Aşkelon Kuşatması 1153'te gerçekleşmiş ve Mısır'ın kalesinin Kudüs Krallığı tarafından ele geçirilmesiyle sonuçlanmıştır.
Aşkelon Kuşatması | |||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|
Haçlı Seferleri | |||||||
III. Baudouin tarafından Aşkelon'un teslim alınması, | |||||||
| |||||||
Taraflar | |||||||
Fâtımîler | Kudüs Krallığı Tapınak Şövalyeleri Hospitalier Şövalyeleri | ||||||
Komutanlar ve liderler | |||||||
III. Baudouin Bernard de Tremelay (ölü) (ölü) | |||||||
Güçler | |||||||
y. 10,000-12,000 asker | y. 10,000 asker | ||||||
Kayıplar | |||||||
10,000–12,000 | 4,000–6,000 |
Arka plan
Aşkelon, Fatımi Mısır'ının en büyük ve en önemli sınır kalesiydi. Aşkelon Muharebesi, Birinci Haçlı Seferi'nin ve Kudüs'ün Haçlılar'ın eline geçmesinin ardından 1099'da şehrin dışında yapılmıştır. Haçlılar galip gelmelerine rağmen kamplarındaki iç anlaşmazlıklar Aşkelon'un Mısırlıların elinde kalmasına izin verdi. Daha sonra Fâtımîler bu kaleden her yıl krallığa akınlar düzenlemeye başladı ve haçlı krallığının güney sınırı istikrarsız kaldı. Eğer bu kale düşerse Mısır'ın kapısı açılacaktı. Bu nedenle Aşkelon'daki Fâtımî garnizonu güçlü ve büyük kaldı.
1148'deki İkinci Haçlı Seferi'nin başarısızlıkla sonuçlanmasının ardından Almanya Kralı III. Konrad kaleyi kuşatmaya çalıştı ancak Kudüs'ten veya diğer haçlılardan herhangi bir yardım gelmeyince geri çekilmek zorunda kaldı. Bu arada Kudüs'ün doğusu ve kuzeyindeki bölge, İkinci Haçlı Seferi'nden sonra Musul ve Halep'i yöneten ve Şam'ı nüfuzu altına alan Nûreddin Mahmud Zengî'nin idaresinde birleştirildi. 1149'da Nureddin, Afrin Muharebesi'nde Antakya Prensliği'ni mağlup etti. Nureddin, Antakya'yı tamamen ele geçirmeyi başaramadı ve Kudüs Krallığı'nın içlerine kadar nüfuz edemedi; ancak aynı şekilde, tüm bölgenin tek bir güçlü hükümdar altında birleşmesi durumunda Kudüs'ün kuzeyde ve doğuda yapabileceği çok az şey vardı. Haçlı krallığı genişlemek istiyorsa yüzünü Mısır'a çevirmek zorunda kalacaktı.
1150 civarında, III. Baudouin, o zamanlar harabe halinde olan Gazze Şehri'ni yeniden inşa etti. Şehir Tapınak Şövalyeleri'ne teslim edildi ve kuzeydoğusunda 10 mil (16 km) uzaklıktaki Aşkelon'dan gelen sürekli baskınlara karşı bir miktar savunma sağladı. Krallığın kuruluşundan bu yana Aşkelon'u izlemek için başka kaleler de inşa edilmişti. Bunlar Aşkelon'un yaklaşık 20 mil (32 km) kuzeydoğusunda, kıyıya yakın Ibelin (Yibneh); yaklaşık 15 mil (24 km) doğu-kuzeydoğusunda Blanchegarde (Tell Es-Safi); yaklaşık 19 mil (31 km) doğusunda Beth Gibelin (Bayt Jibrin) ve 28 mil (45 km) kuzeydoğusunda Ramla yakınında Montgisard'dır
Ancak Kudüs kısa sürede iç savaşla bölündü. III. Baudouin, krallığın yasal varisiydi ancak annesi Kraliçe Melisende, 1143'ten beri naip olarak hüküm sürüyordu. 1152'de Baudouin nihayet krallığın tam kontrolünü talep etti; Kısa bir mücadelenin ardından bu hedefe ulaşmayı başardı. Aynı yılın ilerleyen saatlerinde Baudouin, Selçuklu Türklerinin Krallık'ı işgalini de mağlup etti.
Kuşatma başlıyor
Bu zaferlerden cesaret alan Baudouin, 1153'te Aşkelon'a saldırmaya karar verdi. Ocak ayında Kudüs'ün tüm ordusuyla birlikte kaleye yürüdü ve çevredeki meyve bahçelerini yok etmeye başladı. Patrik Fulcher'ın yanı sıra Hospitalier Şövalyeleri ve Tapınakçıların efendileri Raymond du Puy ve Bernard de Tremelay ile İbelinli Hugh, Philippe de Milly, Toron Lordu II. Humphrey ve Antakya Prensi Renaud da dahil olmak üzere krallığın diğer tüm büyük baronları da oradaydı. Kuşatma Sidonlu Gerard'ın komutasındaki filoyla hem karadan hem de denizden gerçekleştirildi. Haçlı kuvveti, o sırada Kudüs'e doğru yola çıkmış olan büyük bir hacı grubu tarafından da destekleniyordu.
Fâtımî tarafında şehir, yerel Kananiyya kabilesinin üyelerinin yanı sıra, her altı ayda bir şehre gelen, yaklaşık 400 ila 600 kişilik Kahire'den gelen bir süvari birliği tarafından garnizon altına alınmıştı. Haçlı saldırısına yanıt olarak vezir İbnü's-Sallar, Mart ayında şehre takviye kuvvetlerinin yanı sıra bir deniz seferi hazırlamaya başladı.
Ordu yola çıkıp Bilbeys'e kadar ulaşırken, İbnü'l-Sallar, donanma incelemesi ve mürettebata ödeme yapılması da dahil olmak üzere filonun son hazırlıklarını denetledi. İbn el-Sallar'ın üvey oğlu Abbâs bin Ebi'l-Fütûh liderliğindeki Bilbeys'taki ordu komutanları, veziri öldürmek için 3 Nisan'da gerçekleştirilen bir komplo kurdu. Ordu, Abbas'ın vezir olduğu Kahire'ye döndü ve Aşkelon'u büyük ölçüde kaderine bıraktı. Fâtımî filosu Aşkelon'a yelken açtı ve 15 gemiden oluşan zayıf Haçlı filosunu kolayca dağıttı, ancak şehrin limanı bir filoyu uzun süre beslemeye uygun olmadığından Mısır'a dönmek zorunda kaldı.
Muharebeler ve teslimiyet
Kuşatma kuleleri inşa edildi ve beş ay boyunca her iki tarafta da pek çok çatışma, zafer ve yenilgi yaşandı. Aşkelon çok genişti ve neredeyse aşılması imkânsızdı; Devasa duvarlarının ve kapılarının arkasında, dışarıdaki kuşatmacıların iki katı kadar savunucu vardı ve yıllarca yetecek yiyecek stoku vardı. Mayıs ayında Mısır filosu şehre ikmal yapmak için geldi; Sidonlu Gerard'ın küçük filosu onları durdurmak için hiçbir şey yapamadı.
Ancak Ağustos ayında kuşatılanların haçlı kuşatma kulelerinden birini yakmaya çalışmasıyla Aşkelon için bir aksilik yaşandı; rüzgar yangını kendi duvarlarına doğru iterek büyük bir bölümün çökmesine neden oldu. Surlu William'e göre, Tarikatın şövalyeleri Baudouin'in bilgisi olmadan gedikten hızla geçerken, Bernard de Tremelay ve yaklaşık kırk Tapınakçısı daha büyük Mısır garnizonu tarafından öldürüldü. Cenazeleri surlarda sergilendi ve başları Kahire'deki halifeye gönderildi. Şehirdeki Şamlı bir tarihçinin farklı bir anlatımında, duvardaki gedikten şehrin çöküşünün habercisi olarak bahsediliyor; Tapınakçılarla yaşanan olaydan hiç bahsetmiyor. Surlu William'ın Tarikat'tan hoşlanmaması ve haçlı seferleri sırasında Avrupa'ya ulaşan son derece yanlış haberler nedeniyle, onun açıklamasına dikkatle yaklaşılmalıdır; ancak hangi rivayete inanılırsa inanılsın, Bernard çatışma sırasında öldürüldü.
Artık haçlılar yorulmaya başlamıştı ve kuşatmayı kaldırmaları önerildi. Ancak Hastaneciler ve Patrik, kralı zaferin eşiğinde olduklarına ikna ettiler. Üç gün sonra başka bir saldırı yapıldı ve başka bir girişe zorlandı. Şiddetli çatışmalardan sonra şehir 19 Ağustos'ta haçlıların eline geçti ve kale üç gün sonra resmen onlara teslim oldu. Vatandaşların huzur içinde ayrılmalarına izin verildi; çoğu Mısır'a geri kaçtı.
Sonrası
Aşkelon, daha önceki zamanlarda Beytüllahim Piskoposunun seçmen adayı olmasına rağmen, doğrudan Kudüs Patriği'nin yönetimi altında bir piskoposluk haline getirildi. Kentin camisi kilise olarak yeniden kutsandı. Şehir ayrıca III. Baudouin'in erkek kardeşi Amalrik'in elinde bulunan Yafa İlçesine de eklendi. Yafa ve Aşkelon'dan oluşan ikili kontluk daha sonra en önemli Haçlı senyörlüğü haline geldi; ya kraliyete bağlı olarak tutuldu ya da nüfuzlu baronlara verildi.
Aşkelon'un düşüşü Fâtımî Mısır'ının çöküşüne katkıda bulundu. Amalrik, 1162'de kardeşinin yerine Kudüs kralı oldu ve 1160'lar boyunca Aşkelon'dan Mısır'a çok sayıda sefer düzenledi. Mısır'a yönelik bu Haçlı istilaları, ülkeyi Amalrik'in kontrolü altına almayı başaramadı.
Kaynakça
- Özel
- Genel
- The Damascus Chronicle of the Crusaders, extracted and translated from the Chronicle of Ibn al-Qalanisi. Edited and translated by H. A. R. Gibb. London, 1932.
- William of Tyre. A History of Deeds Done Beyond the Sea. Edited and translated by E. A. Babcock and A. C. Krey. Columbia University Press, 1943.
- (1992). The Isma'ilis: Their History and Doctrines (İngilizce). Cambridge University Press. ISBN .
- Lev, Yaacov (1991). State and Society in Fatimid Egypt (İngilizce). Leiden: Brill. ISBN .
- Runciman, Steven (1952). A History of the Crusades, Volume II: The Kingdom of Jerusalem and the Frankish East (İngilizce). Cambridge: Cambridge University Press.
- Barber, Malcolm (1994). The New Knighthood (İngilizce). Büyük Britanya: Cambridge University Press.
- Smail, R. C. (1995) [1956]. Crusading Warfare 1097-1193 (İngilizce). New York: Barnes & Noble Books. ISBN .
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Askelon Kusatmasi 1153 te gerceklesmis ve Misir in kalesinin Kudus Kralligi tarafindan ele gecirilmesiyle sonuclanmistir Askelon KusatmasiHacli SeferleriIII Baudouin tarafindan Askelon un teslim alinmasi Tarih25 Ocak 22 Agustos 1153BolgeAskelonSonucHacli zaferi Askelon un dusmesiTaraflar FatimilerKudus Kralligi Tapinak Sovalyeleri Hospitalier SovalyeleriKomutanlar ve liderlerIII Baudouin Bernard de Tremelay olu olu Guclery 10 000 12 000 askery 10 000 askerKayiplar10 000 12 0004 000 6 000Arka planAskelon Fatimi Misir inin en buyuk ve en onemli sinir kalesiydi Askelon Muharebesi Birinci Hacli Seferi nin ve Kudus un Haclilar in eline gecmesinin ardindan 1099 da sehrin disinda yapilmistir Haclilar galip gelmelerine ragmen kamplarindaki ic anlasmazliklar Askelon un Misirlilarin elinde kalmasina izin verdi Daha sonra Fatimiler bu kaleden her yil kralliga akinlar duzenlemeye basladi ve hacli kralliginin guney siniri istikrarsiz kaldi Eger bu kale duserse Misir in kapisi acilacakti Bu nedenle Askelon daki Fatimi garnizonu guclu ve buyuk kaldi 1148 deki Ikinci Hacli Seferi nin basarisizlikla sonuclanmasinin ardindan Almanya Krali III Konrad kaleyi kusatmaya calisti ancak Kudus ten veya diger haclilardan herhangi bir yardim gelmeyince geri cekilmek zorunda kaldi Bu arada Kudus un dogusu ve kuzeyindeki bolge Ikinci Hacli Seferi nden sonra Musul ve Halep i yoneten ve Sam i nufuzu altina alan Nureddin Mahmud Zengi nin idaresinde birlestirildi 1149 da Nureddin Afrin Muharebesi nde Antakya Prensligi ni maglup etti Nureddin Antakya yi tamamen ele gecirmeyi basaramadi ve Kudus Kralligi nin iclerine kadar nufuz edemedi ancak ayni sekilde tum bolgenin tek bir guclu hukumdar altinda birlesmesi durumunda Kudus un kuzeyde ve doguda yapabilecegi cok az sey vardi Hacli kralligi genislemek istiyorsa yuzunu Misir a cevirmek zorunda kalacakti 1150 civarinda III Baudouin o zamanlar harabe halinde olan Gazze Sehri ni yeniden insa etti Sehir Tapinak Sovalyeleri ne teslim edildi ve kuzeydogusunda 10 mil 16 km uzakliktaki Askelon dan gelen surekli baskinlara karsi bir miktar savunma sagladi Kralligin kurulusundan bu yana Askelon u izlemek icin baska kaleler de insa edilmisti Bunlar Askelon un yaklasik 20 mil 32 km kuzeydogusunda kiyiya yakin Ibelin Yibneh yaklasik 15 mil 24 km dogu kuzeydogusunda Blanchegarde Tell Es Safi yaklasik 19 mil 31 km dogusunda Beth Gibelin Bayt Jibrin ve 28 mil 45 km kuzeydogusunda Ramla yakininda Montgisard dir Ancak Kudus kisa surede ic savasla bolundu III Baudouin kralligin yasal varisiydi ancak annesi Kralice Melisende 1143 ten beri naip olarak hukum suruyordu 1152 de Baudouin nihayet kralligin tam kontrolunu talep etti Kisa bir mucadelenin ardindan bu hedefe ulasmayi basardi Ayni yilin ilerleyen saatlerinde Baudouin Selcuklu Turklerinin Krallik i isgalini de maglup etti Kusatma basliyorKudus Krali III Baudouin in Askelon Kusatmasi Sebastien Mamerot un Passages d outremer 1474 adli kitabindan minyatur Bu zaferlerden cesaret alan Baudouin 1153 te Askelon a saldirmaya karar verdi Ocak ayinda Kudus un tum ordusuyla birlikte kaleye yurudu ve cevredeki meyve bahcelerini yok etmeye basladi Patrik Fulcher in yani sira Hospitalier Sovalyeleri ve Tapinakcilarin efendileri Raymond du Puy ve Bernard de Tremelay ile Ibelinli Hugh Philippe de Milly Toron Lordu II Humphrey ve Antakya Prensi Renaud da dahil olmak uzere kralligin diger tum buyuk baronlari da oradaydi Kusatma Sidonlu Gerard in komutasindaki filoyla hem karadan hem de denizden gerceklestirildi Hacli kuvveti o sirada Kudus e dogru yola cikmis olan buyuk bir haci grubu tarafindan da destekleniyordu Fatimi tarafinda sehir yerel Kananiyya kabilesinin uyelerinin yani sira her alti ayda bir sehre gelen yaklasik 400 ila 600 kisilik Kahire den gelen bir suvari birligi tarafindan garnizon altina alinmisti Hacli saldirisina yanit olarak vezir Ibnu s Sallar Mart ayinda sehre takviye kuvvetlerinin yani sira bir deniz seferi hazirlamaya basladi Ordu yola cikip Bilbeys e kadar ulasirken Ibnu l Sallar donanma incelemesi ve murettebata odeme yapilmasi da dahil olmak uzere filonun son hazirliklarini denetledi Ibn el Sallar in uvey oglu Abbas bin Ebi l Futuh liderligindeki Bilbeys taki ordu komutanlari veziri oldurmek icin 3 Nisan da gerceklestirilen bir komplo kurdu Ordu Abbas in vezir oldugu Kahire ye dondu ve Askelon u buyuk olcude kaderine birakti Fatimi filosu Askelon a yelken acti ve 15 gemiden olusan zayif Hacli filosunu kolayca dagitti ancak sehrin limani bir filoyu uzun sure beslemeye uygun olmadigindan Misir a donmek zorunda kaldi Muharebeler ve teslimiyetKusatma kuleleri insa edildi ve bes ay boyunca her iki tarafta da pek cok catisma zafer ve yenilgi yasandi Askelon cok genisti ve neredeyse asilmasi imkansizdi Devasa duvarlarinin ve kapilarinin arkasinda disaridaki kusatmacilarin iki kati kadar savunucu vardi ve yillarca yetecek yiyecek stoku vardi Mayis ayinda Misir filosu sehre ikmal yapmak icin geldi Sidonlu Gerard in kucuk filosu onlari durdurmak icin hicbir sey yapamadi Ancak Agustos ayinda kusatilanlarin hacli kusatma kulelerinden birini yakmaya calismasiyla Askelon icin bir aksilik yasandi ruzgar yangini kendi duvarlarina dogru iterek buyuk bir bolumun cokmesine neden oldu Surlu William e gore Tarikatin sovalyeleri Baudouin in bilgisi olmadan gedikten hizla gecerken Bernard de Tremelay ve yaklasik kirk Tapinakcisi daha buyuk Misir garnizonu tarafindan olduruldu Cenazeleri surlarda sergilendi ve baslari Kahire deki halifeye gonderildi Sehirdeki Samli bir tarihcinin farkli bir anlatiminda duvardaki gedikten sehrin cokusunun habercisi olarak bahsediliyor Tapinakcilarla yasanan olaydan hic bahsetmiyor Surlu William in Tarikat tan hoslanmamasi ve hacli seferleri sirasinda Avrupa ya ulasan son derece yanlis haberler nedeniyle onun aciklamasina dikkatle yaklasilmalidir ancak hangi rivayete inanilirsa inanilsin Bernard catisma sirasinda olduruldu Artik haclilar yorulmaya baslamisti ve kusatmayi kaldirmalari onerildi Ancak Hastaneciler ve Patrik krali zaferin esiginde olduklarina ikna ettiler Uc gun sonra baska bir saldiri yapildi ve baska bir girise zorlandi Siddetli catismalardan sonra sehir 19 Agustos ta haclilarin eline gecti ve kale uc gun sonra resmen onlara teslim oldu Vatandaslarin huzur icinde ayrilmalarina izin verildi cogu Misir a geri kacti SonrasiAskelon daha onceki zamanlarda Beytullahim Piskoposunun secmen adayi olmasina ragmen dogrudan Kudus Patrigi nin yonetimi altinda bir piskoposluk haline getirildi Kentin camisi kilise olarak yeniden kutsandi Sehir ayrica III Baudouin in erkek kardesi Amalrik in elinde bulunan Yafa Ilcesine de eklendi Yafa ve Askelon dan olusan ikili kontluk daha sonra en onemli Hacli senyorlugu haline geldi ya kraliyete bagli olarak tutuldu ya da nufuzlu baronlara verildi Askelon un dususu Fatimi Misir inin cokusune katkida bulundu Amalrik 1162 de kardesinin yerine Kudus krali oldu ve 1160 lar boyunca Askelon dan Misir a cok sayida sefer duzenledi Misir a yonelik bu Hacli istilalari ulkeyi Amalrik in kontrolu altina almayi basaramadi KaynakcaOzel a b c Lev 1991 s 104 Smail 1995 s 211 Lev 1991 ss 103 126 127 Lev 1991 ss 103 104 Daftary 1992 s 250 GenelThe Damascus Chronicle of the Crusaders extracted and translated from the Chronicle of Ibn al Qalanisi Edited and translated by H A R Gibb London 1932 William of Tyre A History of Deeds Done Beyond the Sea Edited and translated by E A Babcock and A C Krey Columbia University Press 1943 1992 The Isma ilis Their History and Doctrines Ingilizce Cambridge University Press ISBN 978 0 521 42974 0 Lev Yaacov 1991 State and Society in Fatimid Egypt Ingilizce Leiden Brill ISBN 978 9004093447 Runciman Steven 1952 A History of the Crusades Volume II The Kingdom of Jerusalem and the Frankish East Ingilizce Cambridge Cambridge University Press Barber Malcolm 1994 The New Knighthood Ingilizce Buyuk Britanya Cambridge University Press Smail R C 1995 1956 Crusading Warfare 1097 1193 Ingilizce New York Barnes amp Noble Books ISBN 1 56619 769 4