Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Aristeas'ın mektubu, bir Yahudi tarafından Yunanca kaleme alınmış Hellenistik döneme ait pseudepigraf bir metindir. Metin, Tevrat'ın İbraniceden Yunancaya çevirisini savunmaktadır.
Yazar ve Tarihlendirme
Gerçek kimliği bilinmeyen yazar bir başka ad olarak Aristeas'ı kullanmakta ve kendisini Yunan dinine bağlı birisi olarak sergilemektedir. Yazarın Mısır'da II. Ptolemaios yönetimini altında yaşayan soylu birisi olması muhtemeldir. Mektubu arkadaşı Filokrates'e hitaben yazmış ve mektup içerisinde Tevratın Yunancaya çeviri sürecini aktarmaktadır.
Yazarın kendisini farklı tanıtmasına karşın, kendisinin İskenderiyeli bir Yahudi olması muhtemeldir. Metni içerik itibarı ile tarihlemek zor olsa da, bilim insanları biçem kriterlerine dayanarak MÖ 2. yüzyıla tarihlendirilme yapmaktadırlar.
İçerik
Mektup, krallık kütüphanecisi Faleronlu Demetrios'un tavsiyesi üzerine Helenistik hükümdarı II. Ptolemaios'un Aristeas'ı Kudüs'e gönderdiği bilgisi ile başlar. Aristeas orada başhaham Eleazar ile Yahudi dininin gerekleri hakkında bir görüşme yapmıştır. Aristeas bu görüşmeden Tevrat yazmaları ve 72 çevirmen ile İskenderiye'ye döner. Bu 72 kişinin her altı adeti On İki İsrail Kabilesi'ndendir ve 72 gün içerisinde Tevratın çevirisini tamamlarlar. Bu 72 kişi 7 gün boyunca Mısır'ın hükümdarı ile felsefi konular hakkında tartışırlar. 72 kişinin her biri birer soru yanıtlar. İskenderiyeli Yahudi cemaati çeviriyi kabul eder ve çeviriye müdahale edecek olanları lanetlerler. Mısır Hükümdarı bunun üzerine çevirinin İskenderiye Kütüphanesi'nde bulunmasını ister. Ayrıca metin içerisinde Aristeas'ın ricası üzerine Yahudi savaş esirleri kölelerinin serbest bırakıldığı da aktarılmaktadır.
Metnin yazarı kendisini aydın ve Yunan dinine açık birisi olarak yansıtmakla beraber, Zeus'un Yahudi monoteistik tanrısının farklı bir adı olduğunu iddia eder. Yunan politeizmini reddetse bile, politeizm karşıtı bir polemik içine girmemektedir. Ona göre Yunan tanrıları yaşarken başardıkları ile tanrılaştırılan, ancak aslen mükemmel insanlar olan kişilerdir. Yazar ayrıca çevirinin başarılı bir çeviri olduğunu aktarmak istemekte ve dolayısıyla Yahudi okurlarda Yunanca Tevrata yönelik güven uyandırmak istemektedir.
Ayrıca mektup içerisinde Yahudi adetleri olan Tefillin ve Mezuza ilk kez tazılı olarak kayda geçerler.
Elyazmaları ve araştırma tarihi
20 farklı el yazması Aristeas'ın mektubunu günümüze ulaştırmıştır. Düzgün bir Yunancada yazılan mektuba, çeşitli farklı metinlerde de işaret edilmektedir.
1684 yılında Humphrey Hody mektubun sahte olduğu iddia etmiştir ve düşüncelerini Contra historiam Aristeae de LXX interpretibus dissertatio adlı makalesinde ele almıştır. İsveç Kraliçesi Kristina'nın kütüphanecisi Isaac Vossius (1618–1689) bu görüşü reddetmiştir.
Yayınlar
- Emil Kautzsch (Hrsg.): Die Apokryphen und Pseudepigraphen des Alten Testaments. Bd. 2: Die Apokryphen des Alten Testaments. Darmstadt 1962 (2., unveränderter Nachdruck der Erstausgabe von 1900).
- André Pelletier (Hrsg.): Lettre d’Aristée a Philocrate, Paris 1962 [kritische Edition mit französischer Übersetzung]
- Norbert Meisner: Aristeasbrief, in: Kümmel, Werner Georg; Lichtenberger, Hermann (Hrsg.): Jüdische Schriften aus hellenistisch-römischer Zeit. Bd. 2: Unterweisung in erzählender Form, Gütersloh 1973, S. 35–88.
- Shutt, R. J. H.: Letter of Aristeas, in: Charlesworth, James Hamilton (Hrsg.): The Old Testament Pseudepigrapha. Vol. 2: Expansions of the "Old Testament" and Legends, Wisdom and Philosophical Literature, Prayers, Psalms and Odes, Fragments of Lost Judaeo-Hellenistic Works, Garden City, New York 1985, 7–34.
- Kai Brodersen (Hrsg.): Aristeas: Der König und die Bibel, Griech.-Dt., Reclams Universal-Bibliothek 18576, Stuttgart: Reclam 2008.
Literatür
- : Aristeas 13.(Almanca) In: (RE). Vol. II,1, Stuttgart 1895, col. 878 f.
- Reinhard Feldmeier: Weise hinter „eisernen Mauern“. Tora und jüdisches Selbstverständnis zwischen Akkulturation und Absonderung im Aristeasbrief, in: Martin Hengel, Anna Maria Schwemer (Hrsg.): Die Septuaginta zwischen Judentum und Christentum, Tübingen: Mohr Siebeck 1994, S. 20–37.
- Justus Cobet: Der sogeannte Aristeas-Brief. Jüdische Geschichte und Alte Geschichte, in: Saeculum 72, 2022, S. 59–104.
- David M. Miller and Ian W. Scott: Letter of Aristeas (Griechischer Text bei Online Critical Pseudepigrapha)
- R. H. Charles: Engl. Übersetzung, von Christian Classics Ethereal Library.
- Kaufmann Kohler, Paul Wendland: Artikel in der Jewish Encyclopedia (1901–06).
- Kirby, Peter: Ressourcen, Links und kurze Auszüge aus Sekundärliteratur, Early Jewish Writings
- Michael Tilly: Aristeasbrief. In: Michaela Bauks, Klaus Koenen, Stefan Alkier (Hrsg.): Das wissenschaftliche Bibellexikon im Internet (WiBiLex), Stuttgart 2006 ff.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Aristeas in mektubu bir Yahudi tarafindan Yunanca kaleme alinmis Hellenistik doneme ait pseudepigraf bir metindir Metin Tevrat in Ibraniceden Yunancaya cevirisini savunmaktadir Aristeas in mektubu Biblioteca Apostolica Vaticana Vat gr 747 f 1rYazar ve TarihlendirmeGercek kimligi bilinmeyen yazar bir baska ad olarak Aristeas i kullanmakta ve kendisini Yunan dinine bagli birisi olarak sergilemektedir Yazarin Misir da II Ptolemaios yonetimini altinda yasayan soylu birisi olmasi muhtemeldir Mektubu arkadasi Filokrates e hitaben yazmis ve mektup icerisinde Tevratin Yunancaya ceviri surecini aktarmaktadir Yazarin kendisini farkli tanitmasina karsin kendisinin Iskenderiyeli bir Yahudi olmasi muhtemeldir Metni icerik itibari ile tarihlemek zor olsa da bilim insanlari bicem kriterlerine dayanarak MO 2 yuzyila tarihlendirilme yapmaktadirlar IcerikMektup krallik kutuphanecisi Faleronlu Demetrios un tavsiyesi uzerine Helenistik hukumdari II Ptolemaios un Aristeas i Kudus e gonderdigi bilgisi ile baslar Aristeas orada bashaham Eleazar ile Yahudi dininin gerekleri hakkinda bir gorusme yapmistir Aristeas bu gorusmeden Tevrat yazmalari ve 72 cevirmen ile Iskenderiye ye doner Bu 72 kisinin her alti adeti On Iki Israil Kabilesi ndendir ve 72 gun icerisinde Tevratin cevirisini tamamlarlar Bu 72 kisi 7 gun boyunca Misir in hukumdari ile felsefi konular hakkinda tartisirlar 72 kisinin her biri birer soru yanitlar Iskenderiyeli Yahudi cemaati ceviriyi kabul eder ve ceviriye mudahale edecek olanlari lanetlerler Misir Hukumdari bunun uzerine cevirinin Iskenderiye Kutuphanesi nde bulunmasini ister Ayrica metin icerisinde Aristeas in ricasi uzerine Yahudi savas esirleri kolelerinin serbest birakildigi da aktarilmaktadir Aristeas in mektubu Metnin yazari kendisini aydin ve Yunan dinine acik birisi olarak yansitmakla beraber Zeus un Yahudi monoteistik tanrisinin farkli bir adi oldugunu iddia eder Yunan politeizmini reddetse bile politeizm karsiti bir polemik icine girmemektedir Ona gore Yunan tanrilari yasarken basardiklari ile tanrilastirilan ancak aslen mukemmel insanlar olan kisilerdir Yazar ayrica cevirinin basarili bir ceviri oldugunu aktarmak istemekte ve dolayisiyla Yahudi okurlarda Yunanca Tevrata yonelik guven uyandirmak istemektedir Ayrica mektup icerisinde Yahudi adetleri olan Tefillin ve Mezuza ilk kez tazili olarak kayda gecerler Elyazmalari ve arastirma tarihi20 farkli el yazmasi Aristeas in mektubunu gunumuze ulastirmistir Duzgun bir Yunancada yazilan mektuba cesitli farkli metinlerde de isaret edilmektedir 1684 yilinda Humphrey Hody mektubun sahte oldugu iddia etmistir ve dusuncelerini Contra historiam Aristeae de LXX interpretibus dissertatio adli makalesinde ele almistir Isvec Kralicesi Kristina nin kutuphanecisi Isaac Vossius 1618 1689 bu gorusu reddetmistir YayinlarEmil Kautzsch Hrsg Die Apokryphen und Pseudepigraphen des Alten Testaments Bd 2 Die Apokryphen des Alten Testaments Darmstadt 1962 2 unveranderter Nachdruck der Erstausgabe von 1900 Andre Pelletier Hrsg Lettre d Aristee a Philocrate Paris 1962 kritische Edition mit franzosischer Ubersetzung Norbert Meisner Aristeasbrief in Kummel Werner Georg Lichtenberger Hermann Hrsg Judische Schriften aus hellenistisch romischer Zeit Bd 2 Unterweisung in erzahlender Form Gutersloh 1973 S 35 88 Shutt R J H Letter of Aristeas in Charlesworth James Hamilton Hrsg The Old Testament Pseudepigrapha Vol 2 Expansions of the Old Testament and Legends Wisdom and Philosophical Literature Prayers Psalms and Odes Fragments of Lost Judaeo Hellenistic Works Garden City New York 1985 7 34 Kai Brodersen Hrsg Aristeas Der Konig und die Bibel Griech Dt Reclams Universal Bibliothek 18576 Stuttgart Reclam 2008 Literatur Aristeas 13 Almanca In RE Vol II 1 Stuttgart 1895 col 878 f Reinhard Feldmeier Weise hinter eisernen Mauern Tora und judisches Selbstverstandnis zwischen Akkulturation und Absonderung im Aristeasbrief in Martin Hengel Anna Maria Schwemer Hrsg Die Septuaginta zwischen Judentum und Christentum Tubingen Mohr Siebeck 1994 S 20 37 Justus Cobet Der sogeannte Aristeas Brief Judische Geschichte und Alte Geschichte in Saeculum 72 2022 S 59 104 David M Miller and Ian W Scott Letter of Aristeas Griechischer Text bei Online Critical Pseudepigrapha R H Charles Engl Ubersetzung von Christian Classics Ethereal Library Kaufmann Kohler Paul Wendland Artikel in der Jewish Encyclopedia 1901 06 Kirby Peter Ressourcen Links und kurze Auszuge aus Sekundarliteratur Early Jewish Writings Michael Tilly Aristeasbrief In Michaela Bauks Klaus Koenen Stefan Alkier Hrsg Das wissenschaftliche Bibellexikon im Internet WiBiLex Stuttgart 2006 ff