Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Aydın Arıt (d. 1928, İstanbul - ö. 9 Aralık 2003, Göztepe, İstanbul), Türk tiyatro oyunu ve roman yazarı, roman çevirmeniydi. Kentli insanın her türlü halini anlatan, toplumsal düzen eleştirisinden çok kişilerin ruhsal durumlarına odaklanan oyunlar yazdı. Ayrıca üç roman yazdı, birçok polisiye romanı Türkçeye çevirdi.
Yazarlık öncesi hayatı
Arıt, petrol mühendisi Ahmet Bey ile Kâmuran Hanım'ın oğlu olarak 1928'de İstanbul'da dünyaya geldi. Ailesi, Çerkes Sürgünü sonrasında Türkiye'ye yerleşmiş, Abhaz-Adıge kökenli bir aileydi. Babasını küçük yaşta kaybetti. Annesinin başka biriyle evlenmesi sonrasında halasının yanında büyüdü. Amcası yazar Fikret Arıt idi. Ayrıca Halil Kut Paşa eniştelerinden biriydi.
Robert Koleji'den mezun olduktan sonra, Amerika'ya gitti. Burada bir anlık kararla, kıyıdaki bir Türk şilebine gemici olarak katıldı ve iki yıl boyunca dünyayı dolaştı. Afrika'da sıcak çarpması sonucu geçici körlük yaşadı, uzun süre hastanede tedavi gördü. 1951'de yeniden görebilmeye başlayınca Türkiye'ye döndü.
Yazarlığı
Arıt geri döndükten sonra garsonluk, işçilik, büfecilik, gazetecilik gibi işlerde çalıştı. Bir süre sansür kurulunda çevirmenlik yaptı, filmlere altyazı hazırladı. Arıt bu dönemde küçük hikâyeler ve radyo oyunları ile yazarlığa başladı. 1958'de Yeni İstanbul Gazetesi'nde önce Son Penaltı isimli öyküsü, ardından tefrika halinde Siyamlı İkizler romanı yayınlandı. Sapıklar isimli romanı Ceylan Matbaası tarafından 1959'da basıldı. Maj Sjöwall ve Per Wahlöö'nün Martin Beck polisiye dizisine ait pek çok romanı Türkçeye çevirdi. Bunlar 1970'lerde Milliyet Yayınları tarafından yayınlandı. Ayrıca Çin Masalları üst başlığıyla çevirdiği İyi Geceler, Oduncunun Dileği ve Papatya Masalı Cem Yayınları tarafından 1984'te basıldı.
Arıt 1960'larda toplumu ve dönemi yansıtan tiyatro oyunları yazmaya başladı. Tek perdelik Bal Sineği oyunu ilk defa 3 Ekim 1965'te Ankara Oda Tiyatrosu'nda sahnelendi. Bu oyun daha sonra 1975'te Devlet Tiyatroları tarafından sahnelendi, 1988'de ise aynı adla TV filmi olarak çekildi. 1965'te ayrıca Arıt'ın Turistik Oyun isimli radyofonik oyunu da seslendirildi. Arıt 1966'da TRT Radyo Oyunu Yarışması'nda İşlerde Bozukluk ile birincilik, Beberuhiler ile mansiyon kazandı. Beberuhiler oyununu daha sonra Aya Bir Yolcu adıyla iki perdelik sahne oyununa dönüştürdü. Bu oyun 4 Şubat 1967'den itibaren Bursa Ahmet Vefik Paşa Tiyatrosu'nda sahnelenmeye başladı. Arıt'ın Uçamayan Kuşlar Tutulur isimli oyunu 1973-74 sezonunda Yeni Sahne'de oynandı. Arıt bu oyunla Ankara Sanat Sevenler Derneği'nin en iyi oyun yazarı ödülünü aldı. Arıt 1976'da Beşgen, 1979'da Güneşi Parlatanların Gölgesinde oyunlarını yazdı. Sonuncusu aynı yıl Cem Yayınları tarafından basıldı ve yazarın ölümüne kadar yayımlanmış tek oyunu olarak kaldı. Bunların dışında 9 oyun daha yazan Arıt'ın 14 oyunu ölümünden sonra Mitos Boyut Yayınları tarafından basıldı.
Çocuk oyunları da yazan Arıt'ın Kuş adlı oyunu, 1970'te TRT Sanat Ödülleri Yarışması'nda başarı ödülü kazandı. Muhsin Ertuğrul'ın İstanbul Şehir Tiyatroları'nın yönetimine dönmesi sonrasında tecrübeli yazarlardan çocuk oyunu istemesi üzerine Arıt, Masal Masal Matitas'ı yazdı ve oyun 1974-75 sezonunda Şehir Tiyatroları'nda sahnelendi. Arıt çocuklar için bir de Bostan isimli radyofonik oyun yazdı.
Eserleri
Oyunları
|
|
Romanları
- Siyamlı İkizler (1958'de tefrika olarak, 2006'da kitap olarak yayınlandı)
- Sapıklar (1959, yeniden basımı 2005)
- Gemi (2004'te ölümünden sonra yayınlandı)
Çevirileri
Martin Beck serisi
| Çin Masalları
|
Ödülleri
- 1966 - Sanat Sevenler Derneği - Övgüye Değer Görülenler - Bal Sineği
- 1966 - TRT Radyo Oyunu Yarışması
- İşlerde Bozukluk - birincilik
- Beberuhiler - mansiyon
- 1970 - TRT Sanat Ödülleri Yarışması Başarı Ödülü - Kuş
- 1974 - Sanat Sevenler Derneği - En İyi Yerli Oyun Yazarı Ödülü - Uçamayan Kuşlar Tutulur
Kaynakça
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Aydin Arit d 1928 Istanbul o 9 Aralik 2003 Goztepe Istanbul Turk tiyatro oyunu ve roman yazari roman cevirmeniydi Kentli insanin her turlu halini anlatan toplumsal duzen elestirisinden cok kisilerin ruhsal durumlarina odaklanan oyunlar yazdi Ayrica uc roman yazdi bircok polisiye romani Turkceye cevirdi Yazarlik oncesi hayatiArit petrol muhendisi Ahmet Bey ile Kamuran Hanim in oglu olarak 1928 de Istanbul da dunyaya geldi Ailesi Cerkes Surgunu sonrasinda Turkiye ye yerlesmis Abhaz Adige kokenli bir aileydi Babasini kucuk yasta kaybetti Annesinin baska biriyle evlenmesi sonrasinda halasinin yaninda buyudu Amcasi yazar Fikret Arit idi Ayrica Halil Kut Pasa enistelerinden biriydi Robert Koleji den mezun olduktan sonra Amerika ya gitti Burada bir anlik kararla kiyidaki bir Turk silebine gemici olarak katildi ve iki yil boyunca dunyayi dolasti Afrika da sicak carpmasi sonucu gecici korluk yasadi uzun sure hastanede tedavi gordu 1951 de yeniden gorebilmeye baslayinca Turkiye ye dondu YazarligiArit geri dondukten sonra garsonluk iscilik bufecilik gazetecilik gibi islerde calisti Bir sure sansur kurulunda cevirmenlik yapti filmlere altyazi hazirladi Arit bu donemde kucuk hikayeler ve radyo oyunlari ile yazarliga basladi 1958 de Yeni Istanbul Gazetesi nde once Son Penalti isimli oykusu ardindan tefrika halinde Siyamli Ikizler romani yayinlandi Sapiklar isimli romani Ceylan Matbaasi tarafindan 1959 da basildi Maj Sjowall ve Per Wahloo nun Martin Beck polisiye dizisine ait pek cok romani Turkceye cevirdi Bunlar 1970 lerde Milliyet Yayinlari tarafindan yayinlandi Ayrica Cin Masallari ust basligiyla cevirdigi Iyi Geceler Oduncunun Dilegi ve Papatya Masali Cem Yayinlari tarafindan 1984 te basildi Arit 1960 larda toplumu ve donemi yansitan tiyatro oyunlari yazmaya basladi Tek perdelik Bal Sinegi oyunu ilk defa 3 Ekim 1965 te Ankara Oda Tiyatrosu nda sahnelendi Bu oyun daha sonra 1975 te Devlet Tiyatrolari tarafindan sahnelendi 1988 de ise ayni adla TV filmi olarak cekildi 1965 te ayrica Arit in Turistik Oyun isimli radyofonik oyunu da seslendirildi Arit 1966 da TRT Radyo Oyunu Yarismasi nda Islerde Bozukluk ile birincilik Beberuhiler ile mansiyon kazandi Beberuhiler oyununu daha sonra Aya Bir Yolcu adiyla iki perdelik sahne oyununa donusturdu Bu oyun 4 Subat 1967 den itibaren Bursa Ahmet Vefik Pasa Tiyatrosu nda sahnelenmeye basladi Arit in Ucamayan Kuslar Tutulur isimli oyunu 1973 74 sezonunda Yeni Sahne de oynandi Arit bu oyunla Ankara Sanat Sevenler Dernegi nin en iyi oyun yazari odulunu aldi Arit 1976 da Besgen 1979 da Gunesi Parlatanlarin Golgesinde oyunlarini yazdi Sonuncusu ayni yil Cem Yayinlari tarafindan basildi ve yazarin olumune kadar yayimlanmis tek oyunu olarak kaldi Bunlarin disinda 9 oyun daha yazan Arit in 14 oyunu olumunden sonra Mitos Boyut Yayinlari tarafindan basildi Cocuk oyunlari da yazan Arit in Kus adli oyunu 1970 te TRT Sanat Odulleri Yarismasi nda basari odulu kazandi Muhsin Ertugrul in Istanbul Sehir Tiyatrolari nin yonetimine donmesi sonrasinda tecrubeli yazarlardan cocuk oyunu istemesi uzerine Arit Masal Masal Matitas i yazdi ve oyun 1974 75 sezonunda Sehir Tiyatrolari nda sahnelendi Arit cocuklar icin bir de Bostan isimli radyofonik oyun yazdi EserleriOyunlari Bal Sinegi Turistik Oyun radyo oyunu Islerde Bozukluk radyo oyunu Aya Bir Yolcu Beberuhiler isimli radyo oyunundan Ucamayan Kuslar Tutulur Besgen Gunesi Parlatanlarin Golgesinde Sansur Var Son Gun Bir Sorumlu Araniyor Tum Ulke Taraniyor Anarsist Avcilari Gozluklunun Maceralari Bekri Bira Icmezdi Akbaba Limonluk Arisi Ar Guveysi Kus cocuk oyunu TV Masal Masal Matitas cocuk oyunu Bostan cocuk oyunu radyo Romanlari Siyamli Ikizler 1958 de tefrika olarak 2006 da kitap olarak yayinlandi Sapiklar 1959 yeniden basimi 2005 Gemi 2004 te olumunden sonra yayinlandi Cevirileri Martin Beck serisi Kanaldaki Olu Duman Olan Adam Oteldeki Cinayet Kayip Itfaiye Aranasi Gulen Polis Balkonda Bir Adam Vardi Cin Masallari Iyi Geceler Oduncunun Dilegi Papatya MasaliOdulleri1966 Sanat Sevenler Dernegi Ovguye Deger Gorulenler Bal Sinegi 1966 TRT Radyo Oyunu Yarismasi Islerde Bozukluk birincilik Beberuhiler mansiyon 1970 TRT Sanat Odulleri Yarismasi Basari Odulu Kus 1974 Sanat Sevenler Dernegi En Iyi Yerli Oyun Yazari Odulu Ucamayan Kuslar TutulurKaynakca Birlesik Kafkasya Dernegi olu kirik baglanti web sitesindeki Aydin Arit biyografisi Bir Dus Gezgini Aydin Arit Aziz Erhan Yeni Tiyatro Dergisi Sayi 1 Eylul Ekim 2007 a b c d e Aydin Arit la Yeniden Bulusurken Sema Goktas Yeni Tiyatro Dergisi Sayi 1 Eylul Ekim 2007