Anadolu öğretmen Liseleri Türkiye de öğretmenlik mesleğini sevdirmek ve öğretmen yetiştiren yükseköğretim ku

Anadolu Öğretmen Liseleri, Türkiye'de öğretmenlik mesleğini sevdirmek ve öğretmen yetiştiren yükseköğretim kurumları için öğrenci kaynağı oluşturmak üzere 1989-2014 arasında hizmet vermiş dört yıllık ortaöğrenim kurumlarını adıdır.

Köy Enstitüleri, İlköğretmen Okulları ve Öğretmen Liselerinin devamı niteliğinde eğitim kurumları idi. Hem genel lise programı uygulayan hem de eğitim fakültelerine hazırlık niteliğinde öğretim faaliyetinde bulunmuşlardır. Öğrencilerini Millî Eğitim Bakanlığı tarafından yapılan merkezî bir sınavla seçen, 4 yıllık öğretim programı uygulayan okullardır. Milli Eğitim Bakanlığı’nın 2014-2015 eğitim öğretim yılındaki düzenlemesiyle Anadolu Öğretmen Liseleri kapatılıp, Anadolu, Fen veya Sosyal Bilimler lisesine dönüştürülmüştür.

Tarihçe

Anadolu Öğretmen Liseleri, Türkiye'de 1848’te başlayan ortaöğretime dayalı öğretmen yetiştirme geleneğinin bir devamı niteliğindeki okullardır. 1848'de Darülmuallimin adlı kurumların kurulması ile başlayan öğretmen yetiştirme geleneği, 1973 yılına kadar İlköğretmen Okulları ile sürdürülmüştü. İlkokullara öğretmen yetiştiren lise dengi İlköğretmen Okulları, 1973 yılında çıkan Millî Eğitim Temel Kanunu'nun uygulanmaya başlamasıyla öğretmen yetiştirme işlevini kaybettti. 1974'ten itibaren İlköğretmen Okullarının bir kısmı Öğretmen Liselerine dönüştürülüp bir ortaöğrenim kurumu olarak 1989'a kadar hizmet verdi. 1989-1990 öğretim yılından itibaren ise Öğretmen Liseleri kapatılarak üniversitelerin Eğitim Fakülteleri'ne öğrenci hazırlamak amacıyla Anadolu Öğretmen Liseleri kuruldu ve kapatılan Öğretmen Lisesi binalarında eğitim vermeye başladı.

Anadolu Öğretmen Lisesi uygulaması 1989-1990 öğretim yılında 10 okul ile başladı. Okul sayısı 1995-1996 yılında 74’e, 1997-1998 öğretim yılında 78’e, 1998-1999 öğretim yılında sayıları 81’e yükseldi. 81 Anadolu Öğretmenlik Lisesi’nde, 1998-1999 öğretim yılında 26.021 öğrenci öğrenim görmekte, 1800 yönetici ve öğretmen görev yapmaktaydı. 2014'te Anadolu Öğretmen Lisesi sayısı 299'a ulaştı. Anadolu Öğretmen Liseleri, başlangıçta eski Öğretmen Lisesi binalarında açılmakta iken zamanla şehir merkezlerinde yeni Anadolu Öğretmen Liseleri inşa edildi.

Anadolu Öğretmen Liseleri'nin müfredatına hem genel lise programının hem de öğretmenlik mesleğine ilgi ve sevgi uyandırıcı zorunlu ve seçmeli dersler içermekteydi. Bu okullara gündüzlü, paralı yatılı ve parasız yatılı olarak öğrenci kabul edilmiştir. İlköğretimi başarı ile bitiren öğrenciler arasından Millî Eğitim Bakanlığı tarafından yapılan merkezî bir sınavla öğrenci seçilmekte; 1 yıl hazırlık ve 3 yıl genel lise programı olmak üzere 4 yıllık öğretim programı uygulanmakta idi.

Mezuniyet alanlarına uygun öğretmen yetiştiren yüksek öğretim kurumlarını tercih etmeleri hâlinde öğrencilere Öğrenci Yerleştirme Sınavı'nda (ÖYS) ek puan verilmiş; ayrıca kontenjan ayrılan öğretmen yetiştiren yüksek öğretim kurumlarını ilk beş sırada tercih etmeleri hâlinde burs verilmiştir.

Milli Eğitim Bakanlığı’nın 2014-2015 eğitim öğretim yılı çerçevesindeki yeni yönetmelik düzenlemesine göre 299 Anadolu Öğretmen Lisesi kapatılmış, 171’i Anadolu Lisesine, 52’si Sosyal Bilimler Lisesine ve 76’sı Fen Lisesine dönüştürülmüştür.

Ayrıca bakınız

Köy Enstitüleri

Kaynakça

^ ^a ^b ^c "Anadolu Öğretmen Liselerinin Kuruluşu ve Gelişimi". dhgm.meb.gov.tr. 1 Nisan 2023 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 9 Eylül 2023.
^ Kocabaş, Kemal (16 Aralık 2020). "Bir dava ve geride bıraktığı tartışmalar". canakkaleyenikusak.com. 30 Ekim 2020 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 9 Eylül 2023.
^ "Anadolu öğretmen liseleri dönüştü". Memurlar.net. 11 Haziran 2014. 6 Ocak 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Ocak 2017.

[:0-1] "Anadolu Öğretmen Liselerinin Kuruluşu ve Gelişimi". dhgm.meb.gov.tr. 1 Nisan 2023 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 9 Eylül 2023.

[2] Kocabaş, Kemal (16 Aralık 2020). "Bir dava ve geride bıraktığı tartışmalar". canakkaleyenikusak.com. 30 Ekim 2020 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 9 Eylül 2023.

[3] "Anadolu öğretmen liseleri dönüştü". Memurlar.net. 11 Haziran 2014. 6 Ocak 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Ocak 2017.