Aşıkpaşazade Derviş Ahmet Âşıkî (1400(?), Elvan Çelebi, Mecitözü, Amasya - 1484(?)), Vefai dervişi ve Osmanlı tarihçisi. Asıl adı Derviş Ahmed ve mahlası Aşıkî'dir. Fakat büyük dedesi Âşık Paşa olduğu için "Aşıkpaşazade" adıyla anılmaktadır.
Hayatı
Hayatı hakkındaki bilgiler sadece yazmış olduğu tarihte belirtilmiştir ve elimizde hayatına dair başka bilgi bulunmamaktadır. Yazdığına göre yaklaşık 1400 yılında Amasya sancağının Mecitözü ilçesinin Elvan Çelebi köyünde bir Vefai tarikatı tekkesi şeyhi olan babasının evinde doğdu.
Küçük yaşlarını tekkede geçirip burada eğitim aldı. Sonra çok gezip gününün tanınmış kişileri ile tanıştı. Bir müddet Geyve'de 'in yanında kaldı. Osmanlı Devleti'nin 1402'den 1413'e kadar süren Fetret Devri'nde bazı önemli olaylara şahit oldu. II. Murad devrinde Düzmece Mustafa İsyanı'nı şahsen yaşadı.
Sonra Konya'ya gidip orada Sadreddin Konevi Zaviyesi'nde yaşayıp Şeyh Abdüllatif el-Kudsi'ye müridlik yaptı. 1437'de Hicaz'a hacca gitti. Hacdan dönüşte bir müddet Mısır'ı ziyaret etti.
Sonra Balkanlara dönerek Üsküp'te Paşa Yiğitoğlu İshak Bey himayesinde yaşadı. Bu sırada II. Murad'ın Balkanlarda yaptığı bazı askeri seferlere katılıp ondan şahsen iltifat gördü. 1457'de II. Mehmed'in şehzadeleri Mustafa ve Beyazid'ın sünnet şenliklerine katılmak için Edirne'ye çağrıldı. Sultan ona iltifatlar ve ihsanlar bahşetti. 1469-70'te kızı Rabia'yı müridi Şeyh Seyyid Vilayet ile evlendirdi. Hayatının sonuna doğru ünlü tarihi olan Âşıkpaşazâde Tarihi olarak bilinen Tevarih-i Al-i Osman adlı tarihi yazmaya başladı. 1484'te yaşı 85'e vardığında bu tarihi bitirdi. Büyük olasılıkla bu tarihten hemen sonra öldü.
Kaynakça
Konuyla ilgili yayınlar
- Özcan, Abdülkadir (1991). "Âşıkpaşazâde". TDV İslâm Ansiklopedisi. 4. İstanbul: Türkiye Diyanet Vakfı. ss. 6-7. Erişim tarihi: 30 Nisan 2021.
- Köprülü, Mehmet Fuat "Âşık Paşa-zâde", İslam Ansiklopedisi, C.I. s.706-709, İstanbul
- Ülkütaşır, Mehmet Şakir (1941-1948) "Âşıkpaşazâde", Eşref Edip [Fergan] (ed), İslam-Türk Ansiklopedisi, C.I. s.600-602, İstanbul
- Taeschner, Franz (1960), "ʿĀshik-Pasha-Zāde" H.A.R. Gibb (ed.) The Encyclopaedia of Islam, New Edition, Leiden, C.1 s.699 (İngilizce)
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Asikpasazade Dervis Ahmet Asiki 1400 Elvan Celebi Mecitozu Amasya 1484 Vefai dervisi ve Osmanli tarihcisi Asil adi Dervis Ahmed ve mahlasi Asiki dir Fakat buyuk dedesi Asik Pasa oldugu icin Asikpasazade adiyla anilmaktadir HayatiTevarih i Al i Osman in ilk uc sayfasinin ust uste gorunumu Hayati hakkindaki bilgiler sadece yazmis oldugu tarihte belirtilmistir ve elimizde hayatina dair baska bilgi bulunmamaktadir Yazdigina gore yaklasik 1400 yilinda Amasya sancaginin Mecitozu ilcesinin Elvan Celebi koyunde bir Vefai tarikati tekkesi seyhi olan babasinin evinde dogdu Kucuk yaslarini tekkede gecirip burada egitim aldi Sonra cok gezip gununun taninmis kisileri ile tanisti Bir muddet Geyve de in yaninda kaldi Osmanli Devleti nin 1402 den 1413 e kadar suren Fetret Devri nde bazi onemli olaylara sahit oldu II Murad devrinde Duzmece Mustafa Isyani ni sahsen yasadi Sonra Konya ya gidip orada Sadreddin Konevi Zaviyesi nde yasayip Seyh Abdullatif el Kudsi ye muridlik yapti 1437 de Hicaz a hacca gitti Hacdan donuste bir muddet Misir i ziyaret etti Sonra Balkanlara donerek Uskup te Pasa Yigitoglu Ishak Bey himayesinde yasadi Bu sirada II Murad in Balkanlarda yaptigi bazi askeri seferlere katilip ondan sahsen iltifat gordu 1457 de II Mehmed in sehzadeleri Mustafa ve Beyazid in sunnet senliklerine katilmak icin Edirne ye cagrildi Sultan ona iltifatlar ve ihsanlar bahsetti 1469 70 te kizi Rabia yi muridi Seyh Seyyid Vilayet ile evlendirdi Hayatinin sonuna dogru unlu tarihi olan Asikpasazade Tarihi olarak bilinen Tevarih i Al i Osman adli tarihi yazmaya basladi 1484 te yasi 85 e vardiginda bu tarihi bitirdi Buyuk olasilikla bu tarihten hemen sonra oldu Kaynakca a b c d Ozcan Abdulkadir 1999 Yasamlariyla ve Yapitlariyla Osmanlilar Ansiklopedisi C 1 s 261 262 Istanbul Yapi Kredi Kultur Sanat Yayincilik A S ISBN 975 0800710Konuyla ilgili yayinlarOzcan Abdulkadir 1991 Asikpasazade TDV Islam Ansiklopedisi 4 Istanbul Turkiye Diyanet Vakfi ss 6 7 Erisim tarihi 30 Nisan 2021 Koprulu Mehmet Fuat Asik Pasa zade Islam Ansiklopedisi C I s 706 709 Istanbul Ulkutasir Mehmet Sakir 1941 1948 Asikpasazade Esref Edip Fergan ed Islam Turk Ansiklopedisi C I s 600 602 Istanbul Taeschner Franz 1960 ʿAshik Pasha Zade H A R Gibb ed The Encyclopaedia of Islam New Edition Leiden C 1 s 699 Ingilizce