Ama Ata Aidoo (doğum adı:Christina Ama Ata Aidoo; 23 Mart 1942 - 31 Mayıs 2023) Ganalı yazar, şair, oyun yazarı, siyasetçi ve akademisyendir.
Ama Ata Aidoo | |
---|---|
![]() | |
Doğum | Christina Ama Ata Aidoo 23 Mart 1942 Abeadzi Kyiakor, Saltpond, (önceden: Altın Sahili), Gana |
Ölüm | 31 Mayıs 2023 (81 yaşında) Akra, Gana |
Meslek | Yazar, şair, oyun yazarı, siyasetçi ve akademisyen |
Eğitim | Wesley Kız Yüksek Okulu |
Alma mater | Gana Üniversitesi |
Tür | Drama, kurgusal, şiir |
Konu | Karşılaştırmalı edebiyat, sömürgecilik sonrası edebiyat |
Önemli eserler | The Dilemma of a Ghost (1965) Anowa (1970) Our Sister Killjoy (1977) Changes (1991) |
Önemli ödülleri | İngiliz Milletler Topluluğu Yazarlar Ödülü 1992 |
Akrabalar | Kwame Ata (ikiz kardeşi) |
Yaşamı ve kariyeri
Aidoo, 23 Mart 1942'de Abeadzi Kyiakor, Saltpond, (önceden: Altın Sahili), Gana'da doğdu. Kwame Ata adında ikiz bir erkek kardeşi daha vardır. Wesley Kız Yüksek Okulu ve Gana Üniversitesi'nde eğitim gördü. Mezun olduğu Gana Üniversitesi dahil, Afrika Çalışmaları Enstitüsü ve Cape Sahili Üniversitesi'nde öğretim görevlisi olarak çalıştı.
Jerry Rawlings'in yönetiminde PNDC partisi çatısında 1982'den 1983 yılına kadar Gana Milli Eğitim Bakanı olarak görev aldı. 1965'te The Dilemma of a Ghost adlı sahne çalışmasıyla eseri yayınlanan ilk Afrikalı kadın oyun yazarı oldu. 1992'de Changes adlı romanıyla İngiliz Milletler Topluluğu Yazarlar Ödülü'nü kazandı. 2000'de ise Afrikalı kadın yazarların çalışmalarını teşvik etmek ve desteklemek amacıyla Akra, Gana'da Mbaasem Vakfı'nı kurdu. Çalışmalarıyla 1992'de İngiliz Milletler Topluluğu Yazarlar Ödülü'nü kazandı.
Ölümü
Aidoo, 31 Mayıs 2023'te kısa bir hastalığın ardından Akra, Gana'daki aile evinde 81 yaşında vefat etmiştir.
Başarıları ve ödülleri
- İngiliz Milletler Topluluğu Yazarlar Ödülü.
- Aidoo-Snyder Kitap Ödülü
- Mbari Basın öykü ödülü.
- Fulbright Bursu.
Seçme çalışmaları
- The Dilemma of a Ghost (oyun), Accra: Longman, 1965. New York: Macmillan, 1971.
- Anowa (Gana efsanesine dayanan bir oyun), Londra: Longman, 1970. New York: Beşeri Bilimler Yayınları, 1970.
- No Sweetness Here: A Collection of Short Stories, Londra: Longman, 1970. New York: Doubleday.
- Our Sister Killjoy: or Reflections from a Black-eyed Squint (roman), Longman, 1977.
- Someone Talking to Sometime (şiir koleksiyonu), Harare: Kolej Yayınları, 1986.
- The Eagle and the Chickens and Other Stories (çocuklar için), Enugu: Tana Yayınları, 1986.
- Birds and Other Poems, Harare: Kolej Yayınları, 1987.
- An Angry Letter in January (şiirler), Coventry: Dangaroo Yayınları, 1992.
- Changes: a Love Story (roman), Londra: Kadın Yayınları, 1991. New York: New York Şehir Üniversitesi Feminist Yayınları, 1993.
- The Girl Who Can and Other Stories, Akra: Sub-Saharan Yayınları, ; Heinemann Afrikalı Yazarlar Serisi, 1997.
- Diplomatic Pounds & Other Stories, Ayebia Clarke Yayınları, 2012, .
Editör olarak
- African Love Stories: An Anthology, African Love Stories: An Anthology 29 Nisan 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde ., Ayebia Clarke Yayınları, 2006.
Ayrıca bakınız
- Anne V. Adams (editor), Essays in Honour of Ama Ata Aidoo at 70: A Reader in African Cultural Studies, Banbury, Oxfordshire, UK: Ayebia Clake Yayınları, 2012, .
- Aditya Misra, "Death in Surprise: Gender and Power Dynamics in Ama Ata Aidoo's Anowa". Journal of Drama Studies, Vol. 6, No. 1, 2012, pp. 81–91.
- Ada Uzoamaka Azodo ve G. Wilentz, Emerging Perspectives on Ama Ata Aidoo, Afrika Araştırmaları ve Yayınları, 1999.
- Vincent O. Odamtten, The Art of Ama Ata Aidoo: Polylectics and Reading Against Neocolonialism. Florida Üniversitesi Yayınları, 1994.
- Esther Pujolràs-Noguer, An African (Auto)biography. Ama Ata Aidoo's Literary Quest: Strangeness, nation and tradition, Lap Lambert Akademi Yayınları, 2012.
- Nafeesah Allen, "Negotiating with the Diaspora: an Interview with Ama Ata Aidoo" 31 Mayıs 2023 tarihinde Wayback Machine sitesinde ., Scholar & Feminist Online, 2009.
Kaynakça
- ^ . Encyclopædia Britannica (İngilizce). 5 Eylül 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Mart 2019.
- ^ Hugon, Anne (31 Ağustos 2021). . African History. Oxford Research Encyclopedias. 29 Nisan 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Nisan 2023.
- ^ Banyiwa Horne, Naana (2001). "Aidoo, Ama Ata". Who's Who in Contemporary Women's Writing. Routledge.
- ^ . Mbaasem Foundation (İngilizce). 11 Aralık 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Mart 2019.
- ^ Behrent, Megan. . www.postcolonialweb.org. 22 Mayıs 2003 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Mayıs 2019.
- ^ Uwechue, Raph (1996). Africa Who's Who. Londra: Africa Books Limited. ss. 80-81. ISBN .
- ^ Odamtten, Vincent Okpoti (26 Nisan 2000). "'For Her Own (Works') Quality' The Poetry of Ama Ata Aidoo". . 21–22 (1): 209-216. doi:10.1163/18757421-90000320.
- ^ Epprecht, Marc (2006). "Ama Ata Aidoo". Gerstner, David A. (Ed.). Routledge International Encyclopedia of Queer Culture (İngilizce) (1 bas.). Routledge. s. 17. ISBN . 1 Mayıs 2023 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 5 Temmuz 2022.
- ^ . newafricanmagazine.com. March 2012. 3 Ağustos 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Nisan 2020.
- ^ Okoampa-Ahoofe, Kwame Jr (6 Eylül 2016). . . 7 Eylül 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Aralık 2021.
- ^ "AMA ATA AIDOO (1942–)" 2 Haziran 2024 tarihinde Wayback Machine sitesinde ., Postcolonial African Writers, Routledge, 1998.
- ^ . BBC World Service Service. 10 Nisan 2001 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Aralık 2020.
- ^ . Casa África. 29 Nisan 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Nisan 2023.
- ^ Jagne, Siga Fatima; Pushpa Naidu Parekh, (Ed.) (1998). "Ama Ata Aidoo (1942–)". Postcolonial African Writers: A Bio-bibliographical Critical Sourcebook. Routledge. s. 32. ISBN .
- ^ . GhanaWeb. 31 Mayıs 2023. 31 Mayıs 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Mayıs 2023.
- ^ withalvin (31 Mayıs 2023). . OccupyGh.net (İngilizce). 31 Mayıs 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Mayıs 2023.
- ^ Ibrahim, Abubakar (31 Mayıs 2023). . www.myjoyonline.com (İngilizce). 31 Mayıs 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Mayıs 2023.
- ^ . Graphic online. 31 Mayıs 2023. 31 Mayıs 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Mayıs 2023.
- ^ Adams, Anne V., (Ed.) (2012). . Ayebia. 29 Nisan 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ . Barrnes & Noble. 30 Nisan 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Nisan 2023.
- ^ "The Art of Ama Ata Aidoo - a film by Yaba Badoe" 30 Aralık 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde ., official website.
- ^ Ellerson, Beti (December 2013), "Yaba Badoe talks about the documentary film project 'The Art of Ama Ata Aidoo 1 Kasım 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde ., African Women in Cinema.
- ^ Shakira Chambas and Sionne Neely, "The Art of AMA ATA AIDOO: Documentary Film Launch" 12 Şubat 2023 tarihinde Wayback Machine sitesinde ., African Women's Development Fund, 26 September 2014.
- ^ "Aidoo-Snyder Book Prize By-Laws" 28 Haziran 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde ., ASA Women's Caucus.
- ^ "AUCC Launches Ama Ata Aidoo Centre for Creative Writing" 26 Ocak 2023 tarihinde Wayback Machine sitesinde ., Modern Ghana, 15 March 2017.
- ^ "Ama Ata Aidoo Centre for Creative Writing opens in Accra, Ghana" 26 Ocak 2023 tarihinde Wayback Machine sitesinde ., James Murua Blog, 22 March 2017.
- ^ Kwamina Tandoh/Winifred Zuur, "Ama Ata Aidoo Centre for Creative Writing inaugurated" 8 Mart 2022 tarihinde Wayback Machine sitesinde ., Ghana News Agency, 16 March 2017.
- ^ "Ama Ata Aidoo" 4 Haziran 2023 tarihinde Wayback Machine sitesinde ., BBC World Service.
- ^ . African Success. 17 Temmuz 2009. 24 Mayıs 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Mayıs 2018.
- ^ . Encyclopedia.com. 28 Haziran 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Nisan 2023.
- ^ . Brown Univversity. 21 Ocak 2011. 22 Ocak 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi – YouTube vasıtasıyla.
- ^ . tradingfacesonline.com. 29 Nisan 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Nisan 2023.
Dış bağlantılar
- Full-text, searchable works 11 Nisan 2010 tarihinde at sitesinde arşivlendi from Black Drama database.
- "AIDOO, Ama Ata", International Who's Who, accessed 1 September 2006.
- "Ama Ata Aidoo – Her Story" 4 Haziran 2023 tarihinde Wayback Machine sitesinde . on BBC World Service.
- "Interview with Ama Ata Aidoo" 4 Haziran 2023 tarihinde Wayback Machine sitesinde .. Video interview by Michael Walling, artistic director of Border Crossings theatre company.
- "Ama Ata Aidoo on feminism in Africa - BBC HARDtalk" 31 Mayıs 2023 tarihinde Wayback Machine sitesinde ., interview with , 22 July 2014. YouTube.
- Kundai Mugwanda-Nyamutenha, "Women's History Month profile: Ama Ata Aidoo" 31 Mayıs 2023 tarihinde Wayback Machine sitesinde ., This Is Africa, 30 March 2015.
- Suzanne Kamata, "A Profile of Ama Ata Aidoo" 20 Şubat 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde ., , February 2016.
- Princess Arita Anim, "Ama Ata Aidoo: 'Nobody could tell me writing was a man's job 31 Mayıs 2023 tarihinde Wayback Machine sitesinde ., DVV International.
![]() | Bir yazar ile ilgili bu madde seviyesindedir. Madde içeriğini genişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz. |
![]() | Gana ile ilgili bu madde seviyesindedir. Madde içeriğini genişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz. |