Azerbaycan'da siyaset yarı başkanlık cumhuriyeti çerçevesinde gerçekleşirken, Azerbaycan Cumhurbaşkanı Devlet başkanı'dır, Azerbaycan'ın Başbakanı'sa, hükûmet başkanlığı yapıyor. İcra gücü cumhurbaşkanı ve hükûmet tarafından uygulanmaktadır. Yasama yetkisi hem hükûmet hem de parlamentoya aittir. Yargı — yürütme ve yasama organından bağımsızdır.
Tarihçe
Bağımsızlık dönemi
Azerbaycan, eski Sovyetler Birliği'nden bağımsızlığını 30 Ağustos 1991'de Azerbaycan Komünist Partisi'nin ilk Sekreteri Ayaz Mutallibov'un ülkenin ilk Cumhurbaşkanı haline getirmesiyle ilan etti. Mart 1992'de Dağlık Karabağ'da, Hocalı'da Azerbaycanlıların katledilmesinin ardından Mutallibov istifa etti ve ülke bir süre siyasi istikrarsızlık yaşadı. Eski yardımcısı, Mutallibov'u Mayıs 1992'de iktidara geri döndürdü, ancak bir haftadan daha kısa süre sonra, planlı cumhurbaşkanlığı seçimlerini erteleme ve tüm siyasi faaliyetleri yasaklama çabalarına cevap, muhalefetteki Azerbaycan Halk Cephesi Partisi bir direniş hareketi düzenleyip, iktidarı ele geçirdi. Reformları arasında, AHCP ağırlıklı olarak Komünist yanlısı Azerbaycan Yüksek Sovyeti'ni feshetti ve işlevlerini YS'nin 50 üyesinden kurulan Millî Şûra'ya devretti.
Haziran 1992'de yapılan seçimlerde, AHCP lideri Ebulfez Elçibey ülkenin ikinci cumhurbaşkanı seçildi. 7 adayla yapılan cumhurbaşkanlığı seçimleri, 7 Haziran 1992'de Elçibey oyun 54% alarak, Azerbaycan'ın ilk demokratik olarak seçilen, komünizm yanlısı olmayan Cumhurbaşkanı oldu. Elçibey 1992 yazında, Sovyet ordusunun varlığı olmayan ilk ve tek eski Sovyet cumhuriyeti olan (Baltık devletlerinin ardından), Azerbaycan'dan Sovyet ordusunun tamamen geri çekilmesini sağladı. Aynı zamanda, Elçibey hükûmeti ulusal Hazar Deniz Kuvvetleri'ni kurdu ve Rusya ile Bakü'de bulunan Sovyet Hazar Deniz Kuvvetleri'nin dörtte birini almaya karar verdiler.
Millî Şûra 1993'te Elçibey'in Kelekiye gitmesiyle cumhurbaşkanı yetkilerini Haydar Aliyev'e devretti. Elçibey, Ağustos 1993'te, halkoylamasıyla resmî olarak görevden alındı ve Aliyev Ekim ayında cumhurbaşkanı olarak 5 yıllığına seçildi. Aliyev, ciddi usulsüzlüklerle gölgelendikten sonra, 1998 yılında 5 yıllık bir süre daha seçildi.
2003 yılında, Haydar Aliyev'in sağlığındaki ciddi sorunlar sebebiyle, Türkiye'de bir hastaneye getirildi. Ağustos 2003'te, İlham Aliyev yeni başbakan seçildi, ancak 1996 yılından beri başbakan olan Artur Rasizade, başbakan görevlerini yerine getirmeye devam etti ve böylece İlham Aliyev cumhurbaşkanlığı seçimlerine konsantre olabildi. Ekim 2003'te yapılan cumhurbaşkanlığı seçimlerinde, İlham Aliyev kazanan ilan edildi. Ayın sonunda Aliyev cumhurbaşkanlığına ant içti ve Rasizade yine başbakan oldu.
Yönetim bölümü
Cumhurbaşkanı ve başbakanı, ülkenin kanun yapan birimlerinden ayrı. Cumhurbaşkanı, devletin ve yürütme organının başıdır. Vatandaşlar cumhurbaşkanını seçer, Başbakan cumhurbaşkanı tarafından atanır ve Azerbaycan Millî Meclisi tarafından onaylanır.
2008 yılından beri Azerbaycan Anayasası değiştirilerek, Cumhurbaşkanlığı görev süresinin sona ermesi sağlandı.
Yasama bölümü
Azerbaycan Millî Meclisi (Azerice: Milli Məclis) Azerbaycan'da hükûmet yasama dalıdır. Tek meclislilik Ulusal Mecliste 125 milletvekili bulunuyor, daha önce 100 üyelik Meclis, tek kişilik seçim bölgelerinde beş yıllık dönem için seçildi ve 25 üye orantılı temsilcilikle seçildi. 2010 seçimlerden itibaren, 125 milletvekilinin tamamı, tek üyeli seçim bölgelerinden seçilmiştir. , Meclis Başkanı, Meclis Başkanı Birinci Yardımcısı ve iki yardımcı başkan tarafından yönetiliyor. meclisin şu andaki Başkanı, Ali Hüseynli Birinci Başkan Yardımcısı, Adil Aliyev ve Fezail İbrahimli de yardımcı başkanlar.
Kaynakça
- ^ "The Azerbaijan "Elections" October 15, 2003". 15 Ocak 2004 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 31 Aralık 2016.
- ^ Elections in Azerbaijan; embarrassment for the West 27 Kasım 2010 tarihinde Wayback Machine sitesinde ., EastWeek, November 2010
- ^ meclis.gov.az
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Azerbaycan da siyaset yari baskanlik cumhuriyeti cercevesinde gerceklesirken Azerbaycan Cumhurbaskani Devlet baskani dir Azerbaycan in Basbakani sa hukumet baskanligi yapiyor Icra gucu cumhurbaskani ve hukumet tarafindan uygulanmaktadir Yasama yetkisi hem hukumet hem de parlamentoya aittir Yargi yurutme ve yasama organindan bagimsizdir TarihceBagimsizlik donemi Azerbaycan eski Sovyetler Birligi nden bagimsizligini 30 Agustos 1991 de Azerbaycan Komunist Partisi nin ilk Sekreteri Ayaz Mutallibov un ulkenin ilk Cumhurbaskani haline getirmesiyle ilan etti Mart 1992 de Daglik Karabag da Hocali da Azerbaycanlilarin katledilmesinin ardindan Mutallibov istifa etti ve ulke bir sure siyasi istikrarsizlik yasadi Eski yardimcisi Mutallibov u Mayis 1992 de iktidara geri dondurdu ancak bir haftadan daha kisa sure sonra planli cumhurbaskanligi secimlerini erteleme ve tum siyasi faaliyetleri yasaklama cabalarina cevap muhalefetteki Azerbaycan Halk Cephesi Partisi bir direnis hareketi duzenleyip iktidari ele gecirdi Reformlari arasinda AHCP agirlikli olarak Komunist yanlisi Azerbaycan Yuksek Sovyeti ni feshetti ve islevlerini YS nin 50 uyesinden kurulan Milli Sura ya devretti Haziran 1992 de yapilan secimlerde AHCP lideri Ebulfez Elcibey ulkenin ikinci cumhurbaskani secildi 7 adayla yapilan cumhurbaskanligi secimleri 7 Haziran 1992 de Elcibey oyun 54 alarak Azerbaycan in ilk demokratik olarak secilen komunizm yanlisi olmayan Cumhurbaskani oldu Elcibey 1992 yazinda Sovyet ordusunun varligi olmayan ilk ve tek eski Sovyet cumhuriyeti olan Baltik devletlerinin ardindan Azerbaycan dan Sovyet ordusunun tamamen geri cekilmesini sagladi Ayni zamanda Elcibey hukumeti ulusal Hazar Deniz Kuvvetleri ni kurdu ve Rusya ile Baku de bulunan Sovyet Hazar Deniz Kuvvetleri nin dortte birini almaya karar verdiler Milli Sura 1993 te Elcibey in Kelekiye gitmesiyle cumhurbaskani yetkilerini Haydar Aliyev e devretti Elcibey Agustos 1993 te halkoylamasiyla resmi olarak gorevden alindi ve Aliyev Ekim ayinda cumhurbaskani olarak 5 yilligina secildi Aliyev ciddi usulsuzluklerle golgelendikten sonra 1998 yilinda 5 yillik bir sure daha secildi 2003 yilinda Haydar Aliyev in sagligindaki ciddi sorunlar sebebiyle Turkiye de bir hastaneye getirildi Agustos 2003 te Ilham Aliyev yeni basbakan secildi ancak 1996 yilindan beri basbakan olan Artur Rasizade basbakan gorevlerini yerine getirmeye devam etti ve boylece Ilham Aliyev cumhurbaskanligi secimlerine konsantre olabildi Ekim 2003 te yapilan cumhurbaskanligi secimlerinde Ilham Aliyev kazanan ilan edildi Ayin sonunda Aliyev cumhurbaskanligina ant icti ve Rasizade yine basbakan oldu Yonetim bolumuIlham Aliyev Azerbaycan Cumhurbaskani Cumhurbaskani ve basbakani ulkenin kanun yapan birimlerinden ayri Cumhurbaskani devletin ve yurutme organinin basidir Vatandaslar cumhurbaskanini secer Basbakan cumhurbaskani tarafindan atanir ve Azerbaycan Milli Meclisi tarafindan onaylanir 2008 yilindan beri Azerbaycan Anayasasi degistirilerek Cumhurbaskanligi gorev suresinin sona ermesi saglandi Yasama bolumuAzerbaycan Milli Meclisi Azerice Milli Meclis Azerbaycan da hukumet yasama dalidir Tek meclislilik Ulusal Mecliste 125 milletvekili bulunuyor daha once 100 uyelik Meclis tek kisilik secim bolgelerinde bes yillik donem icin secildi ve 25 uye orantili temsilcilikle secildi 2010 secimlerden itibaren 125 milletvekilinin tamami tek uyeli secim bolgelerinden secilmistir Meclis Baskani Meclis Baskani Birinci Yardimcisi ve iki yardimci baskan tarafindan yonetiliyor meclisin su andaki Baskani Ali Huseynli Birinci Baskan Yardimcisi Adil Aliyev ve Fezail Ibrahimli de yardimci baskanlar Kaynakca The Azerbaijan Elections October 15 2003 15 Ocak 2004 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 31 Aralik 2016 Elections in Azerbaijan embarrassment for the West 27 Kasim 2010 tarihinde Wayback Machine sitesinde EastWeek November 2010 meclis gov az