Antiemperyalizm, emperyalizm karşıtlığını belirtir. Sadece siyasi ve ekonomik bir karşıtlık olmayıp, emperyalizmin kültürel baskılarına ve ele geçirme süreçlerine de bir karşıtlıktır.
Kavramın içeriği ve tarihçesi
Genellikle antiemperyalizm, farklı dil ve kültürdeki komşu ülkelere karşı girişilecek fetih savaşlarına da karşıdır. Kısaca, bir ülkenin kendi sınırları dışına yayılmasına da karşıdır. Antiemperyalistlere bir örnek de Roma'daki Cumhuriyetçi senatörler ve 1898'de İspanyol-Amerikan savaşından sonra kurulan adındaki antiemperyalist kuruluştur.
"Emperyalizm" kavramı İngilizceye 1870'lerde İngiliz Başbakanı Benjamin Disraeli'nin aşırı agresif ve ses getiren sömürgeci politikaları sonucunda girmiştir. Bu kelime bu politikaları destekleyen Richard Chamberlain tarafından kullanılmıştır. Emperyalizm bazılarına göre idealist ve hayırsever bir politikadır. Bir başka görüşe göre "emperyalizm" kapitalist aç gözlülüğün ve kişisel çıkarlara uygun olarak oluşturulan politikalar ile karakterize edilmiştir. John A. Hobson ve Marksist Lenin bu kavrama daha teorik ve makro ekonomik anlam eklemişlerdir. Sol görüşlü birçok teorisyen emperyalizmin bu yapısal veya sistematik yönünü vurgulayan görüşleri benimsemiştir. Bu tip yazarlar 19. yüzyılın son birkaç on yılını kapsayan kavramı genişleterek yüzyıllara yayılmış Christopher Colombus'a hatta Haçlı Seferlerine kadar uzanan bir dünya sistemine verilen isim haline getirmişlerdir. Kavram, tarihsel süreç içinde yayılınca çoğunlukla birbirine paralel beş farklı ekseni ortaya çıkmıştır. Ahlaki, iktisadi, sistemik, kültürel ve maddi. Bu kavramın bu şekilde evrilmesi, güce ve özellikle batılı güce karşı büyüyen bir rahatsızlık ve hatta tiksinme oluşturmuştur.
Kapitalizm, aristokrasi ve emperyalizm arasındaki ilişki tarihçi ve siyaset bilimciler tarafından uzun süredir tartışılmaktadır. J. A. Hobson (1858-1940), Joseph Schumpeter (1883-1950), Thorstein Veblen (1857-1929) ve Norman Angell (1872-1967). Bunlar gibi marksist olmayan yazarlar 1. Dünya savaşı ve iki savaş arası dönemde oldukça üretkendirler. Özellikle emperyalizmin 1950'lerde Avrupa ve ABD'ye askeri ve siyasi etkileri konusu çalışılmıştır. Hobson'a göre yapılacak sosyal reformlar emperyalizmin olumsuz etkilerini iyileştirici nitelikte olabilir. Hobson'a göre devletin vergi politikaları yoluyla müdahalaleri daha geniş tüketimi sağlayacak, zenginliği artıracak ve barışçı bir uluslararası dünya düzeni kurulmasını sağlayacaktır. Tersi ise, devletin rantiyecilere ve faizden para kazananlara müdahale etmemesi halinde, sağlıksız bir toplumsal yapı ve emperyalizmi getirecektir.
Kaynakça
- ^ Words for Scholars: The Semantics of 'Imperialism', Mark F. Proudman, Journal of the Historical Society, 2008 Eylül, Sayı:8-3, s.395-433.
- ^ Capitalism, Aristocracy and Empire: Some 'Classical' Theories of Imperialism Revisited, P. J. Cain, Journal of Imperial and Commonwealth History, 2007 Mart, Sayı:35-1, s.25-47.
Ayrıca bakınız
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Antiemperyalizm emperyalizm karsitligini belirtir Sadece siyasi ve ekonomik bir karsitlik olmayip emperyalizmin kulturel baskilarina ve ele gecirme sureclerine de bir karsitliktir Kavramin icerigi ve tarihcesiGenellikle antiemperyalizm farkli dil ve kulturdeki komsu ulkelere karsi girisilecek fetih savaslarina da karsidir Kisaca bir ulkenin kendi sinirlari disina yayilmasina da karsidir Antiemperyalistlere bir ornek de Roma daki Cumhuriyetci senatorler ve 1898 de Ispanyol Amerikan savasindan sonra kurulan adindaki antiemperyalist kurulustur Emperyalizm kavrami Ingilizceye 1870 lerde Ingiliz Basbakani Benjamin Disraeli nin asiri agresif ve ses getiren somurgeci politikalari sonucunda girmistir Bu kelime bu politikalari destekleyen Richard Chamberlain tarafindan kullanilmistir Emperyalizm bazilarina gore idealist ve hayirsever bir politikadir Bir baska goruse gore emperyalizm kapitalist ac gozlulugun ve kisisel cikarlara uygun olarak olusturulan politikalar ile karakterize edilmistir John A Hobson ve Marksist Lenin bu kavrama daha teorik ve makro ekonomik anlam eklemislerdir Sol goruslu bircok teorisyen emperyalizmin bu yapisal veya sistematik yonunu vurgulayan gorusleri benimsemistir Bu tip yazarlar 19 yuzyilin son birkac on yilini kapsayan kavrami genisleterek yuzyillara yayilmis Christopher Colombus a hatta Hacli Seferlerine kadar uzanan bir dunya sistemine verilen isim haline getirmislerdir Kavram tarihsel surec icinde yayilinca cogunlukla birbirine paralel bes farkli ekseni ortaya cikmistir Ahlaki iktisadi sistemik kulturel ve maddi Bu kavramin bu sekilde evrilmesi guce ve ozellikle batili guce karsi buyuyen bir rahatsizlik ve hatta tiksinme olusturmustur Kapitalizm aristokrasi ve emperyalizm arasindaki iliski tarihci ve siyaset bilimciler tarafindan uzun suredir tartisilmaktadir J A Hobson 1858 1940 Joseph Schumpeter 1883 1950 Thorstein Veblen 1857 1929 ve Norman Angell 1872 1967 Bunlar gibi marksist olmayan yazarlar 1 Dunya savasi ve iki savas arasi donemde oldukca uretkendirler Ozellikle emperyalizmin 1950 lerde Avrupa ve ABD ye askeri ve siyasi etkileri konusu calisilmistir Hobson a gore yapilacak sosyal reformlar emperyalizmin olumsuz etkilerini iyilestirici nitelikte olabilir Hobson a gore devletin vergi politikalari yoluyla mudahalaleri daha genis tuketimi saglayacak zenginligi artiracak ve barisci bir uluslararasi dunya duzeni kurulmasini saglayacaktir Tersi ise devletin rantiyecilere ve faizden para kazananlara mudahale etmemesi halinde sagliksiz bir toplumsal yapi ve emperyalizmi getirecektir Kaynakca Words for Scholars The Semantics of Imperialism Mark F Proudman Journal of the Historical Society 2008 Eylul Sayi 8 3 s 395 433 Capitalism Aristocracy and Empire Some Classical Theories of Imperialism Revisited P J Cain Journal of Imperial and Commonwealth History 2007 Mart Sayi 35 1 s 25 47 Ayrica bakinizEmperyalizm