Aşırı Neptün ötesi cisim (ETNO), Güneş Sistemi'nin en dış bölgesinde, Neptün'ün (30 AU) çok ötesinde Güneş'in yörüngesinde dolanan Neptün ötesi cisimlere verilen genel isimdir. Bir ETNO'nun en az 150-250 AU'luk dev bir yarı büyük ekseni vardır. Bilinen diğer tüm Neptün ötesi cisimlere kıyasla yörüngesi diğer dev gezegenlerden çok daha az etkilenir. Bununla birlikte, varsayımsal bir Dokuzuncu Gezegen ile kütleçekimsel etkileşimlerden etkilenerek bu nesneleri benzer türde yörüngelere yönlendirebilirler. Bilinen ETNO'lar, küçük yükselen ve alçalan düğüm mesafelerine sahip nesne çiftlerinin dağılımları arasında, dış tedirginliğe bir yanıtın göstergesi olabilecek, istatistiksel olarak oldukça anlamlı bir asimetri sergilerler.
ETNO'lar üç farklı alt gruba ayrılabilir. Dağınık ETNO'lar (veya aşırı dağınık disk nesneleri, ESDO'lar) 38-45 AU civarında günberiye ve 0,85'ten daha yüksek istisnai bir dış merkezliliğe sahiptir. Normal dağınık disk nesnelerinde olduğu gibi, muhtemelen Neptün tarafından kütleçekimsel saçılma sonucu oluşmuşlardır ve hala dev gezegenlerle etkileşim halindedirler. Yaklaşık olarak 40-45 ve 50-60 AU arasında günberiye sahip olan ayrık ETNO'lar (veya aşırı ayrık disk nesneleri, EDDO'lar), Neptün'den dağınık ETNO'lara göre daha az etkilenirler, ancak yine de Neptün'e nispeten yakındırlar. Sednoid veya iç Oort bulutu nesneleri, 50-60 AU'nun ötesindeki enberi ile, Neptün'den güçlü bir şekilde etkilenmek için çok uzaktır.
Sednoitler
Aşırı Neptün ötesi cisimler arasında, olağanüstü yüksek günberiye sahip olan sednoidler bulunmaktadır. Bu dört cisim; Sedna, , Leleākūhonua ve 'dir. Sedna ve 2012 VP113, 70 AU'dan daha büyük günberiye sahip uzak ayrık nesnelerdir. Yüksek günberi değerleri onları Neptün'den gelen önemli kütleçekimsel tedirginliklerden kaçınmak için yeterli bir mesafede tutmaktadır. Sedna'nın yüksek günberisi için önceki açıklamalar arasında uzak bir yörüngede yakın bir karşılaşma ve Güneş Sistemi'nin yakınından geçen rastgele bir yıldızla veya Güneş'in doğum kümesinin bir üyesiyle uzak bir karşılaşma yer almaktadır.
Güneş'e en uzak cisimler
Trujillo ve Sheppard'ın keşifleri
Astronomlar Chad Trujillo ve tarafından keşfedilen aşırı Neptün ötesi nesneler şunlardır:
- , Günberi boylamı Dokuzuncu Gezegen ile aynı hizada, ancak Dokuzuncu Gezegen'in önerilen yörüngesi içerisinde, bilgisayar modellemesi onun yerçekimsel darbelere karşı güvenli olacağını öne sürüyor.
- , Dokuzuncu Gezegen ile hizalı olmadığı düşünülüyor.
- , Çok büyük bir elips içinde Güneş'ten yaklaşık 3.000 AU'ya ulaşacak kadar uç bir yörüngeye sahip bir nesne; bu mesafede yörüngesi galaktik gelgit ve diğer yıldızlardan etkilenir.
Dış Güneş Sisteminin Kökenleri Araştırması
Dış Güneş Sisteminin Kökenleri Araştırması, fazla sayıda Neptün ötesi aşırı nesne keşfetmiştir; bunlar arasında:
- , birçok nesneden daha düşük bir eğime sahip olan ve Michele Bannister tarafından SETI Enstitüsü'nün ev sahipliğinde Mart 2016'da düzenlenen bir konferansta ve daha sonra Ekim 2016 AAS konferansında tartışılan cisim.
- , 2013 FT28'e benzer bir yönelime sahiptir ancak yörüngesinin Dokuzuncu Gezegen'inkiyle kesişmesine neden olabilecek daha büyük bir yarı büyük eksene sahiptir.
- , diğer hizalanmamış nesnelere uyuyor.
- , ne hizalanmamış ne de hizalanmış gruplarda yer alır; bunun yerine, yörüngesinin yönelimi önerilen Dokuzuncu Gezegen'inkine dik bir açıdadır. Enberi argümanı da enberi argümanları kümesinin dışındadır.
2016 yılının başından bu yana, 30 AU'dan daha büyük bir günberiye ve 250 AU'dan daha büyük bir yarı büyük eksene sahip yörüngelere sahip on adet aşırı Neptün ötesi nesne daha keşfedilmiş ve toplam sayı on altıya ulaşmıştır. Çoğu TNO, Güneş'ten 30 AU uzakta yörüngede bulunan Neptün'ün önemli ölçüde ötesinde bir günberiye sahiptir. Genellikle, günberisi 36 AU'dan küçük olan TNO'lar Neptün ile güçlü karşılaşmalar yaşarlar. ETNO'ların çoğu nispeten küçüktür, ancak eliptik yörüngelerinde Güneş'e en yakın mesafelerine yakın oldukları için şu anda nispeten parlaktırlar. Bunlar da aşağıdaki yörünge diyagramlarında ve tablolarda yer almaktadır.
TESS veri araştırması
Malena Rice ve Gregory Laughlin, 'in 18. ve 19. sektörlerinden gelen verileri analiz etmek için hedefli bir kaydırma-yığma arama algoritması uygulayarak aday dış Güneş sistemi cisimlerini araştırmışlardır. Araştırmaları Sedna gibi bilinen ETNO'ları ortaya çıkarmış ve 80-200 AU aralığında yer merkezli mesafelerde bulunan ve onay için yer tabanlı teleskop kaynaklarıyla takip gözlemlerine ihtiyaç duyan 17 yeni dış Güneş sistemi cismi adayı belirlemiştir. Bu uzak TNO adaylarını kurtarmayı amaçlayan WHT ile yapılan bir araştırmadan elde edilen ilk sonuçlar, bunlardan ikisini doğrulayamamıştır.
Liste
Nesne | Ağırlık merkezi Yörünge (JD 2460200,5) | Yörünge düzlemi | Gövde | |||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Kararlılık | Yörünge periyodu (yıl) | Yarı büyük eksen (AU) | (Günberi) (AU) | (Günöte) (AU) | Güneş'e olan güncel uzaklık (AU) | Dışmerkezlik | ω (°) | Eğim i (°) | Boylamlar | Hv | mag. | Çap (km) | ||
Çıkış düğ. ☊ or Ω (°) | Enberi ϖ=ω+Ω (°) | |||||||||||||
Sedna | Dengeli | 12600 | 541,6 | 76,369 | 1006,92 | 75,4 | 0,859 | 310,84 | 11,93 | 144,3 | 95,14 | 1,3 | 20,7 | 1.000 |
Dengeli | 6700 | 355,3 | 47,327 | 663,36 | 46,4 | 0,8668 | 327,01 | 25,5 | 66,04 | 33,05 | 6,5 | 23,5 | 200 | |
Dengesiz | 13900 | 577,2 | 35,559 | 1118,81 | 34,6 | 0,9384 | 285,73 | 18,59 | 112,91 | 38,64 | 6,5 | 22,5 | 200 | |
Leleākūhonua | Dengeli | 51800 | 1389 | 65,072 | 2713,25 | 64,1 | 0,9532 | 117,58 | 11,67 | 300,98 | 58,56 | 5,5 | 24,6 | 220 |
Dengeli | 6250 | 339,3 | 48,34 | 630,26 | 47,4 | 0,8575 | 346,72 | 21,57 | 130,77 | 117,49 | 6,5 | 25,2 | 200 | |
Dengeli | 4530 | 273,9 | 80,538 | 467,17 | 79,6 | 0,7059 | 294,07 | 24,02 | 90,85 | 24,92 | 4,0 | 23,3 | 600 | |
? | 6280 | 340,2 | 32,145 | 648,32 | 31,2 | 0,9055 | 224,9 | 15,83 | 294,36 | 159,26 | 8,0 | 23,4 | 100 | |
Yarı dengeli | 4720 | 281,5 | 43,416 | 519,49 | 42,4 | 0,8457 | 41,02 | 17,43 | 217,69 | 258,71 (*) | 6,7 | 24,2 | 200 | |
Dengesiz | 8190 | 406,2 | 36,106 | 776,26 | 35,2 | 0,9111 | 311,81 | 29,49 | 67,66 | 19,47 | 8,7 | 24,6 | 70 | |
? | 12100 | 527,1 | 46,038 | 1008,19 | 45,1 | 0,9127 | 263,09 | 12,4 | 104,82 | 7,91 | 6,1 | 23,1 | 200 | |
Yarı dengeli | 26300 | 884,5 | 50,037 | 1718,93 | 49 | 0,9434 | 31,78 | 4,21 | 29,53 | 61,31 | 6,7 | 24,5 | 250 | |
? | 6440 | 346 | 38,159 | 653,94 | 37,2 | 0,8897 | 265,68 | 6,5 | 94,77 | 0,45 | 7,0 | 23,2 | 140 | |
Dengesiz | 76200 | 1798 | 35,903 | 3559,58 | 35 | 0,98 | 133,44 | 20,67 | 336,92 | 110,36 | 6,2 | 24,3 | 200 | |
? | 8140 | 404,5 | 35,631 | 773,46 | 34,6 | 0,9119 | 175,22 | 42,89 | 149,15 | 324,37 (*) | 7,1 | 23,8 | 130 | |
Dengeli | 5850 | 324,7 | 47,454 | 601,9 | 46,5 | 0,8538 | 341,21 | 17,94 | 35,02 | 16,23 | 6,7 | 24,2 | 200 | |
? | 7110 | 369,9 | 34,999 | 704,8 | 34,1 | 0,9054 | 225,28 | 23,49 | 192,26 | 57,54 | 7,9 | 23,5 | 90 | |
? | 5240 | 301,7 | 42,76 | 560,73 | 41,8 | 0,8583 | 235,7 | 24,15 | 114,89 | 350,59 (*) | 7,3 | 24,2 | 150 | |
? | 10700 | 484,5 | 35,386 | 933,55 | 34,4 | 0,927 | 347,62 | 54,12 | 135,15 | 122,77 | 4,5 | 21,7 | 550 | |
Dengesiz | 5110 | 296,5 | 38,372 | 554,67 | 37,4 | 0,8706 | 128,79 | 8,82 | 46,05 | 174,84 (*) | 8,5 | 24,9 | 80 | |
Dengesiz | 16200 | 641,2 | 40,491 | 1241,82 | 39,5 | 0,9368 | 32,2 | 14,02 | 219,18 | 251,38 (*) | 8,2 | 24,4 | 100 | |
Yarı dengeli | 10100 | 467,2 | 45,675 | 888,63 | 44,7 | 0,9022 | 64,68 | 12,1 | 8,58 | 73,26 | 6,2 | 24,1 | 250 | |
? | 4240 | 261,8 | 39,12 | 484,56 | 38,1 | 0,8506 | 200,61 | 21,5 | 174,61 | 15,22 | 7,8 | 24,2 | 90 | |
? | 7610 | 386,9 | 42,713 | 731,06 | 41,7 | 0,8896 | 162,76 | 4,8 | 219,5 | 22,26 | 6,7 | 23,4 | 160 | |
? | 5070 | 295,3 | 44,667 | 545,94 | 43,7 | 0,8487 | 303,37 | 8,47 | 192,23 | 135,6 (*) | 7,7 | 25,2 | 140 | |
? | 35400 | 1077 | 46,782 | 2108,1 | 45,8 | 0,9566 | 109,31 | 18,2 | 109,21 | 218,52 (*) | 6,4 | 25,6 | 180 | |
? | 19800 | 731,6 | 44,498 | 1418,77 | 43,5 | 0,9392 | 234,76 | 15,45 | 322,22 | 196,98 (*) | 6,8 | 25,1 | 180 | |
? | 40800 | 1185 | 55,655 | 2314,82 | 54,6 | 0,953 | 208,99 | 7,64 | 108,37 | 317,16 (*) | 6,8 | 24,6 | 180 | |
uo5m93 | ? | 283 | 39,5 | 526 | 41,7 | 0,86 | 43,3 | 6,8 | 165,9 | 209,3 (*) | 8,9 | 25,0 | 70? | |
Hipoteze göre ideal Yörünge ögeleri değerleri | — | >250 | >30 | — | — | >0,5 | — | 10~30 | — | 2~120 | — | — | — | |
Varsayımsal | 8,000–22,000 | 400–800 | ~200 | ~1,000 | ~1,000? | 0,2–0,5 | ~150 | 15–25 | 91±15 | 241±15 | >22,5 | ~40,000 |
- (*) Enberi boylamı, ϖ, beklenen değerin dışında;
- Trujillo ve Sheppard'ın (2014) orijinal çalışmasına dahil edilen nesnelerdir.
- Brown ve Batygin tarafından 2016 yılında yapılan çalışmaya eklenmiştir.
- Diğer tüm nesneler daha sonra duyuruldu.
En uç örnek, hem en yüksek eğime hem de en uzak düğüm mesafesine sahip olan, Caju lakaplı 'dır; bu özellikler onu bu popülasyon içinde olası bir aykırı değer haline getiriyor.
Notlar
- ^ Kırmızı renkli aşırı Neptün ötesi nesne (ETNO) yörüngeleri ile birlikte üç sednoidin (pembe) varsayımsal Dokuzuncu Gezegen ile hizalandığından şüphelenilirken, mavi renkli ETNO yörüngeleri hizalanmamıştır. Kahverengi renkli oldukça uzun yörüngeler, 200 AU'nun üzerinde büyük günöte mesafelerine sahip centaurları ve damokloidleri içermektedir.
- ^ Bu nesnelerin yörünge dışmerkezlikleri göz önüne alındığında, farklı epoklar yarı büyük eksen ve yörünge periyodu değerleri için oldukça farklı güneş merkezli bozulmamış iki cisim optimum çözümleri üretebilir. Bu kadar yüksek dışmerkezliğe sahip nesneler için Güneş'in ağırlık merkezi, güneş merkezli değerlerden daha kararlıdır. Barisantrik değerler Jüpiter'in 12 yıllık yörüngesi boyunca değişen konumunu daha iyi açıklamaktadır. Örnek olarak, 'nin 2012 yılı güneş merkezli dönemi ~13,500 yıl, ancak 2020 yılı güneş merkezli dönemi ~10,800 yıldır. Barisantrik çözüm çok daha kararlı bir ~11,300 yıllık süreye sahiptir.
Kaynakça
- ^ a b c d Sheppard, Scott S.; Trujillo, Chadwick A.; Tholen, David J.; Kaib, Nathan (12 Mart 2019). "A New High Perihelion Trans-Plutonian Inner Oort Cloud Object: 2015 TG387". The Astronomical Journal. 157 (4): 139. doi:10.3847/1538-3881/ab0895. ISSN 1538-3881.
- ^ a b de la Fuente Marcos, Carlos; de la Fuente Marcos, Raúl (12 Eylül 2018). "A Fruit of a Different Kind: 2015 BP519 as an Outlier Among the Extreme Trans-neptunian Objects". Research Notes of the AAS. 2 (3): 167. doi:10.3847/2515-5172/aadfec. ISSN 2515-5172.
- ^ Marcos, C. de la Fuente; Marcos, R. de la Fuente (8 Temmuz 2021). "Peculiar orbits and asymmetries in extreme trans-Neptunian space". Monthly Notices of the Royal Astronomical Society. 506 (1): 633-649. doi:10.1093/mnras/stab1756. ISSN 0035-8711. 28 Eylül 2023 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 24 Ekim 2023.
- ^ Marcos, C. de la Fuente; Marcos, R. de la Fuente (26 Şubat 2022). "Twisted extreme trans-Neptunian orbital parameter space: statistically significant asymmetries confirmed". Monthly Notices of the Royal Astronomical Society: Letters. 512 (1): L6-L10. doi:10.1093/mnrasl/slac012. ISSN 1745-3925. 13 Şubat 2023 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 24 Ekim 2023.
- ^ Wall, Mike (24 Ağustos 2011). "A Conversation With Pluto's Killer: Q & A With Astronomer Mike Brown". . 2 Şubat 2016 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 7 Şubat 2016.
- ^ Brown, Michael E.; Trujillo, Chadwick; Rabinowitz, David (2004). "Discovery of a Candidate Inner Oort Cloud Planetoid". The Astrophysical Journal. 617 (1): 645-649. arXiv:astro-ph/0404456 $2. Bibcode:2004ApJ...617..645B. doi:10.1086/422095.
- ^ Brown, Michael E. (28 Ekim 2010). "There's something out there – part 2". Mike Brown's Planets. 31 Temmuz 2016 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 18 Haziran 2016.
- ^ a b "Objects beyond Neptune provide fresh evidence for Planet Nine". 25 Ekim 2016. 19 Ekim 2023 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 24 Ekim 2023.
Yeni kanıtlar, Washington D.C.'deki Carnegie Bilim Enstitüsü'nden gökbilimci Scott Sheppard'ın "orada bir gezegen olduğundan muhtemelen %90 emin olduğunu" gösteriyor. Ancak diğerleri ipuçlarının seyrek ve ikna edici olmadığını söylüyor. "Ben buna -gerçek olduğunun ortaya çıkması- yaklaşık %1 şans veriyorum. Victoria, Kanada'daki Dominion Astrofizik Gözlemevi'nden gökbilimci JJ Kavelaars.
- ^ "PLANET 9 SEARCH TURNING UP WEALTH OF NEW OBJECTS". 30 Ağustos 2016. 2 Haziran 2023 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 24 Ekim 2023.
- ^ "Extreme New Objects Found At The Edge of The Solar System". 30 Mart 2019 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 24 Ekim 2023.
- ^ "The Search for Planet Nine: New Finds Boost Case for Distant World". . 29 Ağustos 2016. 17 Ekim 2023 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 24 Ekim 2023.
- ^ "HUNT FOR NINTH PLANET REVEALS NEW EXTREMELY DISTANT SOLAR SYSTEM OBJECTS". 29 Ağustos 2016. 27 Eylül 2020 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 24 Ekim 2023.
- ^ Shankman, Cory; Kavelaars, J. J.; Bannister, Michele T.; Gladman, Brett J.; Lawler, Samantha M.; Chen, Ying-Tung; Jakubik, Marian; Kaib, Nathan; Alexandersen, Mike; Gwyn, Stephen D. J.; Petit, Jean-Marc (Temmuz 2017). "OSSOS. VI. Striking Biases in the Detection of Large Semimajor Axis Trans-Neptunian Objects". The Astronomical Journal (İngilizce). 154 (2): 50. doi:10.3847/1538-3881/aa7aed. ISSN 1538-3881.
- ^ SETI Institute (18 Mart 2016). "Exploring the outer Solar System: now in vivid colour - Michele Bannister (SETI Talks)". 28:17: YouTube. 28 Eylül 2022 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 18 Haziran 2016.
- ^ Bannister, Michele T. (2016). "A new high-perihelion a ~700 AU object in the distant Solar System". American Astronomical Society, DPS Meeting #48, Id. 113.08. 48: 113.08. Bibcode:2016DPS....4811308B.
- ^ "Astronomers say a Neptune-sized planet lurks beyond Pluto" (İngilizce). 27 Mayıs 2021. doi:10.1126/science.aae0237.
- ^ Grush, Loren (20 Ocak 2016). "Our solar system may have a ninth planet after all — but not all evidence is in (We still haven't seen it yet)". The Verge. 29 Temmuz 2016 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 18 Haziran 2016.
İstatistikler ilk bakışta umut verici görünüyor. Araştırmacılar, bu nesnelerin hareketlerinin tesadüfi olma ihtimalinin 15.000'de 1 olduğunu ve herhangi bir gezegen varlığına işaret etmediğini söylüyor. ... MIT'den gezegen bilimcisi Sara Seager, 'Genellikle bir şeyin sağlam ve hava geçirmez olduğunu düşündüğümüzde, onun başarısızlık olasılığı genellikle olduğundan çok daha düşük olur' diyor. Bir çalışmanın smaç olması için başarısızlık olasılığı genellikle 1.744.278'de 1'dir. ... Ancak Seager, araştırmacıların rakip takım tarafından kapılmamak için sıklıkla smaç şansı elde etmeden önce yayın yaptıklarını söylüyor. Dışarıdan uzmanların çoğu, araştırmacıların modellerinin güçlü olduğu konusunda hemfikir. Neptün de başlangıçta benzer bir şekilde, Uranüs'ün hareketinde gözlemlenen anormallikler araştırılarak tespit edildi. Ek olarak, Stanford Üniversitesi'nden gezegen bilimcisi Bruce Macintosh'a göre, Güneş'ten bu kadar uzakta büyük bir gezegenin varlığı fikri aslında o kadar da olasılık dışı değil.
- ^ a b Batygin, Konstantin; Brown, Michael E. (20 Ocak 2016). "EVIDENCE FOR A DISTANT GIANT PLANET IN THE SOLAR SYSTEM". The Astronomical Journal. 151 (2): 22. doi:10.3847/0004-6256/151/2/22. ISSN 1538-3881.
- ^ Koponyás, Barbara (10 Nisan 2010). "Near-Earth asteroids and the Kozai mechanism" (PDF). 5th Austrian-Hungarian Workshop in Vienna. 14 Mart 2016 tarihinde kaynağından (PDF). Erişim tarihi: 18 Temmuz 2016.
- ^ Rice, Malena; Laughlin, Gregory (1 Aralık 2020). "Exploring Trans-Neptunian Space with TESS: A Targeted Shift-stacking Search for Planet Nine and Distant TNOs in the Galactic Plane". The Planetary Science Journal. 1 (3): 81. doi:10.3847/psj/abc42c. ISSN 2632-3338.
- ^ Marcos, C. de la Fuente; Marcos, R. de la Fuente; Vaduvescu, O.; Stanescu, M. (26 Nisan 2022). "Distant trans-Neptunian object candidates from NASA's TESS mission scrutinized: fainter than predicted or false positives?". Monthly Notices of the Royal Astronomical Society: Letters. 513 (1): L78-L82. doi:10.1093/mnrasl/slac036. ISSN 1745-3925. 28 Eylül 2023 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 24 Ekim 2023.
- ^ "Distant Trans-Neptunian Object Candidates: Fainter Than Predicted or False Positives?". 20 Mayıs 2022. 20 Mayıs 2022 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 24 Ekim 2023.
- ^ JPL Small-Body Database. "Barisentrik Öskülatör Yörünge Elemanları". 27 Eylül 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 24 Ekim 2023. Query sorgusu. Sorgu kısmında gerekli bilgileri girerek sorgu yapılmıştır.
- ^ "MPC list of q > 30 and a > 250". Küçük Gezegen Merkezi. 23 Ocak 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Ekim 2023.
- ^ "JPL Small-Body Database Browser". 13 Aralık 2012. 13 Aralık 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ Chamberlin, Alan. "JPL Small-Body Database Browser". ssd.jpl.nasa.gov. 13 Aralık 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Ekim 2023.
- ^ Batygin, Konstantin; Adams, Fred C.; Brown, Michael E.; Becker, Juliette C. (Mayıs 2019). "The Planet Nine Hypothesis". Physics Reports. 805: 1-53. doi:10.1016/j.physrep.2019.01.009. 16 Şubat 2023 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 24 Ekim 2023.
- ^ Becker, Juliette (2017). Evaluating the Dynamical Stability of Outer Solar System Objects in the Presence of Planet Nine. DPS49. American Astronomical Society. 15 Mart 2018 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 14 Mart 2018.
- ^ Lovett, Richard A. (16 Aralık 2017). "The hidden hand – Could a bizarre hidden planet be manipulating the solar system". New Scientist International, 3156. s. 41. 15 Mart 2018 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 14 Mart 2018.
- ^ Bannister, Michele T.; Gladman, Brett J.; Kavelaars, J. J.; Petit, Jean-Marc; Volk, Kathryn; Chen, Ying-Tung; Alexandersen, Mike; Gwyn, Stephen D. J.; Schwamb, Megan E.; Ashton, Edward; Benecchi, Susan D. (11 Mayıs 2018). "OSSOS. VII. 800+ trans-Neptunian objects - the complete data release". The Astrophysical Journal Supplement Series. 236 (1): 18. doi:10.3847/1538-4365/aab77a. ISSN 1538-4365. 28 Eylül 2022 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 24 Ekim 2023.
- ^ Trujillo, Chadwick A.; Sheppard, Scott S. (Mart 2014). "A Sedna-like body with a perihelion of 80 astronomical units". Nature (İngilizce). 507 (7493): 471-474. doi:10.1038/nature13156. ISSN 1476-4687. 11 Aralık 2017 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 24 Ekim 2023.
- ^ "Where is Planet Nine?". The Search for Planet Nine (Blog). 20 Ocak 2016. 30 Ocak 2016 tarihinde kaynağından .
- ^ Witze, Alexandra (1 Ocak 2016). "Evidence grows for giant planet on fringes of Solar System". Nature. 529: 266-267. doi:10.1038/529266a. ISSN 0028-0836. 8 Aralık 2022 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 24 Ekim 2023.
- ^ Becker, J. C.; Khain, T.; Hamilton, S. J.; Adams, F.; Gerdes, D. W.; Zullo, L.; Franson, K.; Millholland, S.; Bernstein, G. M.; Sako, M.; Bernardinelli, P. (3 Ağustos 2018). "Discovery and Dynamical Analysis of an Extreme Trans-Neptunian Object with a High Orbital Inclination". The Astronomical Journal. 156 (2): 81. doi:10.3847/1538-3881/aad042. ISSN 1538-3881. 29 Haziran 2023 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 24 Ekim 2023.
Dış bağlantılar
- , Scott Sheppard, Carnegie Science Center
- Hunt for Ninth Planet Reveals New Extremely Distant Solar System Objects, Scott Sheppard, Carnegie Science Center
- List of Known Trans-Neptunian Objects (including ESDOs and EDDOs), Robert Johnston, Johnston's Archive
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Asiri Neptun otesi cisim ETNO Gunes Sistemi nin en dis bolgesinde Neptun un 30 AU cok otesinde Gunes in yorungesinde dolanan Neptun otesi cisimlere verilen genel isimdir Bir ETNO nun en az 150 250 AU luk dev bir yari buyuk ekseni vardir Bilinen diger tum Neptun otesi cisimlere kiyasla yorungesi diger dev gezegenlerden cok daha az etkilenir Bununla birlikte varsayimsal bir Dokuzuncu Gezegen ile kutlecekimsel etkilesimlerden etkilenerek bu nesneleri benzer turde yorungelere yonlendirebilirler Bilinen ETNO lar kucuk yukselen ve alcalan dugum mesafelerine sahip nesne ciftlerinin dagilimlari arasinda dis tedirginlige bir yanitin gostergesi olabilecek istatistiksel olarak oldukca anlamli bir asimetri sergilerler Yukaridaki grafik Neptun un otesinde gunberi noktasina 30 AU sahip Neptun otesi nesneleri gostermektedir Normal TNO lar grafigin sol alt kisminda yer alirken bir Asiri Neptun Otesi Nesne nin ETNO yari buyuk ekseni 150 250 AU dan buyuktur Bunlar gunberi bolgelerine gore uc farkli populasyona ayrilabilirler Daginik disk ETNOlari veya ESDOlar 38 45 AU Ayrik ETNOlar ya da EDDOlar 40 45 to 50 60 AU Sednoidler ya da ic Oort bulutu nesneleri 50 60 AU otesi ETNO lar uc farkli alt gruba ayrilabilir Daginik ETNO lar veya asiri daginik disk nesneleri ESDO lar 38 45 AU civarinda gunberiye ve 0 85 ten daha yuksek istisnai bir dis merkezlilige sahiptir Normal daginik disk nesnelerinde oldugu gibi muhtemelen Neptun tarafindan kutlecekimsel sacilma sonucu olusmuslardir ve hala dev gezegenlerle etkilesim halindedirler Yaklasik olarak 40 45 ve 50 60 AU arasinda gunberiye sahip olan ayrik ETNO lar veya asiri ayrik disk nesneleri EDDO lar Neptun den daginik ETNO lara gore daha az etkilenirler ancak yine de Neptun e nispeten yakindirlar Sednoid veya ic Oort bulutu nesneleri 50 60 AU nun otesindeki enberi ile Neptun den guclu bir sekilde etkilenmek icin cok uzaktir SednoitlerSedna Leleakuhonua ve diger cok uzak nesnelerin yorungeleri ile Dokuzuncu Gezegenin ongorulen yorungesi Asiri Neptun otesi cisimler arasinda olaganustu yuksek gunberiye sahip olan sednoidler bulunmaktadir Bu dort cisim Sedna Leleakuhonua ve dir Sedna ve 2012 VP113 70 AU dan daha buyuk gunberiye sahip uzak ayrik nesnelerdir Yuksek gunberi degerleri onlari Neptun den gelen onemli kutlecekimsel tedirginliklerden kacinmak icin yeterli bir mesafede tutmaktadir Sedna nin yuksek gunberisi icin onceki aciklamalar arasinda uzak bir yorungede yakin bir karsilasma ve Gunes Sistemi nin yakinindan gecen rastgele bir yildizla veya Gunes in dogum kumesinin bir uyesiyle uzak bir karsilasma yer almaktadir Gunes e en uzak cisimlerTrujillo ve Sheppard in kesifleriAstronomlar Chad Trujillo ve tarafindan kesfedilen asiri Neptun otesi nesneler sunlardir Gunberi boylami Dokuzuncu Gezegen ile ayni hizada ancak Dokuzuncu Gezegen in onerilen yorungesi icerisinde bilgisayar modellemesi onun yercekimsel darbelere karsi guvenli olacagini one suruyor Dokuzuncu Gezegen ile hizali olmadigi dusunuluyor Cok buyuk bir elips icinde Gunes ten yaklasik 3 000 AU ya ulasacak kadar uc bir yorungeye sahip bir nesne bu mesafede yorungesi galaktik gelgit ve diger yildizlardan etkilenir Dis Gunes Sisteminin Kokenleri ArastirmasiDis Gunes Sisteminin Kokenleri Arastirmasi fazla sayida Neptun otesi asiri nesne kesfetmistir bunlar arasinda bircok nesneden daha dusuk bir egime sahip olan ve Michele Bannister tarafindan SETI Enstitusu nun ev sahipliginde Mart 2016 da duzenlenen bir konferansta ve daha sonra Ekim 2016 AAS konferansinda tartisilan cisim 2013 FT28 e benzer bir yonelime sahiptir ancak yorungesinin Dokuzuncu Gezegen inkiyle kesismesine neden olabilecek daha buyuk bir yari buyuk eksene sahiptir diger hizalanmamis nesnelere uyuyor ne hizalanmamis ne de hizalanmis gruplarda yer alir bunun yerine yorungesinin yonelimi onerilen Dokuzuncu Gezegen inkine dik bir acidadir Enberi argumani da enberi argumanlari kumesinin disindadir 2016 yilinin basindan bu yana 30 AU dan daha buyuk bir gunberiye ve 250 AU dan daha buyuk bir yari buyuk eksene sahip yorungelere sahip on adet asiri Neptun otesi nesne daha kesfedilmis ve toplam sayi on altiya ulasmistir Cogu TNO Gunes ten 30 AU uzakta yorungede bulunan Neptun un onemli olcude otesinde bir gunberiye sahiptir Genellikle gunberisi 36 AU dan kucuk olan TNO lar Neptun ile guclu karsilasmalar yasarlar ETNO larin cogu nispeten kucuktur ancak eliptik yorungelerinde Gunes e en yakin mesafelerine yakin olduklari icin su anda nispeten parlaktirlar Bunlar da asagidaki yorunge diyagramlarinda ve tablolarda yer almaktadir TESS veri arastirmasiMalena Rice ve Gregory Laughlin in 18 ve 19 sektorlerinden gelen verileri analiz etmek icin hedefli bir kaydirma yigma arama algoritmasi uygulayarak aday dis Gunes sistemi cisimlerini arastirmislardir Arastirmalari Sedna gibi bilinen ETNO lari ortaya cikarmis ve 80 200 AU araliginda yer merkezli mesafelerde bulunan ve onay icin yer tabanli teleskop kaynaklariyla takip gozlemlerine ihtiyac duyan 17 yeni dis Gunes sistemi cismi adayi belirlemistir Bu uzak TNO adaylarini kurtarmayi amaclayan WHT ile yapilan bir arastirmadan elde edilen ilk sonuclar bunlardan ikisini dogrulayamamistir ListeAsiri Neptun otesi nesne yorungeleri13 TNO nun mevcut konumunun yakindan gorunumu6 orijinal ve 10 ek TNO nesnesi yorungeleri gunberi noktasina yakin mevcut konumlari mor renkte varsayimsal Dokuzuncu Gezegen yorungesi ise yesil renktedir Gunberisi 30 AU ve yari buyuk ekseni 250 AU dan buyuk asiri Neptun otesi cisimler Nesne Agirlik merkezi Yorunge JD 2460200 5 Yorunge duzlemi GovdeKararlilik Yorunge periyodu yil Yari buyuk eksen AU Gunberi AU Gunote AU Gunes e olan guncel uzaklik AU Dismerkezlik w Egim i Boylamlar Hv mag Cap km Cikis dug or W Enberi ϖ w W Sedna Dengeli 12600 541 6 76 369 1006 92 75 4 0 859 310 84 11 93 144 3 95 14 1 3 20 7 1 000Dengeli 6700 355 3 47 327 663 36 46 4 0 8668 327 01 25 5 66 04 33 05 6 5 23 5 200Dengesiz 13900 577 2 35 559 1118 81 34 6 0 9384 285 73 18 59 112 91 38 64 6 5 22 5 200Leleakuhonua Dengeli 51800 1389 65 072 2713 25 64 1 0 9532 117 58 11 67 300 98 58 56 5 5 24 6 220Dengeli 6250 339 3 48 34 630 26 47 4 0 8575 346 72 21 57 130 77 117 49 6 5 25 2 200Dengeli 4530 273 9 80 538 467 17 79 6 0 7059 294 07 24 02 90 85 24 92 4 0 23 3 600 6280 340 2 32 145 648 32 31 2 0 9055 224 9 15 83 294 36 159 26 8 0 23 4 100Yari dengeli 4720 281 5 43 416 519 49 42 4 0 8457 41 02 17 43 217 69 258 71 6 7 24 2 200Dengesiz 8190 406 2 36 106 776 26 35 2 0 9111 311 81 29 49 67 66 19 47 8 7 24 6 70 12100 527 1 46 038 1008 19 45 1 0 9127 263 09 12 4 104 82 7 91 6 1 23 1 200Yari dengeli 26300 884 5 50 037 1718 93 49 0 9434 31 78 4 21 29 53 61 31 6 7 24 5 250 6440 346 38 159 653 94 37 2 0 8897 265 68 6 5 94 77 0 45 7 0 23 2 140Dengesiz 76200 1798 35 903 3559 58 35 0 98 133 44 20 67 336 92 110 36 6 2 24 3 200 8140 404 5 35 631 773 46 34 6 0 9119 175 22 42 89 149 15 324 37 7 1 23 8 130Dengeli 5850 324 7 47 454 601 9 46 5 0 8538 341 21 17 94 35 02 16 23 6 7 24 2 200 7110 369 9 34 999 704 8 34 1 0 9054 225 28 23 49 192 26 57 54 7 9 23 5 90 5240 301 7 42 76 560 73 41 8 0 8583 235 7 24 15 114 89 350 59 7 3 24 2 150 10700 484 5 35 386 933 55 34 4 0 927 347 62 54 12 135 15 122 77 4 5 21 7 550Dengesiz 5110 296 5 38 372 554 67 37 4 0 8706 128 79 8 82 46 05 174 84 8 5 24 9 80Dengesiz 16200 641 2 40 491 1241 82 39 5 0 9368 32 2 14 02 219 18 251 38 8 2 24 4 100Yari dengeli 10100 467 2 45 675 888 63 44 7 0 9022 64 68 12 1 8 58 73 26 6 2 24 1 250 4240 261 8 39 12 484 56 38 1 0 8506 200 61 21 5 174 61 15 22 7 8 24 2 90 7610 386 9 42 713 731 06 41 7 0 8896 162 76 4 8 219 5 22 26 6 7 23 4 160 5070 295 3 44 667 545 94 43 7 0 8487 303 37 8 47 192 23 135 6 7 7 25 2 140 35400 1077 46 782 2108 1 45 8 0 9566 109 31 18 2 109 21 218 52 6 4 25 6 180 19800 731 6 44 498 1418 77 43 5 0 9392 234 76 15 45 322 22 196 98 6 8 25 1 180 40800 1185 55 655 2314 82 54 6 0 953 208 99 7 64 108 37 317 16 6 8 24 6 180uo5m93 283 39 5 526 41 7 0 86 43 3 6 8 165 9 209 3 8 9 25 0 70 Hipoteze gore ideal Yorunge ogeleri degerleri gt 250 gt 30 gt 0 5 10 30 2 120 Varsayimsal Dokuzuncu Gezegen 8 000 22 000 400 800 200 1 000 1 000 0 2 0 5 150 15 25 91 15 241 15 gt 22 5 40 000 Enberi boylami ϖ beklenen degerin disinda Trujillo ve Sheppard in 2014 orijinal calismasina dahil edilen nesnelerdir Brown ve Batygin tarafindan 2016 yilinda yapilan calismaya eklenmistir Diger tum nesneler daha sonra duyuruldu En uc ornek hem en yuksek egime hem de en uzak dugum mesafesine sahip olan Caju lakapli dir bu ozellikler onu bu populasyon icinde olasi bir aykiri deger haline getiriyor Notlar Kirmizi renkli asiri Neptun otesi nesne ETNO yorungeleri ile birlikte uc sednoidin pembe varsayimsal Dokuzuncu Gezegen ile hizalandigindan suphelenilirken mavi renkli ETNO yorungeleri hizalanmamistir Kahverengi renkli oldukca uzun yorungeler 200 AU nun uzerinde buyuk gunote mesafelerine sahip centaurlari ve damokloidleri icermektedir Bu nesnelerin yorunge dismerkezlikleri goz onune alindiginda farkli epoklar yari buyuk eksen ve yorunge periyodu degerleri icin oldukca farkli gunes merkezli bozulmamis iki cisim optimum cozumleri uretebilir Bu kadar yuksek dismerkezlige sahip nesneler icin Gunes in agirlik merkezi gunes merkezli degerlerden daha kararlidir Barisantrik degerler Jupiter in 12 yillik yorungesi boyunca degisen konumunu daha iyi aciklamaktadir Ornek olarak nin 2012 yili gunes merkezli donemi 13 500 yil ancak 2020 yili gunes merkezli donemi 10 800 yildir Barisantrik cozum cok daha kararli bir 11 300 yillik sureye sahiptir Kaynakca a b c d Sheppard Scott S Trujillo Chadwick A Tholen David J Kaib Nathan 12 Mart 2019 A New High Perihelion Trans Plutonian Inner Oort Cloud Object 2015 TG387 The Astronomical Journal 157 4 139 doi 10 3847 1538 3881 ab0895 ISSN 1538 3881 a b de la Fuente Marcos Carlos de la Fuente Marcos Raul 12 Eylul 2018 A Fruit of a Different Kind 2015 BP519 as an Outlier Among the Extreme Trans neptunian Objects Research Notes of the AAS 2 3 167 doi 10 3847 2515 5172 aadfec ISSN 2515 5172 Marcos C de la Fuente Marcos R de la Fuente 8 Temmuz 2021 Peculiar orbits and asymmetries in extreme trans Neptunian space Monthly Notices of the Royal Astronomical Society 506 1 633 649 doi 10 1093 mnras stab1756 ISSN 0035 8711 28 Eylul 2023 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 24 Ekim 2023 Marcos C de la Fuente Marcos R de la Fuente 26 Subat 2022 Twisted extreme trans Neptunian orbital parameter space statistically significant asymmetries confirmed Monthly Notices of the Royal Astronomical Society Letters 512 1 L6 L10 doi 10 1093 mnrasl slac012 ISSN 1745 3925 13 Subat 2023 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 24 Ekim 2023 Wall Mike 24 Agustos 2011 A Conversation With Pluto s Killer Q amp A With Astronomer Mike Brown 2 Subat 2016 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 7 Subat 2016 Brown Michael E Trujillo Chadwick Rabinowitz David 2004 Discovery of a Candidate Inner Oort Cloud Planetoid The Astrophysical Journal 617 1 645 649 arXiv astro ph 0404456 2 Bibcode 2004ApJ 617 645B doi 10 1086 422095 Brown Michael E 28 Ekim 2010 There s something out there part 2 Mike Brown s Planets 31 Temmuz 2016 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 18 Haziran 2016 a b Objects beyond Neptune provide fresh evidence for Planet Nine 25 Ekim 2016 19 Ekim 2023 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 24 Ekim 2023 Yeni kanitlar Washington D C deki Carnegie Bilim Enstitusu nden gokbilimci Scott Sheppard in orada bir gezegen oldugundan muhtemelen 90 emin oldugunu gosteriyor Ancak digerleri ipuclarinin seyrek ve ikna edici olmadigini soyluyor Ben buna gercek oldugunun ortaya cikmasi yaklasik 1 sans veriyorum Victoria Kanada daki Dominion Astrofizik Gozlemevi nden gokbilimci JJ Kavelaars PLANET 9 SEARCH TURNING UP WEALTH OF NEW OBJECTS 30 Agustos 2016 2 Haziran 2023 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 24 Ekim 2023 Extreme New Objects Found At The Edge of The Solar System 30 Mart 2019 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 24 Ekim 2023 The Search for Planet Nine New Finds Boost Case for Distant World 29 Agustos 2016 17 Ekim 2023 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 24 Ekim 2023 HUNT FOR NINTH PLANET REVEALS NEW EXTREMELY DISTANT SOLAR SYSTEM OBJECTS 29 Agustos 2016 27 Eylul 2020 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 24 Ekim 2023 Shankman Cory Kavelaars J J Bannister Michele T Gladman Brett J Lawler Samantha M Chen Ying Tung Jakubik Marian Kaib Nathan Alexandersen Mike Gwyn Stephen D J Petit Jean Marc Temmuz 2017 OSSOS VI Striking Biases in the Detection of Large Semimajor Axis Trans Neptunian Objects The Astronomical Journal Ingilizce 154 2 50 doi 10 3847 1538 3881 aa7aed ISSN 1538 3881 SETI Institute 18 Mart 2016 Exploring the outer Solar System now in vivid colour Michele Bannister SETI Talks 28 17 YouTube 28 Eylul 2022 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 18 Haziran 2016 Bannister Michele T 2016 A new high perihelion a 700 AU object in the distant Solar System American Astronomical Society DPS Meeting 48 Id 113 08 48 113 08 Bibcode 2016DPS 4811308B Astronomers say a Neptune sized planet lurks beyond Pluto Ingilizce 27 Mayis 2021 doi 10 1126 science aae0237 Grush Loren 20 Ocak 2016 Our solar system may have a ninth planet after all but not all evidence is in We still haven t seen it yet The Verge 29 Temmuz 2016 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 18 Haziran 2016 Istatistikler ilk bakista umut verici gorunuyor Arastirmacilar bu nesnelerin hareketlerinin tesadufi olma ihtimalinin 15 000 de 1 oldugunu ve herhangi bir gezegen varligina isaret etmedigini soyluyor MIT den gezegen bilimcisi Sara Seager Genellikle bir seyin saglam ve hava gecirmez oldugunu dusundugumuzde onun basarisizlik olasiligi genellikle oldugundan cok daha dusuk olur diyor Bir calismanin smac olmasi icin basarisizlik olasiligi genellikle 1 744 278 de 1 dir Ancak Seager arastirmacilarin rakip takim tarafindan kapilmamak icin siklikla smac sansi elde etmeden once yayin yaptiklarini soyluyor Disaridan uzmanlarin cogu arastirmacilarin modellerinin guclu oldugu konusunda hemfikir Neptun de baslangicta benzer bir sekilde Uranus un hareketinde gozlemlenen anormallikler arastirilarak tespit edildi Ek olarak Stanford Universitesi nden gezegen bilimcisi Bruce Macintosh a gore Gunes ten bu kadar uzakta buyuk bir gezegenin varligi fikri aslinda o kadar da olasilik disi degil a b Batygin Konstantin Brown Michael E 20 Ocak 2016 EVIDENCE FOR A DISTANT GIANT PLANET IN THE SOLAR SYSTEM The Astronomical Journal 151 2 22 doi 10 3847 0004 6256 151 2 22 ISSN 1538 3881 Koponyas Barbara 10 Nisan 2010 Near Earth asteroids and the Kozai mechanism PDF 5th Austrian Hungarian Workshop in Vienna 14 Mart 2016 tarihinde kaynagindan PDF Erisim tarihi 18 Temmuz 2016 Rice Malena Laughlin Gregory 1 Aralik 2020 Exploring Trans Neptunian Space with TESS A Targeted Shift stacking Search for Planet Nine and Distant TNOs in the Galactic Plane The Planetary Science Journal 1 3 81 doi 10 3847 psj abc42c ISSN 2632 3338 Marcos C de la Fuente Marcos R de la Fuente Vaduvescu O Stanescu M 26 Nisan 2022 Distant trans Neptunian object candidates from NASA s TESS mission scrutinized fainter than predicted or false positives Monthly Notices of the Royal Astronomical Society Letters 513 1 L78 L82 doi 10 1093 mnrasl slac036 ISSN 1745 3925 28 Eylul 2023 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 24 Ekim 2023 Distant Trans Neptunian Object Candidates Fainter Than Predicted or False Positives 20 Mayis 2022 20 Mayis 2022 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 24 Ekim 2023 JPL Small Body Database Barisentrik Oskulator Yorunge Elemanlari 27 Eylul 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 24 Ekim 2023 Query sorgusu Sorgu kisminda gerekli bilgileri girerek sorgu yapilmistir MPC list of q gt 30 and a gt 250 Kucuk Gezegen Merkezi 23 Ocak 2016 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 24 Ekim 2023 JPL Small Body Database Browser 13 Aralik 2012 13 Aralik 2012 tarihinde kaynagindan arsivlendi Chamberlin Alan JPL Small Body Database Browser ssd jpl nasa gov 13 Aralik 2012 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 24 Ekim 2023 Batygin Konstantin Adams Fred C Brown Michael E Becker Juliette C Mayis 2019 The Planet Nine Hypothesis Physics Reports 805 1 53 doi 10 1016 j physrep 2019 01 009 16 Subat 2023 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 24 Ekim 2023 Becker Juliette 2017 Evaluating the Dynamical Stability of Outer Solar System Objects in the Presence of Planet Nine DPS49 American Astronomical Society 15 Mart 2018 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 14 Mart 2018 Lovett Richard A 16 Aralik 2017 The hidden hand Could a bizarre hidden planet be manipulating the solar system New Scientist International 3156 s 41 15 Mart 2018 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 14 Mart 2018 Bannister Michele T Gladman Brett J Kavelaars J J Petit Jean Marc Volk Kathryn Chen Ying Tung Alexandersen Mike Gwyn Stephen D J Schwamb Megan E Ashton Edward Benecchi Susan D 11 Mayis 2018 OSSOS VII 800 trans Neptunian objects the complete data release The Astrophysical Journal Supplement Series 236 1 18 doi 10 3847 1538 4365 aab77a ISSN 1538 4365 28 Eylul 2022 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 24 Ekim 2023 Trujillo Chadwick A Sheppard Scott S Mart 2014 A Sedna like body with a perihelion of 80 astronomical units Nature Ingilizce 507 7493 471 474 doi 10 1038 nature13156 ISSN 1476 4687 11 Aralik 2017 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 24 Ekim 2023 Where is Planet Nine The Search for Planet Nine Blog 20 Ocak 2016 30 Ocak 2016 tarihinde kaynagindan Witze Alexandra 1 Ocak 2016 Evidence grows for giant planet on fringes of Solar System Nature 529 266 267 doi 10 1038 529266a ISSN 0028 0836 8 Aralik 2022 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 24 Ekim 2023 Becker J C Khain T Hamilton S J Adams F Gerdes D W Zullo L Franson K Millholland S Bernstein G M Sako M Bernardinelli P 3 Agustos 2018 Discovery and Dynamical Analysis of an Extreme Trans Neptunian Object with a High Orbital Inclination The Astronomical Journal 156 2 81 doi 10 3847 1538 3881 aad042 ISSN 1538 3881 29 Haziran 2023 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 24 Ekim 2023 Dis baglantilar Scott Sheppard Carnegie Science Center Hunt for Ninth Planet Reveals New Extremely Distant Solar System Objects Scott Sheppard Carnegie Science Center List of Known Trans Neptunian Objects including ESDOs and EDDOs Robert Johnston Johnston s Archive