Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Artmış dörtlü (tritone, yarım oktav) paradoksu; aralarında artmış dörtlü aralığı olan, oktav ilişkili harmonik bileşenler barındıran iki tonun art arda duyulması sonucu dinleyicilerin, melodinin yükselmesi ve düşmesi ile ilgili farklı duyumlarda bulunması durumudur. İlk olarak 1986 yılında Diana Deutsch tarafından keşfedilmiştir.
Artmış dörtlü paradoksunun deneyimlendiği tonlar, aralarında oktav ilişkisi bulunan ve "tepe biçimli" (bell-shaped) genlik zarflarına sahip harmonik bileşenlerden oluşur. Tonlar, değişken bir genlik zarflarına sahip birden fazla oktav değerlerini barındırması sebebiyle perde olarak isabetli algılansalar da; tonların hangi oktav aralığında (C0, C1 ..) oldukları isabetli algılanamaz. Dolayısıyla dinleyici, bilinçli olmayan bir şekilde, aralığın tize doğru mu pese doğru mu yöneldiğine karar vermek için maruz kaldığı konuşma düzenlerine göre oluşturduğu " perde çemberi " doğrultusunda hareket eder. Bu çemberin tiz olan kısmının zıddı pes karakterdedir. Bu açıdan pusulaya benzetilebilir.
Deutsch 1987 yılında, perde çemberini tutarlamak ve çemberin oluşumundaki etkenleri incelemek amacıyla Kaliforniya Üniversitesi, San Diego'da bir dizi deneyler yapmıştır. Bu deneyler kapsamında 24 kişilik Kaliforniyalı bir grup ile 12 kişilik İngiliz bir gruba, on iki perdede artmış dörtlü aralığı (C-F#, C#-G, D-G#, ...) yukarıda bahsedilen tınısal koşulları (oktav ilişkisi, genlik zarfı) sağlayan tonlar aracılığıyla dinletilmiştir. Dinletinin içeriğine getirilen yargılardan yola çıkılarak iki grup için de tahmini perde çemberleri oluşturulduğunda; Kaliforniyalı grubun "tiz kutbunun" C-C# bandında, İngiliz grubun tiz kutbunun F#-G bandında olduğu gözlemlenmiştir. (Deutsch'un aynı üniversite genelinde lisans ögrencilerine yaptığı tiz kutup belirlemeye yönelik deneyde, tiz kutbun C#-D bandında çıkması bu konuda dikkat çekicidir.) Artmış dörtlü paradoksunun müzikle bağlantısını keşfetmek amacıyla; aynı gruplar müzik eğitimi olanlar ve olmayanlar olarak ikiye ayrılmış ve deney tekrarlanmıştır. Bu deneyin sonuçları incelendiğinde, kayda değer bir farklılık olmadığı gözlemlenmiştir.
Tüm bunların ışığında; kişinin perde çemberini oluşturmasında, gelişmeye dayalı öğrenme sürecinde maruz kaldığı dil ve konuşma seslerini işlemesinin büyük etkisi olduğu yorumu yapılmıştır. Ayrıca bu duruma insanın evrimi üzerinden yaklaşılırsa; aynı coğrafyada yaşayan kişilerin, konuşanın duygusuna dair bilgileri edinmek amacıyla genel konuşma sesini merkeze oturttukları ve bunun dile özgü söz dizimlerinin (syntax) oluşumunda etkili olmuş olabileceği yorumunun yapılabileceği ortaya çıkmıştır.
Kaynakça
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 4 Ocak 2017 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 13 Ocak 2017.
- ^ Carson, Ben (Bahar 2007). "What Are Musical Illusions?". American Journal of Psychology. 120 (1).
- ^ a b Deutsch, Diana (1991). "The Tritone Paradox: An Influence of Language on Music Perception". Music Perception, 8.
 | Psikoloji ile ilgili bu madde seviyesindedir. Madde içeriğini genişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz. |
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Artmis dortlu tritone yarim oktav paradoksu aralarinda artmis dortlu araligi olan oktav iliskili harmonik bilesenler barindiran iki tonun art arda duyulmasi sonucu dinleyicilerin melodinin yukselmesi ve dusmesi ile ilgili farkli duyumlarda bulunmasi durumudur Ilk olarak 1986 yilinda Diana Deutsch tarafindan kesfedilmistir Artmis dortlu paradoksunun deneyimlendigi tonlar aralarinda oktav iliskisi bulunan ve tepe bicimli bell shaped genlik zarflarina sahip harmonik bilesenlerden olusur Tonlar degisken bir genlik zarflarina sahip birden fazla oktav degerlerini barindirmasi sebebiyle perde olarak isabetli algilansalar da tonlarin hangi oktav araliginda C0 C1 olduklari isabetli algilanamaz Dolayisiyla dinleyici bilincli olmayan bir sekilde araligin tize dogru mu pese dogru mu yoneldigine karar vermek icin maruz kaldigi konusma duzenlerine gore olusturdugu perde cemberi dogrultusunda hareket eder Bu cemberin tiz olan kisminin ziddi pes karakterdedir Bu acidan pusulaya benzetilebilir Deutsch 1987 yilinda perde cemberini tutarlamak ve cemberin olusumundaki etkenleri incelemek amaciyla Kaliforniya Universitesi San Diego da bir dizi deneyler yapmistir Bu deneyler kapsaminda 24 kisilik Kaliforniyali bir grup ile 12 kisilik Ingiliz bir gruba on iki perdede artmis dortlu araligi C F C G D G yukarida bahsedilen tinisal kosullari oktav iliskisi genlik zarfi saglayan tonlar araciligiyla dinletilmistir Dinletinin icerigine getirilen yargilardan yola cikilarak iki grup icin de tahmini perde cemberleri olusturuldugunda Kaliforniyali grubun tiz kutbunun C C bandinda Ingiliz grubun tiz kutbunun F G bandinda oldugu gozlemlenmistir Deutsch un ayni universite genelinde lisans ogrencilerine yaptigi tiz kutup belirlemeye yonelik deneyde tiz kutbun C D bandinda cikmasi bu konuda dikkat cekicidir Artmis dortlu paradoksunun muzikle baglantisini kesfetmek amaciyla ayni gruplar muzik egitimi olanlar ve olmayanlar olarak ikiye ayrilmis ve deney tekrarlanmistir Bu deneyin sonuclari incelendiginde kayda deger bir farklilik olmadigi gozlemlenmistir Tum bunlarin isiginda kisinin perde cemberini olusturmasinda gelismeye dayali ogrenme surecinde maruz kaldigi dil ve konusma seslerini islemesinin buyuk etkisi oldugu yorumu yapilmistir Ayrica bu duruma insanin evrimi uzerinden yaklasilirsa ayni cografyada yasayan kisilerin konusanin duygusuna dair bilgileri edinmek amaciyla genel konusma sesini merkeze oturttuklari ve bunun dile ozgu soz dizimlerinin syntax olusumunda etkili olmus olabilecegi yorumunun yapilabilecegi ortaya cikmistir Kaynakca Arsivlenmis kopya 4 Ocak 2017 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 13 Ocak 2017 Carson Ben Bahar 2007 What Are Musical Illusions American Journal of Psychology 120 1 a b Deutsch Diana 1991 The Tritone Paradox An Influence of Language on Music Perception Music Perception 8 Psikoloji ile ilgili bu madde taslak seviyesindedir Madde icerigini genisleterek Vikipedi ye katki saglayabilirsiniz