Azerbaycan'da kadınlar resmi olarak erkeklerle aynı haklara sahip olmalarına rağmen, kadınlara karşı sosyal ayrımcılık hala bir sorundur. Ülkenin kırsal bölgelerindeki geleneksel sosyal normlar ve zayıf ekonomik gelişme, kadının ekonomideki rolünün sınır olmasına neden olmakta ve kadınlar cinsiyet ayrımcılığıyla ilgili yasal haklarını kullanmakta zorlanmaktadırlar.
Azerbaycan'da kadınların statüsü son bin yılda büyük değişiklikler geçirmiştir. Bununla birlikte, Azerbaycan'daki kadınlar, ülke tarihi boyunca halkın kader sorunlarının çözümüne katkıda bulunmuşlardır. 1918'de Azerbaycan Demokratik Cumhuriyeti'nde, ülkede yaşayan tüm halklara ve erkeklerle birlikte kadınlara da eşit oy hakkı yasalarla verildi. Böylece Azerbaycan, Doğu'da kadınlara oy hakkı veren ilk ülke oldu.
Tarihi
Orta Çağ'da Azerbaycan hükümdarlarından 'ın eşi Katibe Hanım, Özbek Han'ın eşi Mihrican Hanım, Uzun Hasan'ın annesi Sare Hatun, Şah İsmail'in kızı , Şirvanşah 'ın eşi Peri Hanım, Şah Abbas'ın annesi , efsanevi ve diğerleri gibi devlete hizmet eden önde gelen kişiler, ülkenin tarihinde büyük izler bırakmışlardır.
Azerbaycan'da ilk kadın hayır cemiyeti 1908 yılında eğitimci Hasanbey Zerdabi'nin kızı Hanife Melikova tarafından kurulmuştur. 28 Mayıs 1918'de, Azerbaycan Demokratik Cumhuriyeti tarafından kabul edilen Bağımsızlık Bildirgesi, eşitlik ilkesini, seçme ve seçilme hakkını deklare etti. Bunun neticesinde Azerbaycan, Doğu'da kadınlara seçme ve seçilme hakkını veren ilk ülke oldu.
Sovyet döneminde Azerbaycanlı kadınların hakların ilerlemeler kaydedilmiştir. Kadınlara eşit haklar verilmesi, kısa bir sürede kadınlar arasında cahilliğin kalkmasına, kadınların öğretmen, hekim, mühendis ve diğer meslekleri edinmeleri, toplumda erkeklerle aynı haklara sahip olmaları, kendi yetenek ve tecrübelerini gerçekleştirebilmelerini bu devrin başlıca başarılarındandır. 1921, Azerbaycan'ın tarihine kadınların ilk kongre yılı olarak dahil edildi. Neriman Nerimanov'un konferansta yaptığı konuşmada ana tema kadın özgürlüğü fikriydi. Azeri kadınlarının eğitilmesi ve kısa sürede sosyal faaliyetlerini artırmak için önemli çalışmalar hayata geçirildi. 1921'de, kızlar için kurulmuş olan okul öncesi eğitim kurumu, Yüksek Kadın Pedagoji Enstitüsü'ne dönüştürüldü. Bu dönemde 'nın inisiyatifiyle kurulan ilk kadın kulübü kadın hareketinin gelişiminde önemli rol oynamıştır.
Kadın özgürlüğü kronolojisi
Yıl | Olay | Mekan |
---|---|---|
1889 | Nigar Şıhlinskaya, yüksek öğrenim gören ilk Azeri kadındır. | Tiflis, Rus İmparatorluğu |
1901 | İmparatoriçe Aleksandra Rus-Müslüman Kız Mektebi - Zeynelabidin Tağıyev'in girişimi ve desteği ile açılan ilk laik kız okulu ve Rus İmparatorluğu ve Müslüman Doğu'daki ilk okul. | Bakü, Rus İmparatorluğu |
1908 | 1908'de Petersburg Tıp Enstitüsü'nden mezun oldu ve Azerbaycan'da ilk yüksek öğrenim gören kadın doktor oldu. | Sankt-Peterburg, Rus İmparatorluğu |
1908 | 'nın teşebbüsü neticesinde, Azerbaycan'da ilk kadın hayır cemiyeti kuruldu. | |
1908 | Filantrop , erkeklerin ve kızların birlikte eğitim gördüğü ilk okulu kurmuştur. O, həm də beynəlxalq konfransda çıxış etmiş ilk Azərbaycan qadınıdır. | , Ağcabedi Rayonu, Rus İmparatorluğu |
1910 | Aktris sahneye çıkan ilk Azəri kadın olmuştur. | Tiflis, Rus İmparatorluğu |
1911 | , ilk Azerice kadın gazetesi olan 'ı yayınlayan kadındır. | Tiflis, Rus İmparatorluğu |
1912 | İlk Azerbaycanlı kadın opera sanatçısı ilk sahne performansını sergilemiştir. | Bakü, Rus İmparatorluğu |
1918 | Azerbaycan Demokratik Cumhuriyeti döneminde kadınlar oy kullanma hakkını kazandılar. | |
1929 | , sanat filminde rol alan ilk Azerbaycanlı kadın oyuncu oldu. | |
1930 | doktora derecesi elde eden ilk Azerbaycanlı kadındır. | |
1930 | , "" filmini çeken, Azerbaycan'ın ilk kadın film yönetmenidir. | |
1931 | Leyla Memmedbeyova, ilk Azeri kadın pilot. | Bakü, Azerbaycan SSC, SSCB |
1932 | İlk Azerbaycanlı balerin dansçısı 'dir. | Bakü, Azerbaycan SSC, SSCB |
1934 | Azerbaycan SSC'nin Halk Komiseri Ayna Sultanova ilk Azerbaycanlı kadın kabine bakanıdır. | |
1949 | Azerbaycan Millî İlimler Akademisi'nin ilk Azerbaycanlı kadın üyesidir. | |
1964 | Sakine Aliyeva, Nahçıvan Özerk Cumhuriyeti'nin Yüce Sovyet Başkanlığı'nın ilk Azerbaycanlı kadın parlamento başkanı. | Nahçıvan, Azerbaycan SSC, SSCB |
2007 | , Azerbaycanlı ilk kadın keşiş. | Şeki, Azerbaycan |
2009 | , Azerbaycan Cumhuriyeti Millî Güvenlik Bakanlığı'nın üçüncü en yüksek askeri rütbesi olan tümgeneral rütbesine getirildi. Bu rütbe, Azerbaycan'da kadınlara verilen en yüksek askeri rütbedir. | Bakü, Azerbaycan |
Kaynakça
- ^ "WOMEN IN AZERBAIJAN RECOMMEND STEPS TO GENDER EQUALITY". www.counterpart.org. www.counterpart.org. 15 Kasım 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Kasım 2016.
- ^ Qureyeva, Yuliya. . www.gwi-boell.de. www.gwi-boell.de. 22 Nisan 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Kasım 2016.
- ^ a b c "Azərbaycan Respublikasında dövlət qadın siyasətinin həyata keçirilməsi haqqında". www.e-qanun.az. www.e-qanun.az. 16 Kasım 2016 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 15 Kasım 2016.
- ^ a b "Xeyriyyəçi qadınlarımız..." www.anl.az. www.anl.az. 22 Nisan 2017 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 15 Kasım 2016.
- ^ "An International Record of Women's Suffrage". culturedarm.com. culturedarm.com. 27 Ekim 2016 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 15 Kasım 2016.
- ^ Murguzov, Farid. . en.thegreatmiddleeast.com. en.thegreatmiddleeast.com. 30 Kasım 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Kasım 2016.
- ^ Azerbaijan Soviet Encyclopedia (1987), vol. 10, p. 551.
- ^ "Bakıda müsəlman aləminin ilk dünyəvi qız məktəbinin açılmasından 110 il ötür". www.anspress.com. www.anspress.com. 11 Nisan 2016 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 15 Kasım 2016.
- ^ "Azad və cəsur TÜRK QADINIna ithaf". www.azadliq.info. www.azadliq.info. 18 Kasım 2015 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 15 Kasım 2016.
- ^ a b "«Mən görmədiklərimi yaza bilmərəm!»". www.azadliq.org. www.azadliq.org. 16 Nisan 2018 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 15 Kasım 2016.
- ^ "Azərbaycanın ilk aktrisası kimdir?". news.milli.az. news.milli.az. 28 Mart 2017 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 15 Kasım 2016.
- ^ . www.respublica-news.az. www.respublica-news.az. 11 Temmuz 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Kasım 2016.
- ^ "Azərbaycanda ilk qadın qəzetinin - "İşıq"ın 100 illik yubileyi qeyd edilmişdir". azertag.az. azertag.az. 16 Nisan 2018 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 15 Kasım 2016.
- ^ "Azərbaycanın ilk qadın opera müğənnisi..." anl.az. anl.az. 17 Şubat 2020 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 15 Kasım 2016.
- ^ "About Azerbaijan". www.az.undp.org. www.az.undp.org. 4 Aralık 2016 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 15 Kasım 2016.
- ^ Tadeusz Swietochowski. Russian Azerbaijan, 1905-1920: The Shaping of a National Identity in a Muslim Community. Cambridge University Press, 2004. , 9780521522458, p.144
- ^ "İlk kinoaktrisamız, kimyaçı akademikin əzablı həyatı". modern.az. modern.az. 1 Aralık 2017 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 15 Kasım 2016.
- ^ "Ilk "avropalı" azərbaycanlı". www.mediapost-az.com. www.mediapost-az.com. 25 Kasım 2016 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 15 Kasım 2016.
- ^ "Azərbaycanın ilk qadın reiissorunun 100 illiyi qeyd olundu". anl.az. anl.az. 2 Nisan 2017 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 15 Kasım 2016.
- ^ "Şərqin ilk qadın təyyarəçisi - Azərbaycanlı Leyla Məmmədbəyova". modern.az. modern.az. 9 Aralık 2017 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 15 Kasım 2016.
- ^ "My Life as Azerbaijan's First Ballerina". www.azer.com. www.azer.com. 23 Mart 2016 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 15 Kasım 2016.
- ^ . deyerler.org. deyerler.org. 4 Eylül 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Kasım 2016.
- ^ "«İlk»lərin müəllifi". www.anl.az. www.anl.az. 1 Aralık 2017 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 15 Kasım 2016.
- ^ "20 Yanvar: qanlı Bakı faciəsinin pərdəarxası, yaxud Naxçıvanın işğalı ssenarisi". www.anl.az. www.anl.az. 23 Ocak 2019 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 15 Kasım 2016.
- ^ "В Азербайджане появилась первая женщина - священнослужитель". news.day.az (Rusça). news.day.az. 16 Ağustos 2016 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 15 Kasım 2016.
- ^ a b . azens.az. azens.az. 16 Nisan 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Kasım 2016.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Azerbaycan da kadinlar resmi olarak erkeklerle ayni haklara sahip olmalarina ragmen kadinlara karsi sosyal ayrimcilik hala bir sorundur Ulkenin kirsal bolgelerindeki geleneksel sosyal normlar ve zayif ekonomik gelisme kadinin ekonomideki rolunun sinir olmasina neden olmakta ve kadinlar cinsiyet ayrimciligiyla ilgili yasal haklarini kullanmakta zorlanmaktadirlar Azerbaycan da kadinlarin statusu son bin yilda buyuk degisiklikler gecirmistir Bununla birlikte Azerbaycan daki kadinlar ulke tarihi boyunca halkin kader sorunlarinin cozumune katkida bulunmuslardir 1918 de Azerbaycan Demokratik Cumhuriyeti nde ulkede yasayan tum halklara ve erkeklerle birlikte kadinlara da esit oy hakki yasalarla verildi Boylece Azerbaycan Dogu da kadinlara oy hakki veren ilk ulke oldu TarihiOrta Cag da Azerbaycan hukumdarlarindan in esi Katibe Hanim Ozbek Han in esi Mihrican Hanim Uzun Hasan in annesi Sare Hatun Sah Ismail in kizi Sirvansah in esi Peri Hanim Sah Abbas in annesi efsanevi ve digerleri gibi devlete hizmet eden onde gelen kisiler ulkenin tarihinde buyuk izler birakmislardir Azerbaycan da ilk kadin hayir cemiyeti 1908 yilinda egitimci Hasanbey Zerdabi nin kizi Hanife Melikova tarafindan kurulmustur 28 Mayis 1918 de Azerbaycan Demokratik Cumhuriyeti tarafindan kabul edilen Bagimsizlik Bildirgesi esitlik ilkesini secme ve secilme hakkini deklare etti Bunun neticesinde Azerbaycan Dogu da kadinlara secme ve secilme hakkini veren ilk ulke oldu Sovyet doneminde Azerbaycanli kadinlarin haklarin ilerlemeler kaydedilmistir Kadinlara esit haklar verilmesi kisa bir surede kadinlar arasinda cahilligin kalkmasina kadinlarin ogretmen hekim muhendis ve diger meslekleri edinmeleri toplumda erkeklerle ayni haklara sahip olmalari kendi yetenek ve tecrubelerini gerceklestirebilmelerini bu devrin baslica basarilarindandir 1921 Azerbaycan in tarihine kadinlarin ilk kongre yili olarak dahil edildi Neriman Nerimanov un konferansta yaptigi konusmada ana tema kadin ozgurlugu fikriydi Azeri kadinlarinin egitilmesi ve kisa surede sosyal faaliyetlerini artirmak icin onemli calismalar hayata gecirildi 1921 de kizlar icin kurulmus olan okul oncesi egitim kurumu Yuksek Kadin Pedagoji Enstitusu ne donusturuldu Bu donemde nin inisiyatifiyle kurulan ilk kadin kulubu kadin hareketinin gelisiminde onemli rol oynamistir Kadin ozgurlugu kronolojisi Yil Olay Mekan1889 Nigar Sihlinskaya yuksek ogrenim goren ilk Azeri kadindir Tiflis Rus Imparatorlugu1901 Imparatorice Aleksandra Rus Musluman Kiz Mektebi Zeynelabidin Tagiyev in girisimi ve destegi ile acilan ilk laik kiz okulu ve Rus Imparatorlugu ve Musluman Dogu daki ilk okul Baku Rus Imparatorlugu1908 1908 de Petersburg Tip Enstitusu nden mezun oldu ve Azerbaycan da ilk yuksek ogrenim goren kadin doktor oldu Sankt Peterburg Rus Imparatorlugu1908 nin tesebbusu neticesinde Azerbaycan da ilk kadin hayir cemiyeti kuruldu 1908 Filantrop erkeklerin ve kizlarin birlikte egitim gordugu ilk okulu kurmustur O hem de beynelxalq konfransda cixis etmis ilk Azerbaycan qadinidir Agcabedi Rayonu Rus Imparatorlugu1910 Aktris sahneye cikan ilk Azeri kadin olmustur Tiflis Rus Imparatorlugu1911 ilk Azerice kadin gazetesi olan i yayinlayan kadindir Tiflis Rus Imparatorlugu1912 Ilk Azerbaycanli kadin opera sanatcisi ilk sahne performansini sergilemistir Baku Rus Imparatorlugu1918 Azerbaycan Demokratik Cumhuriyeti doneminde kadinlar oy kullanma hakkini kazandilar 1929 sanat filminde rol alan ilk Azerbaycanli kadin oyuncu oldu 1930 doktora derecesi elde eden ilk Azerbaycanli kadindir 1930 filmini ceken Azerbaycan in ilk kadin film yonetmenidir 1931 Leyla Memmedbeyova ilk Azeri kadin pilot Baku Azerbaycan SSC SSCB1932 Ilk Azerbaycanli balerin danscisi dir Baku Azerbaycan SSC SSCB1934 Azerbaycan SSC nin Halk Komiseri Ayna Sultanova ilk Azerbaycanli kadin kabine bakanidir 1949 Azerbaycan Milli Ilimler Akademisi nin ilk Azerbaycanli kadin uyesidir 1964 Sakine Aliyeva Nahcivan Ozerk Cumhuriyeti nin Yuce Sovyet Baskanligi nin ilk Azerbaycanli kadin parlamento baskani Nahcivan Azerbaycan SSC SSCB2007 Azerbaycanli ilk kadin kesis Seki Azerbaycan2009 Azerbaycan Cumhuriyeti Milli Guvenlik Bakanligi nin ucuncu en yuksek askeri rutbesi olan tumgeneral rutbesine getirildi Bu rutbe Azerbaycan da kadinlara verilen en yuksek askeri rutbedir Baku AzerbaycanKaynakca WOMEN IN AZERBAIJAN RECOMMEND STEPS TO GENDER EQUALITY www counterpart org www counterpart org 15 Kasim 2016 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 15 Kasim 2016 Qureyeva Yuliya www gwi boell de www gwi boell de 22 Nisan 2016 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 15 Kasim 2016 a b c Azerbaycan Respublikasinda dovlet qadin siyasetinin heyata kecirilmesi haqqinda www e qanun az www e qanun az 16 Kasim 2016 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 15 Kasim 2016 a b Xeyriyyeci qadinlarimiz www anl az www anl az 22 Nisan 2017 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 15 Kasim 2016 An International Record of Women s Suffrage culturedarm com culturedarm com 27 Ekim 2016 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 15 Kasim 2016 Murguzov Farid en thegreatmiddleeast com en thegreatmiddleeast com 30 Kasim 2016 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 15 Kasim 2016 Azerbaijan Soviet Encyclopedia 1987 vol 10 p 551 Bakida muselman aleminin ilk dunyevi qiz mektebinin acilmasindan 110 il otur www anspress com www anspress com 11 Nisan 2016 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 15 Kasim 2016 Azad ve cesur TURK QADINIna ithaf www azadliq info www azadliq info 18 Kasim 2015 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 15 Kasim 2016 a b Men gormediklerimi yaza bilmerem www azadliq org www azadliq org 16 Nisan 2018 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 15 Kasim 2016 Azerbaycanin ilk aktrisasi kimdir news milli az news milli az 28 Mart 2017 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 15 Kasim 2016 www respublica news az www respublica news az 11 Temmuz 2017 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 15 Kasim 2016 Azerbaycanda ilk qadin qezetinin Isiq in 100 illik yubileyi qeyd edilmisdir azertag az azertag az 16 Nisan 2018 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 15 Kasim 2016 Azerbaycanin ilk qadin opera mugennisi anl az anl az 17 Subat 2020 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 15 Kasim 2016 About Azerbaijan www az undp org www az undp org 4 Aralik 2016 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 15 Kasim 2016 Tadeusz Swietochowski Russian Azerbaijan 1905 1920 The Shaping of a National Identity in a Muslim Community Cambridge University Press 2004 ISBN 0521522455 9780521522458 p 144 Ilk kinoaktrisamiz kimyaci akademikin ezabli heyati modern az modern az 1 Aralik 2017 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 15 Kasim 2016 Ilk avropali azerbaycanli www mediapost az com www mediapost az com 25 Kasim 2016 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 15 Kasim 2016 Azerbaycanin ilk qadin reiissorunun 100 illiyi qeyd olundu anl az anl az 2 Nisan 2017 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 15 Kasim 2016 Serqin ilk qadin teyyarecisi Azerbaycanli Leyla Memmedbeyova modern az modern az 9 Aralik 2017 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 15 Kasim 2016 My Life as Azerbaijan s First Ballerina www azer com www azer com 23 Mart 2016 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 15 Kasim 2016 deyerler org deyerler org 4 Eylul 2017 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 15 Kasim 2016 Ilk lerin muellifi www anl az www anl az 1 Aralik 2017 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 15 Kasim 2016 20 Yanvar qanli Baki faciesinin perdearxasi yaxud Naxcivanin isgali ssenarisi www anl az www anl az 23 Ocak 2019 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 15 Kasim 2016 V Azerbajdzhane poyavilas pervaya zhenshina svyashennosluzhitel news day az Rusca news day az 16 Agustos 2016 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 15 Kasim 2016 a b azens az azens az 16 Nisan 2018 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 15 Kasim 2016