Aşina Shi (Orta Çince: 阿史那施, Pinyin: Āshǐnà shī), İlteriş/İletmişKağan (Orta Çince: 頡跌伊施可汗 Pinyin: Jiédiēyīshī kèhán) ya da Alp Bilge Kağan (Orta Çince: 賀臘毗伽可汗 Pinyin: Hèlà Píjiā kèhán), Basmil Kağanlığı'nın Kağanıydı ve 442'de Basmıllar, Karluklar ve Uygurların Ozmış Kağan'a karşı çıkardığı isyanda seçilerek kağan ilan edildi. Asıl adı Aşina Shi olan Kağan, tahta çıktıktan sonra İlteriş Kağan ve Alp Bilge Kağan ünvanını aldı. 744 yılında Basmil hakimiyetinden çıkmak isteyen Karluklar ve Uygurlar tarafından öldürülmüştür.
Aşina Shi Orta Çince: 阿史那施 | |
---|---|
Basmıl Kağanı | |
Taç giymesi | 742 |
Ölüm | 744 |
Yaşamı
742'de "İl-İtmiş Kağan" (İlteriş Kağan diye de okunmuştur) sıfatı ile Çin İmparatoru ve özellikle Basmillerin desteği ile tahta çıkmıştır. İsyanlarla dolu bu dönemde,yaklaşık bir yıl hüküm sürebilmiştir.Ozmış Kağan'ın gizlice ülkeyi yeniden Çin'den bağımsız bir yapıya büründürme çalışmaları sonucunda, Göktürk Toyugunu (Göktürk Meclisi) tarafından tahttan indirilmiştir. Yerine Ozmış kağan olarak geçmiştir.
Çula Kağan'ın torunu (勿施) ile karıştırılmamalıdır. Ashina (Wu) Shi 697 yılında ölmüştür.
Kaynakça
- ^ a b c d Kasai, Yukiyo (2014) "The Chinese Phonetic Transcriptions of Old Turkish Words in the Chinese Sources from 6th-9th Century Focused on the Original Word Transcribed as Tujue 突厥" in Studies of Inner Asian Languages 29. p. 125-133 of 57-135
- ^ a b Bauer, Susan Wise, „The History of the Medieval World: From the Conversion of Constantine to the First Crusade“ W. W. Norton & Company, 2010, s. 238,
- ^ Theobald, Ulrich. "Geluolu 葛邏祿, Qarluqs (www.chinaknowledge.de)". www.chinaknowledge.de (İngilizce). 13 Kasım 2022 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 2 Eylül 2023.
- ^ Theobald, Ulrich. "Baximi 拔悉蜜 (www.chinaknowledge.de)". www.chinaknowledge.de (İngilizce). 28 Eylül 2020 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 2 Eylül 2023.
- ^ . 8 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Mart 2016.
- ^ "唐代帝陵". www.sxlib.org.cn. 2 Eylül 2023 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 2 Eylül 2023.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Asina Shi Orta Cince 阿史那施 Pinyin Ashǐna shi Ilteris IletmisKagan Orta Cince 頡跌伊施可汗 Pinyin Jiedieyishi kehan ya da Alp Bilge Kagan Orta Cince 賀臘毗伽可汗 Pinyin Hela Pijia kehan Basmil Kaganligi nin Kaganiydi ve 442 de Basmillar Karluklar ve Uygurlarin Ozmis Kagan a karsi cikardigi isyanda secilerek kagan ilan edildi Asil adi Asina Shi olan Kagan tahta ciktiktan sonra Ilteris Kagan ve Alp Bilge Kagan unvanini aldi 744 yilinda Basmil hakimiyetinden cikmak isteyen Karluklar ve Uygurlar tarafindan oldurulmustur Asina Shi Orta Cince 阿史那施Basmil KaganiTac giymesi742Olum744Yasami742 de Il Itmis Kagan Ilteris Kagan diye de okunmustur sifati ile Cin Imparatoru ve ozellikle Basmillerin destegi ile tahta cikmistir Isyanlarla dolu bu donemde yaklasik bir yil hukum surebilmistir Ozmis Kagan in gizlice ulkeyi yeniden Cin den bagimsiz bir yapiya burundurme calismalari sonucunda Gokturk Toyugunu Gokturk Meclisi tarafindan tahttan indirilmistir Yerine Ozmis kagan olarak gecmistir Cula Kagan in torunu 勿施 ile karistirilmamalidir Ashina Wu Shi 697 yilinda olmustur Kaynakca a b c d Kasai Yukiyo 2014 The Chinese Phonetic Transcriptions of Old Turkish Words in the Chinese Sources from 6th 9th Century Focused on the Original Word Transcribed as Tujue 突厥 in Studies of Inner Asian Languages 29 p 125 133 of 57 135 a b Bauer Susan Wise The History of the Medieval World From the Conversion of Constantine to the First Crusade W W Norton amp Company 2010 s 238 ISBN 978 0 393 05975 5 Theobald Ulrich Geluolu 葛邏祿 Qarluqs www chinaknowledge de www chinaknowledge de Ingilizce 13 Kasim 2022 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 2 Eylul 2023 Theobald Ulrich Baximi 拔悉蜜 www chinaknowledge de www chinaknowledge de Ingilizce 28 Eylul 2020 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 2 Eylul 2023 8 Mart 2016 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 2 Mart 2016 唐代帝陵 www sxlib org cn 2 Eylul 2023 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 2 Eylul 2023