Aziz Brendan (Tralee, Kerry Kontluğu, Munster krallığı d. 484 - Annaghdown, İrlanda - 578) 5. asrın sonlarında İrlanda'da doğan ve efsanevi yolculuklara çıkan Kelt bir kâşif, Hristiyan bir keşiş ve aziz.
Aziz Brendan | |
---|---|
Doğum | Brendan 484 Tralee, Kerry Kontluğu, Munster krallığı |
Ölüm | 578 Annaghdown, İrlanda |
Ölüm sebebi | yaşlılık |
Milliyet | Kelt |
Eğitim | manastır |
Meslek | Keşiş |
Hayatı
Erkek çocuklar okulunda rahibe İta tarafından büyütülüp eğitildiği söylenmektedir. Brendan daha sonra Tuamlı Jarlath'ın tedrisatından geçerek eğitimini tamamlamıştır. Keşiş ve rahip olduktan sonra Ardfert'e atandı ve buradan sonra İskoçya ve İrlanda'daki önemli manastırlarda uzun yıllar görev yaptı. 16 Mayıs'ta adına yortu kutlanan bu azizin görev aldığı ve isminin anıldığı manastır Shannon nehri kıyısında inşa edilmiş Clonfert manastırıdır.
Atlantik seyahati
Tarihler MS 530'ları gösterdiğinde Aziz Brendan ve beraberindeki din adamlarının sığır derisiyle kaplı ahşap iskeletli ve üstü açık bir tekneyle seferine başlamış olduğu anlaşılmaktadır. Tek direkli ve küreklerin bulunduğu bir gemi olduğu anlatılardan görülebilmektedir. Yolculuğun ilk rotası İrlanda'nın batısından İskoçya'nın kuzeyindeki Faroe adaları olmuştur. Adalarda ufak çapta insan grupları vardı ve tarım yapıyorlardı. Brendan adalara koyun adası adını takmıştı ve yolculuğun devamında güneye yelken açmışlardı, ancak kötü hava şartları neticesinde bu seyahati kesip tekrar Faroe adalarına döndüler. Daha sonra ikinci kez yola çıktılar ve bu sefer hava normal gitti. Anlatıya göre güney doğrultusundaki bir takım adaya ulaştılar, ki bugün anlaşıldığı kadarıyla bu adalar Azor takım adalarıydı zira tasvirler ve açıklamalar buna işaret etmektedir. Daha sonra yine aynı rüzgar yönüyle suların üzerinde büyük bitki tabakalarının yer aldığı bir bölgeye geldiler ki, Sargasso denizi olduğu anlaşılmaktadır. Bu aşamadan sonra da rota batıya doğru devam etti ve Kolomb'un çıktığı yer olan bahamalara ulaştılar.
Burada yarım kiloluk, 12 dilimli, kabuğu sarı ve içi kırmızı ve beyaz meyvelerden bahsetmişlerdir, bunun greyfurt olduğu düşünülmektedir. Bu bölgede deniz inanılmaz bir berraklığa sahipti ve tüm sefer ekibi hayretler içerisindeydi. Bahamalardan sonra Gulf stream akıntısı etkisiyle Florida açıklarına gelmişlerdi; ancak anlatıda Amerika anakarasına çıktığı bilgisi yoktu. Dönüş yolculuğunda kuzeye doğru ilerlerken kuvvetle muhtemel Kanada'nın kuzeydoğu sahillerine ilerlemişlerdi, zira buz kütlelerinden bahsetmişlerdir. Uzun, göğe yükselen buz duvarları anlatılarda yer almaktadır. Daha sonra batıya giderlerken; eşine rastlanmayacak bir olay yaşanmıştır ve denizi alevler içinde görmüşlerdi ve yanan bir dağı kaydetmişlerdi. Bunun da İzlanda'ya ulaştıkları anlaşılıyor zira bu alev tasvirleri İzlanda'nın volkanizmasına atıftır. Akabinde doğuya doğru devam eden ekip Rockall kayalığına uğrayıp İrlanda'ya geri dönmüştür.
Efsaneler ve gerçekler
Bu denizaşırı yolculuğun ifade ettiği olayların gerçekliği günümüz araştırmalarında sorgulanmıştır ve yolculuktan bahseden metinlerde anlatıların gerçek dünyada karşılıkları bulunmuştur. Özellikle Faroe adalarından sonra güneye giderek buldukları adanın soğuk ve sıcak su kaynaklarına sahip olması benzer coğrafi konumdaki Azor takımadalarında bulunan kaynaklar olabilir. Ayrıca bu yolculuk anlatısında ayağı yere basmayan öğeler de bulunmaktadır, tam olarak yolculuğun hangi safhasında olduğu bilinmeyen bir yaratıkla karşılaşma anı vardır. Burun deliklerinden sular fışkırtan bir dev canavarın ekibi korkuttuğu yazılıdır ki, bir balina olduğu düşünülebilir. Rivayete göre aziz brendan ekibini sakinleştirip dualar ederek tanrıdan kurtuluş dilemiştir. Bunun üzerine ateşler saçan başka bir canlı gelerek bu hayvanı uzaklaştırmıştır ve kendisi de gitmiştir.
Yapıt
Bu yolculuğun hikâyesi de halk hafızasında uzun süre sözlü yaşamış ve sosyal ortamlarda bireyden topluma aktarılmıştır, zira bizlere ulaşan ilk yazılı kayıtlar 9. asırda verilmiş olup yazılı hale geçmesiyle olayların yaşandığı yıl arasında 3 yüzyıl bulunması bu yolculuk hikâyesine neden bu kadar fazla rivayet karıştığını da bir ölçüde açıklamaktadır. 1450'lerde matbaanın Avrupa'da işlemesinden sonra Ducile elyazmasına benzer bir el yazmasından matbu hale geçirildi. Bu matbu eser Navigatio Sancti Brendani'dir.
Kaynakça
- ^ a b The Editors of Encyclopaedia Britannica, The Editors of Encyclopaedia Britannica. . Encyclopædia Britannica. Encyclopædia Britannica, inc. 6 Eylül 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ a b c d e Aughton, Peter (2007). Dünyanın Çehresini Değiştiren Seyahatler (2019 bas.). İstanbul: Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları. ss. 23-30. ISBN .
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Aziz Brendan Tralee Kerry Kontlugu Munster kralligi d 484 Annaghdown Irlanda 578 5 asrin sonlarinda Irlanda da dogan ve efsanevi yolculuklara cikan Kelt bir kasif Hristiyan bir kesis ve aziz Aziz BrendanDogumBrendan 484 Tralee Kerry Kontlugu Munster kralligiOlum578 Annaghdown IrlandaOlum sebebiyaslilikMilliyetKeltEgitimmanastirMeslekKesisHayatiErkek cocuklar okulunda rahibe Ita tarafindan buyutulup egitildigi soylenmektedir Brendan daha sonra Tuamli Jarlath in tedrisatindan gecerek egitimini tamamlamistir Kesis ve rahip olduktan sonra Ardfert e atandi ve buradan sonra Iskocya ve Irlanda daki onemli manastirlarda uzun yillar gorev yapti 16 Mayis ta adina yortu kutlanan bu azizin gorev aldigi ve isminin anildigi manastir Shannon nehri kiyisinda insa edilmis Clonfert manastiridir Atlantik seyahatiTarihler MS 530 lari gosterdiginde Aziz Brendan ve beraberindeki din adamlarinin sigir derisiyle kapli ahsap iskeletli ve ustu acik bir tekneyle seferine baslamis oldugu anlasilmaktadir Tek direkli ve kureklerin bulundugu bir gemi oldugu anlatilardan gorulebilmektedir Yolculugun ilk rotasi Irlanda nin batisindan Iskocya nin kuzeyindeki Faroe adalari olmustur Adalarda ufak capta insan gruplari vardi ve tarim yapiyorlardi Brendan adalara koyun adasi adini takmisti ve yolculugun devaminda guneye yelken acmislardi ancak kotu hava sartlari neticesinde bu seyahati kesip tekrar Faroe adalarina donduler Daha sonra ikinci kez yola ciktilar ve bu sefer hava normal gitti Anlatiya gore guney dogrultusundaki bir takim adaya ulastilar ki bugun anlasildigi kadariyla bu adalar Azor takim adalariydi zira tasvirler ve aciklamalar buna isaret etmektedir Daha sonra yine ayni ruzgar yonuyle sularin uzerinde buyuk bitki tabakalarinin yer aldigi bir bolgeye geldiler ki Sargasso denizi oldugu anlasilmaktadir Bu asamadan sonra da rota batiya dogru devam etti ve Kolomb un ciktigi yer olan bahamalara ulastilar Aziz Brendan ve seyahati Burada yarim kiloluk 12 dilimli kabugu sari ve ici kirmizi ve beyaz meyvelerden bahsetmislerdir bunun greyfurt oldugu dusunulmektedir Bu bolgede deniz inanilmaz bir berrakliga sahipti ve tum sefer ekibi hayretler icerisindeydi Bahamalardan sonra Gulf stream akintisi etkisiyle Florida aciklarina gelmislerdi ancak anlatida Amerika anakarasina ciktigi bilgisi yoktu Donus yolculugunda kuzeye dogru ilerlerken kuvvetle muhtemel Kanada nin kuzeydogu sahillerine ilerlemislerdi zira buz kutlelerinden bahsetmislerdir Uzun goge yukselen buz duvarlari anlatilarda yer almaktadir Daha sonra batiya giderlerken esine rastlanmayacak bir olay yasanmistir ve denizi alevler icinde gormuslerdi ve yanan bir dagi kaydetmislerdi Bunun da Izlanda ya ulastiklari anlasiliyor zira bu alev tasvirleri Izlanda nin volkanizmasina atiftir Akabinde doguya dogru devam eden ekip Rockall kayaligina ugrayip Irlanda ya geri donmustur Efsaneler ve gerceklerBu denizasiri yolculugun ifade ettigi olaylarin gercekligi gunumuz arastirmalarinda sorgulanmistir ve yolculuktan bahseden metinlerde anlatilarin gercek dunyada karsiliklari bulunmustur Ozellikle Faroe adalarindan sonra guneye giderek bulduklari adanin soguk ve sicak su kaynaklarina sahip olmasi benzer cografi konumdaki Azor takimadalarinda bulunan kaynaklar olabilir Ayrica bu yolculuk anlatisinda ayagi yere basmayan ogeler de bulunmaktadir tam olarak yolculugun hangi safhasinda oldugu bilinmeyen bir yaratikla karsilasma ani vardir Burun deliklerinden sular fiskirtan bir dev canavarin ekibi korkuttugu yazilidir ki bir balina oldugu dusunulebilir Rivayete gore aziz brendan ekibini sakinlestirip dualar ederek tanridan kurtulus dilemistir Bunun uzerine atesler sacan baska bir canli gelerek bu hayvani uzaklastirmistir ve kendisi de gitmistir YapitBu yolculugun hikayesi de halk hafizasinda uzun sure sozlu yasamis ve sosyal ortamlarda bireyden topluma aktarilmistir zira bizlere ulasan ilk yazili kayitlar 9 asirda verilmis olup yazili hale gecmesiyle olaylarin yasandigi yil arasinda 3 yuzyil bulunmasi bu yolculuk hikayesine neden bu kadar fazla rivayet karistigini da bir olcude aciklamaktadir 1450 lerde matbaanin Avrupa da islemesinden sonra Ducile elyazmasina benzer bir el yazmasindan matbu hale gecirildi Bu matbu eser Navigatio Sancti Brendani dir Kaynakca a b The Editors of Encyclopaedia Britannica The Editors of Encyclopaedia Britannica Encyclopaedia Britannica Encyclopaedia Britannica inc 6 Eylul 2015 tarihinde kaynagindan arsivlendi a b c d e Aughton Peter 2007 Dunyanin Cehresini Degistiren Seyahatler 2019 bas Istanbul Turkiye Is Bankasi Kultur Yayinlari ss 23 30 ISBN 978 605 295 678 6