Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Aziyade (Fransızca: Aziyadé), Fransız yazar Pierre Loti'nin 1879 yılında yayımlanan yarı-otobiyografik romanı.
| Aziyadé | |
| Yazar | Pierre Loti |
|---|---|
| Ülke | Fransa |
| Dil | Fransızca |
| Tür | Roman |
| Yayım | 1879 |
27 yaşındaki bir İngiliz subayın 1876’da Selanik ve İstanbul’da görevli olduğu dönemde Aziyade isimli 18 yaşındaki bir Çerkez kızı ile yaşadığı gizli aşkın öyküsüdür. Roman kahramanı subayın hatıratı ile arkadaşları Plum-kett ve William Brown'a, ayrıca Yorkshire'da Brightbury kasabasında oturan (ve adı belirtilmeyen) kızkardeşine yazılmış mektuplar şeklinde kaleme alınmıştır.
Devrin siyasal olayları, romantik İstanbul betimlemeleri, günlük hayata dair pek çok gözlem içeren roman, yazarın bir Fransız deniz subayı olarak Osmanlı Devleti’nde görev yaptığı dönemde tuttuğu günlüğe dayanır. Romana konu olan aşkın gerçekten yaşanıp yaşanmadığı ve roman kişisi Aziyade’nin kurgu bir karakter olup olmadığı, tartışma konusudur. Aziyade, yazarın ilk romanıdır. Beş bölümden oluşur. Bölüm başlıkları şunlardır: Salonique (Selanik); Solitude (Yalnızlık); Eyoub à deux (İkimiz Eyüp'te); Mané, Thécel, Pharès (Sayıldı, Ölçüldü, Bölündü); Azraël (Azrail)
Eser, İstanbul’da 1909 yılında Musavver Eşref dergisinin dört sayısında, bölüm bölüm yayımlanmıştır. Aziyade, Türkçeye kitap olarak ilk defa 1923’te Handan Lütfi tarafından çevrildi ve İstanbul’da İkbal Kütüphanesi tarafından Azade adıyla yayımlandı. Mahmud Bey Matbaası’nda basılan kitap, eski yazıyla 230 sayfa idi. Romanın Latin harfleriyle ilk Türkçe çevirisi Nahit Sırrı Örik tarafından yapıldı ve 1940'ta İstanbul’da Hilmi Kitabevi yayınları arasında yer aldı. Kitap 1967’de aynı çevirmenin imzasıyla yeniden yayımlandı. Kitabın son çevirisi de 1997’de İlhan Arda tarafından yapılmıştır
Roman "Osmanlı Başkentine Tarihsel Bir Bakış" olarak özetle şöyle değerlendirilmektedir:
Loti, Aziyade'nin ilk satırlarında, 16 Mayıs 1876 günü, Selanik Limanında halkın önünde asılan altı Müslümandan söz eder. İdamların gerekçesine ilişkin hiçbir şey söylemez. Halk arasında "Kız Vakası" ya da "Selanik Vakası" olarak bilinen olay, Müslüman olmak isteyen bir Bulgar genç kızın, zorla Rumlar ve Bulgarlar tarafından Amerikan Konsolosluğuna kaçırılmasıyla patlak verir. Sayıları beş bini bulan bir grup Müslüman ayaklanır, olaylan yatıştırmak için gelen Fransız Konsolosu Moulin'i ve Alman Konsolosu Abbott'u linç ederler. Olaylara karıştığı iddia edilen bu altı kişi, Batılı ülkelerin ısrarı üzerine asılır.
Loti, Osmanlı Devleti'nin siyasi ve sosyal yapısını gözler önüne sererken, dönemin tarihselolaylarına bir Batılıdan çok, Müslüman halktan biriymiş gibi bakar. Rusya'nın Bab-} Ali'ye yaptığı baskılara, bağımsız bir Sırbistan ve Bulgaristan kurma projelerine dikkati çeker. Tarihte İstanbul veya Tersane Konferansı diye anılan (28 Aralık 1876-20 Ocak 1877) bu uluslararası konferans öncesi, Loti Rusya'nın Balkanlardaki ayaklanmaları kışkırtmasını eleştirir.
Nihayet 93 Harbi olarak bildiğimiz 1877-1878 Osmanlı-Rus Savaşı'nın patlak vermesiyle, Osmanlı Devleti'nin birçok cephede verdiği savaşı yitirmesine Loti öyle üzülür ki, Fransız kimliğini başından beri gizleyen roman kahramanı, Osmanlı Devleti hizmetine girmiş bir İngiliz subayı olarak Kars Cephesi'ne gider. Ruslara karşı savaşır. İstanbul'da yayınlanan Ceride-i Havadis gazetesinde, son Kars Savaşıında ölenler arasında Arif Efendi adıyla savaşa girmiş bir genç İngiliz subayına da rastlandığı yazılır. Roman bu gazete haberiyle son bulur. Edebiyat tarihi, sevdiği kadının ülkesi uğruna ölen yeni bir kahramanla tanışır.
Dış bağlantılar
Kaynakça
- ^ a b "Nilüfer Mizanoğlu Reddy, Pierre Loti'nin Türkiye Romanları, Kültür Bakanlığı web sitesi, Pierre Loti Toplantı Bildirileri, 14.01.2000, Erişim tarihi:05.04.2014". 7 Nisan 2014 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 5 Nisan 2014.
- ^ . 3 Şubat 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Nisan 2014.
- ^ a b "Lütfi Tınç, 21. Yüzyıla Girerken Pierre Loti, Türkiye ve Avrupa: Pierre Loti'nin 150. Doğum Yıldönümünde Türkiye ve Avrupa'nın Siyasal ve Edebi İlişkileri Kolokyumu, Kültür Bakanlığı web sitesi, Pierre Loti Toplantı Bildirileri, 14.01.2000, Erişim tarihi:05.04.2014". 7 Nisan 2014 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 5 Nisan 2014.
- ^ Galip Baldıran (2000). . Hacettepe Omversitesi Edebiyat Fakültesi Dergisi. Cilt 17. ss. 17-25. 7 Nisan 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Kasım 2021.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Aziyade Fransizca Aziyade Fransiz yazar Pierre Loti nin 1879 yilinda yayimlanan yari otobiyografik romani AziyadeAziyadeYazarPierre LotiUlkeFransaDilFransizcaTurRomanYayim1879 27 yasindaki bir Ingiliz subayin 1876 da Selanik ve Istanbul da gorevli oldugu donemde Aziyade isimli 18 yasindaki bir Cerkez kizi ile yasadigi gizli askin oykusudur Roman kahramani subayin hatirati ile arkadaslari Plum kett ve William Brown a ayrica Yorkshire da Brightbury kasabasinda oturan ve adi belirtilmeyen kizkardesine yazilmis mektuplar seklinde kaleme alinmistir Devrin siyasal olaylari romantik Istanbul betimlemeleri gunluk hayata dair pek cok gozlem iceren roman yazarin bir Fransiz deniz subayi olarak Osmanli Devleti nde gorev yaptigi donemde tuttugu gunluge dayanir Romana konu olan askin gercekten yasanip yasanmadigi ve roman kisisi Aziyade nin kurgu bir karakter olup olmadigi tartisma konusudur Aziyade yazarin ilk romanidir Bes bolumden olusur Bolum basliklari sunlardir Salonique Selanik Solitude Yalnizlik Eyoub a deux Ikimiz Eyup te Mane Thecel Phares Sayildi Olculdu Bolundu Azrael Azrail Eser Istanbul da 1909 yilinda Musavver Esref dergisinin dort sayisinda bolum bolum yayimlanmistir Aziyade Turkceye kitap olarak ilk defa 1923 te Handan Lutfi tarafindan cevrildi ve Istanbul da Ikbal Kutuphanesi tarafindan Azade adiyla yayimlandi Mahmud Bey Matbaasi nda basilan kitap eski yaziyla 230 sayfa idi Romanin Latin harfleriyle ilk Turkce cevirisi Nahit Sirri Orik tarafindan yapildi ve 1940 ta Istanbul da Hilmi Kitabevi yayinlari arasinda yer aldi Kitap 1967 de ayni cevirmenin imzasiyla yeniden yayimlandi Kitabin son cevirisi de 1997 de Ilhan Arda tarafindan yapilmistir Roman Osmanli Baskentine Tarihsel Bir Bakis olarak ozetle soyle degerlendirilmektedir Loti Aziyade nin ilk satirlarinda 16 Mayis 1876 gunu Selanik Limaninda halkin onunde asilan alti Muslumandan soz eder Idamlarin gerekcesine iliskin hicbir sey soylemez Halk arasinda Kiz Vakasi ya da Selanik Vakasi olarak bilinen olay Musluman olmak isteyen bir Bulgar genc kizin zorla Rumlar ve Bulgarlar tarafindan Amerikan Konsolosluguna kacirilmasiyla patlak verir Sayilari bes bini bulan bir grup Musluman ayaklanir olaylan yatistirmak icin gelen Fransiz Konsolosu Moulin i ve Alman Konsolosu Abbott u linc ederler Olaylara karistigi iddia edilen bu alti kisi Batili ulkelerin israri uzerine asilir Loti Osmanli Devleti nin siyasi ve sosyal yapisini gozler onune sererken donemin tarihselolaylarina bir Batilidan cok Musluman halktan biriymis gibi bakar Rusya nin Bab Ali ye yaptigi baskilara bagimsiz bir Sirbistan ve Bulgaristan kurma projelerine dikkati ceker Tarihte Istanbul veya Tersane Konferansi diye anilan 28 Aralik 1876 20 Ocak 1877 bu uluslararasi konferans oncesi Loti Rusya nin Balkanlardaki ayaklanmalari kiskirtmasini elestirir Nihayet 93 Harbi olarak bildigimiz 1877 1878 Osmanli Rus Savasi nin patlak vermesiyle Osmanli Devleti nin bircok cephede verdigi savasi yitirmesine Loti oyle uzulur ki Fransiz kimligini basindan beri gizleyen roman kahramani Osmanli Devleti hizmetine girmis bir Ingiliz subayi olarak Kars Cephesi ne gider Ruslara karsi savasir Istanbul da yayinlanan Ceride i Havadis gazetesinde son Kars Savasiinda olenler arasinda Arif Efendi adiyla savasa girmis bir genc Ingiliz subayina da rastlandigi yazilir Roman bu gazete haberiyle son bulur Edebiyat tarihi sevdigi kadinin ulkesi ugruna olen yeni bir kahramanla tanisir Dis baglantilarKaynakca a b Nilufer Mizanoglu Reddy Pierre Loti nin Turkiye Romanlari Kultur Bakanligi web sitesi Pierre Loti Toplanti Bildirileri 14 01 2000 Erisim tarihi 05 04 2014 7 Nisan 2014 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 5 Nisan 2014 3 Subat 2010 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 5 Nisan 2014 a b Lutfi Tinc 21 Yuzyila Girerken Pierre Loti Turkiye ve Avrupa Pierre Loti nin 150 Dogum Yildonumunde Turkiye ve Avrupa nin Siyasal ve Edebi Iliskileri Kolokyumu Kultur Bakanligi web sitesi Pierre Loti Toplanti Bildirileri 14 01 2000 Erisim tarihi 05 04 2014 7 Nisan 2014 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 5 Nisan 2014 Galip Baldiran 2000 Hacettepe Omversitesi Edebiyat Fakultesi Dergisi Cilt 17 ss 17 25 7 Nisan 2014 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 29 Kasim 2021