Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Azerbaycan faunası veya Azerbaycan hayvanlar alemi, Azerbaycan'da belirli bir toprak veya su alanında yaşayan farklı hayvan türlerinin çeşitliliğini ifade etmektedir.
Azerbaycan'daki hayvan yaşamının zenginliği ve çeşitliliği ile ilgili ilk raporlar Doğulu gezginlerin seyahat notlarında bulunmaktadır. Mimari anıtlar, antik kayalar ve taşlar üzerindeki hayvan oymaları günümüze kadar gelmiştir. Azerbaycan'ın hayvanlar alemi ilgili ilk bilgiler 17. yüzyılda doğa bilimcilerin Azerbaycan'a yaptığı ziyaretlerde toplanmıştır. Faunanın aksine, hayvanlar alemi kavramı yalnızca hayvan türlerini değil aynı zamanda bireysel türlerin sayısını da kapsar.
Azerbaycan faunasının sembolü, sadece Azerbaycan'da bulunabilen dağ-bozkır yarışı ve binicilik atı olarak kullanılan Karabağ atıdır (Azerice: Qarabağ atı). Karabağ atı, iyi mizacı, hızı, zarafeti ve zekasıyla ünlenmiştir. Antik dünyaya dayanan soyları ile en eski ırklardan biridir. At, aslen 5. yüzyılda Azerbaycan'ın Karabağ bölgesinde evcilleştirildi ve adını buradan almıştır.
Genel bilgi
Hayvansal kaynaklar esas olarak gıda (et, yumurta, tereyağı konservesi) ve endüstride hammadde (tüy, deri, boynuz ve teknik yağ) olarak kullanılmaktadır. İnsanlar tarımda çalışma gücü olarak da hayvanları kullanmaktadır. Aynı zamanda hayvan ürünlerinden ilaç, parfüm, gübre ve yem üretilmektedir.
Azerbaycan'daki bazı hayvanlar, değişen ortamlardan veya avcılardan kaynaklanan tehditler nedeniyle tehlike altındadır. Bu hayvanlar Azerbaycan'ın Kırmızı Kitabı'nda yer almaktadır. Halihazırda Kırmızı Kitap, 108 hayvan türünü içermektedir (14 memeli, 36 kuş, 13 sürüngen ve amfibi, 5 kuş ve 40 böcek türü).
Ülke içinde çeşitli hayvan türlerinin doğal yaşam alanları farklılık göstermektedir. Bazı türler özel sınırlı alanlarda (göller, dağlık alanların bölümlerinde) yaşarken, diğerleri ülke geneline yayılmıştır. Örneğin, ötücü kuşlar Azerbaycan topraklarında herhangi bir yerde bulunabilir. Protozoa parazitleri, taşıyıcı hayvanların (sığır, kümes hayvanları vb.) doğal yaşam alanlarına bağlı olarak ülkenin her yerinde kayıtlıdır. Memeliler arasında, ceyran ceylanları ovalarda görülür, Kafkas keçisi büyük Kafkas bölgelerinde yaşar, çoğu kuş türü ormanlarda, bazıları su havzalarında bulunur. Zararlı böcekler farklı tarım alanlarını işgal ederken, diğerleri yalnızca tanımlanmış biyotoplarda görülür.
Azerbaycan'da bir dizi doğal koruma alanı oluşturulmuş ve kürklü hayvanlar ve tırnaklı hayvanların korunması için avlanma kuralları yürürlüğe konmuştur.
Hayvanlar alemi
Azerbaycan hayvanlar alemi, kısmen doğal komplekslerinin çeşitliliği nedeniyle çok zengindir. Azerbaycan'da 97 memeli türü, 357 kuş türü, 67 sürüngen ve amfibi türü, 97 balık türü ve 15 binin üzerinde omurgasız türü bulunmaktadır.
Memeliler
Azerbaycan'da üçü benzersiz türler olmak üzere 107 memeli türü kaydedilmiştir. Popüler türler Kafkas keçileri ve Batı-Kafkas kuzusu; Balaken, Kebele, Zakatala ve İsmayıllı rayonlarında ve Nahçıvan ve büyük Kafkasya'nın batı yamaçlarında yaşar. Ceyran ceylanları Kafkasya'daki en nadir ve en hızlı türler arasında olup, sadece Azerbaycan'ın Şirvan Doğa Koruma Alanı, Bendovan ve Korçay bölgelerinde görülebilmektedir. 2014 yılında, dört yıl süren "Kafkasya'daki tarihi yaşam alanlarına ceylanların yeniden yetiştirilmesi" projesi kapsamında 150 ceylan tarihi bölgelerine geri döndü. Kafkas keçisi genellikle havanın çok serin olduğu ve yırtıcı hayvanların nadiren bulunduğu Kafkasya'nın yüksek kesimlerinde bulunur. Evcil keçilerle karşılaştırıldığında Kafkas keçisinin kürkü çok kalındır ve bu sayede dağların düşük sıcaklığına iyi adapte olmuştur.
Vahşi bir koyun türü olan Kafkasya yaban koyunu evcil koyunlardan daha büyük ve kaslıdır. Yaban koyunları tüm yıl otlayabilecekleri ovaları tercih ederler. Bu çevik kaya tırmanıcılarının uzun ve kaslı bacakları vardır. Bu özellikleri sayesinde çok hızlı hareket edebilirler.
Dünyanın en nadir hayvanlarından biri olan Kafkas leoparı (Panthera pardus tulliana), Azerbaycan'da güney Kafkas Dağları, Zangezur Sıradağları ve Talış Dağları'nda yaşar. Kafkas leoparları yasa dışı avlanma, insan rahatsızlıkları vb. nedenlerle tehlike altındadır. Dünya Yaban Hayatı Fonu, bu hayvanların Kafkas Dağları'ndaki en kritik tehlike altındaki türlerden biri olduğunu belirtti.
Hyrcania kaplanı olarak da adlandırılan Hazar kaplanı, 1950'lerin sonlarına kadar Azerbaycan'da görülürdü. Ancak 40 yıl önce soyu tükendi. Bu alandaki bilimsel araştırmalar, Hazar kaplanı ve Sibirya kaplanının yalnızca bir genetik kod harfiyle ayırt edildiğini kanıtladı. Son Hazar kaplanları, 1964 yılında Talış Dağları'nın eteklerinde ve Azerbaycan'ın güneyinde bulunan Lenkoran Nehri havzasında görüldü.
Azerbaycan'ın kuzeyindeki doğal sınır olan Büyük Kafkas faunası, vaşak, Kafkas boz ayısı, Asya yaban kedisi, Avrupa porsuğu, taş sansarı, kızıl ve karaca, güderi, Doğu Kafkas dağ keçisi, Kafkas sincabı, tarla fareleri, Dağıstan çam tarla faresi gibi memelileri içerir. Azerbaycan'ın Gebele Rayonu yakınlarındaki İsmayıllı Tabiatı Koruma Alanı, yaban keçilerinin görülebileceği yerlerden biridir. Asya yaban kedisi, orman kedisi ve yaban domuzu, Hazar sahilinde bulunan Rusya sınırına yakın Samur Ormanı'nda yaşar.
Abşeron Yarımadası'nda yer alan Abşeron Milli Parkı, ceylanları ve Hazar fokları ile ünlüdür. Azerbaycan'ın başkenti Bakü'de beş parmaklı Arap tavşanı, sosyal tarla faresi, gri cüce hamster yaygındır.
Kobustan, Kızılağaç ve Şirvan milli parklarının doğal sakinleri, çakallar, kurtlar, tilkiler, benekli kokarcalar, tavşanlar, dev hendek kurbağaları, büyük göçmen kuş sürüleri, orman kedileri, çakallar, yaban domuzları, Avrasya su sıçanları vb.'dir. Kobustan, kaya sanatıyla da ünlüdür.
Azerbaycan'ın Talış Dağları, Hazar faresi, Schelkovikov'un çam tarla faresi ve Hyrcania tarla faresi, güney beyaz göğüslü kirpisi, Levanten köstebeği, batı barbasteli, bozkır ve Karadeniz tarla fareleri ve Hint tepeli kirpisinin yaygın olduğu yoğun ormanlarla kaplıdır. Hirkan Milli Parkı burada bulunmaktadır.
Nahçıvan Özerk Cumhuriyeti bazı nadir memelilere ve sürüngenlere ev sahipliği yapar: Makedon faresi, Vinogradov ve Pers jirdleri, sosyal tarla faresi ve Transkafkasya köstebek faresi gibi daha yaygın türler. Pallas kedisi, bölgedeki en nadir hayvandır.
Balıklar
Ülkenin tatlı su havzaları ve Hazar Denizi, Azerbaycan'da sekizi sonradan gelen ve bunlardan yedisi yaygınlaşan ve 15 binden fazla omurgasız türü olmak üzere 97 balık türünü barındırmaktadır. Çoğu Kura Nehri'nde, çevredeki göllerde ve Mingeçevir Baraj Gölü'nde bulunabilir. Balıkların çoğu anadrom veya yarı anadromdur (gençler tuzlu suda büyür ve olgunlaştıktan sonra üremek için tatlı suya göç eder). Anadrom balıkların en değerlisi somon, mersin balığı, yıldız mersin balığı ve belugadır. Aspius, Chalcalburnus ve yılan balığı da anadrom balıklardır. Mersin balığı eti ve havyarı oldukça değerlidir. Ayrıca Azerbaycan'ın su havzalarında çipura, sazan, rutilus kutum ve diğerleri gibi değerli balık türleri bulunmaktadır. Hazar Denizi'nde ringa balığı gibi balık türleri avlanır. 1959'dan sonra Kura Nehri üzerinde bir dizi hidroteknik tesisin inşası nedeniyle, nehir suyu akışının düzenlenmesi ve Hazar su kirliliği, değerli balık türlerinin sayısında önemli azalmaya yol açtı. Balık rezervlerini eski haline getirmek ve türlerdeki balık sayısını artırmak için iyileştirme ve balık yetiştiriciliği amaçlı üç kuluçkahane (Kurağzı, Alibayramlı ve Kur deneysel mersin balığı kuluçkahanesi) açılmıştır. Azerbaycan'ın balık yetiştirme işletmeleri ve kuluçkahaneleri 20 milyon mersin balığı, 600 bin somon üremtimi yapmaktadır. 2000 yılında Kıhlı'da 20 milyon mersin balığı kapasiteli yeni bir kuluçkahane devreye alındı.
1970'lerde Azerbaycan'da iki yeni balık türü (Taş morokosu (Pseudorasbora parva) ve Kore sivri karınlısı (Hemiculter leucisculus)) keşfedildi. Taş morokosu, Azerbaycan'ın tüm iç sularında yaşamaktadır.
Kore sivri karınlısı aynı zamanda Kura ve Araz nehirlerinde, Lenkeran bölgesi nehirlerinde, Mingeçevir Baraj Gölü'nde yaşayan nehir balığıdır. Her ikisi de Abşeron Yarımadası'ndan Astara Rayonu'na kadar Hazar Denizi'nin Azerbaycan bölümünde bulunabilir. Nehirlerde bulunan Kore sivri karınlısının en yaşlı örneği beş yaşında, 150 mm uzunluğunda ve 25.4 gram ağırlığındadır.
Avifauna
Azerbaycan, avifauna açısından benzersiz derecede zengindir. Akbabalar, kartallar, flamingolar, pelikanlar, turnalar gibi büyük kuşlardan arı yiyiciler, ibibik, çulluk, ördekler, kazlar ve kuğular dahil su kuşları gibi farklı renkli küçük kuşlara kadar yaklaşık 60 aileden kaydedilen 363 kuş türü vardır. Türlerin yaklaşık %40'ı tüm yıl Azerbaycan'da kalmaktadır, %27'si burada kışlamaktadır ve %10'u göçle geçmektedir. En ilham verici kuş türlerinden biri, Nahçıvan gibi çoğunlukla dağlık alanlarda yaşayan altın kartaldır. Azerbaycan'da altın kartal onlarca pul ve kart üzerine basılmıştır.
Azerbaycan'da kışlar soğuk değildir, nispeten ılıman geçer. Bu nedenle kışın kuzeyden birçok kuş buraya göç eder. Kuğu, kaz, ördek, flamingo gibi su kuşları ve Kara kuyruklu Tanrık gibi su kuşları genellikle Azerbaycan'ın sulak alanlarında, kıyı ve iç kesimlerinde toplanır. Sahil boyunca Bayağı ve Büyük Kara Başlı Martılar görülebilir.
Kışın kuzeyden bazı küçük kuşlar da kışlamak için Azerbaycan'ı seçerler. Guldenstadt'ın Kızılkuyruk ve Büyük Gülispinozu gibi alp bölgesindeki kuşların çoğu nehir vadilerinde kışı geçirirler.
Şubat ayında su kuşları ve kıyı kuşları kuzeye hareket eder. Hoopoe ve Barn Kırlangıcı güneyden gelir.
Yumuşakçalar
Diğerleri
Azerbaycan'da beş aileden on amfibi türü kaydedilmiştir. Azerbaycan'da 52 tür sürüngen bulunur. Bu türlerin çoğu Şamahı ve Nahçıvan'daki yarı çöl bölgelerinde bulunur. Diğer ovalarda veya dağlık bölgelerde çok az görülür. 1937 yılında, Opilio lepidus türlerinin üyeleri hasatçı bölgede görülmüştür.
Koruma alanları
Azerbaycan'da fauna, flora ve ekosistemlerini korumak için çeşitli koruma alanları oluşturulmuştur:
- Göy-Göl Devlet Koruma Alanı
- Kızılağaç Devlet Koruma Alanı
- Zakatala Devlet Koruma Alanı
- Türyançay DevletKoruma Alanı
- Pirkulu Devlet Koruma Alanı
- Şirvan Devlet Koruma Alanı
- Besitçay Devlet Koruma Alanı
- Karayazı Devlet Koruma Alanı
- İsmayıllı Devlet Koruma Alanı
- Karagöl Devlet Rezervi
- Ilısu Devlet Koruma Alanı
- Şahbuz Devlet Koruma Alanı
- Eldar Çam Ağacı Devlet Koruma Alanı
Ayrıca bakınız
- Azerbaycan'ın doğası
- Karabağ Atı
- Azerbaycan Milli Parkları
- Azerbaycan Devlet Rezervleri
Kaynakça
- ^ . Paralumun.com. 20 Ekim 2002 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Ocak 2018.
- ^ . Azerbaijan.az. 11 Aralık 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Ocak 2018.
- ^ . azerbaijan.az. 11 Kasım 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Ocak 2018.
- ^ . Azernews.az. 13 Mart 2007 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Kasım 2014.
- ^ . Advantour.com. 10 Şubat 2007 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Ocak 2018.
- ^ Nataly Y. Snegovaya (2007). (PDF). Bulletin of the British Arachnological Society. 14 (2): 88-92. 30 Eylül 2018 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Ekim 2020.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Azerbaycan faunasi veya Azerbaycan hayvanlar alemi Azerbaycan da belirli bir toprak veya su alaninda yasayan farkli hayvan turlerinin cesitliligini ifade etmektedir Azerbaycan daki hayvan yasaminin zenginligi ve cesitliligi ile ilgili ilk raporlar Dogulu gezginlerin seyahat notlarinda bulunmaktadir Mimari anitlar antik kayalar ve taslar uzerindeki hayvan oymalari gunumuze kadar gelmistir Azerbaycan in hayvanlar alemi ilgili ilk bilgiler 17 yuzyilda doga bilimcilerin Azerbaycan a yaptigi ziyaretlerde toplanmistir Faunanin aksine hayvanlar alemi kavrami yalnizca hayvan turlerini degil ayni zamanda bireysel turlerin sayisini da kapsar Azerbaycan faunasinin sembolu sadece Azerbaycan da bulunabilen dag bozkir yarisi ve binicilik ati olarak kullanilan Karabag atidir Azerice Qarabag ati Karabag ati iyi mizaci hizi zarafeti ve zekasiyla unlenmistir Antik dunyaya dayanan soylari ile en eski irklardan biridir At aslen 5 yuzyilda Azerbaycan in Karabag bolgesinde evcillestirildi ve adini buradan almistir Genel bilgiKafkas kecisi Kafkas daglarinda bulunabilir Hayvansal kaynaklar esas olarak gida et yumurta tereyagi konservesi ve endustride hammadde tuy deri boynuz ve teknik yag olarak kullanilmaktadir Insanlar tarimda calisma gucu olarak da hayvanlari kullanmaktadir Ayni zamanda hayvan urunlerinden ilac parfum gubre ve yem uretilmektedir Azerbaycan daki bazi hayvanlar degisen ortamlardan veya avcilardan kaynaklanan tehditler nedeniyle tehlike altindadir Bu hayvanlar Azerbaycan in Kirmizi Kitabi nda yer almaktadir Halihazirda Kirmizi Kitap 108 hayvan turunu icermektedir 14 memeli 36 kus 13 surungen ve amfibi 5 kus ve 40 bocek turu Ulke icinde cesitli hayvan turlerinin dogal yasam alanlari farklilik gostermektedir Bazi turler ozel sinirli alanlarda goller daglik alanlarin bolumlerinde yasarken digerleri ulke geneline yayilmistir Ornegin otucu kuslar Azerbaycan topraklarinda herhangi bir yerde bulunabilir Protozoa parazitleri tasiyici hayvanlarin sigir kumes hayvanlari vb dogal yasam alanlarina bagli olarak ulkenin her yerinde kayitlidir Memeliler arasinda ceyran ceylanlari ovalarda gorulur Kafkas kecisi buyuk Kafkas bolgelerinde yasar cogu kus turu ormanlarda bazilari su havzalarinda bulunur Zararli bocekler farkli tarim alanlarini isgal ederken digerleri yalnizca tanimlanmis biyotoplarda gorulur Azerbaycan da bir dizi dogal koruma alani olusturulmus ve kurklu hayvanlar ve tirnakli hayvanlarin korunmasi icin avlanma kurallari yururluge konmustur Hayvanlar alemiAzerbaycan hayvanlar alemi kismen dogal komplekslerinin cesitliligi nedeniyle cok zengindir Azerbaycan da 97 memeli turu 357 kus turu 67 surungen ve amfibi turu 97 balik turu ve 15 binin uzerinde omurgasiz turu bulunmaktadir Memeliler Azerbaycan da ucu benzersiz turler olmak uzere 107 memeli turu kaydedilmistir Populer turler Kafkas kecileri ve Bati Kafkas kuzusu Balaken Kebele Zakatala ve Ismayilli rayonlarinda ve Nahcivan ve buyuk Kafkasya nin bati yamaclarinda yasar Ceyran ceylanlari Kafkasya daki en nadir ve en hizli turler arasinda olup sadece Azerbaycan in Sirvan Doga Koruma Alani Bendovan ve Korcay bolgelerinde gorulebilmektedir 2014 yilinda dort yil suren Kafkasya daki tarihi yasam alanlarina ceylanlarin yeniden yetistirilmesi projesi kapsaminda 150 ceylan tarihi bolgelerine geri dondu Kafkas kecisi genellikle havanin cok serin oldugu ve yirtici hayvanlarin nadiren bulundugu Kafkasya nin yuksek kesimlerinde bulunur Evcil kecilerle karsilastirildiginda Kafkas kecisinin kurku cok kalindir ve bu sayede daglarin dusuk sicakligina iyi adapte olmustur Vahsi bir koyun turu olan Kafkasya yaban koyunu evcil koyunlardan daha buyuk ve kaslidir Yaban koyunlari tum yil otlayabilecekleri ovalari tercih ederler Bu cevik kaya tirmanicilarinin uzun ve kasli bacaklari vardir Bu ozellikleri sayesinde cok hizli hareket edebilirler Dunyanin en nadir hayvanlarindan biri olan Kafkas leopari Panthera pardus tulliana Azerbaycan da guney Kafkas Daglari Zangezur Siradaglari ve Talis Daglari nda yasar Kafkas leoparlari yasa disi avlanma insan rahatsizliklari vb nedenlerle tehlike altindadir Dunya Yaban Hayati Fonu bu hayvanlarin Kafkas Daglari ndaki en kritik tehlike altindaki turlerden biri oldugunu belirtti Hyrcania kaplani olarak da adlandirilan Hazar kaplani 1950 lerin sonlarina kadar Azerbaycan da gorulurdu Ancak 40 yil once soyu tukendi Bu alandaki bilimsel arastirmalar Hazar kaplani ve Sibirya kaplaninin yalnizca bir genetik kod harfiyle ayirt edildigini kanitladi Son Hazar kaplanlari 1964 yilinda Talis Daglari nin eteklerinde ve Azerbaycan in guneyinde bulunan Lenkoran Nehri havzasinda goruldu Azerbaycan in kuzeyindeki dogal sinir olan Buyuk Kafkas faunasi vasak Kafkas boz ayisi Asya yaban kedisi Avrupa porsugu tas sansari kizil ve karaca guderi Dogu Kafkas dag kecisi Kafkas sincabi tarla fareleri Dagistan cam tarla faresi gibi memelileri icerir Azerbaycan in Gebele Rayonu yakinlarindaki Ismayilli Tabiati Koruma Alani yaban kecilerinin gorulebilecegi yerlerden biridir Asya yaban kedisi orman kedisi ve yaban domuzu Hazar sahilinde bulunan Rusya sinirina yakin Samur Ormani nda yasar Abseron Yarimadasi nda yer alan Abseron Milli Parki ceylanlari ve Hazar foklari ile unludur Azerbaycan in baskenti Baku de bes parmakli Arap tavsani sosyal tarla faresi gri cuce hamster yaygindir Kobustan Kizilagac ve Sirvan milli parklarinin dogal sakinleri cakallar kurtlar tilkiler benekli kokarcalar tavsanlar dev hendek kurbagalari buyuk gocmen kus suruleri orman kedileri cakallar yaban domuzlari Avrasya su sicanlari vb dir Kobustan kaya sanatiyla da unludur Azerbaycan in Talis Daglari Hazar faresi Schelkovikov un cam tarla faresi ve Hyrcania tarla faresi guney beyaz goguslu kirpisi Levanten kostebegi bati barbasteli bozkir ve Karadeniz tarla fareleri ve Hint tepeli kirpisinin yaygin oldugu yogun ormanlarla kaplidir Hirkan Milli Parki burada bulunmaktadir Nahcivan Ozerk Cumhuriyeti bazi nadir memelilere ve surungenlere ev sahipligi yapar Makedon faresi Vinogradov ve Pers jirdleri sosyal tarla faresi ve Transkafkasya kostebek faresi gibi daha yaygin turler Pallas kedisi bolgedeki en nadir hayvandir Baliklar Azerbaycan tarihinin ilk yillarinda mersin baligi bir deniz canavari olarak bilinirdi Ulkenin tatli su havzalari ve Hazar Denizi Azerbaycan da sekizi sonradan gelen ve bunlardan yedisi yayginlasan ve 15 binden fazla omurgasiz turu olmak uzere 97 balik turunu barindirmaktadir Cogu Kura Nehri nde cevredeki gollerde ve Mingecevir Baraj Golu nde bulunabilir Baliklarin cogu anadrom veya yari anadromdur gencler tuzlu suda buyur ve olgunlastiktan sonra uremek icin tatli suya goc eder Anadrom baliklarin en degerlisi somon mersin baligi yildiz mersin baligi ve belugadir Aspius Chalcalburnus ve yilan baligi da anadrom baliklardir Mersin baligi eti ve havyari oldukca degerlidir Ayrica Azerbaycan in su havzalarinda cipura sazan rutilus kutum ve digerleri gibi degerli balik turleri bulunmaktadir Hazar Denizi nde ringa baligi gibi balik turleri avlanir 1959 dan sonra Kura Nehri uzerinde bir dizi hidroteknik tesisin insasi nedeniyle nehir suyu akisinin duzenlenmesi ve Hazar su kirliligi degerli balik turlerinin sayisinda onemli azalmaya yol acti Balik rezervlerini eski haline getirmek ve turlerdeki balik sayisini artirmak icin iyilestirme ve balik yetistiriciligi amacli uc kuluckahane Kuragzi Alibayramli ve Kur deneysel mersin baligi kuluckahanesi acilmistir Azerbaycan in balik yetistirme isletmeleri ve kuluckahaneleri 20 milyon mersin baligi 600 bin somon uremtimi yapmaktadir 2000 yilinda Kihli da 20 milyon mersin baligi kapasiteli yeni bir kuluckahane devreye alindi 1970 lerde Azerbaycan da iki yeni balik turu Tas morokosu Pseudorasbora parva ve Kore sivri karinlisi Hemiculter leucisculus kesfedildi Tas morokosu Azerbaycan in tum ic sularinda yasamaktadir Kore sivri karinlisi ayni zamanda Kura ve Araz nehirlerinde Lenkeran bolgesi nehirlerinde Mingecevir Baraj Golu nde yasayan nehir baligidir Her ikisi de Abseron Yarimadasi ndan Astara Rayonu na kadar Hazar Denizi nin Azerbaycan bolumunde bulunabilir Nehirlerde bulunan Kore sivri karinlisinin en yasli ornegi bes yasinda 150 mm uzunlugunda ve 25 4 gram agirligindadir Avifauna Azerbaycan avifauna acisindan benzersiz derecede zengindir Akbabalar kartallar flamingolar pelikanlar turnalar gibi buyuk kuslardan ari yiyiciler ibibik culluk ordekler kazlar ve kugular dahil su kuslari gibi farkli renkli kucuk kuslara kadar yaklasik 60 aileden kaydedilen 363 kus turu vardir Turlerin yaklasik 40 i tum yil Azerbaycan da kalmaktadir 27 si burada kislamaktadir ve 10 u gocle gecmektedir En ilham verici kus turlerinden biri Nahcivan gibi cogunlukla daglik alanlarda yasayan altin kartaldir Azerbaycan da altin kartal onlarca pul ve kart uzerine basilmistir Azerbaycan da kislar soguk degildir nispeten iliman gecer Bu nedenle kisin kuzeyden bircok kus buraya goc eder Kugu kaz ordek flamingo gibi su kuslari ve Kara kuyruklu Tanrik gibi su kuslari genellikle Azerbaycan in sulak alanlarinda kiyi ve ic kesimlerinde toplanir Sahil boyunca Bayagi ve Buyuk Kara Basli Martilar gorulebilir Kisin kuzeyden bazi kucuk kuslar da kislamak icin Azerbaycan i secerler Guldenstadt in Kizilkuyruk ve Buyuk Gulispinozu gibi alp bolgesindeki kuslarin cogu nehir vadilerinde kisi gecirirler Subat ayinda su kuslari ve kiyi kuslari kuzeye hareket eder Hoopoe ve Barn Kirlangici guneyden gelir Yumusakcalar Digerleri Azerbaycan da bes aileden on amfibi turu kaydedilmistir Azerbaycan da 52 tur surungen bulunur Bu turlerin cogu Samahi ve Nahcivan daki yari col bolgelerinde bulunur Diger ovalarda veya daglik bolgelerde cok az gorulur 1937 yilinda Opilio lepidus turlerinin uyeleri hasatci bolgede gorulmustur Koruma alanlariAzerbaycan da fauna flora ve ekosistemlerini korumak icin cesitli koruma alanlari olusturulmustur Goy Gol Devlet Koruma Alani Kizilagac Devlet Koruma Alani Zakatala Devlet Koruma Alani Turyancay DevletKoruma Alani Pirkulu Devlet Koruma Alani Sirvan Devlet Koruma Alani Besitcay Devlet Koruma Alani Karayazi Devlet Koruma Alani Ismayilli Devlet Koruma Alani Karagol Devlet Rezervi Ilisu Devlet Koruma Alani Sahbuz Devlet Koruma Alani Eldar Cam Agaci Devlet Koruma AlaniAyrica bakinizAzerbaycan in dogasi Karabag Ati Azerbaycan Milli Parklari Azerbaycan Devlet RezervleriKaynakca Paralumun com 20 Ekim 2002 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 6 Ocak 2018 Azerbaijan az 11 Aralik 2018 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 6 Ocak 2018 azerbaijan az 11 Kasim 2017 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 6 Ocak 2018 Azernews az 13 Mart 2007 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 4 Kasim 2014 Advantour com 10 Subat 2007 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 6 Ocak 2018 Nataly Y Snegovaya 2007 PDF Bulletin of the British Arachnological Society 14 2 88 92 30 Eylul 2018 tarihinde kaynagindan PDF arsivlendi Erisim tarihi 18 Ekim 2020