Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Antik dönemde Azerbaycan Yunan ve Roma toplumunun geliştiği ve Avrupa, Kuzey Afrika ve Batı Asya'nın büyük bölümünün yanı sıra Kafkasya'da da etkilerini gösterdikleri dönemin günümüz Azerbaycan toprakları üzerindeki tarihini kapsar. Azerbaycan topraklarındaki antik dönem, MÖ 4. yüzyıldan başlayarak kuzeydeki Kafkas Albanyası adlı devletin var olduğu süre zarfında incelenir. Bu devlet günümüz Azerbaycan topraklarında, Büyük İskender'in ölümü ve MÖ 323 yılında Doğu'daki imparatorluğunun yıkılmasından sonra ortaya çıkmıştır.
Arka plan
Azerbaycan toprakları üzerindeki ilkel kabile yapısının çökmesinden sonra MÖ 4. binyılın sonu ve 3. binyılın başında Mezopotamya ile yakın ilişki içerisinde bulunan ilk topluluklar ortaya çıkmaya başladı. Bu toplulukların parçalanmasının ardından Manna Krallığı kuruldu. Asur ve Urartularla ilişkileri olan Manna Krallığı (MÖ 9-6. yüzyıl) bu gün Azeri halkının yaşadığı topraklar üzerinde kurulmuş bilinen en eski krallıklardan biridir. MÖ 8. yüzyılın sonundan ve MÖ 7. yüzyılın başlarından itibaren burada yapılan akınlarla Azerbaycan topraklarındaki yerleşimler nedeniyle Kimmerler, İskitler, Sakalar ve Massagetler bu bölgenin askerî ve siyasi tarihinde önemli bir rol oynamaya başladılar.
Güney Kafkasya, MÖ 6. yüzyılda Ahamenişler tarafından fethedildi. Buna karşılık Ahademişler MÖ 330 yılında Büyük İskender tarafından yenilgiye uğratıldı ve böylece bölgede Helenistik kültürün yükselme dönemi başladı.
Atropatena ve Albanya; Albanlar, Sakasenler, Mikuyeler, Matyenler, Mardlar (Amardlar) ve Kadusiler gibi topluluklar hâlinde İran'da Medler'in düşüşünden hemen sonra kurulan Ahademiş İmparatorluğu'nun birer parçasıydılar. MÖ 323 yılında Büyük İskender'in ölümünden sonra imparatorluklarının yıkılması sonucu bu devletler de bağımsız hâle gelmişlerdir.
Antik Yunan ve Roma yazarlarının eserlerinde
Herodot, Batlamyus, Strabon, Flavius Arrianus (aralarında Albanlardan ilk kez bahseden) ve diğer Antik Yunan-Romalı yazarlar eserlerinde Atropatena ve Albanya'dan bahsetmişlerdir. Yunan yazar Strabon, “Coğrafya” adlı kitabında Atropatena'da yaşayan etnik grupları anlatarak ve Kadusiler, Amardlar ve Tapurlar gibi uluslara değinmiştir. Albanya hakkında konuşan Strabon, "Aslında şu anda, tüm toplulukları tek bir kral yönetiyor ancak daha önce birkaç topluluk konuştukları dillerine göre ayrılarak ayrı ayrı, kendi kralları tarafından yönetiliyorlardı. Yirmi altı adet dilleri bulunmakta." demiştir. Ayrıca Albanyalıların yaptığı aktiviteleri olarak sığır yetiştiriciliği, ileri zanaat, at yetiştiriciliği, bahçecilik ve diğer alanlar olarak tanımlamıştır. Herodot, "Tarih" adlı eserinde Ala-ban toplulukları ile Mağ, Hazar ve Udin topluluklarına değinmiştir. Hekataios "Tarihsel Coğrafya" adlı eserinde Kafkas Albanyası hakkında bilgi vermiştir
Albanya
Sınırlar
Büyük İskender'in ölümünden sonra, günümüz Azerbaycan topraklarında ve Dağıstan'ın güney bölgesinde Albanya adlı bir devlet kuruldu. Sarmatlar, İberya ve Atropatena ile komşu olan Albanya'nın sınırları doğuda Hazar Denizi'ne kadar uzanıyordu. Kebele, Antik Albanya'nın ilk başkenti olmakla beraber günümüzde Azerbaycan Cumhuriyeti'nde yer almaktadır. Başkent daha sonra Berde şehrine taşınmıştır.
Arkeolojik buluntular, Albanya'nın uluslararası ticaret merkezinde olduğunu ve Alban topluluklarının Kuzey ve Batı Kafkasya, Orta Asya, Anadolu, Suriye, Mısır ve Ege ile ilişkilerini kurduklarını ortaya koymuştur.
Tarih
MÖ 331 yılında, Ahameniş hükümdarı Darius III ile Büyük İskender arasındaki Gaugamela Savaşı sırasında Albanlar, Atropatenya ordusunda yer alarak Ahameniş ordusu ile birlikte Büyük İskender'in ordusuna karşı savaştılar.
Romalı general Gnaeus Pompey, Hindistan'dan Karadeniz kıyılarına ve Yunanistan'dan Kafkasya'ya giden ticaret yolunun kontrolünü ele geçirmek için MÖ 66 Albanya'yı işgal etti. Strabon'a göre Kura Nehri savaşı olarak bilinen bu savaşı Romalı lejyonerler kazandı ve Albanya hükümdarı elçi göndererek Roma ile barış anlaşması imzaladı. Bu olaydan sonra Pompey, İberya'ya saldırdı ve İberya hükümdarı Roma'ya bağlılığını ilan etti. Plutarhos'a göre MÖ yılında Pompey Albanya'ya tekrar saldırdı çünkü İberya'ya yapılan saldırı sırasında Albanlar arkadan ani bir darbe yaparak Pompey'i öfkelendirdiler. Alban hükümdarın kardeşi Cosis'in liderliğindeki Arnavut ordusu 60.000 piyade ve 12.000 süvariden oluşuyordu. Alazani Nehri yakınlarındaki savaş, Pompey'in askerî taktikleri nedeniyle Albanlara karşı Roma'nın zaferiyle sonuçlandı. Zafere rağmen, Pompey iç bölgelere doğru hareket etmedi ve ilerlemeyi bırakıp geri döndü. General Antonius MÖ 36 yılında tekrar Kafkasya'ya yöneldi ve buradaki devletlere boyun eğdirdi, ancak yerel hanedanlar hâlâ iktidarda kaldı. Roma imparatoru Neron, MS 68'de Derbent geçidinden Albanya'ya büyük bir sefer planlasa da bu sefer, Roma ayaklanması sırasında Nero'nun ölümü nedeniyle gerçekleşmedi. MS 72-74'te Derbent geçidinin kuzeyinde yaşayan Alan toplulukları Albanya'yı işgal etti. Roma-Alban ilişkileri 3. yüzyılın ortalarına kadar sürdü. MS 3. yüzyılın ortalarında (yaklaşık MS 252-253) Sasaniler ve Roma arasındaki savaşta Roma'nın yenilgisinden sonra Albanya, Sasani İmparatorluğu'nun vasal devleti oldu.
1899 yılında, yapılan kazılar sonucunda Azerbaycan'ın Kalaga köyü yakınlarında Roma dönemine ait oymaların bulunduğu gümüş bir tabak bulundu. Bakü'den 70 km uzaklıkta olan Böyükdaş eteğinin güneydoğu kısmında yer alan kaya yazıtları, 2 Haziran 1948 tarihinde Azeri arkeolog tarafından keşfedildi.
Albanya'da Helenizm
Kuzey Azerbaycan'daki arkeolojik kazılar sırasında bulunan Büyük İskender'in adını taşıyan madeni paralar, bu dönemde Helenistik dünya ile kapsamlı ticaret ve kültürel bağların kurulduğunun bir göstergesidir. MÖ 1. binyılın ortasından itibaren Albanya'da metalbilim ve metal işleme, çömlekçilik ve dokuma gelişti ve Yunan ve Roma geleneklerinin etkisi görülmeye başladı. Albanya'da MÖ 3. yüzyılda kiremit üretiminin varlığı, Yunan kent kültürünün bu bölge üzerindeki etkisini yansıtmaktadır.
Sosyal yaşam
Alban nüfusu dört sınıfa ayrılmaktaydı: Birinci sınıfta kral, ordunun lideri ve hükümdar; ikinci sınıfta rahipler; üçüncü sınıfta askerler ve çiftçiler; dördüncü sınıfta da sıradan insanlar ve ekonomi ile uğraşanlar kişiler bulunmaktaydı. Yunan ve Romalı yazarlara göre, Albanya yoğun nüfuslu ve çok verimli, iyi sulanmış topraklara sahip bir yerdi. İnsanlar büyükbaş hayvancılıkla uğraşıyorlardı ve çok sayıda at ahırı ile otlak vardı. Arkeolojik kazılar sırasında, Albanya topraklarında yerel ustalar tarafından yapılmış çok sayıda ekipman, ev eşyası ve silah bulundu. Çömlekçilikle seramik ekonomik yaşamda ve nüfusun refahında önemli bir rol oynamıştır. Albanyalılar kilden yapı malzemeleri (kiremit, tuğla), çeşitli çanak çömlek, insan ve hayvan figürleri yaptılar. Mingaçevir'deki arkeolojik kazılarda bu döneme ait çok sayıda çanak ve çömlek kapları bulunmuştur.
MS birinci yüzyıldan itibaren Albanya'da cam üretimi başladı.
Albanya devletindeki ticarette madeni paralar yaygın olarak kullanılmaktaydı. 1958'de Şamahı'da ve 1966'da Kebele'de bulunan gümüş sikke hazineleri, Albanyalıların madeni paraları ticaret için kullandıklarını, ayrıca bu madeni paraları da kendilerinin ürettiklerini kanıtlamış oldu.
Ayrıca bakınız
Kaynakça
- ^ a b c d e f g h i j k l m ISMAILOV, DILGAM (2017). HISTORY OF AZERBAIJAN (PDF). Bakü. 18 Kasım 2020 tarihinde kaynağından (PDF). Erişim tarihi: 7 Ekim 2020.
- ^ . iranicaonline.org. 29 Nisan 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Ekim 2020.
- ^ Nijssen, Daan. . Ancient World Magazine (İngilizce). 23 Ağustos 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Ekim 2020.
- ^ Гулиев, Джамиль Бахадур оглы (1979). История Азербайджана. Элм. ss. 27/302.
- ^ Falk, Avner (1996). A Psychoanalytic History of the Jews. Fairleigh Dickinson Univ Press. ss. 192-850. ISBN .
- ^ Bromiley, Geoffrey W., (Ed.) (1979). The International Standard Bible Encyclopedia, Том 4. Wm. B. Eerdmans Publishing. ss. 365-1230. ISBN .
- ^ . Encyclopedia Britannica (İngilizce). 30 Temmuz 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Ekim 2020.
- ^ . www.iranicaonline.org. 29 Nisan 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Ekim 2020.
- ^ Beikzadeh, Saba (2017). "Achaemenid architecture in south Caucasus and the Black Sea cultural basin". ss. 129-146. 14 Ekim 2020 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 7 Ekim 2020.
- ^ Coene, Frederik (2009). The Caucasus - An Introductios. Routledge. ss. 98-240. ISBN . Erişim tarihi: 7 Ekim 2020.
- ^ . iranicaonline.org. 29 Nisan 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Ekim 2020.
- ^ a b c d e Səfərov, Yusif (1989). Qədim Azərbaycan: nə bilirik. Azər Nəşr. ISBN . 30 Kasım 2020 tarihinde kaynağından .
- ^ a b . azerbaijan.az. 30 Haziran 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Ekim 2020.
- ^ Farid (19 Şubat 2016). . Oval (İngilizce). 28 Şubat 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Ekim 2020.
- ^ . www.perseus.tufts.edu. 31 Ağustos 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Ekim 2020.
- ^ Fazili, Abdulla Həsənalı oğlu (1992). Ulusunu tanımayan tanrısını tanımaz. (Atropatena e. ə. IV – e. VII əsri). Bakü. ISBN .
- ^ a b Voroşil, Q. QAFQAZ ALBANİYASI (PDF). Erişim tarihi: 7 Ekim 2020.[]
- ^ a b . iranicaonline.org. 29 Nisan 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Ekim 2020.
- ^ a b "LacusCurtius • Strabo's Geography — Book XI Chapter 4". penelope.uchicago.edu. Erişim tarihi: 7 Ekim 2020.
- ^ HACIYEV, İmaş (2018). QAFQAZ ALBANİYASININ MADDİ-MƏDƏNİYYƏT ABİDƏLƏRİ: DAŞ PLASTİKASI (PDF). Azərbaycan Respublikası Dini Qurumlarla İş üzrə Dövlət Komitəsinin Jurnalı. ss. 82-90. 19 Eylül 2018 tarihinde kaynağından (PDF).
- ^ McLaughlin, Raoul (2010). Rome and the Distant East: Trade Routes to the Ancient Lands of Arabia, India and China. A&C Black. ss. 91-92/236. ISBN .
- ^ Stuart Olson, James, (Ed.) (1994). An Ethnohistorical Dictionary of the Russian and Soviet Empires. Greenwood. ISBN .
- ^ Encyclopedia of the Peoples of Africa and the Middle East. Infobase Publishing. 2009. ISBN .
- ^ . iranicaonline.org. 6 Ocak 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Ekim 2020.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Antik donemde Azerbaycan Yunan ve Roma toplumunun gelistigi ve Avrupa Kuzey Afrika ve Bati Asya nin buyuk bolumunun yani sira Kafkasya da da etkilerini gosterdikleri donemin gunumuz Azerbaycan topraklari uzerindeki tarihini kapsar Azerbaycan topraklarindaki antik donem MO 4 yuzyildan baslayarak kuzeydeki Kafkas Albanyasi adli devletin var oldugu sure zarfinda incelenir Bu devlet gunumuz Azerbaycan topraklarinda Buyuk Iskender in olumu ve MO 323 yilinda Dogu daki imparatorlugunun yikilmasindan sonra ortaya cikmistir Arka planAzerbaycan topraklari uzerindeki ilkel kabile yapisinin cokmesinden sonra MO 4 binyilin sonu ve 3 binyilin basinda Mezopotamya ile yakin iliski icerisinde bulunan ilk topluluklar ortaya cikmaya basladi Bu topluluklarin parcalanmasinin ardindan Manna Kralligi kuruldu Asur ve Urartularla iliskileri olan Manna Kralligi MO 9 6 yuzyil bu gun Azeri halkinin yasadigi topraklar uzerinde kurulmus bilinen en eski kralliklardan biridir MO 8 yuzyilin sonundan ve MO 7 yuzyilin baslarindan itibaren burada yapilan akinlarla Azerbaycan topraklarindaki yerlesimler nedeniyle Kimmerler Iskitler Sakalar ve Massagetler bu bolgenin askeri ve siyasi tarihinde onemli bir rol oynamaya basladilar Guney Kafkasya MO 6 yuzyilda Ahamenisler tarafindan fethedildi Buna karsilik Ahademisler MO 330 yilinda Buyuk Iskender tarafindan yenilgiye ugratildi ve boylece bolgede Helenistik kulturun yukselme donemi basladi Atropatena ve Albanya Albanlar Sakasenler Mikuyeler Matyenler Mardlar Amardlar ve Kadusiler gibi topluluklar halinde Iran da Medler in dususunden hemen sonra kurulan Ahademis Imparatorlugu nun birer parcasiydilar MO 323 yilinda Buyuk Iskender in olumunden sonra imparatorluklarinin yikilmasi sonucu bu devletler de bagimsiz hale gelmislerdir Antik Yunan ve Roma yazarlarinin eserlerindeHerodot Batlamyus Strabon Flavius Arrianus aralarinda Albanlardan ilk kez bahseden ve diger Antik Yunan Romali yazarlar eserlerinde Atropatena ve Albanya dan bahsetmislerdir Yunan yazar Strabon Cografya adli kitabinda Atropatena da yasayan etnik gruplari anlatarak ve Kadusiler Amardlar ve Tapurlar gibi uluslara deginmistir Albanya hakkinda konusan Strabon Aslinda su anda tum topluluklari tek bir kral yonetiyor ancak daha once birkac topluluk konustuklari dillerine gore ayrilarak ayri ayri kendi krallari tarafindan yonetiliyorlardi Yirmi alti adet dilleri bulunmakta demistir Ayrica Albanyalilarin yaptigi aktiviteleri olarak sigir yetistiriciligi ileri zanaat at yetistiriciligi bahcecilik ve diger alanlar olarak tanimlamistir Herodot Tarih adli eserinde Ala ban topluluklari ile Mag Hazar ve Udin topluluklarina deginmistir Hekataios Tarihsel Cografya adli eserinde Kafkas Albanyasi hakkinda bilgi vermistirAlbanyaSinirlar Buyuk Iskender in olumunden sonra gunumuz Azerbaycan topraklarinda ve Dagistan in guney bolgesinde Albanya adli bir devlet kuruldu Sarmatlar Iberya ve Atropatena ile komsu olan Albanya nin sinirlari doguda Hazar Denizi ne kadar uzaniyordu Kebele Antik Albanya nin ilk baskenti olmakla beraber gunumuzde Azerbaycan Cumhuriyeti nde yer almaktadir Baskent daha sonra Berde sehrine tasinmistir Arkeolojik buluntular Albanya nin uluslararasi ticaret merkezinde oldugunu ve Alban topluluklarinin Kuzey ve Bati Kafkasya Orta Asya Anadolu Suriye Misir ve Ege ile iliskilerini kurduklarini ortaya koymustur Tarih MO 331 yilinda Ahamenis hukumdari Darius III ile Buyuk Iskender arasindaki Gaugamela Savasi sirasinda Albanlar Atropatenya ordusunda yer alarak Ahamenis ordusu ile birlikte Buyuk Iskender in ordusuna karsi savastilar Romali general Gnaeus Pompey Hindistan dan Karadeniz kiyilarina ve Yunanistan dan Kafkasya ya giden ticaret yolunun kontrolunu ele gecirmek icin MO 66 Albanya yi isgal etti Strabon a gore Kura Nehri savasi olarak bilinen bu savasi Romali lejyonerler kazandi ve Albanya hukumdari elci gondererek Roma ile baris anlasmasi imzaladi Bu olaydan sonra Pompey Iberya ya saldirdi ve Iberya hukumdari Roma ya bagliligini ilan etti Plutarhos a gore MO yilinda Pompey Albanya ya tekrar saldirdi cunku Iberya ya yapilan saldiri sirasinda Albanlar arkadan ani bir darbe yaparak Pompey i ofkelendirdiler Alban hukumdarin kardesi Cosis in liderligindeki Arnavut ordusu 60 000 piyade ve 12 000 suvariden olusuyordu Alazani Nehri yakinlarindaki savas Pompey in askeri taktikleri nedeniyle Albanlara karsi Roma nin zaferiyle sonuclandi Zafere ragmen Pompey ic bolgelere dogru hareket etmedi ve ilerlemeyi birakip geri dondu General Antonius MO 36 yilinda tekrar Kafkasya ya yoneldi ve buradaki devletlere boyun egdirdi ancak yerel hanedanlar hala iktidarda kaldi Roma imparatoru Neron MS 68 de Derbent gecidinden Albanya ya buyuk bir sefer planlasa da bu sefer Roma ayaklanmasi sirasinda Nero nun olumu nedeniyle gerceklesmedi MS 72 74 te Derbent gecidinin kuzeyinde yasayan Alan topluluklari Albanya yi isgal etti Roma Alban iliskileri 3 yuzyilin ortalarina kadar surdu MS 3 yuzyilin ortalarinda yaklasik MS 252 253 Sasaniler ve Roma arasindaki savasta Roma nin yenilgisinden sonra Albanya Sasani Imparatorlugu nun vasal devleti oldu 1899 yilinda yapilan kazilar sonucunda Azerbaycan in Kalaga koyu yakinlarinda Roma donemine ait oymalarin bulundugu gumus bir tabak bulundu Baku den 70 km uzaklikta olan Boyukdas eteginin guneydogu kisminda yer alan kaya yazitlari 2 Haziran 1948 tarihinde Azeri arkeolog en tarafindan kesfedildi Albanya da Helenizm Kuzey Azerbaycan daki arkeolojik kazilar sirasinda bulunan Buyuk Iskender in adini tasiyan madeni paralar bu donemde Helenistik dunya ile kapsamli ticaret ve kulturel baglarin kuruldugunun bir gostergesidir MO 1 binyilin ortasindan itibaren Albanya da metalbilim ve metal isleme comlekcilik ve dokuma gelisti ve Yunan ve Roma geleneklerinin etkisi gorulmeye basladi Albanya da MO 3 yuzyilda kiremit uretiminin varligi Yunan kent kulturunun bu bolge uzerindeki etkisini yansitmaktadir Sosyal yasam Alban nufusu dort sinifa ayrilmaktaydi Birinci sinifta kral ordunun lideri ve hukumdar ikinci sinifta rahipler ucuncu sinifta askerler ve ciftciler dorduncu sinifta da siradan insanlar ve ekonomi ile ugrasanlar kisiler bulunmaktaydi Yunan ve Romali yazarlara gore Albanya yogun nufuslu ve cok verimli iyi sulanmis topraklara sahip bir yerdi Insanlar buyukbas hayvancilikla ugrasiyorlardi ve cok sayida at ahiri ile otlak vardi Arkeolojik kazilar sirasinda Albanya topraklarinda yerel ustalar tarafindan yapilmis cok sayida ekipman ev esyasi ve silah bulundu Comlekcilikle seramik ekonomik yasamda ve nufusun refahinda onemli bir rol oynamistir Albanyalilar kilden yapi malzemeleri kiremit tugla cesitli canak comlek insan ve hayvan figurleri yaptilar Mingacevir deki arkeolojik kazilarda bu doneme ait cok sayida canak ve comlek kaplari bulunmustur MS birinci yuzyildan itibaren Albanya da cam uretimi basladi Albanya devletindeki ticarette madeni paralar yaygin olarak kullanilmaktaydi 1958 de Samahi da ve 1966 da Kebele de bulunan gumus sikke hazineleri Albanyalilarin madeni paralari ticaret icin kullandiklarini ayrica bu madeni paralari da kendilerinin urettiklerini kanitlamis oldu Ayrica bakinizAzerbaycan tarihiKaynakca a b c d e f g h i j k l m ISMAILOV DILGAM 2017 HISTORY OF AZERBAIJAN PDF Baku 18 Kasim 2020 tarihinde kaynagindan PDF Erisim tarihi 7 Ekim 2020 iranicaonline org 29 Nisan 2011 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 7 Ekim 2020 Nijssen Daan Ancient World Magazine Ingilizce 23 Agustos 2020 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 7 Ekim 2020 Guliev Dzhamil Bahadur ogly 1979 Istoriya Azerbajdzhana Elm ss 27 302 Falk Avner 1996 A Psychoanalytic History of the Jews Fairleigh Dickinson Univ Press ss 192 850 ISBN 9780838636602 Bromiley Geoffrey W Ed 1979 The International Standard Bible Encyclopedia Tom 4 Wm B Eerdmans Publishing ss 365 1230 ISBN 9780802837844 Encyclopedia Britannica Ingilizce 30 Temmuz 2015 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 7 Ekim 2020 www iranicaonline org 29 Nisan 2011 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 7 Ekim 2020 Beikzadeh Saba 2017 Achaemenid architecture in south Caucasus and the Black Sea cultural basin ss 129 146 14 Ekim 2020 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 7 Ekim 2020 Coene Frederik 2009 The Caucasus An Introductios Routledge ss 98 240 ISBN 9781135203023 Erisim tarihi 7 Ekim 2020 iranicaonline org 29 Nisan 2011 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 7 Ekim 2020 a b c d e Seferov Yusif 1989 Qedim Azerbaycan ne bilirik Azer Nesr ISBN 5 552 00244 X 30 Kasim 2020 tarihinde kaynagindan a b azerbaijan az 30 Haziran 2020 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 7 Ekim 2020 Farid 19 Subat 2016 Oval Ingilizce 28 Subat 2016 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 7 Ekim 2020 www perseus tufts edu 31 Agustos 2016 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 7 Ekim 2020 Fazili Abdulla Hesenali oglu 1992 Ulusunu tanimayan tanrisini tanimaz Atropatena e e IV e VII esri Baku ISBN 5 8066 0451 9 a b Vorosil Q QAFQAZ ALBANIYASI PDF Erisim tarihi 7 Ekim 2020 olu kirik baglanti a b iranicaonline org 29 Nisan 2011 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 7 Ekim 2020 a b LacusCurtius Strabo s Geography Book XI Chapter 4 penelope uchicago edu Erisim tarihi 7 Ekim 2020 HACIYEV Imas 2018 QAFQAZ ALBANIYASININ MADDI MEDENIYYET ABIDELERI DAS PLASTIKASI PDF Azerbaycan Respublikasi Dini Qurumlarla Is uzre Dovlet Komitesinin Jurnali ss 82 90 19 Eylul 2018 tarihinde kaynagindan PDF McLaughlin Raoul 2010 Rome and the Distant East Trade Routes to the Ancient Lands of Arabia India and China A amp C Black ss 91 92 236 ISBN 9781847252357 Stuart Olson James Ed 1994 An Ethnohistorical Dictionary of the Russian and Soviet Empires Greenwood ISBN 978 0313274978 Encyclopedia of the Peoples of Africa and the Middle East Infobase Publishing 2009 ISBN 9781438126760 iranicaonline org 6 Ocak 2011 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 7 Ekim 2020