Geri tepme, Geri çekilme veya Backdraft, oksijeni tükenmiş bir kapalı alan yangınında ortama oksijen girmesiyle gazların yanıp güçlü bir şekilde parlaması/alevlenmesi olayıdır. Örneğin bir kapalı alan yangınında bir pencere veya kapı açıldığında veya kırıldığında o açık alandan giren oksijen bir alev veya duman patlamasına yol açacaktır. Backdraft'lar tipik olarak bir binanın açıklığından çıkan duman veya alev patlaması olarak görülür. Bu durum itfaiyeciler için ciddi bir tehdit yaratmaktadır. Geri tepmelerin, bir tür genel parlama(flashover) olarak kabul edilip edilmeyeceği konusunda tartışmalar vardır.
Yanma olayı
Malzeme yeterince ısıtıldığında, yanıcı hatta patlayıcı gazlar dahil daha küçük bileşiklere parçalanmaya başlar. Bu duruma piroliz denir ve oksijen gerektirmez. Pirolize giren malzemeye daha sonra yeterli oksijen verilirse hidrokarbonlar tutuşur ve dolayısıyla yanma meydana gelir.
Gerçekleşmesi ve ön tespiti
Bir kapalı alan yangınında havalandırma çok az olduğunda veya hiç havalandırma olmadığında geri tepme meydana
gelebilir. Bu nedenle kapalı alana çok az oksijen akabilir veya hiç oksijen akamaz. Daha sonra yangınlar oksijeni azalttığı için oksijen konsantrasyonu azalır. Oksijen konsantrasyonu yanmayı destekleyemeyecek kadar düşük olduğunda yanmanın bir kısmı veya tamamı pirolize geçer. Bununla birlikte, hidrokarbonlar ve duman öz tutuşma sıcaklığında kalır. Daha sonra bölmeye yeniden oksijen verilirse, örn. Kapalı bir odaya bir kapı veya pencere açıldığında, gazlar hala kendiliğinden tutuşacak kadar sıcakken, gazlar yanma tarafından ısıtıldığından ve hızla artan sıcaklık nedeniyle hızla genişlediğinden, yanma genellikle aniden veya hatta patlayıcı bir şekilde yeniden başlayacaktır.
Dumanın rengi ve hareketi itfaiyeciler tarafından, yangın koşullarını ve geri tepme tehlikelerini saptamak için kullanılır. Backdraft'ın saptamak için bir takım karakteristik uyarı sinyallerine dikkat edilir. Bunlar arasında sarı veya kahverengi renkte duman veya küçük deliklerden çıkan dumanlar olabilir. Uzaktan pencerelere bakıldığında kahverengi veya siyah görünen pencereler -eksik yanmadan kaynaklanan kurum- backdraft'lar için uyarı işareti olabilir. Bu, yanmakta olan kapalı alanda kurum parçacıklarının yanmasına izin verecek kadar oksijen bulunmadığının bir göstergesidir. İtfaiyeciler genellikle pencerelerin iç kısmında ve penceredeki herhangi bir çatlakta kurum olup olmadığına bakarlar. Aralıklı yanma nedeniyle kapalı alan içindeki değişen basınç nedeniyle pencerelerde de hafif bir titreşim olabilir.
İtfaiyeciler, bir çatlaktan havayı kendi içine emen bir oda keşfederlerse, genellikle ortamı tahliye ederler çünkü bu durum, bir backraft'ın yakın olduğuna dair güçlü bir işarettir. Bazen Backdraftlar, en deneyimli itfaiyecileri bile şaşırtacak kadar tehlikelidir, bu sebeple asla hafife alınmaması gereken bir durumdur. Basınç farklılıklarından dolayı duman bulutları bazen çıktıkları kapalı alana aynı bir insanın nefes alması gibi geri çekilirler, bu da backdraft(geri çekilme - geri tepme) teriminin kökenidir.
İtfaiyecilerin potansiyel bir backdraft'ı etkisiz hale getirmek için kullandığı en yaygın taktik, bir odayı en yüksek noktasından ; Böylece ısı ve dumanın tutuşmadan ortamdan kaçması sağlanır.
Geri tepme ve genel parlama
Geri tepmeler, tutuşma için halihazırda uygun koşulların bulunduğu kapalı bir alana oksijenin girmesinden kaynaklanmakta iken, genel parlamalar bir kapalı alan içindeki yanıcı malzemelerin kapalı alanın tüm yüzeyinde aniden tutuşması olarak ifade edilir. Bu nedenle genel parlamalar geri tepmeyi de içine alan genel bir terimdir.
Popüler kültürde backdraft
popüler kültürde Backdraft terimi, Şikago'daki bir seri katilin backdraft ile oluşan bir yangını(kundaklama) dolandırıcılık ve görevi kötüye kullanan komploculara suikast aracı olarak kullandığı 1991 yapımı Backdraft(alev kapanı olarak türkçeye çevrilmiştir)filmiyle duyulmuştur.
Kaynakça
- ^ Brouwer, Ed (6 Haziran 2008). "Trainer's Corner: The science of reading smoke". www.firefightingincanada.com. Firefighting in Canada. 30 Temmuz 2019 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 30 Temmuz 2019.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Geri tepme Geri cekilme veya Backdraft oksijeni tukenmis bir kapali alan yangininda ortama oksijen girmesiyle gazlarin yanip guclu bir sekilde parlamasi alevlenmesi olayidir Ornegin bir kapali alan yangininda bir pencere veya kapi acildiginda veya kirildiginda o acik alandan giren oksijen bir alev veya duman patlamasina yol acacaktir Backdraft lar tipik olarak bir binanin acikligindan cikan duman veya alev patlamasi olarak gorulur Bu durum itfaiyeciler icin ciddi bir tehdit yaratmaktadir Geri tepmelerin bir tur genel parlama flashover olarak kabul edilip edilmeyecegi konusunda tartismalar vardir bir itfaiye eri backdraft ile karsi karsiyaYanma olayiMalzeme yeterince isitildiginda yanici hatta patlayici gazlar dahil daha kucuk bilesiklere parcalanmaya baslar Bu duruma piroliz denir ve oksijen gerektirmez Pirolize giren malzemeye daha sonra yeterli oksijen verilirse hidrokarbonlar tutusur ve dolayisiyla yanma meydana gelir Gerceklesmesi ve on tespitiTamamen yanmamis duman patlayici bir sekilde tutusabilir source source source source source source source source alt kapak cikarildiginda ici hidrojen yuklu sisteme hava giris yapar Sonunda hava iceriye girdiginde icerideki hidrojenle karisarak bir patlamaya neden olur Bir backdraft geri tepme sirasinda benzer bir surec meydana gelir oksijenin girisi ve yanmamis gazlarin karismasi ani veya hatta patlayici yanmaya sebep olur Bir kapali alan yangininda havalandirma cok az oldugunda veya hic havalandirma olmadiginda geri tepme meydana gelebilir Bu nedenle kapali alana cok az oksijen akabilir veya hic oksijen akamaz Daha sonra yanginlar oksijeni azalttigi icin oksijen konsantrasyonu azalir Oksijen konsantrasyonu yanmayi destekleyemeyecek kadar dusuk oldugunda yanmanin bir kismi veya tamami pirolize gecer Bununla birlikte hidrokarbonlar ve duman oz tutusma sicakliginda kalir Daha sonra bolmeye yeniden oksijen verilirse orn Kapali bir odaya bir kapi veya pencere acildiginda gazlar hala kendiliginden tutusacak kadar sicakken gazlar yanma tarafindan isitildigindan ve hizla artan sicaklik nedeniyle hizla genislediginden yanma genellikle aniden veya hatta patlayici bir sekilde yeniden baslayacaktir Dumanin rengi ve hareketi itfaiyeciler tarafindan yangin kosullarini ve geri tepme tehlikelerini saptamak icin kullanilir Backdraft in saptamak icin bir takim karakteristik uyari sinyallerine dikkat edilir Bunlar arasinda sari veya kahverengi renkte duman veya kucuk deliklerden cikan dumanlar olabilir Uzaktan pencerelere bakildiginda kahverengi veya siyah gorunen pencereler eksik yanmadan kaynaklanan kurum backdraft lar icin uyari isareti olabilir Bu yanmakta olan kapali alanda kurum parcaciklarinin yanmasina izin verecek kadar oksijen bulunmadiginin bir gostergesidir Itfaiyeciler genellikle pencerelerin ic kisminda ve penceredeki herhangi bir catlakta kurum olup olmadigina bakarlar Aralikli yanma nedeniyle kapali alan icindeki degisen basinc nedeniyle pencerelerde de hafif bir titresim olabilir Itfaiyeciler bir catlaktan havayi kendi icine emen bir oda kesfederlerse genellikle ortami tahliye ederler cunku bu durum bir backraft in yakin olduguna dair guclu bir isarettir Bazen Backdraftlar en deneyimli itfaiyecileri bile sasirtacak kadar tehlikelidir bu sebeple asla hafife alinmamasi gereken bir durumdur Basinc farkliliklarindan dolayi duman bulutlari bazen ciktiklari kapali alana ayni bir insanin nefes almasi gibi geri cekilirler bu da backdraft geri cekilme geri tepme teriminin kokenidir Itfaiyecilerin potansiyel bir backdraft i etkisiz hale getirmek icin kullandigi en yaygin taktik bir odayi en yuksek noktasindan Boylece isi ve dumanin tutusmadan ortamdan kacmasi saglanir Geri tepme ve genel parlamaGeri tepmeler tutusma icin halihazirda uygun kosullarin bulundugu kapali bir alana oksijenin girmesinden kaynaklanmakta iken genel parlamalar bir kapali alan icindeki yanici malzemelerin kapali alanin tum yuzeyinde aniden tutusmasi olarak ifade edilir Bu nedenle genel parlamalar geri tepmeyi de icine alan genel bir terimdir Populer kulturde backdraftpopuler kulturde Backdraft terimi Sikago daki bir seri katilin backdraft ile olusan bir yangini kundaklama dolandiricilik ve gorevi kotuye kullanan komploculara suikast araci olarak kullandigi 1991 yapimi Backdraft alev kapani olarak turkceye cevrilmistir filmiyle duyulmustur Kaynakca Brouwer Ed 6 Haziran 2008 Trainer s Corner The science of reading smoke www firefightingincanada com Firefighting in Canada 30 Temmuz 2019 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 30 Temmuz 2019