtin camisini, karakolunu, hamamı ve akaretlerini 1866 yılında inşa ettirmiştir. Camii'nin minaresinde ve kubbesinde bulunan altın hilaller Altunizade'den Kırım Savaşı'na gidenlerin anısı üzerine Sultan tarafından semte hediye edilmiştir. Caminin önünde bir çeşme, Altunizade ailesine ait bir mezarlık yer alır. Mezarlıkta Zühtü Paşa, esi Habibe Nevres Hanım, kız kardeşi Emine Şerife Hanım, oğlu Ali Necip Bey ve torunu Emine Rabia Hanım yatmaktadır. Caminin bitişiğindeki akaretler adı verilen evlerde kira ödemeden imam ve müezzinler otururdu. Diğer evlerin, dükkânların fırın ve hamamın iradı camiye verilirdi.
Altunizade 19. yüzyıl sonunda Küçük Çamlıca'nın mesire yeri olması üzerine yol üzerinde kaldığı için hareketlenmiştir. Bu dönemde semtte pek çok köşk yaptırılmıştır. Altunizade Köşkü, Sürre Emini, Behiç Bey Köşkü bunlardan bazılarıdır. Hüseyin Haki Köşkü 1922'de gazeteci yazar Burhan Felek'in amcası tarafından satın alınmış, 1947'de Burhan Felek tarafından Emniyet Genel Müdürlüğü'ne satılmıştır. Bu köşk, hâlen Polis Prevantoryumu olarak kullanılmaktadır. Adile Sultan Kasrı ve Abdülaziz Av Köşkü hâlen bakımlı olarak ayakta durmaktadır. Abdülaziz Av Köşkü girişinde Mimar tarafından inşa edilen ve günümüze kadar gelen su sarnıcı bulunmaktadır. Altunizade'nin diğer ünlü köşkleri arasında Nafiz Köşkü, Rauf Paşa Köşkü, Sermet Efendi Köşkü ve Mazlum Ağa konağı (127 dönüm arazi içerisindeki (eski) Küçük Çamlıca Caddesi'ne cepheli, çift giriş kapılı ve şu an T.C. Kültür Bakanlığı uhdesindeki I. derece tarihî eser) sayılabilir. Muhlis Bey'in Köşkü’nün yerinde eski Marmara Üniversitesi Hastanesi ve Huzur Evi / yeni Acıbadem Altunizade hastanesi bulunmaktadır. Saffet Bey’in köşk ve bağının yerinde ise eski STFA sirketinin genel müdürlük binaları / yeni bir site yükselmektedir. Millî Egitim Bakanlıgı’na ait Validebağ Prevantoryumu’nun bahçesinin kuzey kesimine son yıllarda yapılan okul binasına Haydarpaşa Lisesi yapılmıştır. Altunizade Camii’nin arkasındaki İptidai Mektebi’nin adı Cumhuriyetin İlanı’ndan sonra Altunizade İlkokulu'na dönüstü. Bu okul 1923 –1938 arasında Millet Bahçesi'ne yakın bir yerde bulunan, Kısıklı Tramvay Caddesi üzerinde, oldukça harap halde, ahşap bir binaydı. Bina yıkılınca okul, Yeniyol adlı kavşaktaki kâgir bir binaya taşındı. 1954’te torunu Saime Altunigil Altunizade‘de köşke ait kırk dönüm bahçeyi parselletti ve 1800 m² büyüklüğünde bir arsayı okul yapılması koşuluyla Türkiye Cumhuriyeti Millî Eğitim Bakanlığı'na bağışladı. Millî Egitim Bakanlığı buraya bir okul inşa etti. Altunizade'deki ilk okul, günümüzde semtin önemli alışveriş merkezi Capitol'ün yanında yer almaktaydı. Altunizade semtinin Üsküdar-Kısıklı tramvay caddesinin bulundugu kuzey kesimine eskiden Tophanelioglu denirdi. Günümüzde Tophanelioğlu adı, bilinmeyen bir nedenle Koşuyolu’na inen caddeye verilmiştir. Bu dönemde, semtin sınırıydı. 19. yüzyıl sonunda mahallenin Bağlarbaşı sınırında kurulan Frères Maristes Saint Vincent Okulu, 1934 yılında kapanana kadar semtteki azınlık öğrencilerine Fransızca eğitim vermiştir. Bu bina günümüze dış yapısı itibarı ile ulaşabilmiştir. Ayrıca 1898 yılında semte Burrel, Arnavutluk’tan Korfu adasından gelen Bayram Kuka (1886-1980) ve ailesi, klanlaretleri semtin gelişmesinde önemli rol oynamıştır. Klanlaretler değişik klanlardan gelen Arnavut ailelerin toplu ismidir. Günümüzde bu dönemi özetleyen, Altunizade’nin kıymetli siması anısına yapılan bir bronz heykel ve arasında yer alan -’de- günümüzde yine bir site- bulunmaktadır. Burada 1980’li yıllara kadar bulunan çiftlik Aşağı Ev olarak isimlendirilirken, Sarı sırmadan kapısı sokağa adını vermiştir. 1930larda bu kapıda daha sonra Çiftehavuzlar’a taşınan bir mermer havuz bulunmaktaydı.
Günümüzde Altunizade
Mahallenin ismi, günümüzde İstanbul Boğaz Köprüsü'nün Anadolu Yakası çıkışı olmasıyla meşhurdur. Üsküdar ilçesine bağlı olan Altunizade mahallesi; Büyük ve Küçük Çamlıca'yı, Kısıklı'yı, Koşuyolu'nu ve Acıbadem'i, Üsküdar merkez ve sahile bağlayan bir ara geçiş görevi de üstlenmiş durumdadır. Avrupa Yakası'ndan gelen birçok şehir otobüsü Altunizade durağını yoğun şekilde kullanır.
Özellikle 1980'lerin sonundan itibaren çehresi çok hızlı değişen Altunizade; mahalleye açılan birçok iş merkezi ve alışveriş merkezleri nedeniyle kalabalıklaşmış, bahçeli yazlık köşklerin gözde olduğu eski havasını tümüyle yitirmiştir. Her sene altyapı yatırımlarına ihtiyaç duyar hale gelen semte bu nedenle Üsküdar ve İstanbul Büyükşehir belediyeleri her sene yatırım yapmaktadır, Altunizade her sene yatırım yapılan ender mahallelerdendir. İstanbul Anadolu yakasında ilk açılan büyük alışveriş merkezi olan Capitol, Altunizede'de bulunmaktadır. Ayrıca Altunizade'de Üsküdar Üniversitesi, 29 Mayıs Üniversitesi ve İstanbul Şehir Üniversitesi'nin kampüsleri bulunmaktadır. Altunizade'de iş merkezleri ve üniversiteler haricinde Başkent Üniversitesi İstanbul hastanesi ve Esteworld estetik cerrahi hastanesi bulunmaktadır.
Altunizade'de 1960'lı yıllarda semtteki sosyal ve sportif faaliyetlerin merkezi Altınyurt Spor Kulübü olmuştur. Semtte doğmuş ve yaşamış ünlülerin arasında , Nâzım Hikmet, semtin kurucusu Altuni ailesinin yanı sıra Albania Klanterleri şefi ve II. Abdülhamid iltifatı mazharı köşkünün banisi - Mazlum Ağa ve damadı, İstanbul'un 1963 yılında seçilen ilk Belediye Başkanı ve İstanbul milletvekili mütefekkir, hukukçu Nuri Eroğan, Altınyurt Spor Kulübünün yetiştirdiği voleybolcu, hukukçu, iş insanı Ömer Eroğan, Üsküdarlı eczacı ve İstanbul'un fikir hayatının önemli ismi Nihat Çavuşoğlu; millî voleybolcu, yayıncı ve düşünce adamı Selim Çavuşoğlu, edebiyat ve musiki üstadı Yesarioğlu Ailesi ve mütefekkir İsmail Hakkı Baltacıoğlu ahvadı bulunmaktadır.
Ulaşım
Son yıllarda Altunizade'den geçen Metrobüs ve M5 (Üsküdar, Ümraniye, Çekmeköy, Samandıra Merkez metrosu) hatlarının açılmasıyla Altunizade, ulaşım açısından birçok alternatife sahip olmuştur.
Kaynakça
- ^ . 2 Nisan 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Mart 2015.
- ^ . Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu. 19 Ocak 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Nisan 2024.
- ^ . Türkiye Cumhuriyeti İçişleri Bakanlığı. 27 Eylül 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Nisan 2024.
- ^ . 7 Şubat 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Şubat 2017.
- ^ . 20 Nisan 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Şubat 2017.
Dış bağlantılar
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Altunizade Istanbul ilinin Uskudar ilcesine bagli bir mahalledir Uskudar Kisikli yolu uzerinde Baglarbasi ile Millet Bahcesi adi verilen park arasinda kalan bolgenin guneye Kosuyolu na dogru uzanan kesimi AltunizadeMahalleAltunizade de bronz heykelMahallenin haritadaki yeriUlke TurkiyeIlIstanbulIlceUskudarNufus 2014 14 289Zaman dilimiUTC 03 00 TSI Il alan kodu212 Il plaka kodu34 Posta kodu34662Istatistiki bolgeIstanbul alt bolgesi TarihAltunizade semtinin uzerine kuruldugu alan 19 yuzyila kadar Istanbul un dogal yasam alanlarindan birisi idi Bu donemde semte komsu olan ve 17 yuzyilda kurulan Baglarbasi semti Istanbul un dogudaki sinirlarindan birisini olusturmakta idi Capitol AVM Altunizade Mahallesi 19 yuzyilin ikinci yarisinda tarafindan kurulmustur Semtin adi da dan gelmektedir Istanbul un koklu ailelerinden birisine mesup Seyyid Ismail Zuhtu Altunizade altmis dort gemisi olan ve Misir ile kereste ticareti yapan babasinin 1829 tarihinde ani vefati ile deniz ticaretini bizzat idareye baslar Bu arada devletin otuz bin altin lira navlun borcunu hazineden tahsil etmek icin komsusu bulunan serasker Husrev pasa ile beraber Sultan II Mahmut un huzuruna cikarlar Sultan kendisine vay Altunizade vay diye hitap ederek iltifatta bulunur ve boylece Ismail Zuhtu efendi Altunizade lakabini almis olur Sohbetleri sirasinda Altunizade nin bina insaat isleri ile ilgilendigini ogrenir ve bunun uzerine enderun a kaydedilmesini ister Cuma gunleri namazda kendisi ile beraber bulunmasini irade ile taltif eder Enderun da iki sene tahsil eden Altunizade 1831 tarihinde mezun olur O esnada insa edilmekte olan Mekteb i Tibbiye Mekteb i Sultani simdiki Galatasaray Lisesi nin nezareti ile kendisine mimar agaligi unvani verilir Ismail Zuhdi Pasa semtin camisini karakolunu hamami ve akaretlerini 1866 yilinda insa ettirmistir Camii nin minaresinde ve kubbesinde bulunan altin hilaller Altunizade den Kirim Savasi na gidenlerin anisi uzerine Sultan tarafindan semte hediye edilmistir Caminin onunde bir cesme Altunizade ailesine ait bir mezarlik yer alir Mezarlikta Zuhtu Pasa esi Habibe Nevres Hanim kiz kardesi Emine Serife Hanim oglu Ali Necip Bey ve torunu Emine Rabia Hanim yatmaktadir Caminin bitisigindeki akaretler adi verilen evlerde kira odemeden imam ve muezzinler otururdu Diger evlerin dukkanlarin firin ve hamamin iradi camiye verilirdi Altunizade 19 yuzyil sonunda Kucuk Camlica nin mesire yeri olmasi uzerine yol uzerinde kaldigi icin hareketlenmistir Bu donemde semtte pek cok kosk yaptirilmistir Altunizade Kosku Surre Emini Behic Bey Kosku bunlardan bazilaridir Huseyin Haki Kosku 1922 de gazeteci yazar Burhan Felek in amcasi tarafindan satin alinmis 1947 de Burhan Felek tarafindan Emniyet Genel Mudurlugu ne satilmistir Bu kosk halen Polis Prevantoryumu olarak kullanilmaktadir Adile Sultan Kasri ve Abdulaziz Av Kosku halen bakimli olarak ayakta durmaktadir Abdulaziz Av Kosku girisinde Mimar tarafindan insa edilen ve gunumuze kadar gelen su sarnici bulunmaktadir Altunizade nin diger unlu koskleri arasinda Nafiz Kosku Rauf Pasa Kosku Sermet Efendi Kosku ve Mazlum Aga konagi 127 donum arazi icerisindeki eski Kucuk Camlica Caddesi ne cepheli cift giris kapili ve su an T C Kultur Bakanligi uhdesindeki I derece tarihi eser sayilabilir Muhlis Bey in Kosku nun yerinde eski Marmara Universitesi Hastanesi ve Huzur Evi yeni Acibadem Altunizade hastanesi bulunmaktadir Saffet Bey in kosk ve baginin yerinde ise eski STFA sirketinin genel mudurluk binalari yeni bir site yukselmektedir Milli Egitim Bakanligi na ait Validebag Prevantoryumu nun bahcesinin kuzey kesimine son yillarda yapilan okul binasina Haydarpasa Lisesi yapilmistir Altunizade Camii nin arkasindaki Iptidai Mektebi nin adi Cumhuriyetin Ilani ndan sonra Altunizade Ilkokulu na donustu Bu okul 1923 1938 arasinda Millet Bahcesi ne yakin bir yerde bulunan Kisikli Tramvay Caddesi uzerinde oldukca harap halde ahsap bir binaydi Bina yikilinca okul Yeniyol adli kavsaktaki kagir bir binaya tasindi 1954 te torunu Saime Altunigil Altunizade de koske ait kirk donum bahceyi parselletti ve 1800 m buyuklugunde bir arsayi okul yapilmasi kosuluyla Turkiye Cumhuriyeti Milli Egitim Bakanligi na bagisladi Milli Egitim Bakanligi buraya bir okul insa etti Altunizade deki ilk okul gunumuzde semtin onemli alisveris merkezi Capitol un yaninda yer almaktaydi Altunizade semtinin Uskudar Kisikli tramvay caddesinin bulundugu kuzey kesimine eskiden Tophanelioglu denirdi Gunumuzde Tophanelioglu adi bilinmeyen bir nedenle Kosuyolu na inen caddeye verilmistir Bu donemde semtin siniriydi 19 yuzyil sonunda mahallenin Baglarbasi sinirinda kurulan Freres Maristes Saint Vincent Okulu 1934 yilinda kapanana kadar semtteki azinlik ogrencilerine Fransizca egitim vermistir Bu bina gunumuze dis yapisi itibari ile ulasabilmistir Ayrica 1898 yilinda semte Burrel Arnavutluk tan Korfu adasindan gelen Bayram Kuka 1886 1980 ve ailesi klanlaretleri semtin gelismesinde onemli rol oynamistir Klanlaretler degisik klanlardan gelen Arnavut ailelerin toplu ismidir Gunumuzde bu donemi ozetleyen Altunizade nin kiymetli simasi anisina yapilan bir bronz heykel ve arasinda yer alan de gunumuzde yine bir site bulunmaktadir Burada 1980 li yillara kadar bulunan ciftlik Asagi Ev olarak isimlendirilirken Sari sirmadan kapisi sokaga adini vermistir 1930larda bu kapida daha sonra Ciftehavuzlar a tasinan bir mermer havuz bulunmaktaydi Gunumuzde AltunizadeMahallenin ismi gunumuzde Istanbul Bogaz Koprusu nun Anadolu Yakasi cikisi olmasiyla meshurdur Uskudar ilcesine bagli olan Altunizade mahallesi Buyuk ve Kucuk Camlica yi Kisikli yi Kosuyolu nu ve Acibadem i Uskudar merkez ve sahile baglayan bir ara gecis gorevi de ustlenmis durumdadir Avrupa Yakasi ndan gelen bircok sehir otobusu Altunizade duragini yogun sekilde kullanir Ozellikle 1980 lerin sonundan itibaren cehresi cok hizli degisen Altunizade mahalleye acilan bircok is merkezi ve alisveris merkezleri nedeniyle kalabaliklasmis bahceli yazlik kosklerin gozde oldugu eski havasini tumuyle yitirmistir Her sene altyapi yatirimlarina ihtiyac duyar hale gelen semte bu nedenle Uskudar ve Istanbul Buyuksehir belediyeleri her sene yatirim yapmaktadir Altunizade her sene yatirim yapilan ender mahallelerdendir Istanbul Anadolu yakasinda ilk acilan buyuk alisveris merkezi olan Capitol Altunizede de bulunmaktadir Ayrica Altunizade de Uskudar Universitesi 29 Mayis Universitesi ve Istanbul Sehir Universitesi nin kampusleri bulunmaktadir Altunizade de is merkezleri ve universiteler haricinde Baskent Universitesi Istanbul hastanesi ve Esteworld estetik cerrahi hastanesi bulunmaktadir Altunizade de 1960 li yillarda semtteki sosyal ve sportif faaliyetlerin merkezi Altinyurt Spor Kulubu olmustur Semtte dogmus ve yasamis unlulerin arasinda Nazim Hikmet semtin kurucusu Altuni ailesinin yani sira Albania Klanterleri sefi ve II Abdulhamid iltifati mazhari koskunun banisi Mazlum Aga ve damadi Istanbul un 1963 yilinda secilen ilk Belediye Baskani ve Istanbul milletvekili mutefekkir hukukcu Nuri Erogan Altinyurt Spor Kulubunun yetistirdigi voleybolcu hukukcu is insani Omer Erogan Uskudarli eczaci ve Istanbul un fikir hayatinin onemli ismi Nihat Cavusoglu milli voleybolcu yayinci ve dusunce adami Selim Cavusoglu edebiyat ve musiki ustadi Yesarioglu Ailesi ve mutefekkir Ismail Hakki Baltacioglu ahvadi bulunmaktadir UlasimSon yillarda Altunizade den gecen Metrobus ve M5 Uskudar Umraniye Cekmekoy Samandira Merkez metrosu hatlarinin acilmasiyla Altunizade ulasim acisindan bircok alternatife sahip olmustur Kaynakca 2 Nisan 2015 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 27 Mart 2015 Bilgi Teknolojileri ve Iletisim Kurumu 19 Ocak 2024 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 12 Nisan 2024 Turkiye Cumhuriyeti Icisleri Bakanligi 27 Eylul 2023 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 12 Nisan 2024 7 Subat 2017 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 6 Subat 2017 20 Nisan 2017 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 6 Subat 2017 Dis baglantilar