Aram Ter-Ghevondyan (Ermenice: Արամ Նահապետի Տեր-Ղևոնդյան; Rusça: Aрaм Наaпетович Теp-Гeвoндян, ayrıca sıklıkla Batı kaynaklarında Ter-Ghewondyan ya da Ter-Łewondyan olarak da yazılmıştır; 24 Temmuz 1928 – 10 Şubat 1988), en önde gelen Ermeni tarihçi ve tarihi kaynakların araştırmaları, Orta Çağ Ermenistan'ın İslam dünyası ile ilişkileri ve Şarkiyat araştırmaları konusunda uzmanlaşmış bir bilim adamıdır. Çığır açıcı çalışması, Bagratuni Ermenistan'da Arap Emirlikleri, Ermenistan'ın Bagratuni Krallığı üzerine yapılmış en önemli araştırmadır. 1981 yılından ölümüne kadar, Ter-Ghevondyan, 'nde Şarkiyat Araştırmaları Enstitüsü başkanlığına ek ayrıca Halep Üniversitesi'nden fahri doktora unvanını taşımış ve Roma Tiberian Akademisi'nde ortak üyeliği yapmıştır.
Aram Ter-Ghevondyan | |
---|---|
Doğum | 24 Temmuz 1928 Kahire, Mısır |
Ölüm | 10 Şubat 1988 (59 yaşında) |
Meslek | Ermeni ve Şarkiyat Araştırmaları |
Hayatı
Eğitim
Osmanlı Devleti döneminde yaşanan Ermeni Kırımı sırasında Maraş'tan göç etmiş Ermeni bir ailenin çocuğu olarak Kahire'de doğmuştur. 1940'larda, ailesi Sovyet Ermenista'a göç etmiş, orada hemen Erivan Devlet Üniversitesi'ne kabul edilmiştir. 1954 yılında Üniversite'nin Şarkiyat dillerinin filoloji bölümünden mezun olmuştur. Daha yüksek eğitimi izlemek için, Sankt-Peterburg Devlet Üniversitesi Şarkiyat Araştırmaları bölümüne kabul edildi. Orada ünlü Ermeni bilim adamları Hrachia Acharian ile Joseph Orbeli ile bir araya geldi. Orbeli'nin ona sağladığı rehberlik ve danışmanlığa özellikle düşkündü, çalışmalarını tamamladıktan sonra her seferinde tekrar etmiştir ki: "Bir kez daha, şans bana güldü, danışmanım Akademisyen Hovsep [Joseph] Orbeli [ile]." Tezi, Dokuz ile onbir yüzyıllar arasında Dvin Emirliği, savundu ve 1958 yılında kandidat nauk olarak kabul edildi.
Akademik kariyeri
Bilim adama olarak akıcı Arapça konuşurken, Ter-Ghevondyan Orta Çağ Arap Halifeliklerine ve Emirliklerine derin ilgi duyuyordu. 1958 ile 1981 yılları arasında, filoloji, histografya ve tarihi kaynakların araştırmaları konularına özel ilgi ile Ermenistan Bilimler Akademisi'nin (EBA) Tarih Enstitüsü'nde çalışmıştır. Onun ilk en önemli çalışması Ermenistan'ın Bagratuni Krallığı'nın İslam dünyası ile ilişkileri üzerine yapılmış Bagratuni Ermenistan'da Arap Emirlikleri (Ermenice: Արաբական Ամիրայությունները Բագրատունյաց Հայաստանում) isimli çalışmasıdır ve 1965 yılında basılmıştır. Kitap büyük ilgi görmüş ve Amerikalı Bizantolog Nina Garsoïan tarafından Ermeniceden İngilizceye çevrilmiştir, sonra Aleksan Keshishyan tarafından Arapçaya çevrilmiştir. Ter-Ghevondyan doktora çalışması Orta Çağ sırasında Ermeniler ile Araplar arasındaki siyasal ve kültürel bağlar odaklıydı ve çalışmasını bir kez daha savundu ve 1977 yılında doktor nauk unvanı aldı.Erenistan ve Arap Halifeliği isimli çalışması aynı yıl EBA tarafından basıldı.
1981 yılında Ter-Ghevondyan'ın çabalarıyla, Şarkiyat Araştırmaları Enstitüsü EBA bünyesinde kuruldu ve temel kaynaklar üzerine çalışmalar için ilk başkanı olarak atanmıştır. Çalışmalarına devam etti ve EBA'nın Ermenistan ve Ermeniler ile ilgili tarihi kaynakları asıl dillerinden Ermeniceye çevrilmesi için başlattığı dizinin parçası olarak aynı yıl 13. yüzyıl Vakanüvisi İbni el-Asır'ın çalışmasından bölümlerin çevrilmesini tamamladı. Ermeni tarihçiler Ghevond (Tarih) ve Agathangelos (Ermenistan Tarihi) üzerine sırasıyla 1982 ve 1983 yıllarında eski Ermeniceden modern Ermeniceye çeviriler yapmış ve giriş ile açıklamalar yazmıştır. 1983 yılında Erivan Devlet Üniversitesi'nde profesör olmuş ve "Arap filolojisine giriş" ve "Arap dünyasını antik ve ortaçağ tarihi" dersleri vermiştir.
Şubat 1988 tarihinde ölümünde, Ter-Ghevondyan'ın birçok çalışması henüz basılmamıştı. Monografisi 6 ile 8. yüzyıllarda Ermenistan, ölümünden sonra 1996 yılında basıldı. 100'ün üzerinde makalenin yazarı ve 1974–1987 yılları arası Sovyet Ermeni Ansiklopedisi Arap konulu maddelerin düzenli katılımcısıydı ve Ermeni İnsanların Tarihi (vol. ii, 1984; vol. iii, 1976) çalışmasının ikinci ve üçüncü ciltlerindeki çok sayıda bölümün yazarıdır.
Basılmış çalışmaları
- (Ermenice) Արաբական Ամիրայությունները Բագրատունյաց Հայաստանում. Yerevan, Armenian SSR: Armenian Academy of Sciences, 1965.
- (Fransızca) "Chronologie de la ville de Dvin (Duin) aux 9e et 11e siècles." . N.S. 2, 1965
- (Fransızca) "Le Prince d’Arménie à l’époque de la domination arabe." Revue des Études Arméniennes. Tome III, 1966.
- (Fransızca) "La survivance de la division administrative Kust-i-Kapkoh sous le califat." Revue des Études Arméniennes. N.S. 5, 1968.
- (Ermenice) "Սասունի 749-752 թթ. անհայտ ապստամբությունը Խալիֆայության դեմ." ("The Obscure Rebellion of Sasun in 749-752 Against the Caliphate"). . № 3, 1971.
- (Rusça) Армения и apaбcкий Халифат. Yerevan, Armenian SSR: Armenian Academy of Sciences, 1977.
- (Fransızca) L'Armenie et la conquete arabe," in Armenian Studies/Études Arméniennes in Memoriaum Haig Berbérian. Dickran Kouymjian (ed.) Lisbon: Calouste Gulbenkian Foundation, 1986.
- (Ermenice) Հոդվածների Ժողովածու (Collection of Articles). With introduction by Vahan Ter-Ghevondyan. Yerevan: Yerevan State University Press, 2003.
- "The Armenian Rebellion of 703 Against the Caliphate" in The Legacy of Jihad: Islamic Holy War and the Fate of Non-Muslims. Andrew G Bostom (ed.) New York: Prometheus Book, 2005.
Kaynakça
- ^ The rendering of his name in this manner follows the transliteration system established in the Hübschmann-Meillet system.
- ^ a b c d (Ermenice) Anon. «Տեր-Ղևոնդյան, Արամ Նահապետի» (Ter-Ghevondyan, Aram Nahapeti). . vol. xi. Yerevan, Armenian SSR: , 1985, p. 674.
- ^ a b c (Ermenice) Papazyan, Hakob D. "Լրատու: Արամ Տեր-Ղևոնդյան" ("News: Aram Ter-Ghevondyan"). . № 1 (120), 1988, pp. 243-245.
- ^ a b c d . Aravot (Ermenice). 5 Şubat 2005. 31 Mayıs 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Mart 2009..
- ^ (Fransızca) Mahé, Jean-Pierre and Nina G. Garsoïan. "In memoriam Aram Ter-Łewondyan: Travaux et publications 8 Ocak 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde .." . Vol. 21, 1988-1989, p. 15.
- ^ Ter-Ghewondyan, Aram. The Arab Emirates in Bagratid Armenia. Trans. Nina G. Garsoïan. Lisbon: Calouste Gulbenkian Foundation, 1976.
- ^ (Rusça) Теp-Гeвoндян, Aрaм Н. Армения и apaбcкий Халифат. Yerevan, Armenian SSR: Armenian Academy of Sciences, 1977.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Aram Ter Ghevondyan Ermenice Արամ Նահապետի Տեր Ղևոնդյան Rusca Aram Naapetovich Tep Gevondyan ayrica siklikla Bati kaynaklarinda Ter Ghewondyan ya da Ter Lewondyan olarak da yazilmistir 24 Temmuz 1928 10 Subat 1988 en onde gelen Ermeni tarihci ve tarihi kaynaklarin arastirmalari Orta Cag Ermenistan in Islam dunyasi ile iliskileri ve Sarkiyat arastirmalari konusunda uzmanlasmis bir bilim adamidir Cigir acici calismasi Bagratuni Ermenistan da Arap Emirlikleri Ermenistan in Bagratuni Kralligi uzerine yapilmis en onemli arastirmadir 1981 yilindan olumune kadar Ter Ghevondyan nde Sarkiyat Arastirmalari Enstitusu baskanligina ek ayrica Halep Universitesi nden fahri doktora unvanini tasimis ve Roma Tiberian Akademisi nde ortak uyeligi yapmistir Aram Ter GhevondyanDogum24 Temmuz 1928 1928 07 24 Kahire MisirOlum10 Subat 1988 59 yasinda MeslekErmeni ve Sarkiyat ArastirmalariHayatiEgitim Osmanli Devleti doneminde yasanan Ermeni Kirimi sirasinda Maras tan goc etmis Ermeni bir ailenin cocugu olarak Kahire de dogmustur 1940 larda ailesi Sovyet Ermenista a goc etmis orada hemen Erivan Devlet Universitesi ne kabul edilmistir 1954 yilinda Universite nin Sarkiyat dillerinin filoloji bolumunden mezun olmustur Daha yuksek egitimi izlemek icin Sankt Peterburg Devlet Universitesi Sarkiyat Arastirmalari bolumune kabul edildi Orada unlu Ermeni bilim adamlari Hrachia Acharian ile Joseph Orbeli ile bir araya geldi Orbeli nin ona sagladigi rehberlik ve danismanliga ozellikle duskundu calismalarini tamamladiktan sonra her seferinde tekrar etmistir ki Bir kez daha sans bana guldu danismanim Akademisyen Hovsep Joseph Orbeli ile Tezi Dokuz ile onbir yuzyillar arasinda Dvin Emirligi savundu ve 1958 yilinda kandidat nauk olarak kabul edildi Akademik kariyeri Bilim adama olarak akici Arapca konusurken Ter Ghevondyan Orta Cag Arap Halifeliklerine ve Emirliklerine derin ilgi duyuyordu 1958 ile 1981 yillari arasinda filoloji histografya ve tarihi kaynaklarin arastirmalari konularina ozel ilgi ile Ermenistan Bilimler Akademisi nin EBA Tarih Enstitusu nde calismistir Onun ilk en onemli calismasi Ermenistan in Bagratuni Kralligi nin Islam dunyasi ile iliskileri uzerine yapilmis Bagratuni Ermenistan da Arap Emirlikleri Ermenice Արաբական Ամիրայությունները Բագրատունյաց Հայաստանում isimli calismasidir ve 1965 yilinda basilmistir Kitap buyuk ilgi gormus ve Amerikali Bizantolog Nina Garsoian tarafindan Ermeniceden Ingilizceye cevrilmistir sonra Aleksan Keshishyan tarafindan Arapcaya cevrilmistir Ter Ghevondyan doktora calismasi Orta Cag sirasinda Ermeniler ile Araplar arasindaki siyasal ve kulturel baglar odakliydi ve calismasini bir kez daha savundu ve 1977 yilinda doktor nauk unvani aldi Erenistan ve Arap Halifeligi isimli calismasi ayni yil EBA tarafindan basildi 1981 yilinda Ter Ghevondyan in cabalariyla Sarkiyat Arastirmalari Enstitusu EBA bunyesinde kuruldu ve temel kaynaklar uzerine calismalar icin ilk baskani olarak atanmistir Calismalarina devam etti ve EBA nin Ermenistan ve Ermeniler ile ilgili tarihi kaynaklari asil dillerinden Ermeniceye cevrilmesi icin baslattigi dizinin parcasi olarak ayni yil 13 yuzyil Vakanuvisi Ibni el Asir in calismasindan bolumlerin cevrilmesini tamamladi Ermeni tarihciler Ghevond Tarih ve Agathangelos Ermenistan Tarihi uzerine sirasiyla 1982 ve 1983 yillarinda eski Ermeniceden modern Ermeniceye ceviriler yapmis ve giris ile aciklamalar yazmistir 1983 yilinda Erivan Devlet Universitesi nde profesor olmus ve Arap filolojisine giris ve Arap dunyasini antik ve ortacag tarihi dersleri vermistir Subat 1988 tarihinde olumunde Ter Ghevondyan in bircok calismasi henuz basilmamisti Monografisi 6 ile 8 yuzyillarda Ermenistan olumunden sonra 1996 yilinda basildi 100 un uzerinde makalenin yazari ve 1974 1987 yillari arasi Sovyet Ermeni Ansiklopedisi Arap konulu maddelerin duzenli katilimcisiydi ve Ermeni Insanlarin Tarihi vol ii 1984 vol iii 1976 calismasinin ikinci ve ucuncu ciltlerindeki cok sayida bolumun yazaridir Basilmis calismalari Ermenice Արաբական Ամիրայությունները Բագրատունյաց Հայաստանում Yerevan Armenian SSR Armenian Academy of Sciences 1965 Fransizca Chronologie de la ville de Dvin Duin aux 9e et 11e siecles N S 2 1965 Fransizca Le Prince d Armenie a l epoque de la domination arabe Revue des Etudes Armeniennes Tome III 1966 Fransizca La survivance de la division administrative Kust i Kapkoh sous le califat Revue des Etudes Armeniennes N S 5 1968 Ermenice Սասունի 749 752 թթ անհայտ ապստամբությունը Խալիֆայության դեմ The Obscure Rebellion of Sasun in 749 752 Against the Caliphate 3 1971 Rusca Armeniya i apabckij Halifat Yerevan Armenian SSR Armenian Academy of Sciences 1977 Fransizca L Armenie et la conquete arabe in Armenian Studies Etudes Armeniennes in Memoriaum Haig Berberian Dickran Kouymjian ed Lisbon Calouste Gulbenkian Foundation 1986 Ermenice Հոդվածների Ժողովածու Collection of Articles With introduction by Vahan Ter Ghevondyan Yerevan Yerevan State University Press 2003 The Armenian Rebellion of 703 Against the Caliphate in The Legacy of Jihad Islamic Holy War and the Fate of Non Muslims Andrew G Bostom ed New York Prometheus Book 2005 Kaynakca The rendering of his name in this manner follows the transliteration system established in the Hubschmann Meillet system a b c d Ermenice Anon Տեր Ղևոնդյան Արամ Նահապետի Ter Ghevondyan Aram Nahapeti vol xi Yerevan Armenian SSR 1985 p 674 a b c Ermenice Papazyan Hakob D Լրատու Արամ Տեր Ղևոնդյան News Aram Ter Ghevondyan 1 120 1988 pp 243 245 a b c d Aravot Ermenice 5 Subat 2005 31 Mayis 2011 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 23 Mart 2009 Fransizca Mahe Jean Pierre and Nina G Garsoian In memoriam Aram Ter Lewondyan Travaux et publications 8 Ocak 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde Vol 21 1988 1989 p 15 Ter Ghewondyan Aram The Arab Emirates in Bagratid Armenia Trans Nina G Garsoian Lisbon Calouste Gulbenkian Foundation 1976 Rusca Tep Gevondyan Aram N Armeniya i apabckij Halifat Yerevan Armenian SSR Armenian Academy of Sciences 1977